ΣΦΕΕ: Ανάγκη για τολμηρές αυξήσεις στη δαπάνη - Η υποχρηματοδότηση απειλεί ασθενείς και το σύστημα

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή εκπροσώπων της Πολιτείας και της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, θεσμικών φορέων και υψηλόβαθμων στελεχών του κλάδου της Υγείας.

Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του ΣΦΕΕ, κ. Ολύμπιος Παπαδημητρίου στην ομιλία του σημείωσε πως «Οι επιπτώσεις της κρίσης δυστυχώς συνεχίζονται και μετά την έξοδό μας από τα μνημόνια. Το σύστημα υποχρηματοδοτήθηκε διαχρονικά και αυτό δημιούργησε ένα τεράστιο χάσμα που μεταφράστηκε σε τεράστιες επιβαρύνσεις στη φαρμακοβιομηχανία, αλλά και σε σημαντική αύξηση της συμμετοχής των ασθενών.»

Ειδικότερα, εδώ και χρόνια ο ΣΦΕΕ ζητά σταδιακή αύξηση της χρηματοδότησης της φαρμακευτικής δαπάνης σε συνδυασμό με μέτρα συγκράτησής της. Φαίνεται, λοιπόν, πως βρισκόμαστε στην ίδια σελίδα με την ηγεσία του Υπουργείου Υγείας.

Το τεράστιο κενό της υποχρηματοδότησης

Πρέπει, όμως, να γίνει απόλυτα κατανοητό από όλους, ότι το κενό που έχει δημιουργηθεί τα τελευταία 10-12 χρόνια είναι πολύ μεγάλο.

Συγκεκριμένα:

Το 2012 η συνολική φαρμακευτική δαπάνη ήταν € 4,3 δις και η συμμετοχή της Πολιτείας € 3,6 δις.

Το 2023 η συνολική φαρμακευτική δαπάνη εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα € 7,1 δις, ενώ η συμμετοχή της Πολιτείας είναι μόλις € 2,8 δις.

Αυτό σημαίνει ότι η αγορά τα τελευταία έντεκα χρόνια μεγάλωσε 65%, ενώ η δημόσια χρηματοδότηση μειώθηκε κατά 22%.

Το σύστημα υποχρηματοδοτήθηκε διαχρονικά και αυτό δημιούργησε ένα τεράστιο χάσμα που μεταφράστηκε σε τεράστιες επιβαρύνσεις στη φαρμακοβιομηχανία, αλλά και σε αύξηση της συμμετοχής των ασθενών.

Ανάγκη για τολμηρές παρεμβάσεις

Συνεχίζοντας τον χαιρετισμό του ο Πρόεδρος του ΣΦΕΕ ανέφερε ότι «Η ανάγκη για ουσιαστικές, αλλά και τολμηρές παρεμβάσεις στη χρηματοδότηση της δημόσιας δαπάνης και της πολιτικής για το φάρμακο είναι περισσότερο επιτακτική από ποτέ και την ανάγκη αυτή αντιλήφθηκε αμέσως ο κ. Άδωνις Γεωργιάδης και οφείλουμε να αναγνωρίσουμε τις άμεσες και ουσιαστικές παρεμβάσεις του στο σύντομο διάστημα που έχει αναλάβει Υπουργός Υγείας και μάλιστα και με προσωπικό κόστος για τον ίδιο. Αναμένουμε να δούμε τα αποτελέσματα των μέτρων και θα πρέπει να κάνουμε έναν απολογισμό στο β’ εξάμηνο του 2024 να δούμε τί λειτούργησε και τί όχι και να συμφωνήσουμε ένα πλάνο διατήρησης ή επέκτασης των μέτρων, πάντα σε συνδυασμό με σταδιακή ενίσχυση της δημόσιας χρηματοδότησης στο φάρμακο.»

Ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ ωστόσο, αναφέρθηκε και στις παρεμβάσεις και μέτρα που βρίσκονται στη σωστή κατεύθυνση, Ανέφερε χαρακτηριστικά:

«Βεβαίως, όπως ανέφερα και πριν, γίνονται σημαντικά βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, όπως τα μέτρα που έχει εξαγγείλει ήδη ο Υπουργός Υγείας για την ενίσχυση της δαπάνης και τον έλεγχο της συνταγογράφησης, αλλά και η ψηφιοποίηση της υγείας, η οποία αναμένεται να αυξήσει σημαντικά την απόδοση του συστήματος υγείας γενικά και να διευκολύνει τους ασθενείς. Η ψηφιοποίηση θα αποφέρει σημαντικά οφέλη στους ασθενείς και τους φορολογούμενους.

Το επενδυτικό clawback

Ένα ακόμη σημαντικό μέτρο είναι το «επενδυτικό clawback» που ο ίδιος ο κ. Γεωργιάδης, ως Υπουργός Ανάπτυξης, έκανε πραγματικότητα το 2019 μέσα σε λίγους μήνες. Η ενσωμάτωσή του, όμως, στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) προκάλεσε σημαντικές αλλαγές, με τα €250 εκατομμύρια του ΤΑΑ για το 2022-2023 να απορροφώνται κατά 95% από παραγωγικές επενδύσεις, στο οποίο θα προστεθούν άλλα € 150 εκατ. για το 2024 - 2025. Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία προχώρησε σε αναβάθμιση των υφιστάμενων παραγωγικών και ερευνητικών υποδομών, καθώς και στη δημιουργία νέων, και αναμένεται ότι αυτές οι επενδύσεις θα προσφέρουν σημαντική προστιθέμενη αξία στην οικονομία, και την απασχόληση.

Παρόλα αυτά, το νέο σχήμα αποδείχθηκε όχι και τόσο ελκυστικό για τις κλινικές μελέτες. Παρατηρείται υστέρηση στον αριθμό των κλινικών ερευνών στην Ελλάδα σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Στην Ευρώπη επενδύονται ετησίως πάνω από €44 δισ. σε Ε&Α το 2023, με την Ελλάδα να απορροφά μόλις €100 εκατ. Είναι αναγκαίος ο καθορισμός στρατηγικών στόχων και κινήτρων για την προσέλκυση περισσότερων επενδύσεων σε κλινικές μελέτες, προκειμένου να ενισχυθεί η επιστημονική και οικονομική μας πρόοδος και να αναστραφεί το brain drain.

Τα κυριότερα οφέλη των κλινικών μελετών, όμως, είναι για τους ασθενείς, καθώς μπορούν να απολαμβάνουν δωρεάν νέες, καινοτόμες θεραπείες που κυριολεκτικά σώζουν ζωές».

Η αξία της καινοτομίας

Για το ζήτημα της καινοτομίας, ο κ. Παπαπδημήτρου σημείωσε:

«Η φαρμακευτική καινοτομία ήρθε πρόσφατα και πάλι στο προσκήνιο χάρη στην ταχεία ανακάλυψη εμβολιών & θεραπειών κατά της COVID-19 όμως αυτό δεν ήταν παρα μόνο μια σταγόνα στον ωκεανό της ερευνητικής δραστηριότητας, η οποία διεξάγεται παγκοσμίως για την ανακάλυψη νέων πιο αποτελεσματικών και ασφαλών θεραπειών και την ικανοποίηση σημαντικών ακάλυπτων ιατρικών αναγκών.

Όπως όλα τα συστήματα υγείας στον κόσμο έτσι και το δικό μας αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις, καθώς πρέπει να καλύψει και τις αυξανόμενες ανάγκες του πληθυσμού και τις νέες θεραπείες που έρχονται, αξιοποιώντας εργαλεία όπως το Horizon Scanning και το EUnetHTA και υιοθετώντας νέους τρόπους αποζημίωσης και χρηματοδότησης των νέων θεραπειών.

Είναι πολύ σημαντικό ότι ο Υπουργός αναγνωρίζει τη σπουδαιότητα της καινοτομίας και έχει ιδιαίτερη ευαισθησία και στην προάσπιση της Δημόσιας Υγείας και των δικαιωμάτων των ασθενών. Σε πρόσφατη συνάντησή μας δεσμεύθηκε να προχωρήσει με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τον Καρκίνο, ενώ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην πρόληψη, συνεχίζοντας και επεκτείνοντας τα προγράμματα Δοξιάδη και Γεννηματά.

Ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο κ. Παπαδημητρίου τόνισε: «Όλοι εμείς που εργαζόμαστε στη φαρμακοβιομηχανία εργαζόμαστε ακούραστα και με όραμα για μια Ελλάδα πιο υγιή και ανθεκτική. Δεν θα επαναπαυτούμε μέχρις ότου η κάθε μέρα να γίνει μία καλύτερη μέρα.»

Γεωργιάδης: Περιορισμένοι πόροι, αλλά δικαιότερη κατανομή

Ο υπουργός Υγείας, αναφέρθηκε στην ανάγκη να εξασφαλίσουμε για όλους τους Έλληνες καλό και ποιοτικό φάρμακο, η καινοτομία να φθάνει έγκαιρα στον ασθενή και τη δυνατότητα να δημιουργήσουμε μία Εθνική Στρατηγική για όλους τους εταίρους.

Στο χαιρετισμό του ειδικότερα ο κ. Άδωνις Γεωργιάδης, ανέφερε μεταξύ άλλων: «Το Εθνικό Σύστημα Υγείας χρήζει μεταρρυθμίσεων. Όποιος δεν το βλέπει πάσχει μόνο από ιδεολογική τύφλωση, από κανέναν άλλο λόγο. Δεν γίνεται να μην βλέπεις ότι το σύστημα έχει κολλήσει και χρειάζεται τώρα σοβαρές μεταρρυθμίσεις για να πάει μπροστά και να παρέχει στους συμπολίτες μας το επίπεδο υγείας που τους χρειάζεται. Αλλά πρέπει από την άλλη να εξηγήσουμε και στον ελληνικό λαό με θάρρος ότι Εθνικό Σύστημα Υγείας χωρίς προβλήματα δεν υπάρχει. Θαύματα δεν μπορούμε να κάνουμε. Εγώ δεν είμαι θαυματοποιός, ένας απλός Υπουργός είμαι. Έχω όμως πρόθεση να πάρουμε μια σειρά ισορροπημένων μέτρων που θα δείξουν ότι το Κράτος ούτε κάνει διακρίσεις μεταξύ των μελών του ΣΦΕΕ, ούτε θέλει να ευνοήσει τον έναν έναντι του άλλου. Αυτό που θέλει είναι να συνδυάσει τις πραγματικές δυνατότητες χρηματοδότησης του φαρμάκου που αντέχει η ελληνική οικονομία. Ο μόνος μας σκοπός είναι στους περιορισμένους πόρους που έχουμε στη διάθεσή μας να κάνουμε την δικαιότερη και πιο αποτελεσματική κατανομή. Και για αυτό εργαζόμαστε με τους συνεργάτες μου νυχθημερόν.»

Συνεχίζοντας την ομιλία του υπογράμμισε: «Ο καθένας μας πρέπει να καταλάβει την ευθύνη που έχει έναντι πρώτα από όλα του ελληνικού λαού, στον οποίο πρέπει να εξασφαλίσουμε καλό και ποιοτικό φάρμακο κάθε μέρα όταν το χρειάζεται, αλλά και τις καινοτόμες θεραπείες που μπορεί να του σώσουν τη ζωή όταν κανένα άλλο από τα προηγούμενα φάρμακα δεν λειτουργεί για να σώσουν τη ζωή τους. Και τα δύο είναι ευθύνη μας. Την πρώτη, θα την κάνουμε με την ενίσχυση της διείσδυσης των γενοσήμων φαρμάκων. Τη δεύτερη, με την εξοικονόμηση δαπάνης για να μπορούμε να χρηματοδοτήσουμε την έλευση νέων φαρμάκων. Και θα δείτε ότι όλα σιγά-σιγά θα μπουν σε μια σειρά και θα βρούμε την άκρη.»

Από την πλευρά της, η Πρόεδρος της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας κυρία Βάσω-Ραφαέλα Βακουφτσή στην ομιλία της τόνισε: «Η καινοτομία φέρνει μαζί της πολλαπλά και τεράστια οφέλη τόσο για τους ασθενείς όσο και για την κοινωνία συνολικά, γιατί η καλύτερη υγεία μεταφράζεται σε ευημερία για τους πολίτες και κατ’ επέκταση σε εξοικονόμηση πόρων στο Σύστημα.»