Θ.Τρύφων: Η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας περνά μέσα από την ενίσχυση της βιομηχανίας
Γράφει ο Θεόδωρος Τρύφων*
Η ελληνική οικονομία εξερχόμενη από την υπερδεκαετή οικονομική κρίση βρέθηκε αντιμέτωπη με τo ξέσπασμα της πανδημίας, η οποία οδήγησε σε βαθιά ύφεση και προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα. Σήμερα οι προκλήσεις είναι εξίσου σημαντικές. Μακροοικονομικά η πορεία της χώρας χαρακτηρίζεται από οίκους αξιολόγησης και επενδυτικές τράπεζες ως θετική, ωστόσο έχουμε να αντιμετωπίσουμε τις οικονομικές επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία. Ο πληθωρισμός καλπάζει, η ενεργειακή κρίση «πιέζει» τα οικονομικά μεγέθη των εταιρειών και παράλληλα παρατηρούνται ελλείψεις σε κρίσιμες πρώτες ύλες, απόρροια των διαταραχών της εφοδιαστικής αλυσίδας. Τα παραπάνω αναδεικνύουν για μία ακόμα φορά την αξία οι χώρες να βασίζονται στη δική τους παραγωγή.
Η ευκαιρία του Ταμείου Ανάκαμψης
«Όπλο» της Ελλάδας στην προσπάθεια για την επίτευξη σταθερών και βιώσιμων ρυθμών ανάπτυξης διαρκείας είναι το Ταμείο Ανάκαμψης. Το οποίο όμως δεν αποτελεί πανάκεια, αλλά πρέπει να κατευθυνθεί σε κλάδους της χώρας που υλοποιούν δυναμικές επενδύσεις με πολλαπλασιαστική αξία για την οικονομία και την κοινωνία και παράγουν προϊόντα προστιθέμενης αξίας. Ένας κατεξοχήν τέτοιος κλάδος είναι η ελληνική φαρμακοβιομηχανία.
Δυναμικές επενδύσεις 1,2 δισ. ευρώ με μοναδική πολλαπλασιαστική αξία για τους ασθενείς και την οικονομία
Οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες εξάγουν ποιοτικά φάρμακα σε περισσότερες από 140 χώρες, ενώ παράλληλα υλοποιούν ένα σημαντικό πρόγραμμα επενδύσεων ύψους 1,2 δισ. ευρώ σε βάθος τετραετίας για την αναβάθμιση των υφισταμένων και τη δημιουργία νέων παραγωγικών και ερευνητικών υποδομών. Οι επενδύσεις αυτές θωρακίζουν το σύστημα υγείας και φαρμακευτικής φροντίδας, διασφαλίζοντας την επάρκεια της αγοράς και την πρόσβαση των ασθενών σε κάθε αναγκαία θεραπεία χαλαρώνοντας την εξάρτηση από τις εισαγωγές, ενώ παράλληλα θα οδηγήσουν στην ανάδειξη της χώρας μας σε κόμβο για την έρευνα και παραγωγή φαρμάκων στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης.
Επίσης σημαντική είναι η πολλαπλασιαστική επίδραση των επενδύσεων της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας στην οικονομία, μέσω της δημιουργίας προστιθέμενης αξίας που μένει και επανεπενδύεται στην χώρα: Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ, η ανταποδοτικότητα των επενδύσεων του κλάδου για το ΑΕΠ μπορεί να φθάσει ακόμη και στο 130% της επενδυτικής δαπάνης, η ετήσια αύξηση των εσόδων του δημοσίου δύναται να φθάσει έως το 38% του επενδυόμενου ποσού, ενώ ανάλογη είναι και ενίσχυση της απασχόλησης με μόνιμες, εξειδικευμένες και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας.
Η αναγκαιότητα υιοθέτησης φιλοεπενδυτικής πολιτικής και εξορθολογισμού του clawback
Ωστόσο, η ολοκλήρωση των επενδύσεων αυτών προϋποθέτει καταρχήν τον εξορθολογισμό των υπερβολικών άμεσων και έμμεσων επιβαρύνσεων που φθάνουν σήμερα το 70% του κύκλου εργασιών του κλάδου, στερώντας πολύτιμους πόρους που σε άλλη περίπτωση θα κατευθύνονταν σε αναπτυξιακές δράσεις. Η δραματική αυτή υπερφορολόγηση, υπονομεύει τον επενδυτικό προγραμματισμό και πλήττει την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών φαρμακοβιομηχανιών.
Στο πλαίσιο αυτό, το πρόσφατο μέτρο που παρέχει τη δυνατότητα συμψηφισμού -έστω ενός μικρού μέρους των επιβαρύνσεων (του clawback) με τις επενδύσεις των φαρμακοβιομηχανιών, αναγνωρίστηκε ως ένα θετικό βήμα καθώς οδήγησε στην προσέλκυση επενδύσεων πολλαπλάσιας αξίας από ελληνικές και ξένες φαρμακοβιομηχανίες. Ωστόσο, το μέτρο αυτό θα πρέπει να ενισχυθεί με μεγαλύτερα ποσά και να εφαρμοστεί σε βάθος τουλάχιστον πενταετίας, δεδομένου του μεγάλου ύψους των επενδύσεων αλλά και του χρόνου που απαιτείται για την υλοποίηση τους.
Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία, όπως και η εθνική οικονομία στο σύνολό της, βρίσκονται μπροστά σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Το Ταμείο Ανάκαμψης και η υιοθέτηση μιας φιλοεπενδυτικής πολιτικής μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντικές επενδύσεις που θα αλλάξουν τη φυσιογνωμία του συστήματος υγείας και θα καλύψουν το επενδυτικό κενό που χωρίζει τη χώρα μας από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα στην χώρα να ευθυγραμμιστεί με τις κατευθύνσεις της νέας ευρωπαϊκής φαρμακευτικής πολιτικής για την ενίσχυση της παραγωγής φαρμάκων επί ευρωπαϊκού εδάφους. Η πολιτική αυτή θα πρέπει να οργανωθεί στο πλαίσιο ενός νέου στρατηγικού σχεδιασμού που θα περιλαμβάνει στοιχεία όχι μόνο φαρμακευτικής, αλλά και ερευνητικής, και φορολογικής πολιτικής που θα επιτρέψουν στην ελληνική φαρμακοβιομηχανία να πραγματώσει τις αξιόλογες αναπτυξιακές της προοπτικές προς όφελος των ασθενών, της ελληνικής οικονομίας και της κοινωνίας.
*Ο Θεόδωρος Τρύφων είναι πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ)