Ο οικονομολόγος Π. Πετράκης εξηγεί τι σημαίνει «η Ρωσία δεν θα εξάγει γεωργικά προϊόντα στη Δύση»

Τη δήλωση αυτή έκανε ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ, ο οποίος προειδοποίησε ότι η χώρα του, ως μεγάλη εξαγωγός σιτηρών, ενδέχεται να περιορίσει τις εξαγωγές γεωργικών προϊόντων μόνο προς τα «φιλικά» κράτη.

Τι σημαίνει όμως αυτή η δήλωση για τη Δύση και κατ΄επέκταση για την ελληνική οικονομία; Το CNNGreece μίλησε με τον Οικονομολόγο και καθηγητή στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών (ΕΚΠΑ) κ. Παναγιώτη Πετράκη.

Σύμφωνα με τον Μεντβέντεφ, αναπληρωτή γραμματέα του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, τόνισε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι «Θα παρέχουμε διατροφικά και γεωργικά προϊόντα στους φίλους μας. Ευτυχώς έχουμε πολλούς και δεν βρίσκονται στην Ευρώπη ή τη Βόρεια Αμερική».

Ήδη η Ρωσία παρέχει σιτηρά κυρίως στις χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Η ΕΕ και η Ουκρανία είναι οι μεγάλοι ανταγωνιστές της στο εμπόριο σιτηρών.

«Προτεραιότητα αποτελεί η εγχώρια αγορά της Ρωσίας και ο έλεγχος τιμών σε αυτή», επεσήμανε ο Μεντβέντεφ. Η Ρωσία έχει επιβάλει ποσοστώσεις στις εξαγωγές σιτηρών και φόρους από το 2021 σε μια προσπάθεια να σταθεροποιήσει τις εγχώριες τιμές τροφίμων.

Οι εξαγωγές σιτηρών στους «φίλους» της Ρωσίας θα πληρώνονται τόσο σε ρούβλια όσο και στα εθνικά νομίσματα των χωρών, εξήγησε ο ίδιος.

Ο κ. Παναγιώτης Πετράκης αναλύει τη στάση της Ρωσίας και αναφέρει τα εξής:

Σύμφωνα με τον ίδιο, τρία είναι τα σενάρια στα οποία πρέπει να επικεντρωθούμε.

Πρώτον, μέσω της απειλής αυτής η Ρωσία ουσιαστικά επιδιώκει να έχει μία συζήτηση για τα αυστηρά μέτρα που πάρθηκαν εναντίον της.

Δεύτερον, η στροφή της Ρωσίας στην ανατολική Ουκρανία βάζει στο παιχνίδι τη Δύση.

Τρίτον, ο οικονομικός πόλεμος τώρα αρχίζει.

Σύμφωνα με το τελευταίο σενάριο, «τα μέτρα που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία είναι πολύ βαριά, διότι οι κυρώσεις είναι πολύ μεγαλύτερες από ότι έχουμε αντιληφθεί στην πραγματικότητα. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η ύφεση στη Ρωσία φέτος θα κυμανθεί γύρω στο -7 ίσως φτάσει και στο -10. Αυτό δεν απειλεί τη ρωσική διακυβέρνηση, όμως οι συνέπειες είτε είναι βραχυπρόθεσμες είτε μακροπρόθεσμες, είναι βαριές», λέει ο καθηγητής.

Επίσης, το γεγονός ότι εδώ και μία εβδομάδα η Ρωσία επικεντρώνεται στην ανατολική Ουκρανία, σημαίνει ότι «εξελίσσεται ένας οικονομικός πόλεμος. Δηλαδή μπαίνει η Δύση στο παιχνίδι. Μία εύκολη λύση που σκέφτονται οι αναλυτές είναι ότι η Ρωσία θα απομονωθεί. "Ναι, μπορεί να γίνει αυτό, αλλά σε βάθος τεσσάρων, πέντε ετών και όχι από τη μια στιγμή στην άλλη". Γιατί αυτή τη στιγμή ούτε η Ευρώπη είναι έτοιμη να απεξαρτηθεί από τις ρωσικές εξαγωγές ενέργειας», λέει ο καθηγητής ο οποίος τονίζει ότι όλα αυτά δημιουργούν μία ένταση, με τον Πούτιν να προσπαθεί να σταθεί απέναντι στις κυρώσεις που του έχουν επιβάλλει.

Σύμφωνα με τον καθηγητή, η χώρα που έχει επιβάλει τις πιο αυστηρές κυρώσεις στη Μόσχα «είναι η Ελβετία και όχι η Αμερική, όπως θα φαντάζονταν κανείς, καθώς βρίσκεται στην 5^η, 6^η θέση στον κατάλογο».

Το αρνητικό σενάριο

Το αρνητικό σενάριο είναι ότι «η ανάπτυξη θα κινηθεί στο 3% και ο πληθωρισμός στο 7%. Αυτό χτυπάει τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα από ότι τα μεσαία και τα υψηλότερα. Το θέμα είναι, θα διατηρηθεί αυτό το σενάριο; Θέλουμε να ελπίζουμε ότι θα πάμε σε καλύτερο σενάριο για την οικονομία», λέει ο κ. Πετράκης και προσθέτει πως σε περίπτωση που η Ρωσία εφαρμόσει τις απειλές της προς τις χώρες που τις επέβαλαν κυρώσεις τότε στη χώρα μας «ορισμένες επιχειρήσεις θα βρεθούν σε πολύ δύσκολη θέση. Θα περάσει ένα χρονικό διάστημα μέχρι να προμηθευτούν νέα προϊόντα, ενώ σε ορισμένα από αυτά θα αυξηθεί η τιμή τους. Προσωρινά μπορεί να έχουμε και ελλείψεις καθώς διαταράσσονται οι γραμμές εφοδιασμού αλλά μακροπρόθεσμα δεν θα έχουμε. Αλλά θα έχουμε σίγουρα πληθωρισμό», προσθέτει ο ίδιος.

Η Ρωσία πίσω από τις απειλές ζητάει διάλογο

Εύκολα μπορεί να αντιληφθεί κανείς ότι το Κρεμλίνο κρατάει απειλητική στάση απέναντι στη Δύση λόγω των σοβαρών κυρώσεων που της έχουν επιβληθεί και προσπαθεί με διάφορους τρόπους να βγει από αυτή την κατάσταση.

«Μην ξεχνάτε ότι η Ρωσία είχε πει αρχικά ότι δεν θα εξάγουν πετρέλαιο εάν δεν πληρώνεται σε ρούβλι. Όταν συνειδητοποίησε όλο το σκηνικό το οποίο δημιουργεί αυτό, ότι δηλαδή θα ξεκινήσει ένας δικαστικός αγώνας, που θα κατέληγε σε μέτρα, το πήρε πίσω και είπε “σας δίνουμε πετρέλαιο αλλά θα το μετατρέπουμε σε ρούβλια”. Αυτό δεν είναι κατανοητό στη Δύση. Έχουν τόνους ρούβλια στη Ρωσία, τι τα θέλουν;», λέει ο καθηγητής στο ΕΚΠΑ και συνεχίζει:

«Απλώς είναι ένα way out για να μπορέσουν να βγουν από αυτό που οι ίδιοι είπαν. Επειδή αυτό το σενάριο δεν πήγε καλά αι αυτό φάνηκε, αντί να κάνουν κάτι άλλο πάνω σε αυτό, επεκτείνουν την απειλητική στάση στις εξαγωγές γεωργικών προϊόντων. Όμως τα διατροφικά είδη στη Δύση δεν παίζουν τόσο μεγάλο ρόλο, όσο στις αναπτυσσόμενες χώρες, για παράδειγμα την Αφρική. Είναι και αυτό ένα θέμα αλλά ίσως να είναι και μία τακτική πολιτική για το εσωτερικό της Ρωσίας. Εφόσον είσαι ένας παίχτης του διεθνούς συστήματος ακόμα, αυτές οι κινήσεις μάλλον δυσκολεύουν τη θέση σου παρά τη διευκολύνουν. Όπως βεβαίως δυσκολεύουν τη θέση και της άλλης πλευράς. Νομίζω ότι η Ρωσία λέει κάτι πάρα πολύ απλό προς τη Δύση: έχετε βάλει μέτρα τα οποία θίγουν την οικονομική μου υπόσταση συνεπώς θα πρέπει να συζητήσουμε γι΄ αυτό. Νομίζω πως εκεί αποσκοπούν αυτές οι κινήσεις. Και σε αυτό έχει δίκιο. Πρέπει να συζητηθούν αυτά τα μέτρα. Νομίζω πως θα κινηθούν προς αυτή την κατάσταση», λέει ο κ. Πετράκης.