ΕΛΛΑΔΑ

Μετάλλαξη Δέλτα: Αγώνας ταχύτητας για την «ασπίδα» του εμβολιασμού

Μετάλλαξη Δέλτα: Αγώνας ταχύτητας για την «ασπίδα» του εμβολιασμού
AP Photo/Thanassis Stavrakis

Ανησυχία προκαλεί η εξάπλωση της μετάλλαξης Δέλτα διεθνώς, λόγω της υψηλής μεταδοτικότητάς της και δεδομένου ότι η «μάχη» για τη δημιουργία «τείχους ανοσίας» ακόμη βρίσκεται σε εξέλιξη. Όπως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, έτσι και η Ελλάδα επιχειρεί τώρα να επιταχύνει και να διευρύνει τους εμβολιασμούς, που αποτελούν και τη βασική «ασπίδα» προστασίας έναντι της μετάλλαξης του κορωνοϊού. 

Σε αυτό το πλαίσιο, αφενός πρόκειται να ανακοινωθούν την ερχόμενη εβδομάδα κίνητρα για τους εμβολιασμένους, τα οποία θα εφαρμοστούν άμεσα, αφετέρου τίθεται υπό εξέταση το ενδεχόμενο να «ανοίξει» το πρόγραμμα εμβολιασμών και για τους εφήβους πλέον.

Κι αυτό, την ώρα που οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι ο πιο ευάλωτος πληθυσμός είναι τώρα τα παιδιά, που δεν είναι εμβολιασμένα. Η μετάλλαξη Δέλτα «χτυπάει» και νεαρότερες ηλικίες, όπως δείχνουν τα δεδομένα. Ενδεικτικό είναι ότι στην Κρήτη τα κρούσματα μετάλλαξης Δέλτα εντοπίστηκαν κυρίως σε νέους, ακόμη και εφήβους.

Έτσι, σύμφωνα με τις πληροφορίες που μεταδόθηκαν στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Open, στο τραπέζι μπαίνει για πρώτη φορά ο εμβολιασμός των εφήβων 15-18 ετών. Η συζήτηση πρόκειται να πραγματοποιηθεί άμεσα, αφού γίνει εκτίμηση της κατάστασης.

Κατά τις ίδιες πληροφορίες, ο μεγαλύτερος φόβος των ειδικών είναι πως αν τα κρούσματα δεν περιοριστούν, η μετάλλαξη Δέλτα θα επικρατήσει στη χώρα μας και θα πλήξει τους μη εμβολιασμένους. Ως εκ τούτου, στόχος είναι να εμβολιαστούν όσο το δυνατόν περισσότεροι, καθώς μέχρι σήμερα έχει εμβολιαστεί πλήρως το 1/3 του πληθυσμού της Ελλάδας.

Εκτός από τη διεύρυνση των εμβολιασμών, στόχος είναι και η επιτάχυνση του προγράμματος, καθώς ο χρόνος για την επίτευξη της δημιουργίας «τείχους ανοσίας» πιέζει ασφυκτικά. Το «στοίχημα» των 60 ημερών, όπως λέγεται από πολλούς, θα πρέπει να επιτευχθεί, και μάλιστα με το πάρα πάνω. Δεν είναι λίγοι οι ειδικοί που πλέον κάνουν λόγο για ανάγκη εμβολιασμού στο 80% του πληθυσμού, προκειμένου να επιτευχθεί το αναγκαίο έναντι της μετάλλαξης Δέλτα «τείχους ανοσίας», έναντι 70% που ήταν κατά προσέγγιση ο μέχρι τώρα στόχος.

Μαγιορκίνης για την μεταδοτικότητα της μετάλλαξης Δέλτα

Παρέμβαση για τα όσα ακούγονται σχετικά με τη μεταδοτικότητα της μετάλλαξης Δέλτα έκανε μέσω των social media ο επίκουρος καθηγητής Επιδημιολογίας του ΕΚΠΑ Γκίκας Μαγιορκίνης.

«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Δέλτα υπό τις παρούσες συνθήκες δείχνει να έχει διεισδυτικό πλεονέκτημα (δική μου μετάφραση του fitness advantage) έναντι της Άλφα και οι προβλέψεις δείχνουν υψηλές πιθανότητες επικράτησης τους επόμενους μήνες. Το να μεταφράζουν όμως αυθαίρετα το διεισδυτικό πλεονέκτημα σε αύξηση βασικής μεταδοτικότητας (γνωστό ως R0) και μάλιστα να λένε ότι "κάθε μολυσμένος μεταδίδει σε 7" δεν προκύπτει από καμία μελέτη και είναι εξαιρετικά δύσκολο να υπολογισθεί τι θα γινόταν αν ο Δέλτα προκαλούσε την αρχική επιδημία. Καλό είναι να μένουμε στα ακριβή συμπεράσματα των μελετών και να μην κάνουμε υπεραπλουστευτικούς υπολογιστικούς ακροβατισμούς...»

Παυλάκης: Τα παιδιά πιο ευάλωτα πλέον - Εμβολιασμός στο 80% του πληθυσμού

Για ραγδαία εξάπλωση της μετάλλαξης Δέλτα έκανε λόγο ο επικεφαλής του τμήματος εμβολίων του Εθνικού Ιδρύματος των ΗΠΑ, Γιώργος Παυλάκης, τονίζοντας πως τα παιδιά το επόμενο διάστημα θα γίνουν ο πιο ευάλωτος πληθυσμός και ότι ο μόνος τρόπος για να τη σταματήσουμε είναι το κλείσιμο.

«Μπορεί να γίνει πολύ τραγικό γιατί επεκτείνεται στις νεότερες ηλικίες, μολύνει παιδιά. Έχει τεράστιο ιικό φορτίο. Τις επόμενες μέρες και μήνες θα δείτε συνεχείς υπερμεταδόσεις. Αντί να βλέπετε ένα – δύο κρούσματα θα βλέπετε όλη την οικογένεια», ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Παυλάκης, μιλώντας στην ΕΡΤ.

«Κανείς στην Ελλάδα δεν επικεντρώνεται στον εμβολιασμό των παιδιών», σημείωσε αναφέροντας πως τα παιδιά θα γίνουν ο πιο ευάλωτος πληθυσμός, ενώ ερωτηθείς σχετικά αν πρέπει να δρομολογηθεί κάτι τέτοιο, υπογράμμισε ότι μόνο έτσι θα φτάσει ο πληθυσμός των εμβολιασμένων στο 80%.

Ο ίδιος μίλησε για εντυπωσιακή επικράτηση παγκοσμίως του νέου μεταλλαγμένου στελέχους του ιού, ενώ επισήμανε ότι είναι πολύ επικίνδυνο. «Δεν υπάρχει τρόπος να το σταματήσουμε, εκτός από κλείσιμο», είπε.

«Η μετάλλαξη είναι τριπλάσια μεταδοτική από πέρσι το καλοκαίρι» είπε ο ίδιος κάνοντας λόγο για ραγδαία εξάπλωσή της.

Ο κ. Παυλάκης πρόσθεσε: «Είναι απόλυτη ανάγκη να εμβολιαστούμε. Ο εμβολιασμός όμως δεν είναι “άδεια για ξεσάλωμα”, για να κάνουμε ότι θέλουμε αυτό το καλοκαίρι. Κακώς βγάλαμε τις μάσκες και κυρίως γιατί αυτό δίνει το σήμα ότι “τελειώσαμε”. Αυτό είναι το τελείως λάθος μήνυμα. Θέλουμε πάνω από 80% εμβολιασμένους και πάλι δεν είναι σίγουρο ότι θα δούμε μεγάλη διαφορά. Αυτός ο ιός μεταδίδεται πολύ εύκολα και δεν είναι εύκολο να ελεγχθεί με αυτά που ξέραμε το περασμένο καλοκαίρι. Έχουμε μια καινούρια κατάσταση. Κανείς δεν θέλει να το ακούσει γιατί όλοι θέλουμε να πάμε διακοπές…».

Βατόπουλος στο CNN Greece: Να εμβολιαστούμε το συντομότερο

Για αγώνα δρόμου ανάμεσα στην ταχύτητα εμβολιασμού και στην ταχύτητα εξάπλωσης της μετάλλαξης Δέλτα είχε κάνει λόγο ήδη από την Παρασκευή μιλώντας στο CNN Greece ο καθηγητής Μικροβιολογίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, Αλκιβιάδης Βατόπουλος. O ίδιος είχε επισημαίνει ότι «πισωγυρίσματα» όπως αυτό του Ισραήλ δεν αποκλείονται και στην Ελλάδα.

«Από ό,τι φαίνεται η μετάλλαξη Δέλτα μεταδίδεται πιο εύκολα. Αυτό δημιουργεί πρόβλημα στην επάρκεια του εμβολιασμού διότι αυξάνει το ποσοστό των ανθρώπων που πρέπει να εμβολιαστούν για να σταματήσει η επιδημία, άρα δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος ως προς αυτήν την κατεύθυνση. Παρόλα αυτά, και η μετάλλαξη αυτή δεν φαίνεται να είναι ανθεκτική στα εμβόλια. Η διαφορά, απ’ ό,τι λένε οι Βρετανοί, είναι αρκετά μικρή, υπάρχει μια διαφορά όμως, συνεπώς είναι ένας αγώνας δρόμου ανάμεσα στην ταχύτητα εμβολιασμού και στην ταχύτητα εξάπλωσης αυτής της μετάλλαξης», λέει ο καθηγητής στο CNN Greece.

Σχετικά με το πότε θα φτάσουμε στο επιθυμητό ποσοστό ανοσίας, ο κ. Βατόπουλος λέει πως είναι δύσκολο να κάνουμε έναν σαφή καθορισμό του, καθώς όπως λέει, ανεβαίνει συνεχώς ο πήχης. «Με τις παραλλαγές που επικρατούν, ανεβαίνει το ποσοστό της. Κάποτε λέγαμε 70%, τώρα έχει αυξηθεί. Καταλαβαίνετε ότι ένας ιός που μεταδίδεται πιο εύκολα, αυξάνει το ποσοστό των ανθρώπων που πρέπει να εμβολιαστούν για να προφυλαχθούν το σύνολο. Στον κορωνοϊό το R0 ήταν 1,5-2. Με τις πιο εύκολα μεταδιδόμενες μεταλλάξεις όμως, αυτό αυξάνεται και αντίστοιχα αυξάνεται το ποσοστό του πληθυσμού που πρέπει να εμβολιαστεί».

Μέσα στην εβδομάδα, το Ισραήλ, χώρα - πρότυπο αναφορικά με τον ρυθμό εμβολιασμού των πολιτών του, ανακοίνωσε την επιστροφή της μάσκας και στους εσωτερικούς χώρους, λόγω της εμφάνισης κρουσμάτων της Δέλτα. Ενδεχόμενο που ο καθηγητής Βατόπουλος δεν θεωρεί απίθανο να σημειωθεί και στην Ελλάδα, αν το ποσοστό εμβολιασμού δεν επιταχυνθεί: «Υπάρχουν τέτοια σκαμπανεβάσματα. Για μένα δεν είναι μεγάλη έκπληξη ότι έγινε ένα πισωγύρισμα στο Ισραήλ. Ναι μεν έχει εμβολιαστεί ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού, όμως δεν είναι όλο το ποσοστό, συνεπώς είναι οριακά τα πράγματα για τη συλλογική ανοσία».

Τι συμβαίνει στο Ισραήλ, μια χώρα-πρότυπο στους εμβολιασμούς

Κίνητρα εμβολιασμού άμεσης εφαρμογής

Σε ό,τι αφορά το πακέτο των κινήτρων για τους εμβολιασμένους, θα ανακοινωθεί εντός της εβδομάδας, ίσως ακόμη και τη Δευτέρα, προκειμένου η εφαρμογή του να αρχίσει από τον Ιούλιο.

Ήδη, ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων Νίκος Χαρδαλιάς έχει ανακοινώσει ότι από τη Δευτέρα 28 Ιουνίου οι πλήρως εμβολιασμένοι εργαζόμενοι, 15 ημέρες μετά την ολοκλήρωση του εμβολιασμού τους, δεν θα έχουν πλέον την υποχρέωση να διενεργούν self test για να προσέλθουν στην εργασία τους.

Από την υποχρέωση διενέργειας self test από τη Δευτέρα 28 Ιουνίου θα εξαιρεθούν και οι αθλούμενοι σε γυμναστήρια. Για την επιβεβαίωση του εμβολιασμού, αρκεί το σχετικό πιστοποιητικό.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι τα περαιτέρω κίνητρα που θα ανακοινωθούν από την κυβέρνηση θα σχετίζονται κυρίως με την εστίαση, τον αθλητισμό και τον πολιτισμό.

Ειδικότερα, εξετάζεται να η ελεύθερη πρόσβαση των πλήρως εμβολιασμένων σε πολιτιστικά γεγονότα, αθλητικούς χώρους, καθώς και σε εσωτερικούς χώρους καταστημάτων και χώρων εστίασης.

Ενδεικτικό είναι ότι ήδη ο Ολυμπιακός ανακοίνωσε ότι δικαίωμα εισόδου στο γήπεδο θα έχουν οι πλήρως εμβολιασμένοι και όσοι νόσησαν τους τελευταίους έξι μήνες και είχαν αρνητικό τεστ 14 ημέρες πριν το εκάστοτε παιχνίδι.

Στη διαδικασία των κινήτρων προς εμβολιασμένους αναμένεται να υπάρξει ενεργή συμμετοχή των επιχειρηματιών. Για παράδειγμα, οι ιδιοκτήτες χώρων εστίασης θα μπορούν να επιλέγουν να έχουν ως θαμώνες μόνο πλήρως εμβολιασμένους πολίτες. Σε αυτήν την περίπτωση, η επιχείρηση θα μπορεί να λειτουργεί στο 100% της πληρότητάς της και οι θαμώνες να αισθάνονται πιο ασφαλείς. Το ίδιο μπορεί να εφαρμοστεί και στην περίπτωση κινηματογράφων, θεάτρων, συναυλιών, γηπέδων ή άλλων παρόμοιων επιχειρήσεων.

Αν ο επιχειρηματίας επιλέξει να απευθυνθεί σε ολόκληρο το φάσμα των πολιτών -εμβολιασμένους και ανεμβολίαστους- τότε θα ισχύουν τα πρωτόκολλα που υπάρχουν αυτή την στιγμή, σε ό,τι αφορά την πληρότητα, τις μάσκες, κλπ μέτρα.

Το μοντέλο των κινήτρων υπέρ των εμβολιασμένων δεν θα εφαρμοστεί σε χώρους όπως οι δημόσιες υπηρεσίες, τα σουπερ μαρκετ, τα καταστήματα, οι τράπεζες, τα μέσα μαζικής μεταφοράς, όπως είναι φυσικό.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που μεταδόθηκαν στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ΣΚΑΙ, αυτή τη στιγμή αποκρυσταλλώνεται από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης τον τρόπο που οι εμβολιασμένοι θα εισέρχονται π.χ. σε κλειστούς χώρους εστίασης. Εξετάζεται αυτό να γίνειται με επίδειξη του Ευρωπαϊκού ή του Εθνικού πιστοποιητικού εμβολιασμού, αξιοποιώντας το barcode που είναι ενσωματωμένο σε αυτά. Στη συνέχεια, ο ιδιοκτήτης ή ο υπεύθυνος χώρων θα μπορεί να το ελέγχει με μια ειδική εφαρμογή.