Self test: Η διευκρινιστική εγκύκλιος για τον ιδιωτικό τομέα

Πιο αναλυτικά, όπως ανακοίνωσε ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας, Νίκος Χαρδαλιάς, πλέον όλοι οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα οι οποίοι παρέχουν τις υπηρεσίες τους με φυσική παρουσία, θα είναι υποχρεωμένοι να διενεργούν self test.

Διευκρινιστική εγκύκλιο εξέδωσε το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Σύμφωνα με την ΚΥΑ που αναρτήθηκε στην Διαύγεια:

Επί του Άρθρου 1 «Πεδίο εφαρμογής»

Σύμφωνα με το άρθρο 1 της ανωτέρω ΚΥΑ «Οι διατάξεις της παρούσας εφαρμόζονται για τους εργαζόμενους/ες σε εργοδότες με επιχειρηματική δραστηριότητα α) στο λιανεμπόριο β) στις μεταφορές γ) στην εστίαση, δ) στις χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες ε) στις δραστηριότητες καθαρισμού στ) στις υπηρεσίες τυχερών παιχνιδιών και στοιχημάτων ζ) σε άλλες δραστηριότητες παροχής προσωπικών υπηρεσιών (κομμωτήρια, κουρεία και κέντρα αισθητικής) και η) στις δραστηριότητες σχολών οδηγών, προκειμένου να παρέχουν την εργασία τους με φυσική παρουσία στον συμφωνημένο στην ατομική τους σύμβαση τόπο εργασίας σύμφωνα με τους Πίνακες 1 έως και 8 του Παραρτήματος Α που προσαρτάται στην παρούσα και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της».

Επί των ανωτέρω, επισημαίνεται ότι η υποχρέωση εφαρμογής του μέτρου του διαγνωστικού ελέγχου νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19 αφορά μόνο στους εργαζόμενους που παρέχουν την εργασία τους με φυσική παρουσία, στον συμφωνημένο στην ατομική τους σύμβαση τόπο εργασίας, σε επιχειρήσεις-εργοδότες των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα εμπίπτει στους ΚΑΔ του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ Α της ανωτέρω ΚΥΑ.

Οι εργοδότες και τα μέλη οργάνων διοίκησης, που παρέχουν εξαρτημένη εργασία σε επιχειρήσεις-εργοδότες, των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα εμπίπτει στους ΚΑΔ του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ Α, υπόκεινται στο πεδίο εφαρμογής της ανωτέρω ΚΥΑ.

Οι εργοδότες, στους κλάδους που εμπίπτουν στην ΚΥΑ, εφόσον προσφέρουν προσωπική εργασία στην επιχείρησή τους ή παρευρίσκονται στους χώρους εργασίας, οφείλουν με ατομική τους ευθύνη να υποβάλλονται σε διαγνωστικό έλεγχο με δική τους δαπάνη χωρίς να έχουν υποχρέωση να δηλώνουν το αποτέλεσμα στην πλατφόρμα του ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ. Μπορούν όμως και αυτοί να δηλώνουν προαιρετικά το αποτέλεσμα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα self-testing.gov.gr.

Οι ελεύθεροι επαγγελματίες-επιτηδευματίες και οι αυτοαπασχολούμενοι δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της συγκεκριμένης ΚΥΑ, η οποία αφορά μόνο εργαζόμενους με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας στον ιδιωτικό τομέα, μπορούν όμως να υποβάλλονται σε διαγνωστικό έλεγχο με δική τους δαπάνη, και να δηλώνουν προαιρετικά το αποτέλεσμα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα self-testing.gov.gr.

Επίσης, μέλη οργάνων διοίκησης, καθώς και συγγενείς α' και β' βαθμού που απασχολούνται σε επιχειρήσεις-εργοδότες, των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα εμπίπτει στους ΚΑΔ του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ Α, αλλά οι ίδιοι δεν συνδέονται μ' αυτούς με σχέση εξαρτημένης εργασίας, δεν υπόκεινται στο πεδίο εφαρμογής της ΚΥΑ.

Ακόμα, στο πεδίο εφαρμογής της ΚΥΑ δεν υπάγονται οι δικηγόροι με έμμισθη εντολή και οι εργαζόμενοι με σύμβαση εξαρτημένης ναυτικής εργασίας σε εργοδότες επιχειρήσεις - εργοδότες των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα εμπίπτει στους ΚΑΔ του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ Α.

Τέλος, εργαζόμενοι με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας σε επιχειρήσεις-εργοδότες με περισσότερους από ένα ΚΑΔ, υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής της ανωτέρω ΚΥΑ, μόνο εφόσον απασχολούνται με φυσική παρουσία σε επιχειρηματική δραστηριότητα του εργοδότη τους που εμπίπτει στους ΚΑΔ του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ Α της ΚΥΑ.

Παράδειγμα: Έστω ότι μια επιχείρηση έχει ΚΑΔ 47.71 «Λιανικό εμπόριο ενδυμάτων σε ειδικευμένα καταστήματα» και ΚΑΔ 4642 «Χονδρικό εμπόριο ενδυμάτων και υποδημάτων». Εδώ, η υποχρέωση εφαρμογής του μέτρου του διαγνωστικού ελέγχου αφορά μόνο στους εργαζόμενους που παρέχουν την εργασία τους με φυσική παρουσία στον εργοδότη τους για υπηρεσίες λιανικού εμπορίου ενδυμάτων σε ειδικευμένα καταστήματα υπό τον ΚΑΔ 47.71.

Επί του Άρθρου 2 «Υποχρεωτική διενέργεια διαγνωστικού ελέγχου νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19 - Χρόνος διενέργειας του διαγνωστικού ελέγχου»

Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 2 «Ο διαγνωστικός έλεγχος νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19, σύμφωνα με τη διαδικασία της παρούσας, είναι υποχρεωτικός για τους εργαζόμενους/ες του άρθρου 1, προκειμένου να παρέχουν την εργασία τους με φυσική παρουσία στον συμφωνημένο στην ατομική τους σύμβαση τόπο εργασίας».

Ως εκ τούτου, εργαζόμενοι/ες σε επιχειρήσεις-εργοδότες των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα εμπίπτει στους ΚΑΔ του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ Α της ανωτέρω ΚΥΑ, οι οποίοι/ες όμως παρέχουν την εργασία τους με το σύστημα της εξ αποστάσεως εργασίας, δεν υποχρεούνται να προβούν σε διαγνωστικό έλεγχο νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19, για όσο χρονικό διάστημα εργάζονται εξ αποστάσεως.

Το ίδιο ισχύει και για τους εργαζόμενους/ες σε επιχειρήσεις-εργοδότες των οποίων έχει ανασταλεί η λειτουργία τους, με εντολή δημόσιας αρχής ή πλήττονται, βάσει Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (ΚΑΔ) και έχουν τεθεί σε καθεστώς αναστολής της σύμβασης εργασίας τους, για όσο χρόνο διαρκεί αυτή, καθώς και για τους εργαζόμενους που τελούν σε πάσης φύσεως νόμιμη άδεια για όσο χρόνο διαρκεί αυτή.

Αναφορικά με το χρόνο διενέργειας του διαγνωστικού ελέγχου, σύμφωνα με την παρ. 2. του άρθρου 2, αυτός διενεργείται υποχρεωτικά μία (1) φορά την εβδομάδα, πριν από την προσέλευση του/ης εργαζόμενου/ης στον τόπο παροχής εργασίας και έχει ισχύ για μία (1) εβδομάδα από την ημέρα διενέργειάς του. Ο έλεγχος διενεργείται έως και είκοσι τέσσερις (24) ώρες προ της πρώτης ημέρας της εβδομάδας που ο/η εργαζόμενος/η παρέχει την εργασία του/ης με φυσική παρουσία.

Παράδειγμα: Αν η πρώτη ημέρα εργασίας του/ης εργαζόμενου/ης, με φυσική παρουσία, είναι η Τρίτη 8:00 π.μ., τότε ο εργαζόμενος/η υποχρεούται να έχει υποβληθεί σε διαγνωστικό έλεγχο έως και 24 ώρες πριν την ανάληψη υπηρεσίας, ήτοι από τη Δευτέρα 8:00 π.μ. και μετά και σε κάθε περίπτωση πριν την προσέλευσή του/ης στην εργασία.

Ο επόμενος υποχρεωτικός διαγνωστικός έλεγχος τοποθετείται χρονικά την επόμενη Δευτέρα, εφόσον ο/η εργαζόμενος/η θα εργαστεί και πάλι με φυσική παρουσία. Σε διαφορετική περίπτωση, όταν δηλαδή μεσολαβούν διαστήματα όπου ο/η εργαζόμενος/η απασχολείται με το σύστημα της εξ αποστάσεως εργασίας ή τελεί σε νόμιμη άδεια κ.ά., ο επόμενος υποχρεωτικός διαγνωστικός έλεγχος τοποθετείται χρονικά έως και 24 ώρες πριν την ανάληψη της επόμενης υπηρεσίας του/ης με φυσική παρουσία στον συμφωνημένο στην ατομική του/ης σύμβαση τόπο εργασίας.

Επί του Άρθρου 4 «Διαδικασία για τις περιπτώσεις νέων προσλήψεων και άλλες ειδικές περιπτώσεις απασχόλησης εργαζομένων»

Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 4, οι εργαζόμενοι που προσλαμβάνονται μετά από την αποστολή, από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων στην ΗΔΙΚΑ ΑΕ, των στοιχείων των εργαζομένων που έχουν καταχωρηθεί στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ και είναι υπόχρεοι υπαγωγής στη διαγνωστική δοκιμασία ελέγχου νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19, υποχρεούνται να υποβληθούν, πριν προσέλθουν για πρώτη φορά στον τόπο εργασίας τους, αποκλειστικά σε διαγνωστικό έλεγχο νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19 (rapid test ή PCR test) από επαγγελματία υγείας είτε α) σε δημόσια δομή, δωρεάν, είτε β) σε ιδιωτική δομή, με επιβάρυνση του εργοδότη τους, μόνο για την πρώτη φορά εφαρμογής του μέτρου.

Το ίδιο ισχύει και για τους εργαζόμενους της παραγράφου 2 του ιδίου ως άνω άρθρου 4, οι οποίοι δεν έχουν συμπεριληφθεί στο αρχείο που αποστέλλει το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων προς την ΗΔΙΚΑ ΑΕ, διότι ανήκουν σε ειδικές περιπτώσεις απ ασχολουμένων.

Τέτοιες περιπτώσεις είναι:

α. οι εργαζόμενοι μέσω εταιρειών προσωρινής απασχόλησης σε εργοδότες των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα εμπίπτει στους ΚΑΔ του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ Α,
β. εργαζόμενοι που έχουν προσληφθεί εκτός του Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ, όπως στις περιπτώσεις πρόσληψης με χειρογραφική διαδικασία,
γ. εργαζόμενοι σε περίπτωση μεταβίβασης επιχείρησης ή σε περίπτωση γνήσιου δανεισμού εργαζομένων σε εργοδότες των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα εμπίπτει στους ΚΑΔ του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ Α
δ. προωθητές πωλήσεων που απασχολούνται με φυσική παρουσία εντός επιχειρήσεων των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα εμπίπτει στους ΚΑΔ του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ Α
ε. εργαζόμενοι εργολάβου που εκτελεί έργο, στο πλαίσιο σύμβασης εργολαβίας, μέσα στις εγκαταστάσεις του κύριου του έργου, του οποίου η επιχειρηματική δραστηριότητα εμπίπτει στους ΚΑΔ του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ Α της ανωτέρω ΚΥΑ.

Οι ανωτέρω εργαζόμενοι έχουν υποχρέωση δήλωσης των αποτελεσμάτων του διαγνωστικού ελέγχου στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ, κατά περίπτωση σύμφωνα με τα υποδείγματα των παραρτημάτων Β και Γ που είναι προσαρτημένα στην ανωτέρω ΚΥΑ. Στη συνέχεια τα στοιχεία των εργαζομένων αυτών θα συμπεριληφθούν στα επικαιροποιημένα αρχεία που αποστέλλει το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων στην ΗΔΙΚΑ στην αρχή κάθε εβδομάδας, σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στο δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 3.

Επί του Άρθρου 6 «Συνέπειες της μη διενέργειας διαγνωστικού ελέγχου από τα υπόχρεα πρόσωπα»

Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 6, ο εργοδότης δεν επιτρέπεται να απασχολήσει εργαζόμενο/η με φυσική παρουσία στον τόπο παροχής εργασίας, σε δύο περιπτώσεις:

1.εφόσον ο/η εργαζόμενος/η δεν έχει προβεί σε δήλωση του αποτελέσματος του διαγνωστικού ελέγχου νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19 (self test, rapid test ή PCR test) ή

2. εφόσον ο/η εργαζόμενος/η έχει δηλώσει θετικό αποτέλεσμα διαγνωστικού ελέγχου νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19, ακολουθώντας τη διαδικασία δήλωσης του αποτελέσματος του άρθρου 5.

Περαιτέρω, σύμφωνα με την παρ. 2 του ίδιου άρθρου, εάν ο/η εργαζόμενος/η προσέλθει στον χώρο εργασίας χωρίς να πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 2, 4 και 5 της ανωτέρω ΚΥΑ, ο εργοδότης έχει υποχρέωση να μην κάνει δεκτή την παροχή της εργασίας του/ης για τον λόγο αυτό. Στην περίπτωση αυτή ο εργοδότης απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής αποδοχών στον/στην εργαζόμενο/η για το χρονικό διάστημα έως την πλήρωση των ανωτέρω προϋποθέσεων εκ μέρους του/ης.

Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου της ΚΥΑ, ο εργοδότης υποχρεούται να ενημερώνει τους εργαζόμενους του, με κάθε πρόσφορο μέσο για τις υποχρεώσεις τους και τις συνέπειες μη εκπλήρωσής τους, όπως αυτές ορίζονται στα άρθρα 2, 4 και 5 και στις παρ. 1 και 2 του άρθρου 6 της ανωτέρω ΚΥΑ.

Η ενημέρωση μπορεί να γίνει με εφάπαξ ανακοίνωση του εργοδότη σε εμφανές σημείο στις εγκαταστάσεις της επιχείρησής του, με αποστολή μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) προς τους εργαζόμενους, με έγγραφη επιστολή προς κάθε εργαζόμενο/η, με αποστολή sms κ.ά. Λαμβανομένων υπόψη των κυρώσεων που προβλέπονται για τον εργοδότη στην παρ. 4 του άρθρου 6, συνιστάται στους εργοδότες να τηρούν αποδεικτικό στοιχείο της σχετικής ενημέρωσης.

Σε περίπτωση κατά την οποία τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας διαπιστώνουν παραβάσεις των ανωτέρω επιβάλλουν μόνο τις προβλεπόμενες στην συγκεκριμένη ΚΥΑ διοικητικές κυρώσεις, ακολουθώντας τη διαδικασία που προβλέπεται στις σχετικές διατάξεις της εκάστοτε ΚΥΑ για τα έκτακτα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας από τον κίνδυνο περαιτέρω διασποράς του κορωνοϊού COVID-19 (σε ισχύ ΚΥΑ Αριθμ. Δ1α/Γ.Π.οικ.24489/16.4.2021).

Η πράξη επιβολής προστίμου καταχωρείται στο ειδικό έντυπο του παραρτήματος V που επισυνάπτεται στην εκάστοτε ΚΥΑ για τα έκτακτα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας από τον κίνδυνο περαιτέρω διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, με προσαρμογή των στοιχείων που αφορούν στην παρούσα ΚΥΑ (αριθ. Δ1α/ΓΠ.οικ. 24525/18.4.2021)

Τέλος ο εργοδότης έχει δικαίωμα να λαμβάνει γνώση των δηλώσεων των εργαζομένων του, σύμφωνα με την παράγραφο 7 του άρθρου 5 της ανωτέρω ΚΥΑ.