Η επόμενη ημέρα της πανδημίας και η πρόσβαση των χρονίων ασθενών στο ΕΣΥ
της Κατερίνας Κουτσογιάννη
Είναι αλήθεια ότι η πανδημία επηρέασε την πρόσβαση των χρόνιων ασθενών στο υγειονομικό σύστημα γενικότερα. Οι πολίτες αλλά κυρίως οι χρόνιοι ασθενείς ανέβαλλαν τις δραστηριότητες τους σε σχέση με την τακτική παρακολούθηση της υγείας τους, τον εργαστηριακό και απεικονιστικό έλεγχο, αλλά και τις χειρουργικές επεμβάσεις.
Κύρια αίτια ήταν-και εξακολουθεί να είναι- ο φόβος της έκθεσης στον ιό αλλά και η πίεση που ασκείται στο υγειονομικό σύστημα εξ αιτίας της πανδημίας και της περίθαλψης των ασθενών με covid19. Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε η Ένωση Ασθενών Ελλάδας υπό την επιστημονική εποπτεία του Ινστιτούτου Οικονομικών της Υγείας, το φθινόπωρο του 2020 σε 2500 χρόνιους ασθενείς έδειξε ότι στο 28% των συμμετεχόντων στην έρευνα ακυρώθηκε προγραμματισμένο ραντεβού με τον γιατρό τους ενώ σε έναν στους 10 ακυρώθηκε η προγραμματισμένη θεραπεία του , στο 7% η προγραμματισμένη επέμβαση του ενώ το 63% ανέφερε ότι συνάντησε κάποιο εμπόδιο στην πρόσβασή του στο υγειονομικό σύστημα.
Λειτούργησε όμως η πανδημία και ως μεγεθυντικός φακός για να διαπιστώσουμε τις αδυναμίες του συστήματος υγείας και την αναγκαιότητα για σημαντικές διαρθρωτικές αλλαγές.
Η επόμενη, μετά την πανδημία ημέρα, αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόσκληση, καθώς οι μήνες που πέρασαν ανέδειξαν δυσλειτουργίες και παθογένειες και άφησαν ανεξίτηλο το αποτύπωμά τους και στο σύστημα υγείας. Η μεταρρύθμιση της πρωτοβάθμιας φροντίδας στη χώρα αποτελεί μεγάλο στοίχημα, καθώς η δόμηση ενός συστήματος για την αντιμετώπιση των χρόνιων παθήσεων, η λειτουργία δομών ολιστικής φροντίδας, η ίδρυση και η λειτουργία εξωνοσοκομειακών δομών παρηγορητικής φροντίδας για ασθενείς αλλά και φροντιστές, αποτελούν αναπόσπαστους πυλώνες αυτής. Για εμάς η δόμηση ενός συστήματος για την αντιμετώπιση των χρόνιων παθήσεων σε πρωτοβάθμιο και δευτεροβάθμιο επίπεδο, καθώς και η ανάληψη και η εφαρμογή νομοθετικών και ρυθμιστικών πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων που βιώνουν οι χρόνιοι πάσχοντες, αποτελούν προτεραιότητες ύψιστης σημασίας.
Δυστυχώς όμως παρατηρείται και πάλι η παντελής έλλειψη της συμμετοχής της Κοινωνίας των Πολιτών, και συγκεκριμένα των ίδιων των ληπτών υπηρεσιών υγείας από τη συζήτηση για θέματα που τους αφορούν άμεσα. Εδώ θα πρέπει να πούμε ότι η πανδημία ανέδειξε με τον πιο ηχηρό τρόπο την ανάγκη για συνεργασία και συναίνεση όλων των ενδιαφερόμενων μερών.
Από την άλλη πλευρά, η πανδημία της COVID-19 ανέδειξε τα γρήγορα αντανακλαστικά και τις δυνατότητες προσαρμογής που διαθέτουμε σε έκτακτες καταστάσεις, τις οποίες οφείλουμε να αξιοποιήσουμε αλλά και να εξελίξουμε. Η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών υγείας, η δημιουργία θεραπευτικών πρωτοκόλλων αλλά και μητρώων ασθενών και η επένδυση στην εγγραμματοσύνη υγείας, ως εργαλείο ενδυνάμωσης των ασθενών, αποτελούν συστατικά στοιχεία αυτής της μεταρρύθμισης.
Η επόμενη μετά την πανδημία ημέρα, βρίσκει την Ένωση Ασθενών Ελλάδας έτοιμη να αντιμετωπίσει τις νέες προκλήσεις που αναδύονται τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, χωρίς περιθώρια εφησυχασμού. Οι μήνες της πανδημίας που πέρασαν, άφησαν ανεξίτηλο αποτύπωμα στον τομέα της υγείας, της οικονομίας αλλά και της κοινωνίας ευρύτερα και έθεσαν τη βάση για νέες διεργασίες οι οποίες απαιτούν τη συμμετοχή και τη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων, για την επιτυχή έξοδο από την υγειονομική κρίση. Με σεβασμό στις αρχές μας, στους στόχους και φυσικά στις ανάγκες των ασθενών, η Ένωση Ασθενών καλείται να ανταποκριθεί με συνέπεια στους ρόλους που έχει αναλάβει αλλά και με υπευθυνότητα στους νέους που παρουσιάζονται.
* Η Κατερίνα Κουτσογιάννη είναι πρόεδρος της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας και Πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας ΡΕΥΜΑΖΗΝ.