Οι «μύθοι» γύρω από το AIDS: Το κοινωνικό στίγμα, η εξέταση, η θεραπεία
Μπορεί ο ιός HIV να προκαλεί μία χρόνια και όχι καταληκτική νόσο, όμως δεν έχει εξαλειφθεί πλήρως το κοινωνικό στίγμα των ανθρώπων που ζουν με τον ιό. Η έλλειψη ενημέρωσης γύρω από την ίδια την ασθένεια, γύρω από τις ενδεδειγμένες, σύγχρονες θεραπείες αλλά και γύρω από την εξέταση και τη σημασία της οδηγεί στην παγίωση καταστάσεων και αντιλήψεων, που θα έπρεπε σήμερα να έχουν εξαλειφθεί.
Ένας από τους «μύθους» γύρω από τον HIV για παράδειγμα, σχετίζεται με την αντίληψη του «δεν με αφορά». Κι όμως, το HIV μας αφορά όλους το ίδιο, ανεξαρτήτως από το φύλο, εάν είμαστε άντρες ή γυναίκες, ανεξάρτητα από τη σεξουαλικότητά μας, την κοινωνικοποίησή μας και το οικογενειακό μας υπόβαθρο.
Ακόμα ένας «μύθος» λέει ότι τα άτομα που ζουν με τον ιό HIV δεν μπορούν να εργαστούν κανονικά ή να κοινωνικοποιηθούν στην εποχή μας. Αντίθετα, οι σύγχρονες θεραπευτικές προσεγγίσεις διασφαλίζουν στα άτομα με HIV πολύ καλή ποιότητα ζωής. Πέραν από την ελαχιστοποίηση της εμφάνισης συμπτωμάτων, διασφαλίζουν μη ανιχνεύσιμο ιό στον οργανισμό, με αποτέλεσμα ουσιαστικά ο ιός να μην είναι πλέον μεταδοτικός. Έτσι τα άτομα αυτά μπορούν να εργαστούν κανονικά, να συνάψουν σχέσεις και να αποκτήσουν παιδιά, τα οποία δεν θα είναι φορείς του HIV.
Τρίτος και ίσως ο πιο επικίνδυνος «μύθος» γύρω από τον HIV αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο μεταδίδεται ο ιός. Δυστυχώς, οι περισσότεροι σήμερα δεν γνωρίζουν ότι εφόσον το φορτίο του ιού είναι μην ανιχνεύσιμο στον οργανισμό, τότε δεν μεταδίδεται αφενός και αφετέρου δεν μεταδίδεται μέσα από καθημερινές συνήθειες, όπως είναι η κοινή χρήση τουαλέτας, η αγκαλιά ή το φιλί, η κοινή χρήση ειδών όπως τα ποτήρια ή τα πιάτα ή ακόμα και από τσίμπημα εντόμων – όπως λανθασμένα πιστεύει ένας στους πέντε, με βάση σχετική έρευνα* του 2021.
«Αν θες να μάθεις, βάζεις δάχτυλο»: Η εξέταση για τον HIV μάς αφορά όλους
Αυτό που πραγματικά αποτελεί κοινωνική απειλή, είναι η άγνοια. Τόσο η άγνοια γύρω από τις εξελίξεις στον HIV όσο και η άγνοια που αφορά στον ίδιο μας τον εαυτό. Διότι, ο HIV μάς αφορά όλους και οφείλουμε εμείς οι ίδιοι, πρωτίστως να ξεπεράσουμε τον φόβο και να εξεταστούμε. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να περιορίσουμε ουσιαστικά την εξάπλωση του HIV, αυτός είναι ο τρόπος να διατηρούμε ασφαλή τα άτομα που αγαπάμε και βεβαίως, να διατηρούμε τον εαυτό μας υγιή.
Εξεταζόμαστε και γνωρίζουμε αν είμαστε φορείς του ιού, ώστε να διασφαλίσουμε εγκαίρως την κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση, εκείνη που θα μας επιτρέψει να ζήσουμε τη ζωή μας χωρίς περιορισμούς, χωρίς υποχωρήσεις. Επίσης, όμως, μπορούμε να προστατεύσουμε καλύτερα τους γύρω μας, τόσο τον σεξουαλικό μας σύντροφο, όσο και άλλους κοντινούς μας ανθρώπους – ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού άλλωστε εκμηδενίζεται μόνο αφού ακολουθήσουμε την ενδεδειγμένη θεραπεία.
Στην HIV λοίμωξη, εξάλλου, υπάρχει μια εξίσωση, το U=U, που καθορίζει μια ολιστική αντιμετώπισή της. To U=U προκύπτει από τα αρχικά των αγγλικών λέξεων Undetectable (μη ανιχνεύσιμος) και Untransmittable (μη μεταδοτικός). Πρόκειται για την επιστημονική τεκμηρίωση που αλλάζει όλα όσα γνωρίζαμε για τον HIV και τους τρόπους μετάδοσης του ιού, καθώς διακηρύσσει και αποδεικνύει ότι ένα άτομο που ζει με HIV, λαμβάνει αντιρετροϊκή θεραπεία και έχει επιτύχει μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο στο αίμα του, δε μπορεί πρακτικά να μεταδώσει τον ιό σε κάποιον ερωτικό σύντροφο. Αντίστοιχα, η μείωση του ιικού φορτίου στην κοινότητα, σημαίνει ελάττωση της επιδημίας – το μεγάλο ζητούμενο τόσο για την επιστημονική κοινότητα, όσο και για την κοινωνία μας.
#ZeroStigma: Νικάμε τον φόβο – Διώχνουμε την προκατάληψη
Με το σύνθημα #ZeroStigma προχωράμε να ανοίξουμε τη νέα εποχή στο AIDS. Την εποχή που η νόσος δεν είναι καταληκτική, αλλά χρόνια, που δεν επηρεάζει την ποιότητα ζωής του πάσχοντα σε δραματικό επίπεδο, οφείλουμε όλοι να ξεπεράσουμε τον φόβο, να διώξουμε το κοινωνικό στίγμα του AIDS και να αγκαλιάσουμε τα άτομα με AIDS, χωρίς προκαταλήψεις, χωρίς δισταγμό.
Αυτό άλλωστε είναι το κεντρικό μήνυμα της εκστρατείας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης που διοργανώνει η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης και Αντιμετώπισης του AIDS (Ε.Ε.Μ.Α.Α.), ο Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος ‘Θετική Φωνή’ και η βιοφαρμακευτική εταιρεία Gilead Sciences, σε συνεργασία με το Κέντρο Πρόληψης και Εξέτασης ‘Checkpoint’ υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS, που λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο την 1η Δεκεμβρίου. Μαθαίνοντας το HIV status μας, αφού κάνουμε κι εμείς την εξέταση, μπορούμε να κάνουμε το επόμενο βήμα, προς μία κοινωνία που δεν χαρακτηρίζεται από προκαταλήψεις, αλλά από επιστημονικές θέσεις που διασφαλίζουν την ουσία.
Η εξέταση για τον HIV είναι μια απλή διαδικασία - μέσω σάλιου ή ενός τσιμπήματος στο δάκτυλο - που δίνει την δυνατότητα στον οποιονδήποτε να γνωρίζει αν έχει μολυνθεί, ώστε να λάβει γρήγορα θεραπεία και να συνεχίσει φυσιολογικά τη ζωή του.
#ZeroStigma #WorldAidsDay2022
*Έρευνα κοινής γνώμης για τις γνώσεις, απόψεις και στάσεις για την HIV λοίμωξη στην Ελλάδα. Ι. Κατσαρόλης, Β. Τσάμη.
Gilead Sciences Hellas, με την επιστημονική επιμέλεια της ΕΕΜΑΑ. Εργασία ΕΑ15. 33o Πανελλήνιο Συνέδριο AIDS, Αθήνα, Νοέμβριος 2021 Metron Analysis
