Κυριόπουλος: Περίπου 1 δισ. το άμεσο ιατρικό κόστος της πανδημίας το τελευταίο έτος
Περίπου 1 δισ ευρώ έχει δαπανήσει η Ελλάδα το τελευταίο 12μηνο για νοσηλείες, τεστ και ενημέρωση του κοινού εν μέσω πανδημίας, σύμφωνα με τον ομότιμο καθηγητή Οικονομικών της Υγείας (ΕΣΔΥ) και πρόεδρο του Ινστιτούτου Οικονομικών της Υγείας, Γιάννη Κυριόπουλο.
Σε συνέντευξη του στο Πρακτορείο FM ανέφερε ότι στο ίδιο χρονικό διάστημα, έχει επιπλέον δαπανηθεί περισσότερο από ένα δισ, το οποίο αφορά στο έμμεσο κοινωνικό κόστος από την απώλεια της παραγωγής και της παραγωγικότητας, λόγω απουσίας από την εργασία.
Το μεγαλύτερο οικονομικό πρόβλημα δεν είναι το κόστος νοσηλείας, ή αντιμετώπισης των κρουσμάτων. Κυρίως είναι οι επιπτώσεις στην οικονομία, καθώς οι διαθέσιμοι πόροι της χώρας, -τεχνολογικοί και ανθρώπινοι- δεν δουλεύουν πλήρως. Αυτό ρίχνει την παραγωγή και έχει επιπτώσεις. Ήδη εμείς έχουμε χάσει 20 δισ, περίπου 12% του ΑΕΠ, λέει ο καθηγητής Οικονομικών της Υγείας, εξηγώντας ότι αυτή είναι η εκτίμηση του, των διεθνών οργανισμών και της Τράπεζας της Ελλάδος.
Με βάσει τα στοιχεία που παραθέτει το 15% αυτών που προσβάλλονται από τον ιό, εισάγονται στα νοσοκομεία, είτε σε απλή κλίνη, όπου το κόστος εκτιμάται στις 9.000 ευρώ, είτε σε ΜΕΘ, όπου το κόστος υπερβαίνει τις 25.000 ευρώ (η κάθε νοσηλεία).
Ο κ. Κυριόπουλος αναφέρεται ακόμη στο θέμα της πατέντας, στον «πόλεμο» των εμβολίων, ενώ για την έκβαση της επιδημίας εκτιμά ότι θα υπάρξουν διακυμάνσεις και ο ιός είναι πιθανόν να ελεγχθεί από το Φθινόπωρο και μετά. Η εκρίζωση του όμως θα πάρει χρόνο. «Δηλαδή θα έχουμε κρούσματα και στα επόμενα χρόνια, αλλά θα είναι μία εικόνα όπως αυτή που έχουμε με τη γρίπη».
Πόσο έχει κοστίσει η πανδημία μέχρι ώρας στην Ελλάδα; Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για το μέλλον;
Από στοιχεία που έχουμε συλλέξει και μελετήσει, το τελευταίο δωδεκάμηνο η δημόσια δαπάνη για τη νοσοκομειακή περίθαλψη και τα τεστ, προσεγγίζει περίπου τα 630 εκατομμύρια ευρώ. Σε αυτά πρέπει κάποιος να προσθέσει και την δαπάνη για τα ελληνικά μέτρα προστασίας και τις καμπάνιες για την αποστασιοποίηση, αλλά και γενικότερα την ενημέρωση του κοινού, η οποία αρχικά ήταν 250 εκατομμύρια, ενώ στη συνέχεια δόθηκαν άλλα 120.
Συνολικά δηλαδή έχουμε για νοσηλεία, τεστ και ενημέρωση του κοινού (άμεσο ιατρικό κόστος) περίπου ένα 1 δισεκατομμύριο ευρώ. Σε αυτό πρέπει να προσθέσουμε και την δαπάνη που προκαλείται ως έμμεσο κόστος από την απουσία από τη δουλειά, των περισσότερων από τα κρούσματα. Το 15% αυτών που προσβάλλονται από τον ιό, εισάγονται στα νοσοκομεία, είτε ως απλή νοσηλεία -περίπου 30.000 πολίτες, είτε σε ΜΕΘ -περίπου 15.000. Και στις νοσηλείες αυτές υπάρχει πολύ υψηλό κόστος, το οποίο στις απλές κλίνες εκτιμάται στις 9.000 ευρώ, ενώ στις ΜΕΘ υπερβαίνει τις 25.000 ευρώ (η κάθε νοσηλεία). Είναι δύσκολη η προσέγγιση αυτή τη στιγμή σχετικά με το κόστος, καθώς έχουν γίνει και επενδύσεις σε ΜΕΘ. Και η αλήθεια είναι ότι έχουμε λύσει σε σημαντικό βαθμό αυτό το πρόβλημα και με δαπάνες του δημοσίου και με δωρεές και χορηγίες.
Ακόμα δυσκολότερη όμως είναι η εκτίμηση, η οποία υπερβαίνει το 1 δισ, και αφορά στο έμμεσο κόστος από την απώλεια της παραγωγής και της παραγωγικότητας, λόγω απουσίας από την εργασία. Κατά συνέπεια έχουμε ένα νόσημα, του οποίου η αντιμετώπιση είναι σημαντική και κυρίως συνδέεται το υψηλό κόστος με το μεγάλο αριθμό κρουσμάτων, καθώς επίσης και με το γεγονός ότι ένα 5% ίσως και λίγο περισσότερο, αυτών οι οποίοι πλήττονται, εισάγονται σε ΜΕΘ, όπου εκεί είναι μεγαλύτερη η πίεση οικονομική, αλλά και ιατρική.
Μία Ελλάδα ταλαιπωρημένη από μία δεκαετή κρίση, και με όλο αυτό που μόλις περιγράψατε, ενδέχεται να δει το φαινόμενο του ελατηρίου στην οικονομία της, όπως γίνεται μετά από μεγάλες πανδημίες;
Το μεγαλύτερο οικονομικό πρόβλημα δεν είναι το κόστος νοσηλείας, ή αντιμετώπισης των κρουσμάτων από ιατρικής πλευράς. Κυρίως είναι οι επιπτώσεις στην οικονομία, καθώς οι διαθέσιμοι πόροι της χώρας, -τεχνολογικοί και ανθρώπινοι δεν δουλεύουν πλήρως. Αυτό ρίχνει την παραγωγή και έχει επιπτώσεις, όπως είναι η μείωση του ΑΕΠ που προσεγγίζει το 12% Πολύ σημαντικό, όχι μόνο για μας, αλλά για όλες τις ανεπτυγμένες χώρες. Και βεβαίως και για τις τρίτες χώρες, που είναι λίγο χαμηλότερο, αλλά είναι σημαντικό. Ήδη εμείς έχουμε χάσει 20 δισ, περίπου 12 % του ΑΕΠ, αυτή είναι η εκτίμηση μου, των διεθνών οργανισμών και της Τράπεζας της Ελλάδος. Σχετικά με το φαινόμενο του ελατηρίου βλέποντας τις διεθνείς ισορροπίες και τον τρόπο με τον οποίο αντιδρούν οι μεγάλες χώρες, που είναι οι κινητοποιητές της ανάπτυξης, ας κρατήσουμε μικρό καλάθι. Δεν είμαι τόσο αισιόδοξος. Θα υπάρξει βέβαια αναπτυξιακή ώθηση, αλλά δεν νομίζω ότι θα είναι αυτών των υπολογισμών και εκτιμήσεων, για μεγάλη και αιφνίδια ανάπτυξη, η οποία δικαιολογεί τον όρο φαινόμενο του ελατηρίου.
Υπάρχει τέλος της πανδημίας; Και πότε θεωρείτε ότι θα έρθει αυτό;
Θα υπάρξουν διακυμάνσεις όσον αφορά το επιδημικό κύμα. Δεν νομίζω ότι τελειώνουμε μέσα στο καλοκαίρι ολοκληρωτικά. Και η ανοσία της αγέλης θα βοηθήσει, ώστε να είναι τα πράγματα σε μία ελεγχόμενη κατάσταση. Η ετήσια αναμνηστική εμβολιαστική μνήμη που θα ανανεώνεται, θα μπορέσει μέσα στο χρόνο να έχει έναν έλεγχο της πανδημίας. Η επιδημιολογική μας εικόνα είναι πολύ καλή για το χρόνο εμφάνισης και ζωής της πανδημίας, αλλά χρειάζονται ακόμη συμπληρώσεις. Με βάση την επιδημιολογία, τη φύση και το χαρακτήρα του ιού, δεν μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι σε κάποια στιγμή το πάτημα ενός κουμπιού θα εξαφανίσει τον ιό.
Πότε πιστεύετε ότι θα εκριζωθεί ο ιός;
Ο ιός είναι πιθανόν να ελεγχθεί από το Φθινόπωρο και μετά, να είναι σε σημαντική φθίνουσα πορεία. Αλλά για να μιλήσουμε για εκρίζωση ή πλήρη έλεγχο θα πρέπει να υπολογίσουμε ένα βάθος χρόνου. Δηλαδή θα έχουμε κρούσματα και στα επόμενα χρόνια, αλλά θα είναι μία εικόνα όπως αυτή που έχουμε με τη γρίπη.