Blue Horizon: Τα λάθη και οι ευθύνες για τον θάνατο του 36χρονου – Τι αποκαλύπτουν τα βίντεο

Σε επικοινωνία του με το CNN Greece, ο κ. Τραχαλάκης «χαρτογραφεί» τα λάθη και τις παραλήψεις που οδήγησαν στην τραγωδία στο λιμάνι του Πειραιά και αναφέρεται στις υποχρεώσεις και τις ευθύνες τόσο των μελών του πληρώματος όσο και του καπετάνιου, που θεωρείται η απόλυτη αρχή εντός του πλοίου.

Ορισμένα από αυτά;

O καταπέλτης δεν έκλεισε πριν από τον απόπλου, οι λιμενικοί δεν βρίσκονταν στην προβλήτα για να επιβλέψουν τη διαδικασία επιβίβασης ενώ παράλληλα όλοι -ναυτικοί, πλοίαρχος και άλλοι παρευρισκόμενοι- αγνόησαν τον άνθρωπο στη θάλασσα και τον απαράβατο κανόνα ανθρωπιάς, που προβλέπεται από το ναυτικό δίκαιο.

Αναλύοντας τα βίντεο της τραγωδίας, που δείχνουν τα όσα διαδραματίστηκαν λίγα λεπτά πριν από τον απόπλου αλλά και την αναχώρηση του Blue Horizon από το λιμάνι, ο κ. Τραχαλάκης υπογραμμίζει ότι οι δύο ναυτικοί όφειλαν να ενεργήσουν με στοιχειώδη σύνεση για την προστασία του επιβάτη και πως ο πλοίαρχος είναι «αποκλειστικά υπεύθυνος για τις κινήσεις της μηχανής, σε συνδυασμό με τον καταπέλτη».

«Έχει τη δυνατότητα να ελέγξει, όποτε θελήσει, την εικόνα από τον καταπέλτη του πλοίου, έχοντας, μάλιστα, αμφίδρομη επικοινωνία με το πλήρωμα στον καταπέλτη» εξηγεί ο κ. Τραχαλάκης, τονίζοντας παράλληλα πως κυκλικά σωσίβια διάσωσης θα έπρεπε να είναι έτοιμα και σε κοντινή απόσταση στα σημεία που γίνεται επιβίβαση και αποβίβαση ατόμων και υφίσταται κίνδυνος πτώσης ανθρώπου στη θάλασσα.

Ξεκαθαρίζει πως τη μεγαλύτερη ευθύνη για την απώθηση και πτώση του ανθρώπου στη θάλασσα «ανήκει στους δύο επαγγελματίες ναυτικούς».

Ο δικαστικός πραγματογνώμων εντοπίζει, επίσης, και δυσλειτουργίες εντός της πλοιοκτήτριας εταιρείας.

«Η μεγάλη, υπερήφανη ελληνική ναυτοσύνη δέχθηκε ένα χτύπημα κάτω από την μέση. Η μεγαλύτερη ντροπή στο ναυτικό επάγγελμα ήταν και θα είναι η άρνηση βοήθειας σε άνθρωπο που κινδυνεύει στην θάλασσα. Εάν θέλουμε να είμαστε άξιοι της ναυτικής μας παράδοσης και αναγνώρισης, οφείλει να γίνει κατανοητό από τους υπευθύνους ότι στον βωμό του κέρδους και του ανταγωνισμού θα πρέπει οι νόμοι όχι μόνο να υπάρχουν, αλλά και να τηρούνται» τονίζει χαρακτηριστικά ο κ. Τραχαλάκης.

Και καταλήγει:

«Ο κάθε οργανισμός θα πρέπει να φέρει ακέραια την ευθύνη τήρησης των μέτρων ασφάλειας και να πληρώνει το οποιοδήποτε κόστος, χωρίς ξύλινες δικαιολογίες τύπου “δεν γνώριζα”. Οι οργανισμοί οφείλουν να γνωρίζουν. Κάθε ατύχημα είναι μια ένδειξη ότι υπάρχει πρόβλημα σε πρόσωπα, μεθόδους ή υλικό. Εάν είσαι στέλεχος και χρειάζεται να συμβεί ατύχημα για να το καταλάβεις, τότε είσαι κι εσύ μέρος του προβλήματος».

Οι τέσσερις ναυτικοί - τρία μέλη του πληρώματος και ο καπετάνιος- συνελήφθησαν αμέσως μετά την επιστροφή του πλοίου στο λιμάνι του Πειραιά και έλαβαν προθεσμία προκειμένου να απολογηθούν το Σάββατο.

Αναλυτικά οι παρατηρήσεις του δικαστικού εμπειρογνώμονα, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία και το δίκαιο της θάλασσας:

Πριν την επιβίβαση του ατόμου στον καταπέλτη (Πρόληψη)

• Ευθύνη του Πλοιάρχου για την μη ασφάλιση του καταπέλτη ΠΔ 177/2000, άρθρο 22, παράγραφος 11 καθορίζεται ότι: «Η ασφάλιση του καταπέλτη και της θύρας ασφαλείας, πρέπει να γίνεται πριν τον απόπλου του πλοίου με ευθύνη του πλοιάρχου».
• Ευθύνη των Λιμενικών Αρχών για την μη παρουσία στον τόπο επιβίβασης. Οι Λιμενικοί που υπηρετούν στις ακτές, ασχολούνται εκτός άλλων δραστηριοτήτων με τον έλεγχο της ομαλής επιβίβασης, την ασφάλεια των επιβατών και των οχημάτων στα πλοία, καθώς και την ακριβή αναχώρηση και ασφαλή προσέγγιση των πλοίων και, τέλος, δίνουν τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με τη ναυσιπλοΐα. Πιο συγκεκριμένα, με βάση την υπουργική απόφαση 2415.1/51133/2021, που καθορίζει την ευθύνη των λιμενικών αρχών, στο άρθρο 14, παράγραφος (μστ) περιλαμβάνεται στα καθήκοντά τους:

«Η λήψη των ενδεικνυόμενων μέτρων κατά τους κατάπλους και απόπλους των επιβατηγών πλοίων, επιβατηγών οχηματαγωγών, ώστε να διασφαλίζεται η ομαλή και ασφαλής διακίνηση των επιβατών και οχημάτων στους χερσαίους χώρους λιμένα και η επιβίβαση/αποβίβαση από τα πλοία».

Μετά την επιβίβαση του ατόμου στον καταπέλτη

• Η μεγαλύτερη ευθύνη για την απώθηση και πτώση τού ανθρώπου στη θάλασσα ανήκει στους δυο επαγγελματίες ναυτικούς. Από την στιγμή που ο άνθρωπος ανεβαίνει στον καταπέλτη και οι δύο ναυτικοί έχουν αντίληψη ότι το πλοίο έχει τις μηχανές του σε λειτουργία, όφειλαν να ενεργήσουν με στοιχειώδη λογική και σύνεση για την προστασία του επιβάτη. Είχαν την δυνατότητα να ειδοποιήσουν την Γέφυρα ώστε να σταματήσει το «πρόσω» των μηχανών, και να τον μεταφέρουν στο εσωτερικό του πλοίου για την συνέχιση της άπαρσης λαμβάνοντας τα όποια μέτρα προβλέπονται σε παρόμοιες περιπτώσεις.
• Ευθύνη της Γέφυρας (Πλοίαρχος) υφίσταται καθότι αποκλειστικά υπεύθυνος για τις κινήσεις της μηχανής σε συνδυασμό με τον καταπέλτη, είναι ο πλοίαρχος του Πλοίου. Επίσης, έχει την δυνατότητα να ελέγξει όποτε θελήσει την εικόνα από τον καταπέλτη του πλοίου, έχοντας μάλιστα αμφίδρομη επικοινωνία με το πλήρωμα στον καταπέλτη.
• Το άτομο το οποίο έλεγξε ότι ο καταπέλτης ήταν εκτεταμένος στην ξηρά, προφανώς υπέλαβε ότι μπορούσε να επιβιβασθεί επί του πλοίου, χωρίς να γνωρίζει ότι η διαδικασία επιβίβασης μπορεί να έχει σταματήσει πριν την άνοδο του καταπέλτη με εντολή του Υπάρχου.

Μετά την πτώση του επιβάτη στο νερό

• Ευθύνη όλων των παρευρισκομένων μελών του πληρώματος και των λιμενικών αρχών εφόσον παρίσταντο, για την παροχή βοήθειας στον άνθρωπο στην θάλασσα.
• Τα κυκλικά σωσίβια για την διάσωση ανθρώπου στην θάλασσα βρίσκονται σε συγκεκριμένα σημεία του πλοίου, σύμφωνα με τον Διεθνή Κανονισμό για την Ασφάλεια Ανθρώπινης Ζωής στην Θάλασσα (SOLAS 1974) και το εγκεκριμένο General Arrangement Plan του πλοίου. Τα σωσίβια αυτά βρίσκονται περιμετρικά στα ρέλια των κυρίως καταστρωμάτων κάθε πλοίου καθώς και στο Deck της Γέφυρας (βαρδιόλες). Επιπρόσθετα, τα σωσίβια αυτά πρέπει να είναι έτοιμα και σε κοντινή απόσταση σε σημεία όπου γίνεται επιβίβαση/αποβίβαση ατόμων και υφίσταται κίνδυνος πτώσης ανθρώπου στην θάλασσα.
• Αποκλειστική ευθύνη του πλοιάρχου για την αγνόηση της πληροφορίας Man Overboard, συνεχίζοντας την πορεία του πλοίου προς την έξοδο του λιμένα, μη λαμβάνοντας τα απαραίτητα μέτρα που προβλέπονται στις διεθνείς συνθήκες.
• Ευθύνη της εταιρείας, καθότι ο πλοίαρχος λειτουργεί ως εκπρόσωπος της εταιρείας και όχι ως πλήρωμα, καταρρίπτοντας οποιαδήποτε στοιχειώδη νοοτροπία ασφάλειας οφείλει να παρουσιάζει μια εταιρεία, ασχέτως των βραβεύσεων που έχει λάβει. Πολύ ωραία τα awards, αλλά τα βραβεία δεν σώζουν ανθρώπους. Οι άνθρωποι σώζουν ανθρώπους.
• Σχετική επίσης είναι η υποχρέωση που επιβάλλει το Άρθρο 307 του Ποινικού Κώδικα σχετικά με «Παράλειψη λύτρωσης από κίνδυνο ζωής» όπου ο κάθε άνθρωπος, στην περίπτωση αυτή ακόμη και οι επιβάτες ή περαστικοί, υποχρεούται να παράσχει βοήθεια εφόσον αυτό είναι πρόσφορο, χωρίς να διακινδυνεύει την ζωή ή την υγεία του.