Μαρουσάκης στο CNN Greece: Δεν ξέρουμε πότε θα λήξει το ισχυρό κύμα καύσωνα

Μιλώντας για την επικινδυνότητα του φαινομένου, ο κ. Μαρουσάκης εξηγεί πως αυτή έγκειται στο ότι έχει μεγάλη διάρκεια.

«Και στο παρελθόν έχουμε συναντήσει τόσο ισχυρά κύματα καύσωνα, το 1987 είχαμε πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Για 10-12 μέρες περίπου ο υδράργυρος σε αρκετές περιοχές της ηπειρωτικής χώρας προσέγγιζε τους 43 με 44 βαθμούς Κελσίου και το 2007 επίσης ισχυρό κύμα καύσωνα είχε επηρεάσει τη χώρα μας με θερμοκρασίες τότε που ξεπέρασαν και τους 45 βαθμούς Κελσίου. Από εκεί και μετά βέβαια η επικινδυνότητα του τωρινού κύματος καύσωνα έγκειται στο ότι έχει μεγάλη διάρκεια. Ακόμα αξίζει να σας πω δεν γνωρίζουμε το πότε αναμένεται να ολοκληρωθεί αυτό το ισχυρό κύμα καύσωνα. Τα πρώτα στοιχεία θέλουν γύρω στην Τετάρτη με Πέμπτη να έχουμε μια μικρή υποχώρηση», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Μαρουσάκης.

Στη συνέχεια, ωστόσο, σημειώνει πως τα «σκαμπανεβάσματα» στον υδράργυρο θα συνεχίσουν τουλάχιστον μέχρι τα μέσα Αυγούστου: «Παρόλα αυτά φαίνεται ότι προς το τέλος της άλλης εβδομάδας, πάλι ένα ισχυρό θερμό κύμα θα μας χτυπήσει την πόρτα. Για να δούμε μήπως πάμε περίπου μέχρι και τις 15 Αυγούστου με τα σκαμπανεβάσματα στον υδράργυρο, αλλά με πολύ υψηλές θερμοκρασιακές τιμές».

Όπως λέει, θα έχουμε πολύ αυξημένες θερμοκρασίες που θα φτάσουμε κοντά τους 43 με 45 βαθμούς Κελσίου ιδιαίτερα σε κλειστές περιοχές της ηπειρωτικής χώρας όπως είναι η Θεσσαλία, η Κεντρική Μακεδονία, η Δυτική και Κεντρική Στερεά, η Βοιωτία και εδώ στην Αττική θα φτάσουμε περίπου τους 43 βαθμούς Κελσίου, ιδιαίτερα προς την περιοχή της Ελευσίνας και της Νέας Φιλαδέλφειας, στην Πελοπόννησο, την Ηλεία, την Αργολίδα, την Μεσσηνία και τη Λακωνία, αλλά ακόμη και στην Κρήτη, το εσωτερικό της Κρήτης και την περιοχή της Ρόδου.

«Έχουμε να κάνουμε με ένα ισχυρό κύμα καύσωνα που αξίζει να τονίσουμε ότι και κατά τη διάρκεια της νύχτας δεν θα πέφτει σημαντικά η θερμοκρασία. Στα μεγάλα δηλαδή αστικά κέντρα θα είμαστε κοντά στους 32 με 43 βαθμούς Κελσίου κατά τη διάρκεια της νύχτας που σημαίνει ότι και η δυσφορία θα είναι αυξημένη και θα δυσκολεύει περισσότερο η όλη κατάσταση με αυτό το πολύ ισχυρό θερμό κύμα που μας ήρθε από τις ακτές της βόρειας Αφρικής και δεν ξέρουμε τελικά ακόμα πότε θα ολοκληρώσει τη δράση του», υπογραμμίζει.

Εξηγώντας πού οφείλεται αυτό το φαινόμενο, ο μετεωρολόγος σημειώνει: «Αυτό το φαινόμενο οφείλεται σε υψηλές πιέσεις που έχουν καλύψει μεγάλο τμήμα της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου και συνδυάζονται με κύματα κακοκαιρίας προς την δυτική, βορειοδυτική Ευρώπη με αποτέλεσμα να ανεβάσουν τις πολύ θερμές αέριες μάζες προς την περιοχή μας. Σηκώνουν πολύ θερμές αέριες μάζες από την Αφρική και κατευθύνονται προς την περιοχή μας καθώς κινούνται ανατολικά, βορειοανατολικά.

Και βέβαια δεν επηρεάζεται μόνο η χώρα μας, επηρεάζεται και η περιοχή της Ιταλίας, ιδιαίτερα τα κεντρικά και νότια τμήματά της, η Κύπρος, η Τουρκία είναι περιοχές που βρίσκονται κάτω από την επίδραση αυτού του καυτού κύματος με τις πολύ θερμές αέριες μάζες να έχουν εγκλωβιστεί εδώ και αρκετές ημέρες και να επιμένουν και για το επόμενο διάστημα».

Στο ερώτημα, αν μπορεί να επαναληφθεί το φαινόμενο μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, ο κ. Μαρουσάκης εξηγεί πως ζέστες ενδέχεται να έχουμε ακόμη και το Σεπτέμβριο, αλλά αυτό το ακραίο φαινόμενο είναι δύσκολο να ξαναεπαναληφθεί σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα.

«Όταν έχουμε έντονη ατμοσφαιρική κυκλοφορία που οδηγεί είτε τις ψυχρές αέριες μάζες που είδαμε τον χειμώνα να κατεβαίνουν στη χώρα μας και να βλέπουμε τις χιονοπτώσεις, είτε τις πολύ θερμές που έχουμε τώρα, αυτές οι ακραίες ατμοσφαιρικές διεργασίες δεν συμβαίνουν πολύ σύντομα. Εμφανίζουν ένα διάστημα επαναληψιμότητας αρκετά μεγάλο. Δηλαδή θέλουμε αρκετό καιρό για να το ξαναδούμε. Εκτιμώ ότι μέχρι και το τέλος του καλοκαιριού τόσο ισχυρό κύμα καύσωνα είναι αρκετά δύσκολο να μας ξαναχτυπήσει την πόρτα. Παρόλα αυτά, όμως, δεν αποκλείεται να έχουμε και πάλι υψηλές θερμοκρασίες ακόμα και τον Σεπτέμβριο και μέχρι τέλος. Έχουμε δει πολλές φορές και μέσα στο φθινόπωρο να έρχονται κύματα καύσωνα, αλλά όχι σε αυτή την ένταση και σαφώς όχι με αυτή τη διάρκεια».

Τέλος στο ερώτημα αν θα συμβαίνουν πιο συχνά τέτοια ακραία φαινόμενα, και κατά πόσο ευθύνεται η κλιματική αλλαγή, ο Κλέαρχος Μαρουσάκης απαντά:

«Ακόμα δεν μπορούμε να μιλήσουμε για κλιματική αλλαγή, γιατί πρέπει να έχουμε πολλά στοιχεία στη διάθεσή μας για πολλά έτη, που αυτό ακόμα δεν είναι δυνατό, δεν έχουμε στη διάθεσή μας τέτοια δεδομένα. Παρόλα αυτά, όμως, η φύση στην προσπάθειά της να ισορροπήσει τις θερμοκρασιακές διαταραχές που συμβαίνουν μέσα στην ατμόσφαιρα, θα μας δίνει με ολοένα και μεγαλύτερη συχνότητα ακραία καιρικά φαινόμενα. Είτε αυτό έχει να κάνει με ακραίες βροχοπτώσεις -το είδαμε τις προηγούμενες εβδομάδες να γίνεται αυτό στην Κεντρική Ευρώπη, δυστυχώς με ανθρώπινες απώλειες και πολλές καταστροφές-, είτε αυτό έχει να κάνει με ξηρασία και πολλές χώρες της Ευρώπης, ιδιαίτερα προς τη νοτιοανατολική Ευρώπη πλήττονται από κύματα ξηρασίας και η χώρα μας. Έχουμε αρκετό καιρό να δούμε οργανωμένες βροχοπτώσεις ιδιαίτερα προς τη νότια, νοτιοανατολική Ελλάδα. Είτε αυτό μπορεί να συνοδεύεται από ακραία θερμά κύματα που το βλέπουμε τώρα να εκτυλίσσεται μπροστά μας ή και με ακραία ψυχρά κύματα που ζήσαμε τον Φεβρουάριο που μας πέρασε, που μια χιονόπτωση παρέλυσε την Αττική. Αυτό σημαίνει ότι η συχνότητα αυτών των ακραίων φαινομένων σίγουρα θα εμφανίζει μια ανοδική τάση γιατί προσπαθεί η φύση να εξισορροπήσει αυτές τις θερμοκρασιακές διαταραχές που ακόμα βέβαια η επιστήμη δεν έχει κατασταλάξει πλήρως αν οφείλονται αποκλειστικά στην ανθρώπινη δραστηριότητα ή μπαίνουν και άλλοι παράγοντες στη μέση, όπως για παράδειγμα μπορεί να είναι η ηλιακή δραστηριότητα».

Αναλυτικά η πρόγνωση του καιρού για το Σάββατο από την ΕΜΥ:

ΑΤΤΙΚΗ
Καιρός: Αίθριος.
Ανεμοι: Μεταβλητοί 3 με 4 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 26 έως 41 με 42 βαθμούς Κελσίου. Στα παραθαλάσσια η μέγιστη 2 με 3 βαθμούς χαμηλότερη.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Καιρός: Γενικά αίθριος.
Ανεμοι: Μεταβλητοί 2 με 3 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 26 έως 40 βαθμούς Κελσίου.

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, ΘΡΑΚΗ
Καιρό: Γενικά αίθριος, με τοπικές νεφώσεις τις απογευματινές ώρες στα ορεινά της ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης.
Ανεμοι: Μεταβλητοί 2 με 4 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 25 έως 41 και κατά τόπους στην κεντρική Μακεδονία 42 με 43 βαθμούς Κελσίου.

ΝΗΣΙΑ ΙΟΝΙΟΥ, ΗΠΕΙΡΟΣ, ΔΥΤΙΚΗ ΣΤΕΡΕΑ, ΔΥΤΙΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
Καιρός: Γενικά αίθριος.
Ανεμοι: Βορειοδυτικοί 3 με 4 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Στα νησιά από 27 έως 40 βαθμούς Κελσίου. Στα ηπειρωτικά από 25 έως 42 και κατά τόπους στη δυτική Στερεά έως 43 με 44 βαθμούς Κελσίου.

ΘΕΣΣΑΛΙΑ, ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΣΤΕΡΕΑ, ΕΥΒΟΙΑ, ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
Καιρός: Γενικά αίθριος.
Ανεμοι: Μεταβλητοί 3 με 4 μποφόρ και στα νότια δυτικοί βορειοδυτικοί με την ίδια ένταση.
Θερμοκρασία: Από 25 έως 42 και κατά τόπους στην ανατολική Στερεά και τη Θεσσαλία έως 43 με 44 βαθμούς Κελσίου.

ΚΥΚΛΑΔΕΣ, ΚΡΗΤΗ
Καιρός: Αίθριος.
Ανεμοι: Από βόρειες διευθύνσεις 3 με 5 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 26 έως 37 και στην Κρήτη τοπικά έως 40 με 41 βαθμούς Κελσίου.

ΝΗΣΙΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ - ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ
Καιρός: Αίθριος.
Ανεμοι: Από βόρειες διευθύνσεις 3 με 5 και στα νότια πρόσκαιρα έως 6 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 26 έως 40 με 41 βαθμούς Κελσίου.

Δικαιολογημένη η απουσία για ευπαθείς ομάδες δημοσίων υπαλλήλων

Δικαιολογημένη θα θεωρείται η απουσία εξαιτίας του καύσωνα για τους δημόσιους υπαλλήλους που ανήκουν σε ευπαθείς από άποψη υγείας, σύμφωνα με εγκύκλιο του υπουργείου Εσωτερικών.

Λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες καύσωνα που επικρατούν στη χώρα με θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών Κελσίου και προκειμένου να διασφαλιστεί η υγεία των εργαζομένων, σύμφωνα και με τα οριζόμενα και στη σχετική εγκύκλιο που εξέδωσε το υπουργείο Υγείας, θεωρείται δικαιολογημένη για όσες ημέρες διαρκεί ο καύσωνας η απουσία των εξής κατηγοριών δημοσίων υπαλλήλων:

• Άτομα με χρόνια καρδιολογικά & αναπνευστικά νοσήματα
• Καρκινοπαθείς που κάνουν θεραπεία
• Άτομα με σοβαρά νευρολογικά νοσήματα, σκλήρυνση κατά πλάκας, επιληψία.
• Άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, νεφρική ανεπάρκεια, συστηματικό ερυθηματώδη λύκο, ρευματοειδή αρθρίτιδα.
• Έγκυοι

Έκτακτα μέτρα για τους εργαζόμενους

Το πρωί της Παρασκευής πραγματοποιήθηκε ευρεία σύσκεψη υπό τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, και τον υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, Νίκο Χαρδαλιά, στο Κέντρο Επιχειρήσεων της Πολιτικής Προστασίας, για το βέλτιστο συντονισμό όλων των συναρμόδιων φορέων και την καλύτερη αντιμετώπιση των συνεπειών του ισχυρού κύματος καύσωνα που πλήττει τη χώρα.

Eγκύκλιο με έκτακτα μέτρα ανακοίνωσε το υπουργείο Εργασίας για την προστασία των εργαζομένων εν όψει του πρωτοφανούς καύσωνα που θα σαρώνει τη χώρα μας μεχρι και την επόμενη εβδομάδα.

Ειδικότερα συστήνονται οργανωτικά μέτρα για την πρόληψη της θερμικής καταπόνησης και ειδικές προβλέψεις για υπαίθριες εργασίες.

Ειδικότερα συστήνονται:

ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΘΕΡΜΙΚΗΣ ΚΑΤΑΠΟΝΗΣΗΣ

• Οργάνωση του χρόνου εργασίας με προγραμματισμό διαλειμμάτων κατάλληλης διάρκειας για τη μείωση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων.
• Προγραμματισμός των εργασιών που συνεπάγονται υψηλή θερμική καταπόνηση των εργαζομένων, κατά το δυνατόν, σε ώρες εκτός θερμοκρασιακών αιχμών.
• Μείωση της απασχόλησης ή παύση εργασιών σε ιδιαίτερα επιβαρυμένους θερμικά χώρους όπως είναι τα μηχανοστάσια, χυτήρια, υαλουργεία, κεραμοποιεία, ναυπηγικές εργασίες κ.λπ. μεταξύ των ωρών 12.00-16.00.
• Διαμόρφωση κυλικείων, ή άλλων κατάλληλων χώρων για το χρόνο διαλείμματος. Οι χώροι αυτοί, ανάλογα με τις αντικειμενικές ανάγκες και δυνατότητες, να εξοπλίζονται με σύστημα κλιματισμού. Οι χώροι αυτοί θα επιλεγούν μετά από συνεργασία του εργοδότη και του Τεχνικού Ασφάλειας, Ιατρού Εργασίας και μελών ΕΥΑΕ και όπου δεν υπάρχουν των εκπροσώπων των εργαζομένων.Παροχή πόσιμου δροσερού νερού σε θερμοκρασία 10 -15 °C.

ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΥΠΑΙΘΡΙΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

Τα μέτρα που μπορεί να ληφθούν για να αντιμετωπιστεί τυχόν θερμική καταπόνηση των εργαζομένων περιλαμβάνουν:

• Χορήγηση και χρήση κατάλληλου καλύμματος κεφαλής όπου δεν προβλέπεται χρήση κράνους προστασίας, καθώς και προστατευτικών μέσων δέρματος.
• Διαμόρφωση / επιλογή σκιερού μέρους για διαλείμματα.
• Διαμόρφωση / επιλογή σκιερού μέρους ή κατασκευή κατάλληλων στεγάστρων για την εκτέλεση των εργασιών, όπου αυτό είναι δυνατόν.
• Προγραμματισμός των εργασιών έτσι ώστε οι πλέον επιβαρυμένες (π.χ. εργασίες ασφαλτόστρωσης) να γίνονται τις ώρες που οι θερμοκρασίες είναι χαμηλότερες.
• Μείωση της απασχόλησης ή/και παύση εργασιών κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ των ωρών 12.00-16.00Χορήγηση πόσιμου δροσερού νερού (10-15 °C).

Οι οδηγίες της Πολιτικής Προστασίας

Συστάσεις προς τους πολίτες απευθύνει η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας λόγω του καύσωνα, και τους καλεί «να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, μεριμνώντας για τη λήψη μέτρων αυτοπροστασίας από κινδύνους που προέρχονται από την επικράτηση των υψηλών θερμοκρασιών».

Στις περιοχές όπου προβλέπεται η επικράτηση υψηλών θερμοκρασιών, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας εφιστά την προσοχή στα άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες να προσέχουν ιδιαίτερα κατά τις επόμενες ημέρες, ώστε να αποφευχθούν προβλήματα υγείας, όπως θερμική εξάντληση και θερμοπληξία, που μπορεί να προκληθούν εξαιτίας των υψηλών θερμοκρασιών που θα επικρατήσουν.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τις οδηγίες αυτοπροστασίας από τις υψηλές θερμοκρασίες, συνιστάται στους πολίτες:

• Να παραμένουν σε χώρους δροσερούς και σκιερούς μακριά από συνωστισμό, να χρησιμοποιούν κλιματιστικά μηχανήματα ή ανεμιστήρες και να αποφεύγουν τη βαριά σωματική εργασία σε χώρους με υψηλή θερμοκρασία, άπνοια και μεγάλη υγρασία.
• Να αποφεύγουν την ηλιοθεραπεία, όπως και το βάδισμα ή το τρέξιμο κάτω από τον ήλιο και να φορούν καπέλο και γυαλιά ηλίου και ρούχα ανοιχτόχρωμα από ύφασμα που επιτρέπει στο δέρμα να αερίζεται και διευκολύνει την εξάτμιση του ιδρώτα, αποφεύγοντας τα συνθετικά υφάσματα.
• Να καταναλώνουν ελαφρά γεύματα με φρούτα και λαχανικά, περιορίζοντας τα λιπαρά και την ποσότητα του φαγητού.
• Να πίνουν άφθονο νερό και χυμούς φρούτων, αποφεύγοντας τα οινοπνευματώδη.
• Ιδιαίτερη μέριμνα συνιστάται για τα μωρά και τα μικρά παιδιά, καθώς και τους ηλικιωμένους και τους πάσχοντες από χρόνια νοσήματα για την προστασία τους από τις υψηλές θερμοκρασίες

Για περισσότερες πληροφορίες και οδηγίες αυτοπροστασίας από τις υψηλές θερμοκρασίες, οι πολίτες μπορούν να επισκεφθούν τον δικτυακό τόπο της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και τον δικτυακό τόπο του υπουργείου Υγείας.

Πρόληψη των επιπτώσεων από την εμφάνιση υψηλών θερμοκρασιών και καύσωνα

Προστατευτικά μέτρα για τον καύσωνα