Τρύφων (ΠΕΦ): Ο εξορθολογισμός των υπερβολικών επιβαρύνσεων της φαρμακοβιομηχανίας είναι επιτακτικός
Το βαθύ και ουσιαστικό πρόβλημα του φαρμακευτικού κλάδου, είναι η υποχρηματοδότηση του προϋπολογισμού.
Αποτέλεσμα της ανισορροπίας αυτής, είναι όλες σχεδόν οι φαρμακοβιομηχανίες να επιβαρύνονται με υπερβολικά ποσά υποχρεωτικών επιστροφών λόγω των υπερβάσεων του προϋπολογισμού. Η πίεση είναι τεράστια, ειδικά στις ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες που διαθέτουν οικονομικά φάρμακα σε πάνω από 3 εκατ. ασθενείς το χρόνο. Επομένως, ο εξορθολογισμός των υπερβολικών επιβαρύνσεων της φαρμακοβιομηχανίας, είναι πλέον επιτακτικός και μονόδρομος.
Δεν είναι μία ακόμη δραματική έκκληση η παραδοχή αυτή, εκ μέρους του προέδρου της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας κ. Θεόδωρου Τρύφων. Αντίθετα, αποτελεί μία πικρή και ρεαλιστική πραγματικότητα, για έναν κλάδο που στηρίζει εδώ και χρόνια- ακόμη και στις πιο ακραίες κρίσεις- την οικονομία, την κοινωνία και φυσικά το υγειονομικό σύστημα. Μία πραγματικότητα με την οποία βρίσκονται καθημερινά αντιμέτωπες οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις, η βιωσιμότητα των οποίων αλλά και το επενδυτικό τους μέλλον, απειλούνται κατάφορα. Σήμερα, οι άμεσοι και έμμεσοι φόροι οδηγούν σε αφαίμαξη του 70% του κύκλου εργασιών της εγχώριας βιομηχανίας φαρμάκου στερώντας πολύτιμα επενδυτικά κεφάλαια από τη χώρα.
Στην συνέντευξη που ακολουθεί, ο κ. Τρύφων, αναφέρεται στα μείζονα προβλήματα της φαρμακοβιομηχανίας, με κορυφαίο την υποχρηματοδότηση, στέλνοντας το ξεκάθαρο μήνυμα για πολλοστή φορά: «Όποιος προκαλεί την αύξηση της δαπάνης θα πρέπει να επιβαρύνεται ανάλογα».
Την ίδια ώρα, ο πρόεδρος της ΠΕΦ, υποστηρίζει ότι παρά τα προβλήματα και τα αγκάθια που συναντά στο δρόμο του ο κλάδος, είναι σαφές πως «η χώρα μας μπορεί να αναδειχθεί σε Κόμβο Καινοτομίας, Έρευνας και φαρμακευτικής παραγωγής για την Ν. Ευρώπη, ένας στόχος απολύτως εφικτός».
Αναφέρεται ακόμη και στα μεγάλα επενδυτικά σχέδια, μέσω της χρηματοδότησης του Ταμείου Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης, τα οποία θα επιτρέψουν την κάλυψη του επενδυτικού κενού της προηγούμενης δεκαετίας, μια υστέρηση που μεταφράζεται σε τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ χαμένων επενδύσεων.
«Κατά συνέπεια, ο εξορθολογισμός του clawback αποτελεί αναγκαιότητα για την επάρκεια της φαρμακευτικής αγοράς, την βιωσιμότητα του κλάδου αλλά και την απρόσκοπτη ολοκλήρωση του επενδυτικού σχεδιασμού των ελληνικών φαρμακοβιομηχανιών», επισημαίνει εμφατικά ο κ. Τρύφων.
Αξίζει να επισημανθεί ότι τα ελληνικά φάρμακα ήδη κυκλοφορούν σε 147 χώρες του κόσμου ενώ σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία για το α’ εξάμηνο του 2022, το φάρμακο αποτελεί το δεύτερο εξαγώγιμο προϊόν της ελληνικής οικονομίας, θέση που διατηρεί σταθερά στην τελευταία πενταετία
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του προέδρου της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμάκου Θεόδωρου Τρύφωνος, στο CNN Greece:
Κύριε πρόεδρε, για ακόμη μία φορά, η φαρμακοβιομηχανία βρίσκεται σε οριακή κατάσταση και ανικανοποίητη από την πρόσφατη υπουργική απόφαση, αναφορικά με τη μεταφορά 60 εκατ. ευρώ από τον ελλειμματικό προϋπολογισμό- όπως τον έχετε χαρακτηρίσει- της φαρμακευτικής δαπάνης των ιδιωτικών φαρμακείων, στον επίσης ελλειμματικό προϋπολογισμό των φαρμακείων του ΕΟΠΥΥ. Τι σημαίνει η απόφαση αυτή πρακτικά για τις επιχειρήσεις αλλά και για τους ασθενείς.
Η εξέλιξη της φαρμακευτικής δαπάνης και των υποχρεωτικών επιστροφών της φαρμακοβιομηχανίας, δείχνουν ξεκάθαρα ότι το πρόβλημα είναι η υποχρηματοδότηση του φαρμακευτικού προϋπολογισμού, στο σύνολό του. Και το πρόβλημα αυτό παραμένει, παρόλο που μια σειρά από μέτρα εξορθολογισμού της δαπάνης όπως η διαπραγμάτευση, τα θεραπευτικά πρωτόκολλα και τα φίλτρα συνταγογράφησης, υλοποιούνται σταδιακά. Κατά συνέπεια, η λύση δεν μπορεί να είναι η αλλαγή των ορίων μεταξύ των επιμέρους προϋπολογισμών αλλά η ενίσχυση της χρηματοδότησης.
Υποχρηματοδότηση, το μεγάλο αγκάθι
Είναι σαφές πλέον ότι ο προϋπολογισμός της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, ειδικά κατά την τελευταία πενταετία, βρίσκεται καθηλωμένος σε ανεπαρκή επίπεδα. Στην ίδια περίοδο, οι ανάγκες των ασθενών έχουν αυξηθεί κατά 35% ενώ και το σωρευτικό κόστος των νέων θεραπειών υπερβαίνει το 1 δισ. ευρώ. Η ανισορροπία αυτή έχει οδηγήσει όλες τις φαρμακοβιομηχανίες να επιβαρύνονται με υπερβολικά ποσά υποχρεωτικών επιστροφών λόγω των υπερβάσεων του προϋπολογισμού. Η πίεση είναι τεράστια ειδικά στις ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες που διαθέτουν οικονομικά φάρμακα σε πάνω από 3 εκατ. ασθενείς το χρόνο. Οι μεγάλες επιστροφές αυξάνουν την αβεβαιότητα και υπονομεύουν την βιωσιμότητα μιας σειράς φαρμάκων ελληνικής παραγωγής που ειδικά σήμερα πλήττονται ταυτόχρονα από την μεγάλη αύξηση του κόστους παραγωγής λόγω της ενεργειακής κρίσης και του πληθωρισμού. Μια ενδεχόμενη μετακίνηση της συνταγογράφησης σε ακριβότερα φάρμακα θα έχει οικονομικό αντίκτυπο στους ασθενείς, καθώς θα κληθούν να καταβάλλουν υψηλότερες συμμετοχές ενώ και η δαπάνη θα αυξηθεί.
Επενδύσεις 1,2 και εξορθολογισμός του clawback
Στην τελευταία σας έντονη ανακοίνωση, μετά τις αποφάσεις της ηγεσίας του υπ. Υγείας, αναφέρατε ότι η αλλαγή των ορίων των προϋπολογισμών θα επιβαρύνει με νέα clawback τα φάρμακα της ελληνικής παραγωγής διαμορφώνοντας συνθήκες μη προβλεψιμότητας. Αντιλαμβανόμαστε ότι έρχεται τσουνάμι αποεπενδύσεων. Ποιο είναι το χειρότερο σενάριο που αναμένουμε;
Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία ήδη υλοποιεί ένα επενδυτικό πλάνο ύψους 1,2 δισ. ευρώ και η δέσμευση που έχουμε αναλάβει για αυτές τις επενδύσεις είναι ισχυρή. Ωστόσο, η ολοκλήρωση της υλοποίησης των επενδύσεων αυτών προϋποθέτει την ύπαρξη ενός δίκαιου πλαισίου λειτουργίας της αγοράς φαρμάκου. Σήμερα, οι άμεσοι και έμμεσοι φόροι οδηγούν σε αφαίμαξη του 70% του κύκλου εργασιών της εγχώριας βιομηχανίας φαρμάκου στερώντας πολύτιμα επενδυτικά κεφάλαια από τη χώρα. Κατά συνέπεια, ο εξορθολογισμός του clawback αποτελεί αναγκαιότητα για την επάρκεια της φαρμακευτικής αγοράς, την βιωσιμότητα του κλάδου αλλά και την απρόσκοπτη ολοκλήρωση του επενδυτικού σχεδιασμού των ελληνικών φαρμακοβιομηχανιών. Αποτελεί πάγια θέση μας, ότι στο πλαίσιο του χαμηλού κλειστού προϋπολογισμού θα πρέπει να ισχύσει ένας ξεκάθαρος και διαφανής κανόνας: Όποιος προκαλεί την αύξηση της δαπάνης θα πρέπει να επιβαρύνεται ανάλογα. Κατά συνέπεια παρά την αντίθεσή μας στην αλλαγή των ορίων, θεωρούμε ότι η κατάτμηση του ενιαίου προϋπολογισμού αποτελεί μέτρο που κινείται στη σωστή κατεύθυνση γιατί βάζει τέλος στην δυσανάλογη επιβάρυνση των οικονομικών φαρμάκων λόγω της αύξησης της δαπάνης για την οποία δεν ευθύνονται.
Οι επενδύσεις οδηγούν σε εξωστρέφεια
Αναφερθήκατε σε επενδύσεις. Ποιες οι επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία από αυτές;
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η εγχώρια βιομηχανία φαρμάκου με μόλις 20% μερίδιο αγοράς, διατηρεί μερίδιο 85% στις νέες επενδύσεις του κλάδου. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ, οι επενδύσεις της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας αναμένεται ότι θα έχουν σημαντικό θετικό πολλαπλασιαστικό αντίκτυπο για το σύνολο της οικονομίας. Αυτό σημαίνει την ενίσχυση των δημοσίων εσόδων, την τόνωση της εξειδικευμένης απασχόλησης με καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, την αξιοποίηση του επιστημονικού κεφαλαίου και την βελτίωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητάς της χώρας μας. Οι επενδύσεις της προσεχούς περιόδου θα επιτρέψουν την κάλυψη του επενδυτικού κενού της προηγούμενης δεκαετίας, μια υστέρηση που μεταφράζεται σε τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ χαμένων επενδύσεων, γεγονός με αρνητική επίδραση στην ανταγωνιστικότητα του κλάδου. Είναι επίσης σημαντικό να τονιστεί ότι η υλοποίηση του επενδύσεων θα οδηγήσει στην περαιτέρω βελτίωση της εξωστρέφειας των ελληνικών φαρμακοβιομηχανιών, στην εδραίωση της χώρας μας στον χάρτη των φαρμακευτικών εξαγωγών και στο άνοιγμα νέων αγορών με σημαντικό εμπορικό ενδιαφέρον. Αξίζει να επισημανθεί ότι τα ελληνικά φάρμακα ήδη κυκλοφορούν σε 147 χώρες του κόσμου ενώ σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία για το α’ εξάμηνο του 2022, το φάρμακο αποτελεί το δεύτερο εξαγώγιμο προϊόν της ελληνικής οικονομίας, θέση που διατηρεί σταθερά στην τελευταία πενταετία.
Διασύνδεση των Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων με τους Βιοδείκτες
Πού βρισκόμαστε σήμερα όσον αφορά στα μέτρα για τον έλεγχο της συνταγογράφησης και τον εξορθολογισμό της αποζημίωσης; Υπάρχουν άλλες μεταρρυθμίσεις που πρέπει να τρέξουν άμεσα;
Η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης για την αποζημίωση των φαρμάκων ήδη λειτουργεί συστηματικά και παράγει αποτέλεσμα παρά την ύπαρξη αρκετών ζητημάτων. Κάποια μέτρα όπως η εισαγωγή φίλτρων συνταγογράφησης έχουν ήδη ξεκινήσει να υλοποιούνται και τα πρώτα αποτελέσματα θα πρέπει να αναμένονται στο προσεχές διάστημα. Θεωρούμε ότι το επόμενο βήμα θα πρέπει να είναι η διασύνδεση των θεραπευτικών πρωτοκόλλων με τους βιοδείκτες και τα αποτελέσματα των διαγνωστικών εξετάσεων. Εφόσον υλοποιηθεί με ορθό τρόπο, το συγκεκριμένο μέτρο θα αποτελέσει σημαντική παρέμβαση για τον εξορθολογισμό και την ποιοτική αναβάθμιση της συνταγογράφησης.
Η φαρμακοβιομηχανία πρωταγωνιστής του Ταμείου Ανάκαμψης
Παρά το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια οι κρίσεις ήταν διαρκείς, η φαρμακοβιομηχανία απέδειξε ότι αντιστέκεται και αποτελεί κλάδο αιχμής για την οικονομία και ουσιαστικό στήριγμα για την κοινωνία- κάτι που το είδαμε έμπρακτα στην πανδημία. Είναι ελπιδοφόρο το γεγονός ότι βρίσκεται σε εξέλιξη ο επενδυτικός σχεδιασμός της εγχώριας βιομηχανίας φαρμάκου, μετά την έγκριση 53 επενδύσεων ύψους 519,28 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο δράσης του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0». Πώς προχωρούν τα συγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια;
Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία πρωτοστατεί στην απορρόφηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης. Τα κεφάλαια αυτά αποτελούν μια ευκαιρία για τη χώρα εφόσον κατευθυνθούν σε κλάδους που έχουν μοναδική προστιθέμενη αξία για την ελληνική κοινωνία και οικονομία. Όπως ήδη αναφέρθηκε προηγουμένως, είναι σαφές πως η πολλαπλασιαστική αξία των επενδύσεων αυτών είναι μοναδική για την κοινωνία και την εθνική μας οικονομία. Σε ό,τι αφορά στα συγκεκριμένα έργα που εντάχθηκαν στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» η κατασκευή τους ξεκινά άμεσα.
Πώς οραματίζεστε την ελληνική φαρμακοβιομηχανία στα επόμενα πέντε χρόνια; Μπορεί να αποτελέσει Κόμβο Καινοτομίας Έρευνας και Ανάπτυξης για την Μεσόγειο και την Ευρώπη;
Είναι σαφές πως η χώρα μας μπορεί να αναδειχθεί σε Κόμβο Καινοτομίας, Έρευνας και φαρμακευτικής παραγωγής για την Ν. Ευρώπη. Ο στόχος αυτός είναι απολύτως εφικτός.
Το επενδυτικό πρόγραμμα της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την αναβάθμιση των υφιστάμενων παραγωγικών υποδομών και την δημιουργία νέων εργοστασίων και ερευνητικών τμημάτων με ακόμη πιο αυξημένες δυνατότητες. Μέσω των επενδύσεων αυτών, η χώρα μας θα βρεθεί στο επίκεντρο των εξελίξεων της ευρωπαϊκής φαρμακευτικής αγοράς. Οι στόχοι της επόμενης πενταετίας για την ελληνική φαρμακοβιομηχανία αφορούν στην περαιτέρω βελτίωση της διεθνούς της παρουσίας, στην διεύρυνση της κάλυψης και των επιλογών των Ελλήνων ασθενών με ποιοτικά ελληνικά φάρμακα, στην προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας. Τονίζουμε και πάλι ότι βασική προϋπόθεση για να πραγματοποιηθούν τα παραπάνω είναι ο εξορθολογισμός των υπερβολικών επιβαρύνσεων της φαρμακοβιομηχανίας, η υλοποίηση των μέτρων για την παρακολούθηση και τον έλεγχο της κατανάλωσης και βεβαίως η αύξηση του προϋπολογισμού της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης.