Ασφυκτικές και εκρηκτικές οι συνθήκες στα κέντρα κράτησης προσφύγων

Ο Μπαν είπε πως η επίσκεψή του στο νησί, στις 18 Ιουνίου, πραγματοποιείται στο πλαίσιο της προετοιμασίας της Συνόδου για την μεταναστευτική κρίση που θα πραγματοποιηθεί τον Σεπτέμβριο, στην οποία τα κράτη μέλη του ΟΗΕ θα επιδιώξουν να βρουν λύση για την συνεχιζόμενη ροή μεταναστών στην Ευρώπη.

«Έχω ακούσει τις ιστορίες, τις ελπίδες και τους φόβους των προσφύγων τους τελευταίους μήνες ώστε να κατανοήσω αυτή την πρόκληση με βάση την εμπειρία τους από πρώτο χέρι», δήλωσε ο Μπαν.

«Σήμερα ανακοινώνω ότι θα επισκεφθώ την Μυτιλήνη την επόμενη εβδομάδα, για να εκτιμήσω την κατάσταση και να δείξω την αλληλεγγύη μου».

Την ίδια ώρα, οι εντάσεις στα κέντρα κράτησης στα ελληνικά νησιά δεν λένε να κοπάσουν.

Οι περίπου 8.000 πρόσφυγες και μετανάστες που βρίσκονται στα νησιά νιώθουν εγκλωβισμένοι εξαιτίας της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Τουρκίας αφού σύμφωνα με όσα προβλέπει, οι αιτήσεις ασύλου θα πρέπει να περάσουν από επεξεργασία και στη συνέχεια όσοι μετανάστες δεν πληρούν τα κριτήρια θα επαναπροωθούνται στην Τουρκία.

Κατά πολλούς ευρωπαίους αξιωματούχους η διαδικασία αξιολόγησης είναι εξαιρετικά αργή και η μακρά αναμονή για τους κρατούμενους πια πρόσφυγες και μετανάστες δημιουργεί ασφυκτικές και μερικές φορές εκρηκτικές συνθήκες.

Τον Ιούνιο, δεκάδες τραυματίστηκαν σε συγκρούσεις μεταξύ τους σε τρία νησιά ενώ σε πολλές περιπτώσεις καταγράφηκαν εμπρησμοί.

Οι δημοσιογράφοι κρατούνται μακριά από τα κέντρα κράτησης και οι ανθρωπιστικές οργανώσεις αλλά και οι αξιωματούχοι της ελληνικής αστυνομίας κάνουν λόγο για κλιμακούμενη ένταση.

Οι φήμες, η έλλειψη πληροφόρησης και νομικής βοήθειας επιδεινώνουν την κατάσταση, λέει ο Γιώργος Κοσμόπουλος, ερευνητής της Διεθνούς Αμνηστίας και τέως διευθυντής στην Ελλάδα, στο Reuters. Οι μη Σύροι λένε ότι δεν έχουν προτεραιότητα και νιώθουν παραμελημένοι, δήλωσε ο ίδιος.

«Οι άνθρωποι έχουν μείνει να αναρωτιούνται, ‘τι συμβαίνει με την αίτησή μου; Πότε θα πάρω απάντηση;’», λέει ο κ. Κοσμόπουλος.

Από την έναρξη ισχύος της συμφωνίας, στις 20 Μαρτίου, περίπου 500 άνθρωποι έχουν επαναπροωθηθεί στην Τουρκία, ενώ κανείς από αυτούς δεν υπέβαλε αίτημα ασύλου. Την ίδια ώρα, οι περισσότεροι που βρίσκονται στα νησιά έχουν εκφράσει την επιθυμία να υποβάλουν άσυλο.

Η διαδικασία – που περιλαμβάνει ενδελεχείς ελέγχους ταυτότητας, συνεντεύξεις και αξιολόγηση για το αν η Τουρκία αποτελεί ασφαλή χώρα για τον συγκεκριμένο αιτούντα – μπορεί να διαρκέσει ολόκληρες εβδομάδες. Οι αιτούντες έχουν την δυνατότητα να ζητήσουν επανεξέταση στην περίπτωση που απορριφθούν, γεγονός που παρατείνει την διαδικασία.

«Είναι μια ευαίσθητη διαδικασία, είναι περίπλοκη, εμείς διασφαλίζουμε ότι ακολουθούμε το γράμμα της συμφωνίας», λέει ο εκπρόσωπος Συντονιστικού Διαχείρισης της Προσφυγικής Κρίσης, Γιώργος Κυρίτσης στο Reuters.

Μέχρι στιγμής, έχουν γίνει 726 ακροάσεις και 519 από αυτές τις περιπτώσεις έχουν κριθεί ότι πληρούν τα κριτήρια για υποβολή αιτήματος ασύλου, λέει ο κ. Κυρίτσης, ενώ οι 207 μπορούν να ζητήσουν επανεξέταση.

Παρά την πρόθεση της Ελλάδας να εξετάσει όλες τις περιπτώσεις, η χώρα στερείται τα μέσα και το προσωπικό για να διαχειριστεί τον τεράστιο όγκο των αιτήσεων ενώ επανειλημμένα έχει ζητήσει την βοήθεια των ευρωπαϊκών οργανισμών.

Περίπου 6.656 άνθρωποι έχουν υποβάλει αίτημα ασύλου τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, από 1.899 ένα χρόνο πριν. Ακόμη κι αν η ελληνική κυβέρνηση μπορούσε να προσλάβει προσωπικό, θα έπρεπε να έχει υψηλή νομική κατάρτιση, λένε Έλληνες αξιωματούχοι.

Οι Βρυξέλλες αναγνωρίζουν το πρόβλημα αλλά πιέζουν για ταχύτερες διαδικασίες.

«Λέμε στην Ελλάδα και θα το ξαναπούμε, ότι η πλειοψηφία των ευρωπαϊκών κρατών θεωρούν την Τουρκία ασφαλή χώρα για τους Σύρους», λέει ευρωπαίος διπλωμάτης.