«Βράζουν» οι ωκεανοί: Καταστρέφονται θαλάσσιοι πόροι, «εισβολή» ξενικών ειδών

Ολόκληρα οικοσυστήματα σε όλο τον κόσμο απειλούνται.

Οι ωκεάνιοι καύσωνες τείνουν να αποδυναμώσουν τα θαλάσσια οικοσυστήματα που έχουν ήδη πληγεί από την κλιματική αλλαγή, την ώρα που οι θάλασσες είναι απαραίτητες για την ανθρώπινη ύπαρξη και όχι μόνο επειδή χρησιμεύουν ως δεξαμενές άνθρακα που συμβάλλουν στη ρύθμιση του κλίματος.

Στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν μόλις χθες, Παρασκευή 4/8, δείχνουν ότι οι ωκεανοί έχουν φτάσει στη υψηλότερη θερμοκρασία τους που έχει καταγραφεί ποτέ, καθώς απορροφούν τη θερμότητα από την κλιματική αλλαγή, με τρομερές συνέπειες για την υγεία του πλανήτη μας.

Η μέση ημερήσια παγκόσμια θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας ξεπέρασε το ρεκόρ του 2016 αυτή την εβδομάδα, σύμφωνα με την Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής Copernicus της ΕΕ. Έφτασε τους 20,96 βαθμούς Κελσίου, πολύ πάνω από τον μέσο όρο για αυτή την εποχή του έτους.

Συνεπώς, η κλιματική αλλαγή εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους τόσο για τα οικοσυστήματα, όσο και για την ανθρώπινη υγεία και την οικονομία.

Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς η θαλάσσια υπερθέρμανση επηρεάζει το ήδη επιβαρυμένο οικοσύστημα της Μεσογείου από την υπεραλίευση, την πετρελαϊκή και την πλαστική ρύπανση, αλλά και την κίνηση των σκαφών αναψυχής.

Η Αναστασία Μήλιου, υδροβιολόγος και διευθύντρια έρευνας του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος», μιας ελληνικής μη κερδοσκοπικής και μη κυβερνητικής οργάνωσης που συνδυάζει την επιστημονική έρευνα με τη δράση για την προστασία της βιοποικιλότητας, μιλώντας στο CNN Greece, δηλώνει πως πρέπει να συνειδητοποιήσουμε την προσωπική μας ευθύνη για την προστασία των οικοσυστημάτων, περνώντας πλέον στην πράξη ώστε να σταματήσει αυτή η συνεχόμενη ροή καταστροφής.

«Εμείς έχουμε προκαλέσει την κλιματική αλλαγή»

«Την κλιματική αλλαγή δεν την προκάλεσαν εξωγήινοι, εμείς την έχουμε προκαλέσει με τον καθημερινό τρόπο ζωής μας», τονίζει η κα Μήλιου.

«Εμείς συμβάλλουμε τα μέγιστα, είτε με την υπεραλίευση, είτε με την καταστροφή των παραγωγικών οικοσυστημάτων, τα θαλάσσια λιβάδια, τα κοράλλια στα βαθιά νερά», προσθέτει.

«Η άνοδος της θερμοκρασίας και της υπερθέρμανσης του πλανήτη οφείλεται στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, στην ανάπλαση του άνθρακα, στην αλόγιστη χρήση ορυκτών καυσίμων που σε αυτή συμβάλλουμε όλοι ή περισσότερο ο καθένας. Υπάρχουν πολλοί τρόποι που μπορούμε να εφαρμόσουμε ώστε να περιορίσουμε την αρνητική επίδραση στο περιβάλλον, εμείς απλώς ως πολίτες και ως πολιτεία δεν το κάνουμε. Ζούμε σε μια χώρα που εάν αύριο βρούμε κοιτάσματα πετρελαίου στο Αιγαίο, θα λέμε σωθήκαμε, θα γίνουμε σεΐχηδες, θα το θεωρήσουμε μεγάλη τύχη», σημειώνει.

Η οξείδωση των ωκεανών είναι το επόμενο φαινόμενο που θα μας απασχολήσει

Όπως αναφέρει η κα Μήλιου στο CNN Greece, το ανησυχητικό φαινόμενο που θα μας απασχολήσει έντονα το επόμενο διάστημα είναι η οξείδωση των θαλασσών και ωκεανών, που έχει να κάνει με τον άνθρακα, καθώς το Ph γίνεται πιο όξινο, κάτι που αναπόφευκτα θα έχει μεγάλες επιπτώσεις στα θαλάσσια οικοσυστήματα.

«Η κλιματική αλλαγή προκαλεί δύο βασικά προβλήματα: την αύξηση θερμοκρασίας της θάλασσας και την οξείδωση των ωκεανών, διότι καταστρέφουν τους θαλάσσιους πόρους τους οποίους χρειαζόμαστε για την επιβίωσή μας», σημειώνει.

«Ο καθημερινός τρόπος ζωής μας επηρεάζει το φυσικό περιβάλλον, καθώς η προστασία του έχει να κάνει με την επιβίωσή μας. Συνεπώς, αν δεν θέλουμε την επιβίωση των υπόλοιπων οργανισμών, ας σκεφτούμε εγωιστικά τη δική μας. Είναι επιτακτική ανάγκη να αλλάξουμε πολλά πράγματα στην καθημερινότητά μας, διότι προετοιμαζόμαστε για ένα πολύ δύσκολο μέλλον για τις αμέσως επόμενες γενιές, λόγω της κλιματικής αλλαγής, συνδυαστικά με την ανθρώπινη παρέμβαση, την πλαστική ρύπανση και την υπεραλίευση», προσθέτει.

Σύμφωνα με έρευνες, η οξείδωση των ωκεανών θα έχει δραματικές επιπτώσεις καθώς αλλάζει τη χημική σύσταση των ωκεανών και κατ’ επέκταση ολόκληρου του πλανήτη. Συνδυαστικά με την ανθρώπινη δράση, οι ωκεανοί απορροφούν τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, επιφέροντας μεγάλες καταστροφές στη χλωρίδα των ωκεανών με αποτέλεσμα τη διατάραξη της διατροφικής αλυσίδας.

Πώς επηρεάζονται οι ελληνικές θάλασσες από ξενικά είδη ψαριών

Η Eλλάδα επηρεάζεται από την αλλαγή της θερμοκρασίας και του κλίματος, αλλά κυρίως από την ανθρώπινη παρέμβαση, διότι αυτά δρουν συνδυαστικά.

Οι συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί από τις πολυάριθμες ανθρωπογενείς καταστροφές, προκαλούν τη συνεχή ανάπτυξη των εισβολικών και ξενικών ειδών.

Ήδη πάνω από 1.000 ξενικά είδη βρίσκονται στη Μεσόγειο, εκ των οποίων περισσότερα από 300 έχουν καταγραφεί στις ελληνικές θάλασσες, σημειώνει η κα Μήλιου.

«Τα ξενικά είδη πρωτοεμφανίστηκαν μετά το άνοιγμα της Διώρυγας του Σουέζ αλλά και μετά τη διαπλάτυνσή της. Έπειτα μεγάλωσε ο όγκος του νερού, ενώ η κατάσταση επιβαρύνθηκε και από το υλικό που κουβαλούν τα πλοία. Στη Μεσόγειο άλλωστε δεν έχουμε κανόνες, οπότε είναι πολλοί οι παράγοντες για τους οποίους οι ελληνικές θάλασσες γεμίζουν με ξενικά είδη. Κάποια επιβιώνουν και αναπτύσσονται, όπως ο λαγοκέφαλος. Η παρουσία όμως του λαγοκέφαλου είναι συνεχόμενη εδώ και χρόνια και πρέπει να μας ανησυχεί γιατί είναι ένα είδος που δεν έχει φυσικούς θηρευτές και δεν τρώγεται από τον άνθρωπο. Επομένως, αυξάνεται αλόγιστα καθώς τρέφεται με άλλα είδη, άρα συμβάλλει και αυτός στην κρίση του θαλάσσιου οικοσυστήματος, με την αύξηση να είναι επιβαρυντική για τα είδη που επιβιώνουν σε αυτό. Επίσης πρέπει να λάβουμε μέτρα και για την εμφάνιση του λεοντόψαρου» τονίζει η υδροβιολόγος.

Στο Αιγαίο, στις ελληνικές θάλασσες αλλά και στη Μεσόγειο γενικότερα, έχουμε τόσα πολλά ξενικά είδη για τα οποία πρέπει να ενημερωθούμε και να μάθουμε να επιβιώνουμε στις νέες συνθήκες, προσθέτει η κα Μήλιου.

Πόσο επικίνδυνη είναι η αύξηση θερμοκρασίας της θάλασσας

Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών προχώρησε πρόσφατα σε αποτίμηση του τελευταίου κύματος καύσωνα, δημοσιεύοντας στοιχεία που έδειξαν ότι στο νότιο Ιόνιο η θερμοκρασία της θάλασσας άγγιξε ακόμα και τους 30 βαθμούς Κελσίου.

Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες, η αύξηση της θερμοκρασίας της θάλασσας και ειδικότερα η αύξηση στα επιφανειακά στρώματα, μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στο θαλάσσιο οικοσύστημα, όπως να μειώσει σημαντικά την πυκνότητα των επιφανειακών νερών, να επιτρέψει σε πολλά ξενικά είδη που επιβιώνουν μόνο σε υψηλές θερμοκρασίες να εξαπλωθούν στις ελληνικές θάλασσες, αλλά και να αυξήσει μελλοντικά τη στάθμη της θάλασσας κατά μερικά χιλιοστά ανά έτος.

Επιπλέον, η επέλαση θαλάσσιων οργανισμών, προσαρμοσμένων στις υψηλές θερμοκρασίες, σταδιακά μπορεί να οδηγεί στην ερημοποίηση ολόκληρων περιοχών.