Eκλογές 2023: Τι ισχύει για τις εφορευτικές επιτροπές και τους αντιπροσώπους - Οι αμοιβές

Η ομαλή εξέλιξη της εκλογικής διαδικασίας κρίνεται και από την εμφάνιση των μελών των εφορευτικών καθώς αυτές αποτελούν εχέγγυο για τη διαφύλαξη του δημοκρατικού χαρακτήρα των εκλογών, αλλά και έκφανση της αρχής της διαφάνειας.

Ειδικότερα, τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών και οι αναπληρωτές τους προέκυψαν έπειτα από εκ νέου κλήρωση για τις εκλογές της 25ης Ιουνίου και είναι υποχρεωμένα να παρουσιαστούν την ημέρα των εκλογών, προκειμένου να εκτελέσουν το καθήκον τους. Υπενθυμίζεται ότι όσοι κληρωθούν για να αναλάβουν τον ρόλο αυτό, ειδοποιούνται για τον διορισμό τους τουλάχιστον 5 ημέρες πριν από την ψηφοφορία με ευθύνη του Εισαγγελέα Πρωτοδικών.

Σε περίπτωση που κάποιος πολίτης κληθεί ως μέλος εφορευτικής επιτροπής, η παρουσία είναι υποχρεωτική και σε περίπτωση μη προσέλευσης είναι πιθανή ακόμα και η βίαιη προσαγωγή του, καθώς πρόκειται για αδίκημα.

Σε περίπτωση που κάποιο μέλος της εφορευτικής επιτροπής επικαλεστεί κώλυμα (λόγου χάρη ασθένεια ή βεβαίωση ότι εργάζεται εκείνη τη μέρα), που δεν επιτρέπει την παρουσία του, οφείλει να είναι σε θέση να το αποδείξει. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει η ενημέρωση του αντιπροσώπου της δικαστικής αρχής να γίνεται εγκαίρως, ώστε να γίνει ομαλά η διαδικασία είτε με την αντικατάστασή του είτε με την ανάθεσή των αρμοδιοτήτων του σε άλλε μέλη της επιτροπής.

Επισημαίνεται, ωστόσο, πως η παρουσία του ή μη στην επιτροπή εναπόκειται τελικά στη διακριτική ευχέρεια του αντιπροσώπου της δικαστικής αρχής.

Σε περίπτωση που ένα μέλος της επιτροπής προσέλθει για να ψηφίσει, ο εκπρόσωπος της δικαστικής αρχής μπορεί να διατάξει να παραμείνει στο εκλογικό τμήμα για να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του.

Ποιοι εξαιρούνται

Από την κλήρωση για τον ορισμό μελών της εφορευτικής επιτροπής για τις εκλογές εξαιρούνται:

• έχουν υπερβεί το 67ο έτος της ηλικίας τους,

• δεν έχουν απολυτήριο δημοτικού,

• δεν κατοικούν στον οικείο δήμο,

• είναι δημόσιοι και δημοτικοί υπάλληλοι ή έμμισθοι υπάλληλοι δημοτικών νομικών προσώπων και ιδρυμάτων και όσοι με αυτές τις ιδιότητες υπηρέτησαν την τελευταία τριετία προ της εκλογής,

• είναι αποστρατευθέντες αξιωματικοί, όργανα των σωμάτων ασφαλείας,

• έχουν διατελέσει δήμαρχοι, βουλευτές, μέλη της κυβέρνησης και υφυπουργοί,

• έχουν ανακηρυχθεί υποψήφιοι βουλευτές από τον Άρειο Πάγο,

• είναι ιερείς ή λοιποί θρησκευτικοί λειτουργοί (άρθρα 58 παρ. 4 και 59 παρ. 1 του π.δ. 26/2012).

Πώς διεξάγεται η ψηφοφορία

Η ψηφοφορία διεξάγεται σε κάθε εκλογικό τμήμα ενώπιον πενταμελούς εφορευτικής επιτροπής, που αποτελείται από τον δικαστικό αντιπρόσωπο, ως πρόεδρο, και τέσσερα μέλη. Κατά τη διάρκεια της ψήφου των πολιτών, θα πρέπει να ακολουθούνται συγκεκριμένοι κανόνες, ώστε να διασφαλίζεται το αδιάβλητο της διαδικασίας.

Οι δικαστικοί αντιπρόσωποι αναδείχθηκαν εκ νέου με κλήρωση και για τις δεύτερες κάλπες, ακριβώς όπως έγινε και στις εκλογές του Μαΐου, ενώ ειδοποιήθηκαν από τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου λίγες ημέρες πριν από την εκλογική διαδικασία.

Η διαδικασία

Όπως αναφέρεται σε σχετική εγκύκλιο, κάθε συνδυασμός κόμματος ή συνασπισμός κομμάτων ή ανεξαρτήτων, καθώς και κάθε μεμονωμένος υποψήφιος έχει το δικαίωμα να διορίσει σε κάθε εκλογικό τμήμα από έναν αντιπρόσωπο και έναν αναπληρωτή του (άρθρο 40 παρ. 1 του π.δ. 26/2012).

Οι αντιπρόσωποι και οι αναπληρωτές τους διορίζονται με γραπτή δήλωση είτε του αρχηγού του κόμματος, ή της διευθύνουσας επιτροπής, είτε του εξουσιοδοτημένου από αυτούς (δηλαδή από τον αρχηγό ή τη διευθύνουσα 15 επιτροπή) υποψηφίου του οικείου συνδυασμού, είτε του μεμονωμένου υποψηφίου.

Η σχετική δήλωση κατατίθεται είτε απευθείας στον πρόεδρο του αρμοδίου Πρωτοδικείου είτε στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, ο οποίος έχει υποχρέωση να κοινοποιήσει το διορισμό στους προέδρους των Πρωτοδικών (άρθρο 40 παρ. 3 και 4 του π.δ. 26/2012).

Οι αντιπρόσωποι, οφείλουν κατά την έναρξη της ψηφοφορίας να επιδείξουν την ανωτέρω δήλωση στον πρόεδρο της εφορευτικής επιτροπής ή τον διευθύνοντα τις εργασίες της. Σε περίπτωση που οι προτεινόμενοι αντιπρόσωποι των μεμονωμένων υποψηφίων είναι περισσότεροι από τρεις, η εφορευτική επιτροπή, πριν από την έναρξη της ψηφοφορίας, ορίζει ύστερα από κλήρωση τρεις μόνον από αυτούς, οι οποίοι δικαιούνται να παραμένουν στο κατάστημα της ψηφοφορίας (άρθρο 40 παρ. 2 του π.δ. 26/2012).

Εκτός από τους αντιπροσώπους, κάθε υποψήφιος μπορεί να διορίσει με συμβολαιογραφική πράξη έναν πληρεξούσιο, ο οποίος θα ενεργεί αντί για αυτόν τα σχετικά με την εκλογή, σύμφωνα με τις διατάξεις της εκλογικής νομοθεσίας. Δικαίωμα διορισμού ενός πληρεξουσίου σε κάθε εκλογική περιφέρεια έχει, επίσης, κάθε πολιτικό κόμμα (άρθρο 40 παρ. 5 του π.δ. 26/2012).

Οι υποψήφιοι ή οι αντιπρόσωποί τους ή, ελλείψει των τελευταίων, οι αναπληρωτές τους, έχουν δικαίωμα να παρευρίσκονται στην ψηφοφορία, να προβαίνουν σε παρατηρήσεις ή ενστάσεις σχετικά με την τάξη της ψηφοφορίας, να θέτουν τη σφραγίδα τους στην κάλπη, να παρευρίσκονται στη διαλογή των ψήφων και να ασκούν κάθε άλλο δικαίωμα που τους παρέχεται από το νόμο (άρθρο 88 παρ.1 του π.δ. 26/2012).

Η αποζημίωση

Σύμφωνα με την απόφαση στους διοριζόμενους Εφόρους αντιπροσώπων της δικαστικής αρχής, αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής, και αναπληρωτές αυτών, γραμματείς των εφορευτικών επιτροπών και διερμηνείς της τουρκικής γλώσσας, για τη διενέργεια των εκλογών, καταβάλλεται αποζημίωση και οδοιπορικά έξοδα.

Για τον καθορισμό του χρόνου, για τον οποίο καταβάλλεται ημερήσια αποζημίωση στους αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής κ.λπ., λαμβάνεται υπόψη ο αριθμός των ημερών που είναι απαραίτητες:

• Για τη μετάβαση και επιστροφή τους μέσω της συντομότερης οδού και
• Για την εκπλήρωση των καθηκόντων τους.

Να σημειωθεί ότι τα καταβαλλόμενα ποσά είναι ακατάσχετα, δεν υπόκεινται σε κανενός είδους παρακράτηση, φόρο εισφορά ή κράτηση υπέρ τρίτων κ.λπ., δεν υπόκεινται σε φορολογία εισοδήματος και δεν συμψηφίζονται με οφειλές των δικαιούχων προς το ελληνικό δημόσιο ή τα ασφαλιστικά ταμεία από οποιαδήποτε αιτία.

Στους δικαιούχους καταβάλλεται ημερήσια αποζημίωση, ως εξής:

• Στους Εφόρους αντιπροσώπων της δικαστικής αρχής και στους αναπληρωτές αυτών καταβάλλεται ποσό 140,00 € για κάθε ημέρα απασχόλησης.
• Στους αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής και στους αναπληρωτές αυτών καταβάλλεται ποσό 120,00 € για κάθε ημέρα απασχόλησης.
• Στους δημόσιους ή δημοτικούς υπαλλήλους, που χρησιμοποιούνται ως διερμηνείς της τουρκικής γλώσσας και στους γραμματείς των εφορευτικών επιτροπών καταβάλλεται ποσό 120,00 € για κάθε ημέρα απασχόλησης.

Πώς καθορίζονται οι ημέρες εργασίας

Έφοροι αντιπροσώπων δικαστικής αρχής

• Στους Εφόρους αντιπροσώπων της δικαστικής αρχής καθορίζονται 7 ημέρες απασχόλησης.
• Στους αναπληρωτές Εφόρους καθορίζονται 6 ημέρες απασχόλησης.

Αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής

Για τους τακτικούς αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής καθορίζονται ημέρες αποζημίωσης ως εξής:

Εννέα ημέρες απασχόλησης: Στους αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής που ασκούν τα καθήκοντά τους σε προορισμούς με συγκοινωνιακές δυσχέρειες, ήτοι στα νησιωτικά συμπλέγματα των Νομών Δωδεκανήσου (εκτός των νησιών Ρόδος και Κως) και Κυκλάδων (εκτός των νησιών Σύρου και Νάξου), καθώς και στα νησιά Ικαρία του Νομού Σάμου, Κύθηρα και Αντικύθηρα του Νομού Αττικής, Γαύδος του Νομού Χανίων, Σαμοθράκη του Νομού Έβρου, Θάσος του Νομού Καβάλας, Ψαρά και Οινούσσες του Νομού Χίου, Λήμνος και Άγιος Ευστράτιος του Νομού Λέσβου, στα νησιά των Βορείων Σποράδων (Αλόννησος, Σκιάθος, Σκόπελος, Σκύρος) και των άγονων γραμμών του Ιονίου Πελάγους.

Οκτώ ημέρες απασχόλησης: Στους αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής που ασκούν τα καθήκοντά τους εκτός του νομού που υπηρετούν. Στους αντιπρόσωπους της δικαστικής αρχής που ασκούν τα καθήκοντά τους στις εκλογικές περιφέρειες Α’, Β1’ Βορείου Τομέα, Β2’ Δυτικού Τομέα και Β3’ Νοτίου Τομέα Αθηνών, Α’ Ανατολικής Αττικής και Β’ Δυτικής Αττικής, Α’ και Β’ Πειραιώς, Α’ και Β’ Θεσσαλονίκης.

Επτά ημέρες απασχόλησης: Στους αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής που ασκούν τα καθήκοντά τους εντός του νομού που υπηρετούν. Οι δικαιούχοι αποζημίωσης που υπηρετούν στα νησιά Ρόδου, Κω, Σύρου και Νάξου και θα διοριστούν να εκτελέσουν καθήκοντα εντός της έδρας τους.

Αναπληρωτές αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής

Πέντε ημέρες απασχόλησης: Στους αναπληρωτές αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής που ασκούν τα καθήκοντά τους σε προορισμούς με συγκοινωνιακές δυσχέρειες ήτοι στα νησιωτικά συμπλέγματα των Νομών Δωδεκανήσου (εκτός των νησιών Ρόδου και Κω) και Κυκλάδων (εκτός των νησιών Σύρου και Νάξου), καθώς και στα νησιά Ικαρία του Νομού Σάμου, Κύθηρα και Αντικύθηρα του Νομού Αττικής, Γαύδος του Νομού Χανίων, Σαμοθράκη του Νομού Έβρου, Θάσος του Νομού Καβάλας, Ψαρά και Οινούσσες του Νομού Χίου, Λήμνος και στον Άγιο Ευστράτιο του Νομού Λέσβου, στα νησιά των Βορείων Σποράδων (Αλόννησος, Σκιάθος, Σκόπελος, Σκύρος) και των άγονων γραμμών του Ιονίου Πελάγους.

Τέσσερις ημέρες απασχόλησης: Στους αναπληρωτές αντιπροσώπων της δικαστικής αρχής που ασκούν τα καθήκοντά τους εκτός του νομού που υπηρετούν. Στους αναπληρωτές των αντιπροσώπων της δικαστικής αρχής που ασκούν τα καθήκοντά τους στις εκλογικές περιφέρειες Α’, Β1’ Βορείου Τομέα, Β2’ Δυτικού Τομέα και Β3’ Νοτίου Τομέα Αθηνών, Α’ Ανατολικής Αττικής και Β’ Δυτικής Αττικής, Α’ και Β’ Πειραιώς, Α’ και Β’ Θεσσαλονίκης, αλλά δεν υπηρετούν στους νομούς αυτούς.

Τρεις ημέρες απασχόλησης: Στους αναπληρωτές αντιπροσώπων της δικαστικής αρχής που ασκούν τα καθήκοντά τους εντός του νομού που υπηρετούν. Στους αναπληρωτές των αντιπροσώπων της δικαστικής αρχής που ασκούν τα καθήκοντά τους στις εκλογικές περιφέρειες Α’, Β1’ Βορείου Τομέα, Β2’ Δυτικού Τομέα και Β3’ Νοτίου Τομέα Αθηνών, Α’ Ανατολικής Αττικής και Β’ Δυτικής Αττικής, Α’ και Β’ Πειραιώς, Α’ και Β’ Θεσσαλονίκης

Διερμηνείς της τουρκικής γλώσσας και γραμματείς εφορευτικών επιτροπών

Μία ημέρα απασχόλησης: Στους γραμματείς των εφορευτικών επιτροπών και στους δημόσιους ή δημοτικούς υπαλλήλους που χρησιμοποιούνται ως διερμηνείς της τουρκικής γλώσσας και στους γραμματείς των εφορευτικών επιτροπών.