Κωνσταντόπουλος στο CNN Greece: Αναγκαίος ο εμβολιασμός στις ηλικίες 12-15 ετών έναντι της Covid 19

Σε συνέντευξή του στο CNN Greece, o καθηγητής Κωνσταντόπουλος τονίζει ότι η αποτροπή της ενδοοικογενειακής διασποράς του κορωνοϊού συνιστά «απόλυτη προτεραιότητα», ακόμη και στη δεδομένη χρονική στιγμή, κατά την οποία χτίζεται το λεγόμενο «τείχος ανοσίας» έναντι της Covid 19.

Παράλληλα, υπογραμμίζει ότι θα πρέπει από το Σεπτέμβριο να αρχίσει από πλευράς γονέων ο προγραμματισμός εμβολιασμού των παιδιών τους.

Τονίζει, μάλιστα, ότι δεν θα πρέπει τα εμβόλια να αντιμετωπίζονται φοβικά, διότι χάρη σε αυτά έχουν εξαλειφθεί επικίνδυνες ασθένειες και ειδικότερα λοιμώδη νοσήματα, όπως η διφθερίτιδα, η πολυομυελίτιδα και ο τέτανος.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης

Κύριε Κωνσταντόπουλε, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων έδωσε την Παρασκευή (25/05) το πράσινο φως για τους εμβολιασμούς παιδιών ηλικίας 12-15 ετών έναντι της Covid 19. Κατά την εκτίμησή σας μήπως έπρεπε πρώτα να καλυφθεί ο εμβολιασμός του ενήλικου πληθυσμού, ώστε να χτιστεί το λεγόμενο «τείχος ανοσίας» και εν συνεχεία να προχωρήσει ο αντίστοιχος των παιδιών;

Το να χτιστεί το τείχος ανοσίας, αυτό μπορεί να γίνει είτε με τις μικρές ηλικίες είτε με τις μεγάλες. Όπως θα γνωρίζετε στο Science υπάρχει τις τελευταίες ημέρες ένα πολύ ωραίο άρθρο, το οποίο αναφέρεται στο ιικό φορτίο και τη μολυσματικότητα κατά ηλικίες. Από το εν λόγω κείμενο προκύπτει ότι σε ηλικίες άνω των 5 ετών το ιικό φορτίο και η μολυσματικότητα είναι η ίδια, είτε είναι παιδιά και έφηβοι είτε είναι ενήλικες. Μάλιστα, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι μεταδίδεται ο ιός είτε έχουν συμπτώματα είτε όχι.

Κατόπιν αυτού, μία πηγή μετάδοσης είναι από τα παιδιά και τους εφήβους κι αυτός ήταν, εξάλλου, ο λόγος που η Επιτροπή των Λοιμωξιολόγων έλεγε να κλείσουν τα σχολεία κατά τη διάρκεια του lockdown για δύο μήνες, επειδή παρατηρήθηκε ότι γίνεται ενδοοικογενειακή μόλυνση.

Δηλαδή, πολλά άτομα μέσα στην οικογένεια, το ένα παιδί με το άλλο, θα μπορούσαν να καταστούν δυνητικοί φορείς της νόσου.

Το να ξεκινήσουμε τους εμβολιασμούς από πάνω θα μπορούσε να γίνει παράλληλα. Το ότι ξεκίνησε πρώτα ο εμβολιασμός του ενήλικου πληθυσμού, έγινε ακριβώς για να προστατευθούν άτομα μεγάλης ηλικίας. Όπως ξέρετε, ένας ηλικιωμένος εάν νοσήσει, είναι πιθανό να χαθεί, ενώ ένα παιδί, εάν νοσήσει δεν χάνεται. Αυτός είναι ο μοναδικός λόγος για τον οποίο, εάν δεν υπάρχει επάρκεια εμβολίων, θα έλεγα να εμβολιάσουμε πρώτα τους ενήλικες, υπό την έννοια να μην κινδυνεύει η ζωή τους και μετά να πάμε να φτιάξουμε το «τείχος ανοσίας». Αλλά αυτό, τελικά, χτίζεται είτε ξεκινήσουμε από τις μεγάλες είτε από τις μικρές ηλικίες. Ήδη οι ΗΠΑ και ο Καναδάς έχουν καταστήσει τα σκευάσματα έναντι της Covid 19 εμβόλια ρουτίνας, μετά και τις εγκρίσεις που έλαβαν από τον Αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) αλλά και από την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του εμβολιασμού των παιδιών ηλικίας 12-15 ετών, κύριε καθηγητά;

Τα εμβόλια γενικώς τα αρχίζουμε από τη γέννηση ενός παιδιού, από το 2^ο μήνα της ζωής του και είναι όλα ρουτίνας. Ξεκινάμε από πολύ νωρίς και αυτά τα εμβόλια ήταν η μεγαλύτερη επιτυχία της Παιδιατρικής του περασμένου αιώνα, διότι βοήθησαν στην εξαφάνιση πολλών ασθενειών και κυρίως λοιμωδών νοσημάτων. Χάρη στα εμβόλια εξαφανίστηκε η διφθερίτιδα, η πολυομυελίτδα και ο τέτανος. Αν ρωτήσετε νέους ανθρώπους που πλέον είναι από 30 ετών, θα σας πουν ότι δεν βρέθηκαν ποτέ αντιμέτωποι με τέτοια νοσήματα.

Επομένως, ξεκινάμε τα εμβόλια ακριβώς για να μπορέσουμε να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού και να μη νοσήσει από κάποια τέτοια ασθένεια.

Στην προκειμένη περίπτωση, όταν μιλάμε για γρίπη ή για Covid-19, κοιτάμε να παράσχουμε μια προσωρινή προστασία, ώστε ακόμη κι αν αρρωστήσει το παιδί, να περάσει την ασθένεια πάρα πολύ ελαφρά.

Ένας δεύτερος λόγος για τον οποίο πρέπει να εμβολιαστούν τα παιδιά, είναι για να μην κλείσουν τα σχολεία και δεύτερον για να μη μεταδώσουν τα ίδια τα παιδιά στην οικογένεια και το περιβάλλον τους τη νόσο.

Κατά τη διάρκεια της τακτικής ενημέρωσης των πολιτών για την εξέλιξη του εμβολιαστικού προγράμματος της χώρας, η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Μαρία Θεοδωρίδου παρουσίασε μια μελέτη του EMA που έγινε σε 1.005 παιδιά, βάσει της οποίας προέκυψε ότι το εμβόλιο της Pfizer/BioNTech που χρησιμοποιεί τεχνολογία mRNA είναι κατά 100% ανοσογονικό και αποτελεσματικό. Βάσει της δική σας εμπειρίας πώς αξιολογείτε αυτό το εύρημα;

Είναι πάρα πολύ σωστό και το περιμέναμε το συγκεκριμένο εύρημα. Δεν αλλάζουν η αποτελεσματικότητα και οι παρενέργειες του εμβολίου, χαμηλώνοντας την ηλικία ή αυξάνοντας την ηλικία. Τα εμβόλια δρουν με τον ίδιο μηχανισμό κατά τον ίδιο περίπου τρόπο. Απλώς στα παιδιά κάτω των 5 ετών, επειδή το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν έχει ολοκληρωθεί – ολοκληρώνεται μετά τα δύο ή τρία χρόνια – πρέπει να κάνουμε πολλές επαναληπτικές δόσεις. Αυτό είναι και το μυστικό στις πολύ μικρές ηλικίες και γι’ αυτό τους επαναλαμβάνουμε διάφορα πολλαπλά εμβόλια.

Η μελέτη στην οποία αναφέρεστε είναι σωστή, καθώς βρέθηκε πράγματι ότι η αποτελεσματικότητα του εμβολίου ήταν 100%, δηλαδή κανένα από τα παιδιά δεν νόσησε. Αυτό σημαίνει ότι πράγματι είναι ανοσογονικό και είναι αποτελεσματικό και δεν έχει καμία παραπάνω παρενέργεια εκτός από τις ήδη γνωστές.

Βεβαίως, θα μπορούσε κάποιος να μας πει ότι το δείγμα, στο οποίο διενεργήθηκε η εν λόγω έρευνα είναι μικρό. Συμφωνώ ότι όντως έτσι είναι. Σίγουρα θα έπρεπε να υπάρχει ένας μεγαλύτερος αριθμός παιδιών στη μελέτη κοντά στις 20.000 – 30.000 παιδιά…

Να υπάρχει ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα σε κάθε περίπτωση…

Ακριβώς όπως το λέτε. Όμως σας διαβεβαιώ, ότι μέσα σε 10 ημέρες θα έχουμε ακόμη μεγαλύτερο αριθμό παιδιών, καθώς ήδη εμβολιάζονται χιλιάδες παιδιά στις ΗΠΑ και τον Καναδά.

Εξάλλου, αυτή είναι μια γνωστή πολιτική στη χώρα μας, ότι πάντα όταν έρχεται ένα εμβόλιο λίγο καθυστερημένα, όπως για παράδειγμα όταν ήρθε στην Ελλάδα το εμβόλιο κατά της HPV και ήμουν τότε πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, συζητούσαν για πολλές παρενέργειες και υπήρχε κόσμος που δεν ήθελε να το κάνει. Τότε ακριβώς είχα πει σε όσους ήταν επιφυλακτικοί “περιμένετε, είναι μικρό το δείγμα, αλλά σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα θα ξέρουμε τι συμβαίνει”. Μέσα σε ένα μήνα , η Αυστραλία και ο Καναδάς είχαν πραγματοποιήσει συνολικά 2 εκατ. εμβολιασμούς με το εν λόγω σκεύασμα.

Οπότε εμείς, όταν θα είναι να κάνουμε το εμβόλιο έναντι της Covid 19, θα πρέπει να αποφασίσουμε αν θα το κάνουμε, όχι μόνον οι ομάδες υψηλού κινδύνου, αλλά και ο υπόλοιπος κόσμος, γιατί υπάρχουν και οι ασυμπτωματικοί φορείς, οι οποίοι κινδυνεύουν να μεταδώσουν τον κορωνοϊό. Αυτός είναι ο στόχος. Στην Ελλάδα μόλις ένα παιδί έχασε τη ζωή του από SARS-CoV-2, ενώ στις ΗΠΑ ενώ μολύνθηκαν 25 εκατ. παιδιά, έχασαν τη ζωή τους μόλις 129. Άρα το ποσοστό θανάτων στα παιδιά είναι ελάχιστο, είτε έχουν κάποιο υποκείμενο νόσημα είτε όχι.

Εκείνο που είναι το μείζον και πρέπει να αποκλείσουμε πάση θυσία είναι να μη μεταδίδεται η νόσος ενδοοικογενειακά.

Σε αυτή τη χρονική στιγμή, τα παιδιά δεν κινδυνεύουν πολύ, διότι τώρα έχουμε καλοκαίρι και στο σχολείο εκτός από τις μάσκες, έχουμε κι ακόμη ένα όπλο-μέτρο πρόληψης που είναι ο επαρκής αερισμός των σχολικών αιθουσών και των εσωτερικών χώρων του σχολείου, ώστε να μειώνεται με τον αέρα το ιικό φορτίο.

Όταν, όμως, θα φτάσουμε Οκτώβριο – Νοέμβριο και θα φτάσει ο χειμώνας και κλείσουμε τα παράθυρα, τότε το ιικό φορτίο θα αυξηθεί. Αποδεικνύεται δε ότι η βρετανική μετάλλαξη είναι μολυσματική 2,6 φορές περισσότερο από το αρχικό στέλεχος της Covid19.

Επομένως, θα έλεγα ότι θα πρέπει από το Σεπτέμβριο τα παιδιά ηλικίας 12-15 να εμβολιαστούν έναντι της Covid 19.

Υπάρχει περίπτωση, βάσει και του προγραμματισμού που θα γίνει για τον εμβολιασμό της ηλικιακής ομάδας 12-15, να υπάρξει προτεραιοποίηση των εμβολιασμών σε παιδιά που εμφανίζουν υποκείμενα ή σπάνια νοσήματα; Κι επίσης θα ήθελα να σας ρωτήσω εάν και κατά πόσον παιδιά που έχουν τέτοια νοσήματα, κινδυνεύουν να βρεθούν αντιμέτωπα με παρενέργειες όπως περικαρδίτιδες ή μυοκαρδίτιδες;

Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στον κόσμο, όπου το 80% των εμβολιασμών γίνεται από ιδιώτες παιδιάτρους. Τα υπόλοιπά κράτη προχωρούν σε δημόσια προγράμματα εμβολιασμών, δηλαδή ό,τι γίνεται τώρα με την Covid 19, γίνεται και για όλα τα εμβόλια. Εμείς που δεν έχουμε τέτοιο σύστημα, ξέρουμε από την εμπειρία μας ότι κατά τους καλοκαιρινούς μήνες μέχρι και το Σεπτέμβριο, αρκετοί γονείς παραμελούν ακόμη και τη χορήγηση των συμβατικών εμβολίων.

Γι’ αυτό και λέω ότι από το Σεπτέμβριο, μαζί με τα άλλα εμβόλια που υπολείπονται, θα πρέπει να γίνει και το εμβόλιο έναντι του κορωνοϊού.

Μάλιστα, η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής προτείνει ακόμη και τη συγχορήγηση εμβολίων. Ωστόσο, προσωπικά εκτιμώ πως κάτι τέτοιο είναι αυθαίρετο. Ποτέ δεν συγχορηγούμε εμβόλια, εάν η εκάστοτε εταιρεία που παράγει το κάθε σκεύασμα δεν έχει παρουσιάσει μια εκτενή μελέτη, βάσει της οποία να προκύπτει πως το εμβόλιο δεν αλληλοεπιδρά και κατά συνέπεια δεν έχει άλλες παρενέργειες, όταν χορηγείται με κάποιο άλλο εμβολιαστική ουσία όπως για παράδειγμα το εμβόλιο της ηπατίτιδας.

Πιστεύω, πάντως, ότι τα εμβόλια έναντι της Covid 19 δεν θα έχουν άλλες παρενέργειες.

Σε ό,τι αφορά αυτό που ρωτάτε για τα περιστατικά περικαρδίτιδας και μυοκαρδίτιδας, πρέπει να πούμε ότι όλα τα εμβόλια έχουν παρενέργειες. Ωστόσο, στα εμβόλια γίνεται μια στάθμιση του κόστους έναντι του οφέλους. Αυτό σημαίνει πως το να εμφανιστεί μια μυοκαρδίτιδα είναι ένα κάτι τρομερά σπάνιο. Δεν νομίζω ότι πρέπει να καταλήξουμε να αχρηστεύσουμε το εμβόλιο, όπως ελέχθησαν, για παράδειγμα, πολλά για το εμβόλιο της AstraZeneca, όπου φτάσαμε στο σημείο ο κόσμος να είναι επιφυλακτικός και να μην εμβολιάζεται με το εν λόγω σκεύασμα, το οποίο είναι και αποτελεσματικό και προστατεύει.

Όλα πάντως αυτά τα περιστατικά με ανεπιθύμητες ενέργειες είναι αντιμετωπίσιμα και ως εκ τούτο εκτιμώ πως δεν υπάρχουν σοβαροί λόγοι ανησυχίας.