Καθοριστικός ο ρόλος του φαρμακοποιού στη συμμόρφωση της θεραπείας των ασθενών
Πόσοι από όλους εμάς, δεν γίνονται για κάποιο διάστημα «γιατροί του εαυτού τους», αναζητώντας θεραπευτικές λύσεις αυθαίρετα, ή το ίδιο αυθαίρετα και ξαφνικά, μπορεί να διακόψουμε το φάρμακο που μας έχει γράψει ο θεράπων ιατρός;
Εάν η διάγνωση και η φαρμακευτική αγωγή σε ένα νόσημα αποτελεί το κομβικό σημείο για τη θεραπεία, η συμμόρφωση στη θεραπεία, αποτελεί χωρίς υπερβολή το δρόμο για την τελική ίαση. Όμως η συμμόρφωση των ασθενών και κυρίως των χρονίως πασχόντων, είναι πραγματικά πολύ δύσκολη, ενώ έναν καταλυτικό ρόλο στο σημείο αυτό, διαδραματίζει ο φαρμακοποιός, μέσα από τον πολύπλοκο ρόλο του, επιστημονικό, τεχνοκρατικό και κοινωνικό.
Απτά στοιχεία που καταδεικνύουν τη σημαντική συνεισφορά του φαρμακοποιού στη βελτίωση της προσήλωσης (ορθής λήψης της φαρμακευτικής αγωγής) για τους ασθενείς με χρόνια νοσήματα παρουσιάστηκαν πριν μερικές ημέρες στην Γαλλική προεσβεία, στο πλαίσιο επιστημονικής εκδήλωσης με τίτλο “Adherence in patient’s Life” που διοργάνωσε η φαρμακευτική εταιρεία Servier Hellas σε συνεργασία με τον Συνεταιρισμό Φαρμακοποιών Όμιλο ΠΕΙΦΑΣΥΝ.
Σκοπός της εκδήλωσης ήταν η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της μελέτης CONCORD, η οποία αποτελεί την πρώτη μελέτη στη χώρα μας στο θέμα.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, 1 στα 10 καρδιαγγειακά συμβάματα θα είχε αποφευχθεί με τη σωστή τήρηση της αγωγής εκ μέρους των ασθενών.
Αναγνωρίζοντας την έκταση του προβλήματος, η Servier και ο Όμιλος ΠΕΙΦΑΣΥΝ ένωσαν τις δυνάμεις τους για να υποστηρίξουν τους ασθενείς να αναλάβουν ενεργό ρόλο στη βελτίωση της διαχείρισης της αγωγής τους και κατ’ επέκταση, στη βελτίωση της υγείας τους.
Η μελέτη CONCORD
Η διάρκειας 4 μηνών μελέτη πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή 1.200 ασθενών και 120 φαρμακοποιών-μελών του δικτύου του Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ από όλη την Ελλάδα. Οι συμμετέχοντες φαρμακοποιοί εκπαιδεύτηκαν σε τεχνικές επικοινωνίας και υποστήριξης των ασθενών τους για τη βελτίωση της τήρησης της αγωγής τους, ενώ η καταγραφή των αποτελεσμάτων πραγματοποιήθηκε με τη χρήση ερωτηματολογίου αυτο-αξιολόγησης εκ μέρους των ασθενών. Οι φαρμακοποιοί αφιέρωσαν χρόνο με τους ασθενείς που παρακολουθούσαν, στους οποίους παρείχαν ενημέρωση και εξατομικευμένη υποστήριξη, ώστε να διασφαλιστεί ότι έχουν κατανοήσει σωστά τις οδηγίες λήψης των φαρμάκων τους, αλλά και για θέματα συνολικής διαχείρισης της υγείας τους.
Όσον αφορά στα ευρήματα της μελέτης, υπογραμμίζεται πως με το τέλος των 4 μηνών του προγράμματος, διαπιστώθηκε μείωση κατά 24% στο ποσοστό των ασθενών που ανέφεραν ότι ξεχνούν να λάβουν τα φάρμακά τους, μείωση 22% σε όσους ανέφεραν ότι ξέχασαν τις τελευταίες 30 ημέρες να λάβουν τα φάρμακά τους και μείωση 22% στους ασθενείς που διέκοψαν την αγωγή χωρίς τη συμβουλή του γιατρού τους. Με άλλα λόγια, διαπιστώθηκε αύξηση 23% στην προσήλωση των ασθενών, με πραγματικό θετικό αντίκτυπο στην υγεία τους.
Ταυτόχρονα, διαπιστώθηκε θετική αλλαγή στη νοοτροπία των ασθενών. Οι συμμετέχοντες έγιναν πιο προσεκτικοί όσον αφορά την τήρηση της αγωγής τους, αναλαμβάνοντας συχνότερα οι ίδιοι την πρωτοβουλία να συμβουλεύονται τον φαρμακοποιό τους για τη συνολική διαχείριση του νοσήματος. Από την πλευρά τους, οι φαρμακοποιοί ένιωσαν υπερήφανοι για το ρόλο τους και μεγάλη ηθική ικανοποίηση, αναγνωρίζοντας ότι η αυξημένη φροντίδα τους προς τους ασθενείς είχε αξία για τη βελτίωση της υγεία τους.
Όπως επισήμανε ο Aθανάσιος Μουχτής, Γενικός Διευθυντής Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ, οι ασθενείς εμπιστεύονται τον φαρμακοποιό τους και η εκπαίδευση των φαρμακοποιών για την αύξηση της συμμόρφωσης είναι ισχυρό εργαλείο για την επίτευξη αυτού του στόχου. Περιγράφοντας το πλαίσιο γύρω από την ανάληψη της πρωτοβουλίας διεξαγωγής της μελέτης CONCORD, ο Ziad Matta, Γενικός Διευθυντής Servier Ελλάδας και Κύπρου, ανέφερε πως η καταπολέμηση του φαινομένου της χαμηλής προσήλωσης και η αποτροπή των κινδύνων που ενέχει για την υγεία και τη ζωή των ασθενών αποτελεί κοινό στρατηγικό στόχο της Servier και του Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ και υπογράμμισε τη σημασία που δίνει η εταιρεία στη συνεργασία με τους φαρμακοποιούς για την από κοινού ανάληψη δράσης. Ο Z. Matta αναφέρθηκε στην Εκστρατεία «Μη γίνεσαι γιατρός του εαυτού σου!» τονίζοντας πως η εταιρεία έχει θέσει τον ασθενή στο επίκεντρο μιας σφαιρικής και ολοκληρωμένης προσέγγισης, η οποία εμπλέκει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη: τους ασθενείς τους φαρμακοποιούς, τους ιατρούς και τους Φορείς Υγείας.
Η εκδήλωση έκλεισε με τις μαρτυρίες δύο φαρμακοποιών-ερευνητών για τη συμμετοχή τους στη μελέτη CONCORD, της Σοφίας Κλοκώνη, Προέδρου του Φ.Σ. Κορινθίας και της Αριστέας Κατσουλάκου, Προέδρου του Φ.Σ. Αργολίδας.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους οι συμμετέχοντες φαρμακοποιοί στη μελέτη, μεταξύ των οποίων ο Χαράλαμπος Καραθάνος, Ειδικός Σύμβουλος Υπουργού Υγείας και ο Απόστολος Βαλτάς, Πρόεδρος ΠΦΣ.
Η διενέργεια της μελέτης CONCORD εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της Εκστρατείας Ευαισθητοποίησης για την Ορθή Χρήση Φαρμάκων με τίτλο «Μη γίνεσαι γιατρός του εαυτού σου!» (www.akolouthotinagogi.gr/), την οποία υλοποιεί τα τελευταία δύο χρόνια η Servier Hellas με την υποστήριξη του Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ, υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Αθηροσκλήρωσης, της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, του Ελληνικού Οργανισμού Εγκεφαλικών και του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου.