Υπόθεση Ζακ Κωστόπουλος: Ώρα μηδέν για το διπλό λιντσάρισμα μέχρι θανάτου

Τρεισήμισι χρόνια μετά, το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο της Αθήνας καλείται να ανακοινώσει την ετυμηγορία του για μια υπόθεση που τα ερωτήματα παραμένουν.

Ακόμα και σήμερα τα όσα διαδραματίστηκαν πριν ο Ζακ Κωστόπουλος εισέλθει στο κοσμηματοπωλείο είναι άγνωστα. Μεταξύ άλλων, οι αρχές απέτυχαν να φέρουν ενώπιον του δικαστηρίου τον άνδρα με το κίτρινο μπλουζάκι που είναι παρών από την αρχή μέχρι το τέλος. Πρόκειται για τον ίδιο άνδρα που τον εμπόδισε από το να μπει στον φούρνο, που είναι στο κοσμηματοπωλείο από την πολύ αρχή, που μιλάει στο τηλέφωνο και εξηγεί στους αστυνομικούς για τα διάφορα τραύματα, που τη στιγμή της σύλληψης είναι πολύ κοντά και κρατάει αστυνομικό γκλομπ.

Δικαστές και ένορκοι θα ανακοινώσουν κατά πόσο υιοθετούν ή όχι, την εισαγγελική πρόταση ενοχής των δύο ιδιοκτητών και αθώωσης των τεσσάρων αστυνομικών. Μιας εισαγγελικής πρότασης αυτοαναιρούμενης σε σημεία, που απέρριψε το αίτημα της οικογένειας του θύματος για μετατροπή της κατηγορίας σε ανθρωποκτονία με ενδεχόμενο δόλο, ενώ αναγνώρισε την πρόθεση, την τιμωρητική διάθεση και το μένος των χτυπημάτων που οδήγησαν στον θάνατο του 33χρονου Ζακ Κωστόπουλου, μέσα σε λίγα λεπτά.

Εξ αρχής η Ιατροδικαστική Υπηρεσία Αθηνών (σ.σ. που υπάγεται στο υπουργείο Δικαιοσύνης) βεβαιώνει κατηγορηματικά και χωρίς αστερίσκους το προφανές: ο θάνατος του Ζακ Κωστόπουλου ήταν αποτέλεσμα των πολλαπλών χτυπημάτων που δέχτηκε στο κεφάλι και το σώμα. Χτυπήματα που έχουν καταγραφεί τόσο σε βίντεο όσο και στη μνήμη των αυτοπτών μαρτύρων. Για την ακρίβεια το ιατροδικαστικό πόρισμα συμπεραίνει:

«Με βάση τα νεκροψιακά, νεκροτομικά και τοξικολογικά – ιστολογικά ευρήματα, ο θάνατος του Ζακ Κωστόπουλου οφείλεται στις ισχαιμικού τύπου αλλοιώσεις του μυοκαρδίου, που διαπιστώθηκαν ιστολογικώς. Με δεδομένη την απουσία υποκείμενης στεφανιαίας ή άλλης καρδιακής νόσου, άλλης υποκείμενης παθολογικής οντότητας – πλην της βαριάς ηπατικής βλάβης – καθώς και τοξίκωσης, οι ισχαιμικού τύπου αλλοιώσεις του μυοκαρδίου συνδέονται αιτιωδώς με τα πολλαπλά τραύματα που έφερε ο θανών σε διάφορα σημεία του σώματος. Μέσω μηχανισμού “στρες” – ο όρος “στρες” με την ιατρική έννοια του όρου, δηλαδή την αντίδραση του οργανισμού προκειμένου να αντιμετωπίσει εξωτερικά ερεθίσματα, όπως τραύματα που τείνουν να μεταβάλουν τη σωματική του ισορροπία».

H επίμονη προσπάθεια αμφισβήτησης επιστημονικών και ιατρικών δεδομένων από πλευράς υπεράσπισης των κατηγορουμένων, που έφτασε στο σημείο να καθιστά τους υπογράφοντες του ιατροδικαστικού πορίσματος «απολογούμενους» για την άσκηση ποινικής δίωξης, έπεσε στο κενό. Η εισαγγελική πρόταση αναγνωρίζει πλήρως την αιτιώδη σύνδεση ανάμεσα στα χτυπήματα δίχως έλεος και τον θάνατο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στο πρώτο λιντσάρισμα, το θύμα δέχεται συνολικά 14 κλωτσιές σε μόλις 11 δευτερόλεπτα, ενώ στις εκκλήσεις για έλεος, στις φωνές «σταματήστε, θα τον σκοτώσετε», η λεκτική απάντηση του κοσμηματοπώλη ήταν «ξέρεις τι μου έκανε εμένα αυτός; με γ@μησε». Ο εισαγγελέας κρίνει ότι ο 77χρονος κοσμηματοπώλης και ο 53χρονος μεσίτης «γνώριζαν ότι ο Κωστόπουλος δεν ήταν επικίνδυνος, γνώριζαν ότι δεν αποτελούσε απειλή». Μέχρι το τέλος, όπως ανέδειξε η διαδικασία και επεσήμανε η πολιτική αγωγή, κανένας από τους έξι κατηγορούμενους δεν έκανε το παραμικρό για να αποτρέψει τον προδιαγεγραμμένο θάνατο του 33χρονου.

Αιμόφυρτος, ήδη βαριά τραυματισμένος, ημιλυπόθυμος και ημιθανής ο Ζακ Κωστόπουλος, δέχεται σε δεύτερο χρόνο χτυπήματα και από αστυνομικούς, του σηκώνουν τα πόδια και το κεφάλι του -που πριν λίγα λεπτά δεχόταν κλωτσιές- σέρνεται στον πεζόδρομο της Γλάδστωνος. Σε αυτή την κατάσταση καθηλώνεται μπρούμυτα, δέχεται το βάρος τουλάχιστον ενός αστυνομικού, χειροπεδείται με tie wrap πισθάγκωνα που, σύμφωνα με το ΕΚΑΒ, του προκαλεί σημαντική απώλεια οξυγόνου.

Το πόρισμα της ΕΔΕ για τους αστυνομικούς κάνει λόγο για «άσκοπη βία» απέναντι σ' έναν άνθρωπο «ακίνδυνο» και καταλήγει ότι τα πειθαρχικά παραπτώματα που τελέστηκαν αποτελούν «δημόσιο σκάνδαλο».

Η εισαγγελική πρόταση, ωστόσο, κρίνει ότι «οι αστυνομικοί ενήργησαν στο πλαίσιο των καθηκόντων τους, η δράση τους δεν ενέχει στοιχεία υπερβολής και δεν υπερβαίνει το αναγκαίο μέτρο, (...) δεν μπορούσαν να ενεργήσουν διαφορετικά και δεν έκαναν χρήση αδικαιολόγητης βίας».

Η τελική κρίση για τη «νομιμοποίηση» του λιντσαρίσματος και του κοινωνικού κανιβαλισμού, για το πόση βία είναι ανεκτή και από ποιόν, ανήκει στα μέλη και τους ενόρκους του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου Αθηνών.