Ζωή Ράπτη στο CNN Greece: Ποιοτικές και καινοτόμες υπηρεσίες υγείας την ώρα της ανάγκης
Το μήνυμα ότι «δεν πρέπει με κανένα τρόπο, ποτέ, να αφήνουμε κανέναν πίσω, μόνο και αβοήθητο και να παραμείνουμε ενωμένοι», ιδιαίτερα στην σημερινή εποχή, όπου η ψυχική υγεία, έχει αναδειχθεί σε μία δεύτερη πανδημία, η οποία θα κρατήσει καιρό, επισημαίνει στο Focus στην Υγεία του CNN Greece, η υφυπουργός Υγείας, αρμόδια για θέματα Ψυχικής Υγείας, κυρία Ζωή Ράπτη.
Η υφυπουργός Υγείας αναφέρεται ενδελεχώς στην πανδημία της ψυχικής υγείας, στη καινοτόμο δράση της Ε.Ε «JA IMPLEMENTAL» με στόχο τη μείωση αυτοκτονιών και τη βελτίωση της πρωτοβάθμιας φροντίδας, στο Μνημόνιο Συνεργασίας με την UNICEF, στους στόχους του οποίου συμπεριλαμβάνεται η μείωση του αριθμού αυτοκτονιών σε παιδιά και εφήβους, καθώς και στο εμβληματικό Πρόγραμμα «ΚΑΝΕΝΑΣ ΜΟΝΟΣ ΣΤΗΝ ΠΑΝΔΗΜΙΑ», στις δράσεις του οποίου, έχουν ενταχθεί και συμμετάσχει 12.227 άτομα.
Υπογραμμίζει ακόμη με έμφαση, το γεγονός ότι κατάφερε να αυξηθούν οι προβλεπόμενες -για το 2021- δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού για τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας και απεξάρτησης κατά 62%,, από 34 σε 58 εκατ. ευρώ, ενώ ιδιαίτερη αναφορά κάνει και για τα τρία Προγράμματα ύψους σχεδόν 55 εκατ. ευρώ, στοχευμένα στην ψυχική υγεία και τις εξαρτήσεις που εντάχθηκαν στο Ταμείο Ανάκαμψης.
Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης έχει ως εξής:
Κυρία Ράπτη, πριν από μερικές ημέρες εντάχθηκαν στο Ταμείο Ανάκαμψης τρία Προγράμματα ύψους σχεδόν 55 εκατ. ευρώ, στοχευμένα στην ψυχική υγεία και τις εξαρτήσεις. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό για τους ψυχικά πάσχοντες, αλλά και τις άλλες ευάλωτες ομάδες;
Ας είμαστε ευθείς. Δεν μπορεί να ασκηθεί πολιτική χωρίς χρήματα, χωρίς υλικά εφόδια. Οι προθέσεις είναι καλές αλλά δεν αρκούν. Χρειάζονται και μέσα για να επιτευχθούν οι επιδιωκόμενοι από την πολιτεία σκοποί – και τα Προγράμματα ύψους σχεδόν 55 εκατ. ευρώ, στοχευμένα στην ψυχική υγεία και τις εξαρτήσεις που εντάχθηκαν στο Ταμείο Ανάκαμψης είναι επιπλέον εφόδια στη μάχη για την Ψυχική Υγεία.
Στα παραπάνω πρέπει να προσθέσω ότι με την στήριξη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και την έγκριση της Βουλής καταφέραμε να αυξήσουμε τις προβλεπόμενες -για το 2021- δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού για τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας και απεξάρτησης κατά 62%, και συγκεκριμένα από 34 σε 58 εκατομμύρια ευρώ.
Επιπλέον, για την προώθηση των σχεδίων μας υποβάλαμε στο Ταμείο Ανάκαμψης και στο ΕΣΠΑ για χρηματοδότηση πρωτογενείς δράσεις για την Ψυχική Υγεία και τις Εξαρτήσεις ύψους περίπου 374 εκατ. ευρώ. Έχουμε εξασφαλίσει πόρους, έχουμε εξασφαλίσει την πολιτική και κοινωνική στήριξη των προσπαθειών μας και θα καταφέρουμε να ξαναφέρουμε την κοινωνία όχι μόνο στο σημείο που βρισκόταν πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας αλλά σε ακόμα καλύτερο επίπεδο.
Η προσθήκη όλων αυτών των σημαντικών κονδυλίων πρακτικά σημαίνει περισσότερες και καλύτερα εξοπλισμένες δομές, μεγαλύτερος αριθμός ασθενών και μελών ευάλωτων ομάδων αποκτά πρόσβαση σε ποιοτικότερες υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας, κοινότητες που έχουν θωρακιστεί αποτελεσματικότερα απέναντι σε προβλήματα που πλήττουν την ψυχολογική κατάσταση των μελών τους.
Περισσότερα κεφάλαια και γνώσεις για την ψυχική υγεία
Καθώς η πανδημία του COVID-19 ανέδειξε μία δεύτερη πανδημία, αυτή της ψυχικής υγείας, με εκατομμύρια ανθρώπους στον κόσμο να έχουν επηρεαστεί και να υποφέρουν από κατάθλιψη και αγχώδη διαταραχή, θα ήθελα να σας ρωτήσω πώς θα χειριστούμε αυτή την κατάσταση, εάν εκτιμάτε ότι οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας έχουν λειτουργήσει μέχρι στιγμής ικανοποιητικά και εάν θα συνεχίσουν στο μέλλον.
Δεδομένων των συνθηκών και της φοβερής τρικυμίας που συγκλονίζει την ανθρωπότητα εδώ και δύο και πλέον χρόνια, θεωρώ ότι είναι ικανοποιητικές οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας που έχουν προσφερθεί στους πολίτες καθώς στις παλαιές υπηρεσίες προστέθηκαν και νέες. Αυτό πιστώνεται πάνω απ’ όλα στους ανθρώπους μας, στο προσωπικό που επανδρώνει τις δημόσιες υπηρεσίες και τις συνεργαζόμενες με τις υπηρεσίες αυτές κρατικές μη κερδοσκοπικές εταιρίες. Με συνέπεια, αυτοθυσία και διάθεση προσφοράς στον συνάνθρωπο προσφέρουν ό,τι καλύτερο έχουν σε εκείνους που έχουν ανάγκη.
Στην προηγούμενη ερώτηση παρέθεσα τα χρηματοδοτικά εργαλεία που έχουμε εξασφαλίσει για αυτό τον σκοπό. Παλεύοντας με το ίδιο πείσμα και αποφασιστικότητα και έχοντας περισσότερα κεφάλαια διαθέσιμα αλλά και περισσότερες γνώσεις που μας εξασφάλισε η εμπειρία μας θεωρώ ότι θα τα πάμε καλύτερα.
Υπηρεσίες long COVID και για ψυχικά νοσήματα
Το σύνδρομο long COVID έχει ήδη επηρεάσει έναν τεράστιο αριθμό νοσούντων. Η ηγεσία του υπουργείου Υγείας έχει ήδη ανακοινώσει τη λειτουργία σχετικών Ιατρείων που θα λειτουργήσουν στο ΕΣΥ, καθώς και σε άλλες δομές υγείας. Τα ιατρεία αυτά, θα μπορούν να καλύπτουν και ζητήματα ψυχικής υγείας;
Ναι. Θα καλύπτουν και αυτά τα ζητήματα. Οι καιροί επιβάλλουν ολιστική αντιμετώπιση των θεμάτων υγείας – η ψυχική υγεία είναι αναγκαία προϋπόθεση και για την σωματική.
Κανένας μόνος στην πανδημία
Δώστε μας κάποια στοιχεία για το Πρόγραμμα ψυχοκοινωνικής στήριξης «ΚΑΝΕΝΑΣ ΜΟΝΟΣ ΣΤΗΝ ΠΑΝΔΗΜΙΑ». Πόσα άτομα έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα, τι ηλικίες και ποιο φύλο κυριαρχεί περισσότερο.
Στις δράσεις ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και υποστήριξης έχουν συμμετάσχει 12.227 άτομα. Σε ατομικό επίπεδο έχουν υποστηριχθεί 7.367 άτομα, ενώ 529 έχουν ολοκληρώσει την υποστήριξη ή έχουν παραπεμφθεί. Έχουν εξυπηρετηθεί 724 ασθενείς covid και 525 συγγενείς ασθενών covid. Επίσης έχουν εξυπηρετηθεί 1092 χρόνιοι πάσχοντες και ΑμεΑ και 527 άτομα από ευάλωτες ομάδες. Όπως και 1350 άνεργοι, 956 μέλη του προσωπικού νοσοκομείων και 2193 άτομα από τον γενικό πληθυσμό. Πραγματοποιήθηκαν συνολικά 9.668 τηλεσυνεδρίες εκ των οποίων 1.683 τηλεσυνεδρίες ανίχνευσης αναγκών, 3.348 συνεδρίες τηλεσυμβουλευτικής και 4.637 συνεδρίες τηλεψυχοθεραπείας. Αναφορικά με το φύλο και την ηλικία δεν έχει γίνει ακόμα η επεξεργασία αυτών των δεδομένων. Αλλά αυτό θα γίνει το αμέσως επόμενο διάστημα.
’Εχουν καταγραφεί περιστατικά αυτοκτονιών στη διάρκεια των τελευταίων δύο ετών;
Το Κέντρο για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας επεξεργάζεται παράλληλα, σε συνεργασία με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, τα επίσημα δεδομένα που αφορούν τις αυτοκτονίες στη χώρα, τα οποία ωστόσο, είναι διαθέσιμα με καθυστέρηση τουλάχιστον 2 ετών (ενδεικτικά στις 23/12/2021 λάβαμε τα στοιχεία που αφορούν τις αυτοκτονίες έτους 2019). Η παρακολούθηση των δεδομένων σε πραγματικό χρόνο θα εξασφαλίσει την απαιτούμενη εγρήγορση για ενδεχόμενες αυξήσεις των αυτοκτονιών, αφού θα πρέπει να κατανοηθεί από το σύνολο των συντελεστών του συστήματος υγείας ότι η αυτοκτονία είναι ο μόνος δείκτης των αρνητικών επιπτώσεων στρεσογόνων συνθηκών και κρίσεων στην ψυχική υγεία του πληθυσμού, που αφορά θανάτους, απώλειες ζωών με διευρυμένο αντίκτυπο σε έναν μεγάλο αριθμό συμπολιτών μας που βιώνουν τις συνέπειες μίας αυτοκτονίας οικείου.
Μνημόνια Συνεργασίας με UNICEF & ΕΕ
Στο Υπουργείο Υγείας συντονίζουμε και εποπτεύουμε τη καινοτόμο δράση της Ε.Ε «JA IMPLEMENTAL» στο οποίο συμμετέχουν όλα τα κράτη μέλη, ο στόχος του είναι η παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας στην κοινότητα, η μείωση αυτοκτονιών και η βελτίωση της πρωτοβάθμιας φροντίδας.
Ακόμη έχουμε υπογράψει και Μνημόνιο Συνεργασίας με την UNICEF, στους στόχους του οποίου συμπεριλαμβάνεται η μείωση του αριθμού αυτοκτονιών σε παιδιά και εφήβους.
Κυρία υπουργέ, τι μας δίδαξε τελικά η πανδημία και ο εγκλεισμός, τι αξίζει να κρατήσουμε ως μάθημα ζωής και τι να αφήσουμε πίσω μας;
Αυτό που μας δίδαξε η πανδημία είναι το μεγάλο και σπουδαίο μάθημα που μας… παραδίδει διαρκώς η πολυχιλιετής ιστορία του έθνους μας. Πρέπει να είμαστε ενωμένοι, να προσπαθούμε για το καλύτερο προετοιμαζόμενοι για τα δύσκολα, να μην εγκαταλείπουμε τον αγώνα ακόμα και υπό τις χειρότερες συνθήκες και το έργο μας να μεριμνούμε ώστε να ανταποκρίνεται στις τωρινές ανάγκες αλλά και στις μελλοντικές.
Πάση θυσία δεν πρέπει, ποτέ, να αφήνουμε κανένα πίσω, μόνο, αβοήθητο.