Πανελλήνιο Συνέδριο για την Υγεία: Οικοδομώντας ανθεκτικά συστήματα με επίκεντρο τον ασθενή

Τα παραπάνω, τονίστηκαν κατά την έναρξη εργασιών του Πανελλήνιου Συνεδρίου για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας 2022 χθες Τρίτη, υπό την προεδρία της κ. Ελπίδας Πάβη και του κ. Κώστα Αθανασάκη.

Ένα συνέδριο, που σφράγισε ο εμπνευστής και ιδρυτής του καθηγητής Γιάννης Κυριόπουλος και η απουσία του από τον περασμένο Απρίλιο, είναι τεράστια. Αυτή η απουσία, ήταν έκδηλη και χθες, και φυσικά θα είναι σε όλη τη διάρκεια των εργασιών του συνεδρίου.

Η απουσία του αείμνηστου καθηγητή Γιάννη Κυριόπουλου είναι ιδιαίτερα αισθητή σε όλους, δήλωσε η κ. Πάβη, ωστόσο η καθοδήγησή του μας δίνει δύναμη να συνεχίσουμε το έργο του, τιμώντας τη μνήμη του με τον τρόπο που ο ίδιος θα επιθυμούσε.

Το θέμα του φετινού Συνεδρίου είναι φλέγον, καθώς η βιωσιμότητα και η ανθεκτικότητα είναι απαραίτητες συνιστώσες ώστε να μπορούν τα συστήματα υγείας να αντεπεξέρχονται στους εκάστοτε κλυδωνισμούς και πιέσεις που υφίστανται.

Την εναρκτήρια ομιλία απηύθυνε η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας κ. Μίνα Γκάγκα, με θέμα «Πολιτικές και Μεταρρυθμίσεις για το Σύστημα Υγείας του Μέλλοντος», όπου αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα ενός ασθενοκεντρικού συστήματος υγείας, με δίκαιη πρόσβαση και κατανομή των πόρων, καθώς και με αξιολόγηση και τεκμηρίωση της καινοτομίας.

Ένα σημαντικό πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπισθεί για να μπορέσουμε να χτίσουμε ένα προσβάσιμο σε όλους σύστημα υγείας είναι το αυξανόμενο κόστος της υγείας που οφείλεται στα νέα φάρμακα που αναπτύσσονται, αναφέροντας ότι η λύση βρίσκεται στην τεκμηριωμένη αξιολόγηση του οφέλους τους. Στη συζήτηση για τη μεταρρύθμιση και αναμόρφωση του συστήματος υγείας θα πρέπει να συμμετέχουν όλοι και η προσέγγιση που θα ακολουθηθεί να είναι ολιστική περιλαμβάνοντας ασφαλώς την πρόληψη και την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, είπε η κ. Γκάγκα, σημειώνοντας ότι το πρώτο βήμα έγινε με τη θέσπιση του προσωπικού ιατρού.

Επίσης αναφέρθηκε στο ζήτημα της ανισοκατανομής ιατρών στις διάφορες ειδικότητες που πρέπει να αντιμετωπιστεί ήδη από το Πανεπιστήμιο, ενώ είπε ότι θα πρέπει και η νοοτροπία των επαγγελματιών υγείας, δήλωσε, θα πρέπει να δίνει έμφαση στη στήριξη του ασθενή.

Η κ. Γκάγκα σημείωσε επίσης ότι είναι ανάγκη να βελτιωθεί η φροντίδα των ατόμων με αναπηρία και να δημιουργηθούν οι υποδομές ώστε να μην περιθωριοποιούνται και αποκλείονται από την κοινωνία.

Πλεύρης: Διασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας

Την επίσημη έναρξη του Συνεδρίου κήρυξε ο υπουργός Υγείας Αθανάσιος Πλεύρης, τονίζοντας ότι το ζήτημα της βιωσιμότητας και ανθεκτικότητας των συστημάτων υγείας αποτελεί κεντρικό θέμα σε παγκόσμιο επίπεδο. Το θέμα αποκτά ιδιαίτερη σημασία στη χώρα μας, όπου ακόμη ασχολούμαστε με θέματα που άλλα συστήματα υγείας τα έχουν ήδη λύσει.

Το θέμα αυτό απασχολεί ιδιαίτερα τους υπουργούς υγείας της Ε.Ε. στη μετά πανδημία εποχή, καθώς συνεχώς αναπτύσσονται νέες θεραπείες και νέες δυνατότητες, οι οποίες όμως απαιτούν πρόσθετους πόρους και δημιουργούν την ανάγκη να βρεθεί η κατάλληλη ισορροπία στον προϋπολογισμό.

Στην ελληνική πραγματικότητα, δήλωσε ο κ. Πλεύρης, η υγεία θα πρέπει να αντιμετωπίζεται συνολικά και όχι αποσπασματικά. Πολλές από τις περικοπές που έγιναν στη διάρκεια της δεκαετούς οικονομικής κρίσης, για παράδειγμα σε μια προληπτική εξέταση, προκάλεσαν τελικά επιπλέον δαπάνες, πέραν του αντίκτυπου σε επίπεδο δημόσιας υγείας. Έτσι, μετά και την αύξηση του ενδιαφέροντος για τη δημόσια υγεία που δημιουργήθηκε από την πανδημία, και εκμεταλλευόμενη τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, η χώρα προσπάθησε να αξιοποιήσει συγκεκριμένα προγράμματα πρόληψης.

Πάνω από 1 εκατ. ραντεβού στον «Προσωπικό Γιατρό»

Περνώντας στον τομέα της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, ο κ. Πλεύρης αναφέρθηκε στον θεσμό του προσωπικού γιατρού. Στους τρεις μήνες λειτουργίας, έχουν εγγραφεί 4.700.000 πολίτες και 3.400 γιατροί, αν και οι ιδιώτες γιατροί είναι λιγότεροι από ό,τι θα ήθελε η κυβέρνηση. Το σημαντικό ωστόσο είναι πως περίπου μέσα σε ένα δίμηνο έχουν διενεργηθεί 1.050.000 δωρεάν ραντεβού.

Οι πολίτες δείχνουν ότι θέλουν να αγκαλιάσουν τον θεσμό, αλλά απαιτούνται περισσότεροι γιατροί. Ο κ. Πλεύρης δήλωσε ότι ο θεσμός αυτός θα ενισχυθεί και στο πλαίσιο του νέου νομοσχεδίου θα δοθούν περισσότερα κίνητρα ώστε να αυξηθεί η δεξαμενή των γιατρών. Έτσι, μέσα στο 2023 θα έχουμε την πλήρη λειτουργία του θεσμού, επιτυγχάνοντας έτσι μια συνολική αναβάθμιση του δικτύου πρωτοβάθμιας περίθαλψης και μια πραγματικά εξωνοσοκομειακή προσέγγιση.

Περνώντας στο πολύ πιο δύσκολο έργο που σχετίζεται με τη δευτεροβάθμια περίθαλψη, ο κ. Πλεύρης παραδέχθηκε ότι το εθνικό σύστημα υγείας δεν είναι ελκυστικό για τους γιατρούς και ότι καθημερινά σημειώνονται παραιτήσεις γιατρών. Έτσι, η κυβέρνηση προχώρησε σε μια παρέμβαση στο μισθολογικό των γιατρών, καθώς και σε παροχή επιδομάτων, ενώ παράλληλα, παρέχει τη δυνατότητα μερικής απασχόλησης στο ΕΣΥ.

Στο δύσκολο έργο της μεταρρύθμισης που αποτελεί προϋπόθεση για την επίτευξη βιωσιμότητας και ανθεκτικότητας, ο κ. Πλεύρης πέρασε στο θέμα του περιβόητου Χάρτη Υγείας, που πλέον ολοκληρώνεται. Η προσέγγιση που ακολουθείται είναι ότι οι δομές θα πρέπει να εξυπηρετούν τις υγειονομικές ανάγκες των πολιτών. Στο πλαίσιο αυτό, υπάρχουν πράγματι δομές που πρέπει να αλλάξουν χαρακτήρα.

Ο εξορθολογισμός του προϋπολογισμού για το φάρμακο

Η χρονιά που πέρασε ήταν πολύ σημαντική για το Υπουργείο Υγείας στον τομέα του φαρμάκου, και ο κ. Πλεύρης εξέφρασε την πεποίθηση ότι θα έχουμε ακόμη καλύτερα αποτελέσματα μέσα στο 2023, ενώ δήλωσε ότι ο εξορθολογισμός του προϋπολογισμού είναι το στοίχημα για τη χρονιά που έρχεται. Ο Υπουργός, τέλος, σχολίασε τέλος, ότι το πολύ σημαντικό πράγματι έργο που έγινε τη δεκαετία του ’80 με τη θέσπιση του εθνικού συστήματος υγείας δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται σήμερα με τους ίδιους όρους, μετά από σαράντα χρόνια.

Καταλήγοντας, ο κ. Πλεύρης δήλωσε ότι θα πρέπει να τελειώνουμε με τα αυτονόητα, προκειμένου η πολύ σημαντική συζήτηση για τη βιωσιμότητα και την ανθεκτικότητα του συστήματος υγείας, δηλαδή το πραγματικό θέμα που θα πρέπει να μας απασχολεί, να περάσει στο επόμενο επίπεδο.

Το εμβληματικό Πρόγραμμα «Σπύρος Δοξιάδης»

Η Γενική Γραμματέας Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Υγείας κ. Ειρήνη Αγαπηδάκη μίλησε το πρωί της Τρίτης με θέμα «To Πρόγραμμα “Σπύρος Δοξιάδης”: Μια πρώτη αποτίμηση και επόμενα βήματα».

Η Δημόσια Υγεία στη χώρα μας αποτελεί διαχρονικά έναν παραγνωρισμένο τομέα, καθώς ο όρος «δημόσια υγεία» χρησιμοποιείται συχνότερα για να υποδηλώσει το εθνικό σύστημα υγείας (ΕΣΥ) ή τις κρατικές υπηρεσίες υγείας, ωστόσο, είναι κάτι τελείως διαφορετικό, είπε η ομιλήτρια, καθώς πρόκειται ουσιαστικά για τρία πράγματα: Πρόληψη, Προαγωγή και Προστασία της υγείας, τα οποία θα πρέπει να παρέχονται σε όλους τους πολίτες ανεξαιρέτως, χωρίς κοινωνικές ανισότητες. Στόχος της κυβέρνησης, υπογράμμισε, είναι η συνολική βελτίωση της υγείας του πληθυσμού, με ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, στο οποίο συμπεριλαμβάνεται και η αναμόρφωση του συστήματος Δημόσιας Υγείας με σύγχρονους όρους.

Με το πρόγραμμα «Σπύρος Δοξιάδης», επιχειρείται η επένδυση σε όλα εκείνα που έμεναν επί τόσα χρόνια στο περιθώριο και περιλαμβάνει τρεις πυλώνες με πάνω από είκοσι δράσεις και συνολικό προϋπολογισμό άνω των 300 εκ ευρώ, πρόσθεσε η ομιλήτρια.

Στο πλαίσιο λοιπόν του πληθυσμιακού προσυμπτωματικού ελέγχου που η χώρα μας υλοποιεί για πρώτη φορά, έχουν εκπονηθεί τα πρώτα 4 προγράμματα:

• Ένα Πρόγραμμα Πρόληψης του Καρκίνου του Μαστού, που αφορά 1,3 εκατομμύρια γυναίκες ηλικίας 50-69 ετών και περιλαμβάνει δωρεάν μαστογραφία, υπερηχογράφημα και κλινική εξέταση από ιατρό,
• ένα Πρόγραμμα Πρόληψης του Καρκίνου του Τραχήλου της Μήτρας, που απευθύνεται σε 2,5 εκατομμύρια γυναίκες ηλικίας 21-65 ετών και περιλαμβάνει τεστ παπ, HPV DNA test, κολποσκόπηση και βιοψία,
• ένα Πρόγραμμα Πρόληψης Καρδιαγγειακών Νοσημάτων που απευθύνεται σε 5,5 εκατομμύρια άνδρες και γυναίκες ηλικίας 30-70 ετών και
• ένα Πρόγραμμα Πρόληψης του Καρκίνου του Παχέος Εντέρου που απευθύνεται σε 3,8 εκατομμύρια άνδρες και γυναίκες, 50-70 ετών και περιλαμβάνει κολονοσκόπηση.

Ήδη έχει ξεκινήσει η υλοποίηση του προγράμματος «Φώφη Γεννηματά» για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού, στο πλαίσιο του οποίου έχουν διενεργηθεί περί τις 60.000 μαστογραφίες και έχουν εντοπισθεί πάνω από 3800 γυναίκες με ευρήματα.

Στόχος του προγράμματος, όμως, δεν είναι απλώς να αυξηθούν οι γυναίκες που κάνουν εξετάσεις, αλλά να μειωθεί κατά τουλάχιστον 30% η θνησιμότητα από τον καρκίνο του μαστού ως το 2030. Ξεκινά το πρόγραμμα για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας Εντός του προσεχούς διαστήματος, ανακοίνωσε η κυρία Αγαπηδάκη, θα ξεκινήσει και το πρόγραμμα πρόληψης για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

Για να έχουμε ωστόσο ολοκληρωμένη φροντίδα, κατέληξε, εξίσου σημαντική είναι και η διασύνδεση των υπηρεσιών, η οποία θα επιτρέψει την ομαλοποίηση της «πορείας του ασθενή» στο σύστημα υγείας