Το πόρισμα της Αρχής Διαφάνειας για τη σύμβαση 717 - Συνέχεια στην έρευνα για τα Τέμπη

Συγκεκριμένα, σωρεία λαθών, καθυστερήσεων και παραλείψεων καταγράφει το πολυσέλιδο πόρισμα της Αρχής Διαφάνειας για τη σύμβαση 717 για την αποκατάσταση του συστήματος σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης στον άξονα Αθήνας – Θεσσαλονίκης – Προμαχώνα.

Στο πόρισμα των εξεταστών της Αρχής, όπως μετέδωσαν την Κυριακή το MEGA και η ΕΡΤ, μπαίνουν στο κάδρο των ευθυνών ο τρόπος χειρισμού της σύμβασης από την ΕΡΓΟΣΕ και τον ΟΣΕ αλλά και τον ανάδοχο, την κοινοπραξία ΤΟΜΗ – Alstom. Το έργο θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί 26 Σεπτεμβρίου 2016, αλλά 7 χρόνια αργότερα εξακολουθούν να υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις και κενά.

Τι καταγράφει το 190 σελίδων πόρισμα που συντάχθηκε τον Σεπτέμβριο του 2021:

Τα στοιχεία δείχνουν πως εκτεταμένοι βανδαλισμοί και κλοπές προκάλεσαν τεράστιες αποκλίσεις μεταξύ του αντικειμένου της σύμβασης και των αναγκών του έργου σε υλικά και χρόνο, καθυστερώντας την ολοκλήρωση της σηματοδότησης και της τηλεδιοίκησης.

«Στο προϋπάρχον σύστημα Σηματοδότησης – Τηλεδιοίκησης που είχε εγκατασταθεί από παλαιότερες συμβάσεις του ΟΣΕ, λειτουργούσε για βραχύ χρονικό διάστημα διότι υπήρξαν σε μεγάλη έκταση ζημίες από βανδαλισμούς και κλοπές στον εξοπλισμό», αναφέρει το πόρισμα.

«Δεν καλύπτεται η απαίτηση του άρθρου 57.1 του νόμου περί απρόβλεπτης περίστασης, ενώ περιλαμβάνονται εργασίες βελτίωσης της ποιότητας του έργου (όπως αντικατάσταση λαμπτήρων φωτοσημάτων), οι οποίες δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές», γράφουν οι συντάκτες του πορίσματος.

Το συμπέρασμα των επιθεωρητών ήταν ότι ο προϊστάμενος διεύθυνσης έργων και οι επιβλέποντες μηχανικοί δεν μερίμνησαν για την εμπρόθεσμη επανυποβολή από τον ανάδοχο των επί μέρους μελετών και για την εμπρόθεσμη έγκριση τους.

Ακόμη παρέλειψαν να τηρήσουν την υποχρεωτική προθεσμία εγκρίσεως των μελετών, δεν μερίμνησαν για την τήρηση των εφαρμογής του Συστήματος Σηματοδότησης με ηλεκτρονόμους και δεν προέβησαν σε περαιτέρω ενέργειες κατά του αναδόχου για καθυστέρηση υλοποίησης του αρχικού χρονοδιαγράμματος.

Ειδικότερα, για την τηλεδιοίκηση στο τμήμα Αθήνα – Λάρισα καταλήγουν στο συμπέρασμα πως «σφάλματα στη δημοπράτηση οδήγησαν στην υποχρέωση αντικατάστασης παρωχημένου και μη ασφαλούς εξοπλισμού τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης, προκειμένου να αποκατασταθεί η διασύνδεση και η συμβατότητα του νέου ηλεκτρονικού εξοπλισμού με τον υφιστάμενο».

«Εγώ έβλεπα έναν τοίχο και είχα στείλει επιστολές στους αρμόδιους. Τα τρένα πηγαίναν στα τυφλά, ήταν ένα έγκλημα, αν λειτουργούσε το σύστημα δε θα είχε γίνει το κακό», δήλωσε στον σταθμό ο Χρήστος Κατσιούλης, πρώην πρόεδρος επιτροπής ΕTCS ΕΡΓΟΣΕ, ενώ ο πρώην σταθμάρχης Λάρισας, Ιωάννης Κολλάτος, δήλωσε ότι «εάν λειτουργούσε η τηλεδιοίκηση, το λάθος που έκανε ο σταθμάρχης να μη γυρίσει το κλειδί και να βάλει την επιβατική αμαξοστοιχία στην γραμμή καθόδου, δεν θα το επέτρεπε η τηλεδιοίκηση».

Τα μοιραία λόγια του σταθμάρχη: «Έτοιμος να κάνω βάρδια μόνος μου»

Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με όσα αποκάλυψε το STAR, o μοιραίος σταθμάρχης του δυστυχήματος των Τεμπών φαίνεται ότι εκτός από τα τραγικά λάθη που οδήγησαν στο δυστύχημα, είναι υπεύθυνος και για την υπερβολική εμπιστοσύνη που έδειχνε στον εαυτό του, καθώς όπως προκύπτει, βιάστηκε να αναλάβει βάρδια μόνος του.

Συγκεκριμένα, μόλις ολοκληρώθηκε η εκπαίδευση, στην οποία συμμετείχε αυτός κι άλλοι 13 συνάδελφοί του, οι σταθμάρχες ερωτήθηκαν αν νιώθουν έτοιμοι να αναλάβουν βάρδια μόνοι τους. Μόνο ο συγκεκριμένος απάντησε θετικά, ενώ οι υπόλοιποι 13 αρνητικά.

«Είμαι έτοιμος να κάνω βάρδια μόνος μου, βάλτε με στο πρόγραμμα», φέρεται να είπε στον προϊστάμενό του, χαρακτηριστικά. Όπως αποδεικνύεται εκ του τραγικού αποτελέσματος, ο ίδιος δεν είχε καμία αίσθηση της επαγγελματικής του ανεπάρκειας.

Εβδομάδα απολογιών για το δυστύχημα

Εβδομάδα απολογιών ξεκινάει από αύριο, Δευτέρα (27/3) για τους δύο σταθμάρχες και τον επιθεωρητή, για το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη.

Ειδικότερα, τη Δευτέρα (27/3) πρόκειται να περάσει το κατώφλι του ειδικού εφέτη - ανακριτή για την απολογία του ο συμβασιούχος σταθμάρχης, ενώ την επομένη, δηλαδή, την Τρίτη (28/3), αναμένεται να απολογηθεί ο παλαιότερος σταθμάρχης,που έφυγε νωρίτερα από τη βάρδια.

Υπενθυμίζεται ότι, εναντίον των δύο σταθμαρχών έχει ασκηθεί ποινική δίωξη για το κακούργημα της διατάραξης της ασφάλειας των συγκοινωνιών και για τα πλημμελήματα της ανθρωποκτονίας από αμέλεια κατά συρροή και σωματική βλάβη κατά συρροή.

Με τη σειρά του, ο επιθεωρητής της βάρδιας αναμένεται να καταθέσει με υπόμνημα την απολογία του την προσεχή Πέμπτη (30/3).

Να σημειωθεί ότι, ο επιθεωρητής είχε λάβει αναρρωτική άδεια μετά την τραγωδία το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου, χωρίς να υποβληθεί σε καμία διαγνωστική εξέταση και χωρίς να προσέλθει στο ΤΕΠ του ΓΝ Βόλου.

Για το περιστατικό αυτό είχαν τεθεί σε αναστολή καθηκόντων οι εμπλεκόμενοι γιατροί και παραπέμφθηκαν στο πειθαρχικό συμβούλιο.

Συνεχώς νέα στοιχεία στη δικογραφία

Ο ειδικός εφέτης ανακριτής, καλείται να εξετάσει μια μεγάλη δικογραφία, που συμπληρώνεται συνεχώς με νέα στοιχεία, με τον δικαστικό λειτουργό να έχει ήδη καλέσει σε απολογία τους δύο σταθμάρχες και τον προϊστάμενό τους και να ετοιμάζεται τώρα, σύμφωνα με πληροφορίες, να βάλει στο «στόχαστρο» και νέα πρόσωπα.

Συγκεκριμένα, στις έρευνες του ειδικού εφέτη ανακριτή εξετάζεται ο τρόπος με τον οποίο ο άπειρος σταθμάρχης βρέθηκε μόνος του κατά τη διάρκεια της βάρδιας της 28ης Φεβρουαρίου.

Σε αυτή τη βάση, η δικαστική έρευνα θα επικεντρωθεί και στα ανώτερα στελέχη του ΟΣΕ που ευθύνονται για την τοποθέτηση του σταθμάρχη στη θέση αυτά, ενώ ταυτόχρονα θα αναζητηθούν και τυχόν ευθύνες στελεχών της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ).

Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι, ο επιθεωρητής που εμφανίστηκε αυτοβούλως στις 3 Μαρτίου του 2023 ενώπιον της πρώτης ανακρίτριας που χειρίστηκε την υπόθεση, άφησε αιχμές για στελέχη του ΟΣΕ και της ΡΑΣ, λέγοντας πως ο σταθμάρχης ανέλαβε από την 1-2-2023 κανονικά καθήκοντα, ως πιστοποιημένος και ικανός από τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων.

Και άλλα άτομα στο «κάδρο» λέει ο συνήγορος του επιθεωρητή

Αρνείται τις κατηγορίες που του αποδίδονται στην υπόθεση του τραγικού δυστυχήματος των Τεμπών ο προϊστάμενος επιθεώρησης, τονίζει ο δικηγόρος Γιάννης Γλύκας που τον εκπροσωπεί.

Σε ό,τι αφορά για το πού θα κινηθεί περίπου και τι θα υποστηρίξει πελάτης του σημείωσε μιλώντας στην ΕΡΤ, ότι «υπάρχουν πάρα πολλά πράγματα , εν ευθέτω χρόνω θα εισφέρουμε πολλά στοιχεία και σίγουρο είναι ότι την Πέμπτη στην απολογία του δεν πρόκειται να κρύψει τίποτα και θα κάνει θα πει αυτά που πρέπει να πει».

Ο Γιάννης Γλύκας υποστήριξε ότι ενδεχόμενος δόλος δεν υπάρχει ενώ πρόσθεσε ότι είναι ερευνητέο αν υπάρχει αμέλεια. «Η άποψη μας και επ’ αυτής της κατηγορίας είναι ότι προφανώς δεν υπάρχει ούτε αμέλεια τουλάχιστον για τον άνθρωπο αυτό» είπε.

Σχετικά με το θέμα της αναρρωτικής άδειας που πήρε την επόμενη μέρα του δυστυχήματος ο επιθεωρητής σημείωσε: «Το μόνο το οποίο μπορώ να σας πω είναι ότι κανείς δεν μπορεί να δικαστεί εκ των προτέρων. Δεν έχουμε καν απόδοση κατηγορίας επ’ αυτού, δεν εμπεριέχεται στο κατηγορητήριο. Μόνο αυτό μπορώ να σας πω δημόσια ό,τι έγινε είναι δύο μέρες μετά και προφανώς δεν έχει καμία σχέση με την αποδιδόμενη κατηγορία, είναι μεταγενέστερο και αφού έχει δώσει τρεις καταθέσεις ως μάρτυρας στην τροχαία Λάρισας και αυτοβούλως στην ανακρίτρια Πλημμελειοδικών».

«Ενδεχομένως να αποδοθούν ευθύνες και αλλού»

Σε μεγάλες δικογραφίες πρέπει να υπάρχει υπομονή γιατί αν υπάρχει βιασύνη είναι σίγουρο ότι θα υπάρχουν και παραλείψεις στην διερεύνηση ευθυνών, τόνισε επίσης ο κ. Γιάννης Γλύκας.

Όπως είπε όταν στην πορεία ενδεχομένως αποδοθούν ευθύνες κι αλλού και υπάρχει πολύς κόσμος για υποστήριξη κατηγορίας χρειάζεται χρόνος. Πρόσθεσε ότι με βάση τη γνώση που έχει ο ίδιος ο Εφέτης Ανακριτής και η αναπληρώτριά του κινούνται τάχιστα και εξέφρασε την πεποίθηση ότι η διερεύνηση θα γίνει πάρα πολύ σωστά.

Σε ερώτηση σχετικά με το αν στο «κάδρο» των διώξεων θα μπουν και καινούργια πρόσωπα απάντησε ότι «έχω κρατήσει και τηρώ μια δέσμευση να μην ομιλώ δημόσια για αποδεικτικό υλικό και δεν μου επιτρέπεται, αλλά και γιατί σέβομαι την κατηγορία και κυρίως τους ανθρώπους που έχουν χαθεί. Προφανώς έχουμε πάρα πολλά να πούμε υπερασπιστικά, αλλά δεν θα τα πω δημόσια τώρα στη φιλόξενη εκπομπή σας[…] γιατί είναι μια δέσμευση που έχω κρατήσει συνολικά και εκείνος δεν έχει αυτή έχει αυτή την επιθυμία».

Καθυστερεί η επανεκκίνηση του σιδηροδρόμου

Έτσι, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, τη Δευτέρα (27/3) δεν θα πραγματοποιηθεί τελικά το δρομολόγιο του Προαστιακού, Αθήνα, ΣΚΑ, Κόρινθος, Κιάτο και Αίγιο, όπως είχε προγραμματιστεί αρχικά. Και αυτό, γιατί οι υπάρχουσες συνθήκες ανατρέπουν το σκηνικό, καθώς οι εργαζόμενοι στον σιδηρόδρομο δεν έχουν λάβει όλες αυτές τις γραπτές εγγυήσεις, που έχουν ζητήσει από τον ΟΣΕ.

Όπως μεταδίδει η ΕΡΤ, για την ασφαλή λειτουργία του σιδηροδρόμου, ο ΟΣΕ έχει ήδη ξεκινήσει εργολαβίες για την αποκατάσταση του φωτισμού σε τρεις σήραγγες –στον Πλαταμώνα, στα Τέμπη και σε μια εκ των δύο στο Κιάτο.

Επίσης, διέθεσε 30 φορητά συστήματα GSM- R ώστε να μπορεί να εξασφαλιστεί η επικοινωνία στο δίκτυο.

Παρά τα βήματα αυτά, οι σιδηροδρομικοί κρίνουν ότι δεν αλλάζει η εικόνα και έτσι από Δευτέρα θα λειτουργήσουν τα τμήματα του Προαστιακού που ήδη είχαν ξεκινήσει την περασμένη Τετάρτη.

Παράλληλα, δεν θα προστεθούν ούτε τα τμήματα του υπεραστικού δικτύου στη Βόρεια Ελλάδα, για τα οποία είχε παραταθεί η ακινησία τους, δηλαδή τα δρομολόγια Θεσσαλονίκη Φλώρινα, Θεσσαλονίκη – Δράμα, Αλεξανδρούπολη - Ξάνθη και Αλεξανδρούπολη – Ορμένιο.

Παρά τις διαβεβαιώσεις του ΟΣΕ για ασφαλή λειτουργία του δικτύου, οι σιδηροδρομικοί σκληραίνουν τη στάση τους και ζητούν να διασφαλίσουν την άρτια λειτουργία του συνόλου του δικτύου.

Είναι χαρακτηριστικό πως η ΠΕΠΕ (Πανελλήνια Ένωση Προσωπικού Έλξης), με έγγραφό της, έχει ζητήσει την παράταση της ακινησίας στα τμήματα:

• Θεσσαλονίκη - Φλώρινα
• Θεσσαλονίκη - Δράμα καθώς και
• Αλεξανδρούπολη - Ξανθή.

Ωστόσο, ούτε το τμήμα Αλεξανδρούπολη - Ορμένιο λειτούργησε, όπως αρχικά είχε ανακοινωθεί, κατά την πρώτη φάση της επανεκκίνησης, την περασμένη Τετάρτη (22/3).

Μόνο ο Προαστιακός παραμένει

Φαίνεται, λοιπόν, πως μόνο το προαστιακό δίκτυο θα συνεχίσει να λειτουργεί, και συγκεκριμένα στα τμήματα:

• Πειραιάς - Αθήνα - Σιδηροδρομικό Κέντρο Αχαρνών - Αεροδρόμιο
• Κάντζα - Λιόσια
• Αθήνα - Οινόη - Χαλκίδα
• Κάτω Αχαΐα - Πάτρα και
• Πάτρα - Ρίο

Παράλληλα, λειτουργεί και ένα τμήμα του τουριστικού δικτύου:

• Διακοφτό - Καλάβρυτα
• Ολυμπία - Πύργος - Κατάκολο

Μάλιστα, πληροφορίες κάνουν λόγο πως ούτε το τμήμα Βόλος - Μηλιές λειτουργεί, παρά τις σχετικές ανακοινώσεις.

Εμπορευματικές μεταφορές

Τα εμπορεύματα αποτελούσαν από την αρχή ένα «αγκάθι», η ακινησία σε αυτόν τον επαγγελματικό τομέα, φέρνει τη χώρα αντιμέτωπη με σωρεία προβλημάτων, κυρίως οικονομικής φύσεως. Και ενώ αρχικά ξεκίνησαν τα δρομολόγια των εμπορευμάτων και από τη Hellenic Train, αλλά και από την Goldair Cargo, πληροφορίες θέλουν τη Hellenic Train να σταμάτησε να εκτελεί εμπορευματικά δρομολόγια. Ο ΟΣΕ διαβεβαιώνει πως το δίκτυο μπορεί να λειτουργήσει με ασφάλεια.

Μάλιστα έχουν ήδη ξεκινήσει εργολαβίες για την αποκατάσταση του φωτισμού σε τρεις σήραγγες, τόσο στον Πλαταμώνα, στα Τέμπη όσο και σε μία εκ των δύο σηράγγων στο Κιάτο.