Γνωμοδότηση Αρείου Πάγου: Δεν έχει αρμοδιότητα η ΑΔΑΕ στην ενημέρωση για παρακολουθήσεις

Όσοι, μάλιστα παραβιάσουν τη διαδικασία αυτή κινδυνεύουν να βρεθούν αντιμέτωποι με την ποινική δικαιοσύνη και να τους επιβληθούν ποινές που φτάνουν μέχρι και τα δέκα χρόνια κάθειρξη.

Αυτό είναι το «δια ταύτα» της γνωμοδότησης του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ισίδωρου Ντογιάκου, διαμηνύοντας ότι:

«Λόγω του ιδιαίτερα ευαίσθητου χαρακτήρα του θέματος τη άρσεως του απορρήτου των επικοινωνιών, οι προβλεπόμενες από το ήδη ισχύον νομοθετικό καθεστώς ποινικές κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασης των σχετικών διατάξεων τόσο εκ μέρους κάποιου μέλους της ΑΔΑΕ όσο και εκ μέρους άλλων προσώπων, τα οποία αναφέρονται σαφώς στο Νόμο, είναι ιδιαίτερα σοβαρές, με προβλεπόμενη ποινή, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, ακόμα και πρόσκαιρης κάθειρξης».

Η εν λόγω γνωμοδότηση εκδόθηκε έπειτα από σχετικό ερώτημα που έθεσαν ο ΟΤΕ και η COSMOTE αναφορικά με τη νομιμότητα διεξαγωγής ελέγχου σε αρχεία, τράπεζες δεδομένων, έγγραφα, βιβλία και στοιχεία των συγκεκριμένων εταιρειών από την Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (Α.Δ.Α.Ε.).

Το όλο ζήτημα ανέκυψε όταν το νομικό τμήμα της εταιρείας, την οποία επισκέφθηκε η ΑΔΑΕ για να διαπιστωθεί η παρακολούθηση του ανεξάρτητου ευρωβουλευτή Γιώργου Κύρτσου και του δημοσιογράφου Τάσου Τέλογλου, απευθύνθηκε στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου για γνωμοδότηση.

Στη γνωμοδότησή του ο ανώτατος εισαγγελικός λειτουργός της χώρας ξεκαθαρίζει ότι με βάση το νέο νομικό πλαίσιο την αρμοδιότητα της ενημέρωσης προς πολίτες για τέτοια ζητήματα έχει πλέον Τριμελές Όργανο, το οποίο απαρτίζεται από δύο εισαγγελείς και τον πρόεδρο της ΑΔΑΕ.

Σύμφωνα μάλιστα, με τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου μόνο ο θιγόμενος πολίτης μπορεί να ζητήσει να ενημερωθεί αν το τηλέφωνο του έχει παρακολουθηθεί και να ακολουθηθεί η νόμιμη διαδικασία που προβλέπεται με σχετική απόφαση του Τριμελούς Οργάνου μετά την παρέλευση τριετίας, αν η παρακολούθηση έγινε για λόγους εθνικής ασφάλειας και υπό την προϋπόθεση, πως από την ενημέρωση δεν διακυβεύεται ο σκοπός για τον οποίον έγινε.

Κατά συνέπεια, δεν έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν στοιχεία αλλά πρόσωπα πλην του θιγόμενου, όπως για παράδειγμα αρχηγός πολιτικού κόμματος.

«Η ενημέρωση του πολίτη, αναφέρεται στη εισαγγελική γνωμοδότηση, για τη λήψη του συγκεκριμένου μέτρου άρσεως του απορρήτου σε βάρος του για λόγους εθνικής ασφάλειας έχει ανατεθεί πλέον αποκλειστικά στο Τριμελές Όργανο του άρθρου 4 παρά & του νόμου 5002 του 2022, στο οποίο προεδρεύει Εισαγγελικός λειτουργός. Ουδείς άλλος φορέας νομιμοποιείται προς τούτο ούτε και προβλέπεται από το Νόμο, άλλος τρόπος η διαδικασία ενημέρωσης.

Η ΑΔΑΕ δεν έχει πλέον αρμοδιότητα για έλεγχο στους παρόχους ώστε να απαντήσει σε θιγόμενο ιδιώτη. Κυριαρχικός είναι ο ρόλος του Τριμελούς Οργάνου, στο οποίο προεδρεύει Εισαγγελικός Λειτουργός και ο Πρόεδρος της ΑΔΑΕ είναι μέλος» αναφέρει χαρακτηριστικά στη γνωμοδότησή του ο κ. Ντογιάκος.

Επιπλέον, τονίζεται στη γνωμοδότηση ότι, η ΑΔΑΕ δεν χρειάζεται να απευθύνεται σε τηλεφωνικούς παρόχους, καθώς έχει στη διάθεση της όλες τις διατάξεις για άρση απορρήτου είτε πρόκειται για παρακολουθήσεις της ΕΥΠ για λόγους εθνικής ασφάλειας είτε για παρακολουθήσεις που διατάσσονται για τη διακρίβωση σοβαρών εγκλημάτων.

«Ολόκληρο το κείμενο των Διατάξεων και των Βουλευμάτων που επιβάλλουν την άρση του απορρήτου ή απορρίπτουν σχετικό αίτημα, παραδιδόταν αμελλητί στην ΑΔΑΕ και υπό το πρίσμα των διατάξεων του προϊσχύσαντος νόμου 2225 του 1994. Το κείμενο των εν λόγω Διατάξεων και Βουλευμάτων προβλέπεται και με τη θέση σε ισχύ του νόμου 5002 του 2022 να παραδίδεται και πάλι αμελλητί στην ΑΔΑΕ, σε μη επεξεργάσιμη μορφή με ηλεκτρονικό κρυπτογραφημένο μήνυμα το οποίο καλύπτει τις προϋποθέσεις ασφάλειας του απορρήτου του περιεχομένου του. Οι Διατάξεις και τα Βουλεύματα που αποστέλλονται στην ΑΔΑΕ αποθηκεύονται και τηρούνται σε ειδικά ηλεκτρονικά αρχεία που βρίσκονται σε σύστημα βάσης δεδομένων, όπως προβλέπει ο νόμος».

Σημειώνεται, ότι εκκρεμεί αίτημα του αρχηγού του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ Αλέξη Τσίπρα προς την ΑΔΑΕ για ενημέρωση.