Αναλυτικά το σχέδιο προστασίας και αποκατάστασης του φυσικού πλούτου της χώρας
Ανανεώθηκε:
Αναδασωτέα κηρύσσεται από αύριο κάθε έκταση που κάηκε, με βάση Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου ανέφερε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την εισήγησή του στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Παράλληλα, η κυβέρνηση ανακοίνωσε συνολικό σχέδιο προστασίας και αποκατάστασης του φυσικού πλούτου της χώρας.
Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι στην επιχείρηση αυτή το κράτος έχει ήδη δεσμεύσει 224 εκατομμύρια για την αναδάσωση 165.000 στρεμμάτων και εφόσον κριθεί ότι αυτό είναι απαραίτητο ο προϋπολογισμός αυτός μπορεί πάντα να αυξηθεί.
Όπως είπε ο πρωθυπουργός, «εξαιρετικά μεγάλη σημασία αποδίδω στην πολιτική μας να κάνουμε την κοινωνία των πολιτών συμμέτοχη στην αναδάσωση, υιοθετώντας τον θεσμό του αναδόχου. Έτσι, ιδρύματα, ιδιώτες, επιχειρήσεις, σύλλογοι, θα μπορούν να αναλάβουν με δικά τους έξοδα τα έργα αποκατάστασης περιοχών και δασών. Θα μπορούν, δηλαδή, με μία πολύ γρήγορη διαδικασία να καταθέτουν τη σχετική μελέτη, με την οποία -από τη στιγμή που εγκρίνεται- θα μπορούν οι ίδιοι στη συνέχεια να προβαίνουν στην υλοποίηση όλων αυτών των έργων».
Επιπλέον, σε ό,τι αφορά στον τομέα της αποκατάστασης, ο πρωθυπουργός επεσήμανε πως θα ξεκινήσουν άμεσα τα αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα με ευθύνη των Υπουργείων Περιβάλλοντος, Υποδομών και Εσωτερικών και προφανώς με τη συνεργασία, με τη στήριξη, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
«Στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που υπογράφεται αύριο υιοθετούμε μια σειρά από σημαντικές καινοτομίες, προκειμένου να επιταχύνουμε τις σχετικές διαδικασίες, ώστε να επιλέγονται γρήγορα οι περιοχές όπου πρέπει να απομακρυνθούν οι καμένοι κορμοί και να γίνουν τα σχετικά αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα.»
Για το σκοπό αυτό, οι δασικές υπηρεσίες, που μέχρι σήμερα υπάγονται στις αποκεντρωμένες διοικήσεις, θα μεταφερθούν στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και οι σχετικές αποφάσεις θα εκδίδονται μέσα σε 30 μέρες.
Ήδη σε προηγούμενο υπουργικό συμβούλιο έχει εγκριθεί το πρόγραμμα ανασυγκρότησης της Πολιτικής Προστασίας, ύψους 1,7 δισεκ. ευρώ υπενθύμισε επίσης ο πρωθυπουργός.
Μέτρα στήριξης και παρεμβάσεις για το περιβάλλονΘεσμοθετείται «Ανάδοχος Αναδάσωσης»
Άμεσες παρεμβάσεις στις πυρόπληκτες περιοχές ανακοίνωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, εξειδικεύοντας τα μέτρα που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης το μεσημέρι της Τρίτης στο Υπουργικό Συμβούλιο.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον κ. Σκρέκα, προβλέπεται έκτακτη χρηματοδότηση Κέντρων Διάσωσης και Περίθαλψης Άγριας Ζωής που επηρεάστηκαν από τις πρόσφατες δασικές πυρκαγιές, ενώ καθιερώνεται ο θεσμός του «ανάδοχου αναδάσωσης».
Όσον αφορά τους βασικούς άξονες της αρωγής ο κ. Σκρέκας ανακοίνωσε:
- Άμεση προστασία των εδαφών και αποκατάσταση των δασικών οικοσυστημάτων που καταστράφηκαν ολικώς ή μερικώς από τις πρόσφατες πυρκαγιές σε Αττική, Εύβοια και Πελοπόννησο
- Ενδυνάμωση της προστασίας και της μέγιστης δυνατής αντοχής και ανθεκτικότητας των Δασών απέναντι στις αναπόφευκτες και ορατές πλέον επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης που απειλεί τον πλανήτη
- Ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης και της σχέσης με τα δασικά οικοσυστήματα και την προστασία τους.
Όπως τόνισε: «Οι βασικοί άξονες της στρατηγικής μας θα σχεδιαστούν και υλοποιηθούν σε συνεργασία με επιστημονικούς φορείς, πανεπιστήμια, εθελοντικές οργανώσεις, καθώς και τις τοπικές κοινωνίες και λαμβάνοντας πάντοτε υπόψη τις ιδιαιτερότητες της εκάστοτε περιοχής».
Ειδικότερα, σύμφωνα πάντα με τον υπουργό ΠΕΝ, το πλάνο των άμεσων και στοχευμένων παρεμβάσεων για την προστασία και αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος στις πληγείσες περιοχές περιλαμβάνει τα εξής:
- Χαρτογράφηση των καμένων εκτάσεων, με τη χρήση δορυφορικών δεδομένων.
- Κήρυξη αναδασωτέων εκτάσεων εντός 30 ημερών αντί 90 ημερών που ίσχυε έως σήμερα.
- Διάταξη που θα περιλαμβάνεται στην ΠΝΠ που θα εκδοθεί τις επόμενες ημέρες.
- Αύξηση και εντατικοποίηση των ελέγχων και επιτηρήσεων των καμένων εκτάσεων αλλά και άμεση εφαρμογή της ισχύουσας δασικής νομοθεσίας για την προστασία τους.
- Άμεση απομάκρυνση των ιστάμενων καμένων δέντρων που συγκροτούν κυρίως την παρόδια βλάστηση.
- Άμεση έναρξη κατασκευής αντιδιαβρωτικών έργων με κορμοδέματα και κλαδοπλέγματα αλλά και αντιπλημμυρικών έργων για τα οποία προωθείται ήδη η σύνταξη μελέτης για την άμεση υλοποίηση αυτών ώστε να αποτραπεί η εμφάνιση πλημμυρικών και χειμαρρικών φαινομένων κατά τη χειμερινή περίοδο.
- Έκδοση Δασικών Αστυνομικών Διατάξεων (ΔΑΔ) για τις καμένες εκτάσεις, στις οποίες θα εξειδικεύεται κατά χώρο, χρόνο και τρόπο η απαγόρευση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων (όπως η άσκηση βόσκησης, θήρας κ.λπ.) που κρίνει αναγκαία η οικεία.
- Ιεράρχηση και επιλογή περιοχών - με άμεση προτεραιότητα σε Εύβοια, Αττική και Πελοπόννησο - για την αποκατάσταση της βλάστησης με φυσική αναγέννηση ή τεχνητή αναδάσωση.
Θεσμοθετείται «Ανάδοχος Αναδάσωσης»
Ο κ. Σκρέκας ανακοίνωσε επίσης δομικές διοικητικές μεταρρυθμίσεις για την αποτελεσματικότερη λειτουργία των δασικών υπηρεσιών, καθώς και τη θεσμοθέτηση της έννοιας «Ανάδοχος Αναδάσωσης» για την ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση της κοινωνίας των Πολιτών.
Μάλιστα, με την έκδοση σχετικής Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου το αμέσως προσεχές διάστημα προωθείται η υπαγωγή των Δασικών Υπηρεσιών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Όσον αφορά το θεσμό του «αναδόχου αναδάσωσης» ο κ. Σκρέκας έκανε γνωστό ότι με τη μορφή εθελοντισμού, νομικά πρόσωπα δημόσιου και ιδιωτικού δικαίου, ανώνυμες εταιρείες και μη κυβερνητικές - μη κερδοσκοπικές οργανώσεις θα μπορούν να προχωρούν σε άμεσες αναδασώσεις σε περιοχές και με προδιαγραφές που θα ορίζονται από τη Γενική Διεύθυνση Δασών του ΥΠΕΝ.
Πώς θα λειτουργεί:
Το δασαρχείο θα ορίζει την περιοχή που χρειάζεται προστασία, αποκατάσταση και τεχνητή αναδάσωση και τις προδιαγραφές αυτών.
Π.χ. είδος δέντρων που θα φυτευτούν, προσαρμοσμένα στις οικολογικές συνθήκες της περιοχής με εμπλουτισμό της βλάστησης με κατάλληλα πλατύφυλλα πυράντοχα είδη.
Ο ανάδοχος αναδάσωσης θα αναλάβει την εκπόνηση της μελέτης που θα εγκριθεί άμεσα από το δασαρχείο και στη συνέχεια θα προχωράει στις αναγκαίες ενέργειες για την προετοιμασία του εδάφους για την εξασφάλιση της επιτυχίας της αναδάσωσης.
Η πράξη ορισμού αναδόχου αποσκοπεί αποκλειστικά και μόνο στη μελέτη και υλοποίηση των αντιδιαβρωτικών έργων προστασίας των εδαφών, καθώς και των έργων τεχνητής αναδάσωσης, χωρίς το Ελληνικό Δημόσιο να απεμπολεί οποιοδήποτε δικαίωμά του επί των εκτάσεων αυτών.
Εθνικό Πρόγραμμα Πολιτικής Προστασίας «ΑΙΓΙΣ»
Στο πλαίσιο των μέτρων ενίσχυσης της πολιτικής προστασίας και αποκατάστασης του φυσικού πλούτου της χώρας, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ανακοίνωσε ότι έχει προβλεφθεί, από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και του ΕΣΠΑ, η αξιοποίηση 16 δισ. ευρώ μέχρι το 2027, εκ των οποίων 10,5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την Πράσινη Μετάβαση και 5,5 δισ. ευρώ από το ΕΣΠΑ ως προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
Στο πλαίσιο αυτό, υλοποιούνται άμεσα οι εξής μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες: το Εθνικό Πρόγραμμα Πολιτικής Προστασίας «ΑΙΓΙΣ», το Εθνικό Σχέδιο Αναδάσωσης και υλοποίηση Αντιπλημμυρικών Έργων και η Έκδοση πράσινου ομολόγου.
Ειδικότερα, μετά την υπογραφή, στις 28 Ιανουαρίου 2021, της σχετικής σύμβασης χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, εγκρίθηκε, τον Ιούνιο του 2021, από την Διυπουργική Επιτροπή Εθνικού Σχεδιασμού Πολιτικής Προστασίας, το μεγαλύτερο διαχρονικά πρόγραμμα αναβάθμισης της πολιτικής προστασίας, με την ονομασία «ΑΙΓΙΣ».
Η συνολική χρηματοδότησή του είναι ύψους 1,76 δισ. ευρώ, με 595 εκατ. ευρώ να προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, 408 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, και 757 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ της περιόδου 2021-2027.
Μεταξύ άλλων προβλέπονται:
- Προμήθεια ελικοπτέρων και αεροσκαφών πυρόσβεσης.
- Προμήθεια ελικοπτέρων μεταφοράς προσωπικού και ομάδων πρώτης απόκρισης.
- Αγορά υπερσύγχρονων οχημάτων για το Πυροσβεστικό Σώμα και ειδικά μέσα περιπολίας.
- Πλωτά μέσα διάσωσης και μεταφοράς ασθενών.
- Πτυσσόμενες γέφυρες για αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών.
- Εναέρια κέντρα διοίκησης και συντονισμού και προμήθεια σμηνών drones.
- Προμήθεια υπερσύγχρονων ευφυών συστημάτων πυρανίχνευσης και πυρόσβεσης.
- Προμήθεια συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης για φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές.
- Προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού και μηχανημάτων έργου.
- Δημιουργία 13 Περιφερειακών Επιχειρησιακών Κέντρων Πολιτικής Προστασίας και 64 Τοπικών Κέντρων Επιχειρήσεων.
Εθνικό Σχέδιο Αναδάσωσης και υλοποίηση Αντιπλημμυρικών Έργων
Έχουν – αρχικά – προβλεφθεί 224 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την αναδάσωση 165.000 στρεμμάτων.
Το έργο στοχεύει στην αποκατάσταση καμένων περιοχών αλλά και στην ποιοτική διαφοροποίηση των νέων αναδασωμένων εκτάσεων, με νέες ποικιλίες, ανθεκτικότερες στις θερινές πυρκαγιές.
Επιπλέον, έχουν προβλεφθεί 110 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για επενδύσεις πολλαπλών χρήσεων, με στόχο τον περιορισμό των κινδύνων πλημμύρας, την παροχή νερού για αρδευτικούς σκοπούς σε περιοχές με μεγάλη ξηρασία κατά τη θερινή περίοδο και την ενίσχυση της αποτελεσματικής διαχείρισης υδάτων, σε επιλεγμένες περιοχές στην Ελλάδα.
Επιπρόσθετα προβλέπονται άλλα 100 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για δράσεις προστασίας της βιοποικιλότητας.
Παράλληλα, δρομολογούνται, μέσω ΕΣΠΑ, πρόσθετες δράσεις για την βιοποικιλότητα, ύψους 1,5 δισ. ευρώ, που περιλαμβάνουν και αναδασώσεις.
Έκδοση πράσινου ομολόγου
Tο Υπουργείο Οικονομικών, σε συνεργασία με τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, αμέσως μετά την ολοκλήρωση του μεγαλύτερου μέρους του δανειακού και διαχειριστικού προγράμματος για το τρέχον έτος, ξεκίνησε έρευνα, σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, από τις αρχές Ιουνίου 2021, για τη δημιουργία πλαισίου έκδοσης ελληνικών κρατικών χρεογράφων τα πιστωτικά έσοδα των οποίων θα χρησιμοποιηθούν για έργα, δράσεις και προγράμματα του Ελληνικού Δημοσίου με αποκλειστικό προσανατολισμό στην πράσινη και βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, η πρώτη έκδοση ενός τέτοιου κρατικού τίτλου μεσο-μακροχρόνιας διάρκειας θα αποτελέσει μέρος της εκδοτικής στρατηγικής του Ελληνικού Δημοσίου για το επόμενο έτος.