Παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων από Ελλάδα και Τουρκία καταγγέλει η HRW

Όπως αναφέρει σε σχετική έκθεσή του, σε επισκέψεις που πραγματοποίησε στο hot spot της Χίου στις 7 και 8 Απριλίου το «Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων» μίλησε με 12 φίλους και έναν συγγενή 19 Αφγανών, οι οποίοι απελάθηκαν στις 4 Απριλίου.

Με βάση τις συνεντεύξεις αυτές και τα μηνύματα κινητού που αντάλλαξαν οι ερωτηθέντες με όσους απελάθηκαν, το Παρατηρητήριο κατέγραψε μια σειρά από παρατυπίες και παραβιάσεις, σύμφωνα με όσα αναφέρει σε δημοσίευμά του το ΑΠΕ.

Όπως επισημαίνει, οι Αρχές δεν ενημέρωσαν τους ανθρώπους ότι θα απελαύνονταν, δεν τους είπαν πού θα τους πήγαιναν και δεν επέτρεψαν σε κάποιους από αυτούς να πάρουν μαζί τους τα προσωπικά τους αντικείμενα.

Οι ερωτηθέντες, οι οποίοι ζήτησαν να μην αποκαλυφθούν τα ονόματά τους, είπαν στην οργάνωση ότι η αστυνομία φώναξε τους ανθρώπους με την ψεύτικη πρόφαση ότι θα καταγράφονταν, μεταξύ άλλων και για άσυλο.

Όπως εξάλλου είχε αναφέρει και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, οι 13 από όσους απελάθηκαν είχαν εκδηλώσει την επιθυμία να καταθέσουν αίτημα ασύλου στην Ελλάδα και ο αριθμός αυτός, εκτιμά το Παρατηρητήριο ότι μπορεί να είναι ακόμα μεγαλύτερος.

Ένας 24χρονος από το Αφγανιστάν είπε ότι η αστυνομία πήρε τρεις από τους Αφγανούς φίλους του, τον Ιλίας Χάκο, τον Μοχάμαντ και τον Ρέζα, όλοι μεταξύ 20 και 25 ετών, χωρίς τα υπάρχοντά τους.
«Ήρθαν εδώ και τους είπαν ότι πρέπει να πάνε να καταγραφούν», περιέγραψε. «Έφυγαν χαρούμενοι και όταν βγήκαν οι αστυνομικοί τους περίμεναν... Αν τα παιδιά ήξεραν ότι επρόκειτο να απελαθούν, θα είχαν πάρει τις τσάντες, τα χαρτιά, τα χρήματά τους».

Ανάμεσα σε αυτούς που επελέγησαν για να επιστραφούν στην Τουρκία ήταν μια οικογένεια με πέντε μέλη από το Αφγανιστάν: η Σίλα Αχμάντι, 40 ετών, ο Τζαλάλ Αχμάντι, 54 ετών, και τα τρία παιδιά τους Μόσεν, 20, Ομίντ, 18 και Σοράγια, 16 ετών.

«Ήρθε η αστυνομία και τους πήρε όλους στον κύριο χώρο», περιέγραψε ο αδερφός της Σίλα. Το απόγευμα η Σίλα άρχισε να ουρλιάζει και να διαμαρτύρεται. Σε βίντεο που δόθηκε στο «Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων» καταγράφεται ο θρήνος της Σίλα την ώρα που 15 άνδρες των ΜΑΤ με κράνη και ασπίδες πλησίαζαν. Μία ομάδα ανδρών που βρισκόταν κοντά άρχισε να φωνάζει: «Αυτή είναι η Ευρώπη, ντροπή σας».

Η αστυνομία μετέφερε τα άτομα προς απέλαση στο πρώην κέντρο καταγραφής των νέων αφίξεων (πριν αρχίσει να λειτουργεί το hot spot στη ΒΙΑΛ), στα Ταμπάκικα. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο, περίπου 15-20 άτομα, Αφγανοί και δύο από τη Δημοκρατία του Κονγκό, είπαν σε άτομο που επισκέφθηκε το χώρο ότι οι αστυνομικοί τους μετέφεραν από το hot spot χωρίς να τους επιτρέψουν να μαζέψουν τα προσωπικά τους αντικείμενα: τσάντες, ρούχα και σε κάποιες περιπτώσεις κινητά τηλέφωνα και έγγραφα.

Το «Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων» κάνει λόγο για οκτώ τσάντες των απελαθέντων που είδε στο hot spot.

Την επόμενη ημέρα που έγινε η επιχείρηση επαναπροώθησης στην Τουρκία, τα γραπτά μηνύματα ανάμεσα σε όσους επαναπροωθούνταν και στους φίλους και συγγενείς στο hot spot καταδεικνύουν, σύμφωνα με την οργάνωση, ότι οι απελαθέντες δεν γνώριζαν σε ποια περιοχή της Τουρκίας θα τους πήγαιναν.

Από την άλλη πλευρά, όσοι επαναπροωθήθηκαν στην Τουρκία βρίσκονται υπό κράτηση και έχουν χάσει επαφή με την οικογένεια και τους φίλους τους στην Ελλάδα. Επίσης, οι τουρκικές αρχές δεν έχουν επιτρέψει τις επισκέψεις οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή των Ηνωμένων Εθνών σε αυτούς.

Στο Ντικιλί της Τουρκίας, η οργάνωση αναφέρει ότι οι αρχές κρέμασαν μπλε μουσαμάδες στο φράκτη γύρω από τις τέντες καταγραφής για να εμποδίσουν δημοσιογράφους και παρατηρητές ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το να έρθουν σε επαφή με τους απελαθέντες. Ο διοικητής της αστυνομίας στην περιοχή αρνήθηκε αίτημα του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για πρόσβαση στο σημείο.

Στη συνέχεια οι απελαθέντες μπήκαν σε λεωφορεία και οδηγήθηκαν μακριά. Η αστυνομία είπε στο Παρατηρητήριο ότι κατευθύνονταν στο Κιρκλαρελί και τα ΜΜΕ ανέφεραν ότι οι απελαθέντες από την Ελλάδα κρατούνταν στο προαναχωρησιακό κέντρο Πεχλιβανκόι.

Το Παρατηρητήριο συγκέντρωσε τους αριθμούς τηλεφώνων τεσσάρων από τα άτομα που απελάθηκαν από τη Χίο. Μέχρι τις 18 Απριλίου, όπως καταγγέλλει, κανένας από αυτούς δεν είχε απαντήσει σε μηνύματα που τους είχε στείλει η οργάνωση στο Viber, την εφαρμογή που χρησιμοποιούσαν. Όταν επιχείρησε να έρθει σε τηλεφωνική επικοινωνία μαζί τους, τρία από τα τηλέφωνα έδειχναν απενεργοποιημένα και ένας από τους αριθμούς δεν λειτουργούσε.

«Η νομική βάση της κατάσχεσης τηλεφώνων για τους ανθρώπους που απελάθηκαν, εάν υπάρχει, παραμένει ασαφής», παρατηρεί η οργάνωση, και συμπληρώνει: «Με βάση το γεγονός ότι οι αιτούντες άσυλο και οι μετανάστες στηρίζονται στα τηλέφωνά τους για να ενημερώνονται και για να βρίσκονται σε επαφή με την οικογένειά τους, τέτοια μέτρα φαίνονται αχρείαστα και σκληρά, όπως και η παραβίαση των δικαιωμάτων προσωπικής περιουσίας των ατόμων».