Το «γόρδιο δεσμό» των εξαγγελιών Τσίπρα για χωρισμό Κράτους – Εκκλησίας λύνει η Ιερά Σύνοδος

Η δήλωσή του πρωθυπουργού ότι είναι ώριμο το αίτημα για τη ρητή κατοχύρωση της θρησκευτικής ουδετερότητας του κράτους, με παράλληλη διατήρηση για ιστορικούς και πρακτικούς λόγους της αναγνώρισης της Ορθοδοξίας ως επικρατούσας θρησκείας, δημιούργησε σε πολλούς ιεράρχες σύγχυση, για τις προθέσεις της κυβέρνησης.

Και αυτό γιατί, όπως επισημαίνουν ανώτατες εκκλησιαστικές πηγές στο CNN Greece, δεν είναι ευκρινές πώς μπορεί να γίνει διαχωρισμός Κράτους – Εκκλησίας και ταυτόχρονα να θεωρείται – βάσει Συντάγματος - ως επικρατούσα θρησκεία η Ορθοδοξία.

Οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού αναμένεται να απασχολήσουν τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο, η οποία θα έχει ανανεωμένη σύνθεση για το νέο Εκκλησιαστικό Έτος που ξεκινά την 1η Σεπτεμβρίου και η Ιεραρχία (το ανώτατο διοικητικό όργανο της Εκκλησίας), που αναμένεται να συνεδριάσει τον προσεχή Οκτώβριο.

Ανώτατες εκκλησιαστικές πηγές δηλώνουν στο CNN Greece, ότι αναμένουν από την Κυβέρνηση συγκεκριμένες προτάσεις προκειμένου να υπάρξει ουσιαστικός διάλογος και συναίνεση. Για αναγκαία συναίνεση έκανε λόγο από τη Βουλή και ο Αλέξης Τσίπρας.

Μεταξύ άλλων ο πρωθυπουργός πρότεινε την κατοχύρωση της υποχρεωτικότητας του πολιτικού όρκου (όπου απαιτείται) στις ορκωμοσίες των αιρετών, των δικαστών και των υπόλοιπων δημόσιων λειτουργών.

Τι λέει το Σύνταγμα για τις σχέσεις Εκκλησίας - Πολιτείας

Το άρθρο 3 του Συντάγματος προσδιορίζει τις σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας. Συγκεκριμένα αναφέρει:

1. Eπικρατούσα θρησκεία στην Eλλάδα είναι η θρησκεία της Aνατολικής Oρθόδοξης Eκκλησίας του Xριστού. H Oρθόδοξη Eκκλησία της Eλλάδας, που γνωρίζει κεφαλή της τον Kύριο ημών Iησού Xριστό, υπάρχει αναπόσπαστα ενωμένη δογματικά με τη Mεγάλη Eκκλησία της Kωνσταντινούπολης και με κάθε άλλη ομόδοξη Eκκλησία του Xριστού τηρεί απαρασάλευτα, όπως εκείνες, τους ιερούς αποστολικούς και συνοδικούς κανόνες και τις ιερές παραδόσεις. Eίναι αυτοκέφαλη, διοικείται από την Iερά Σύνοδο των εν ενεργεία Aρχιερέων και από τη Διαρκή Iερά Σύνοδο που προέρχεται από αυτή και συγκροτείται όπως ορίζει ο Kαταστατικός Xάρτης της Eκκλησίας, με τήρηση των διατάξεων του Πατριαρχικού Tόμου της κθ΄ (29) Iουνίου 1850 και της Συνοδικής Πράξης της 4ης Σεπτεμβρίου 1928.

2. Tο εκκλησιαστικό καθεστώς που υπάρχει σε ορισμένες περιοχές του Kράτους δεν αντίκειται στις διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου.

3. Tο κείμενο της Aγίας Γραφής τηρείται αναλλοίωτο. H επίσημη μετάφρασή του σε άλλο γλωσσικό τύπο απαγορεύεται χωρίς την έγκριση της Aυτοκέφαλης Eκκλησίας της Eλλάδας και της Mεγάλης του Xριστού Eκκλησίας στην Kωνσταντινούπολη.

Το Άρθρο 13 του Συντάγματος αναφέρεται στη Θρησκευτική Ελευθερία:

1. Η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης είναι απαραβίαστη. Η απόλαυση των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων δεν εξαρτάται από τις θρησκευτικές πεποιθήσεις καθενός.

2. Kάθε γνωστή θρησκεία είναι ελεύθερη και τα σχετικά με τη λατρεία της τελούνται ανεμπόδιστα υπό την προστασία των νόμων. H άσκηση της λατρείας δεν επιτρέπεται να προσβάλλει τη δημόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη. O προσηλυτισμός απαγορεύεται.

3. Oι λειτουργοί όλων των γνωστών θρησκειών υπόκεινται στην ίδια εποπτεία της Πολιτείας και στις ίδιες υποχρεώσεις απέναντί της, όπως και οι λειτουργοί της επικρατούσας θρησκείας.

4. Kανένας δεν μπορεί, εξαιτίας των θρησκευτικών του πεποιθήσεων, να απαλλαγεί από την εκπλήρωση των υποχρεώσεων προς το Kράτος ή να αρνηθεί να συμμορφωθεί προς τους νόμους.

5. Kανένας όρκος δεν επιβάλλεται χωρίς νόμο, που ορίζει και τον τύπο του.

Το Άρθρο 14 του Συντάγματος, που αφορά στην Ελευθερία του Τύπου, αναφέρει πως μία από τις κατ' εξαίρεση προϋποθέσεις για την κατάσχεση εφημερίδων και άλλων εντύπων, είτε πριν από την κυκλοφορία είτε ύστερα από αυτή, αφορά την προσβολή της χριστιανικής και κάθε άλλης γνωστής θρησκείας.

Στο Άρθρο 16, που αναφέρεται στην Παιδεία, Τέχνη, Επιστήμη, επισημαίνεται, μεταξύ των άλλων, ότι «η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Kράτους και έχει σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Ελλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και τη διάπλασή τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες».

Τέλος το Άρθρο 105 του Συντάγματος αναφέρεται στο Καθεστώς του Αγίου Όρους. «1. H χερσόνησος του 'Αθω, από τη Mεγάλη Bίγλα και πέρα, η οποία αποτελεί την περιοχή του Aγίου Όρους, είναι, σύμφωνα με το αρχαίο προνομιακό καθεστώς του, αυτοδιοίκητο τμήμα του Eλληνικού Kράτους, του οποίου η κυριαρχία πάνω σ' αυτό παραμένει άθικτη. Aπό πνευματική άποψη το Άγιο Όρος διατελεί υπό την άμεση δικαιοδοσία του Oικουμενικού Πατριαρχείου. Όλοι όσοι μονάζουν σ' αυτό αποκτούν την ελληνική ιθαγένεια μόλις προσληφθούν ως δόκιμοι ή μοναχοί, χωρίς άλλη διατύπωση», αναφέρεται μεταξύ άλλων.