Μαθήματα από την Μυτιλήνη: Μπορεί να επιβιώσει ο τουρισμός εν μέσω της προσφυγικής κρίσης;

"Συνήθως αυτή την περίοδο του χρόνου η Μυτιλήνη θα ετοιμαζόταν για την καλοκαιρινή περίοδο με γεμάτα ξενοδοχεία και παραλίες. Κάτω από τον γαλανό ουρανό τα κρουαζιερόπλοια θα έφερναν πλήθος επισκεπτών στο νησί, οι οποίοι με τη σειρά τους θα ενίσχυαν την τοπική οικονομία. Αλλά αυτό δεν συμβαίνει φέτος", επισημαίνει στο ρεπορτάζ της η δημοσιογράφος Μαρίσα Τεχάδα (Marissa Tejada).

Καθώς οι εικόνες από το νησί με τους εκατοντάδες μετανάστες στα κέντρα κράτησης όπου περίμεναν να καθοριστεί η μοίρα τους, αλλά και από τις μικροσυμπλοκές που σημειώνονταν κατά καιρούς έκαναν το γύρο του κόσμου, οι τουρίστες σταμάτησαν να επισκέπτονται το νησί, σημειώνεται στο δημοσίευμα.

“Αισθανόμαστε ασφαλείς εδώ αλλά είναι λυπηρό να βλέπουμε τις ταβέρνες που αγαπάμε να είναι εντελώς άδειες”, αναφέρει η Τζιλ Γκρινχολ (Gill Greenhall) από το Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία επισκέπτεται το νησί κάθε χρόνο και συνεχίζει: “Το αεροπλάνο ήταν μισοάδειο καθώς ερχόμασταν εδώ –πρώτη φορά το είδαμε αυτό”.

Σύμφωνα με την Περιφερειακή Αρχή των νησιών του Βορείου Αιγαίου, το 75% των διεθνών πτήσεων και το 35% των εθνικών πτήσεων έχουν ακυρωθεί μέχρι στιγμής φέτος. Τα περισσότερα κρουαζιερόπλοια παρακάμπτουν το νησί ενώ ορισμένα τουριστικά πρακτορεία έχουν σταματήσει να προσφέρουν πακέτα διακοπών. Η Ένωση Ξενοδόχων Μυτιλήνης αναφέρει ότι οι κρατήσεις σημειώνουν πτώση της τάξης του 90%.

“Άνθρωποι που ξέφυγαν από τον πόλεμο συνάντησαν ανθρώπους οι οποίοι πλήττονται από την κοινωνικο-οικονομική κρίση”, αναφέρει η Μαρία Καπλανέλι, ιδιοκτήτρια τοπικής επιχείρησης στη Σκάλα Καλλονής.

Αυτό, όμως, που θα μπορούσε να αποδειχτεί καταστροφικό για το νησί, φαίνεται ότι έφερε στους νησιώτες μια αίσθηση ελαστικότητας, φιλοξενίας και κατανόησης, προσθέτει η ίδια. “Θα μπορούσε να υπάρξει διαμάχη, αλλά δεν υπήρξε. Αυτό ήταν το μαγικό. Ήταν μια κατάσταση πάνω από όλους μας, σοκαριστική. Ως νησί βοηθήσαμε, εξελιχθήκαμε και ξεπεράσαμε τους εαυτούς μας. Δεν μπορούμε παρά να είμαστε θετικοί για να συνεχίσουμε”, συμπληρώνει.

Αίσθηση υπερηφάνειας

“Πέρυσι οι πρόσφυγες περπατούσαν για ώρες στη ζέστη. Οι κάτοικοι του νησιού προσπάθησαν να βοηθήσουν προτού υπάρξει βοήθεια από το εξωτερικό, προσφέροντας νερό, μετακίνηση, καταφύγιο και φαγητό. Είμαι περήφανος που τους υποδεχτήκαμε και τους βοηθήσαμε”, αναφέρει ο Γιώργος Ελευθερίου, σύζυγος της Μαρίας.

Η Μαρία αναφέρει ότι πλέον, καθώς το νησί διαθέτει την υποδομή που χρειάζεται για να βοηθήσει τους πρόσφυγες, οι κάτοικοι αναζητούν τρόπους για το πώς μπορούν να επιστρέψουν οι τουρίστες. “Για εμάς τους ιδιοκτήτες επιχειρήσεων αυτό σημαίνει ότι πρέπει να οργανωθούμε”, λέει.

Η ίδια, καθώς και άλλα μέλη του Τουριστικού Συνδέσμου Μολύβου, έχουν δημιουργήσει μια ομάδα Ελλήνων συγγραφέων από το Travel Bloggers Greece, οι οποίοι διοργανώνουν ξεναγήσεις στο νησί.

“Τώρα που βρίσκομαι εδώ, μπορώ να πω ότι η Μυτιλήνη είναι από τα αγαπημένα μου νησιά, με πανέμορφα τοπία. Επομένως είναι περισσότερο απογοητευτικό ότι τα τουριστικά πρακτορεία εξακολουθούν να την αποκλείουν”, αναφέρει η Χρυσούλα Μανίκα, μία από τους bloggers.

Διάσημοι επισκέπτες

Έπειτα από την πρόσφατη συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας, οι προσφυγικές ροές έχουν μειωθεί, ενώ το νησί των 90.000 κατοίκων οι οποίοι είναι υποψήφιοι και για το Νόμπελ Ειρήνης για τις ανθρωπιστικές τους προσπάθειες, αρχίζει να συνηθίζει σε μια νέα κανονικότητα, επισημαίνει το δημοσίευμα και συνεχίζει λέγοντας πως στο νησί έχουν συρρεύσει ΜΚΟ από όλο τον κόσμο αντί για τουρίστες.

Πρόσφατα, προσωπικότητες όπως η Αντζελίνα Τζολί, ο Πάπας Φραγκίσκος και η βασίλισσα Ράνια της Ιορδανίας επισκέφτηκαν το κέντρο κράτησης του νησιού.

Παρά τα κατορθώματα του νησιού, ο Αναστάσιος Περιμένης διευθυντής της Διοργανώτριας Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης Λέσβου, επισημαίνει ότι είναι πολύ αργά για την φετινή τουριστική σεζόν.

“Οι άνθρωποι μπορεί να λένε ότι είναι λυπηρό ότι η Μυτιλήνη τιμωρείται κατά κάποιο τρόπο, επειδή χάνει τουρίστες ως συνέπεια των ανθρωπιστικών μας προσπαθειών. Η πραγματικότητα είναι ότι οι άνθρωποι πάνε διακοπές για να ξεφύγουν από την σκληρή καθημερινότητα”, αναφέρει και προσθέτει πως η Μυτιλήνη πρέπει να σκεφτεί ένα νέο σχέδιο για τον τουρισμό.

“Αυτό που περάσαμε ως νησί, έδειξε ότι μπορούμε να δουλέψουμε όλοι μαζί για να κάνουμε περισσότερα”, λέει και συμπληρώνει ότι στόχος είναι να προσελκύσουν επισκέπτες και όχι τουρίστες.

“Το μόνο που μπορούμε να πούμε είναι ότι η Μυτιλήνη είναι εντελώς διαφορετική απ΄ότι ένα χρόνο πριν σε πολλά επίπεδα. Αλλά ήταν και θα είναι πάντα ένας όμορφος προορισμός. Κατανοούμε την αντίληψη που υπάρχει εκεί έξω, επομένως όποιος ταξιδιώτης αποφασίσει να επισκεφτεί το νησί θα εκτιμηθεί ιδιαίτερα”, αναφέρει η Μαρία Καπλανέλι.

Lessons from Lesbos: Can tourism survive amid migrant crisis?

By Marissa Tejada, for CNN