Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου: Καρκινοπαθείς και COVID-19, ένα εκρηκτικό κοκτέιλ

Και όλοι μπορούμε να αντιληφθούμε τι περνούν οι καρκινοπαθείς και τι σημαίνει για την πορεία της υγείας τους και τον καθημερινό τους αγώνα, το ενδεχόμενο νόσησης από κορωνοϊό. Η λοίμωξη από την Covid-19 απειλεί δυσανάλογα τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού οι οποίες έχουν έως και 10 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου εάν προσβληθούν από COVID-19.

Σήμερα ο καρκίνος αποτελεί και στη χώρα μας την πρώτη αιτία θανάτου με ποσοστό 27% γενικά και 38% στις ηλικίες άνω των 65 ετών, αφήνοντας πίσω τα καρδιαγγειακά νοσήματα.

Έχει παρατηρηθεί ότι η επίπτωση του καρκίνου αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Το 2012 καταγράφηκαν παγκοσμίως 14,1 εκατομμύρια νέα κρούσματα, το 2018, 18 εκατομμύρια ενώ εκτιμάται ότι το 2025 θα φθάσουν στα 19,3 εκατομμύρια. Υπολογίζεται ακόμη ότι οι θάνατοι από καρκίνο παγκοσμίως πλησιάζουν τα 10 εκατομμύρια ετησίως. Στη χώρα μας εκτιμάται ότι παρουσιάζονται 67.000 νέα κρούσματα καρκίνου και περίπου 32.000 θάνατοι ετησίως.

Η πανδημία ανέβαλε εκατομμύρια χειρουργεία

Κατά τη διάρκεια της αρχικής φάσης της πανδημίας εκτιμάται ότι περισσότερες από 2,5 εκατομμύρια χειρουργικές επεμβάσεις για καρκίνο παγκοσμίως αναβλήθηκαν λόγω ανεπάρκειας του συστήματος από την πληθώρα των νοσηλευομένων με Covid-19 ασθενών, της έλλειψης κλινών Μονάδων Εντατικής Θεραπείας αλλά και του κινδύνου μετάδοσης του ιού μέσα στο νοσοκομείο.

Η Ευρωπαϊκή και η Αμερικανική Εταιρία Χειρουργικής Ογκολογίας, καθώς και το Αμερικανικό και το Βασιλικό Κολλέγιο Χειρουργών της Βρετανίας, επισημαίνουν ότι η πανδημία καθιστά επιβεβλημένη τη διαδικασία διαλογής των ογκολογικών περιστατικών σταθμίζοντας τους κινδύνους από την κακοήθη νόσο έναντι των κινδύνων έκθεσης στον ιό και της υπερφόρτωσης του συστήματος υγείας από χειρουργικές επεμβάσεις που θα μπορούσαν να αναβληθούν με σχετική ασφάλεια.

Έχει υπολογισθεί ότι περισσότερο από το 30-50% των καρκίνων θα μπορούσε να προληφθεί με την ενημέρωση του κοινού και τη συνακόλουθη λήψη μέτρων για την υιοθέτηση κανόνων υγιεινής διαβίωσης και διατροφής, όπως η διακοπή του καπνίσματος, η αποφυγή του αλκοόλ, η αποφυγή ανθυγιεινών τροφίμων και ποτών και κυρίως της ζάχαρης με επακόλουθο την ελάττωση της επίπτωσης της παχυσαρκίας και τέλος με την καθημερινή σωματική άσκηση.

Όπως τονίζει ο Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Ογκολογίας, Ιωάννης Γ. Καραϊτιανός, Διευθυντής της Χειρουργικής Κλινικής ιδιωτικού Νοσοκομείου, η προσπάθεια έγκαιρης διάγνωσης και σε θεραπεύσιμο στάδιο των συχνότερων μορφών καρκίνου όπως είναι ο καρκίνος του μαστού, του τραχήλου της μήτρας, του παχέος εντέρου, του προστάτου, του πνεύμονα, του ήπατος και του παγκρέατος, κ.ά. έχει πολύ μεγάλη σημασία στις μέρες μας και για τούτο θα πρέπει να πραγματοποιείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα και μέχρι την ηλικία των 75 χρόνων, εφόσον το άτομο κρίνεται ικανό, με βάση τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του, να υποβληθεί σε θεραπευτική χειρουργική επέμβαση ή χημειοθεραπεία στην περίπτωση θετικής διάγνωσης.

Ο καρκίνος σε καιρό πανδημίας

Η πανδημία έφερε στη ζωή μας τον φόβο, την ανασφάλεια και την κοινωνική αποστασιοποίηση.

Για τους ασθενείς με καρκίνο, τα συναισθήματα του φόβου, της αγωνίας, της μοναξιάς και του περιορισμού είναι γνωστά μέσα από την εμπειρία του καρκίνου. Τα έχουν βιώσει από την πρώτη στιγμή της διάγνωσης και πολλά από αυτά τους συνοδεύουν τραυματικά για την υπόλοιπη ζωή τους. Οι ψυχικές και σωματικές συνέπειες της ασθένειας του καρκίνου είναι πολλές και η πανδημία τις επιδείνωσε.

Σύμφωνα με την Ειρήνη Δημοπούλου, κλινική ψυχολόγο στο Κέντρο Ημέρας για την Ψυχολογική Υποστήριξη Ασθενών με Καρκίνο (ΚΗΨΥΑΚ) της Εταιρίας Κοινωνικής Ψυχιατρικής Π. Σακελλαρόπουλος «το άγχος για την πορεία της υγείας τους αλλά και ο φόβος για την μετάδοση του κορονοϊού έχει αυξηθεί.

Πολλοί ασθενείς με καρκίνο αναβάλλουν τις εξετάσεις τους από το φόβο μετάδοσης του ιού. Άλλοι έχουν απομονωθεί ακόμα περισσότερο από τους φίλους τους και έχουν περιορίσει τις λιγοστές δραστηριότητες που θα μπορούσαν να κάνουν, λόγω του άγχους για τον κορονοϊό. Η απομόνωση και ο περιορισμός έχει επιδεινώσει το συναίσθημα της μοναξιάς και της θλίψης που πολλοί ασθενείς ένιωθαν ούτως ή άλλως το χρονικό διάστημα των χειρουργικών ή/και θεραπευτικών τους παρεμβάσεων».

Το ΚΗΨΥΑΚ παρέχει δωρεάν ένα ευρύ φάσμα δωρεάν εξειδικευμένων ψυχοκοινωνικών υπηρεσιών για τους ασθενείς με καρκίνο και τις οικογένειές τους. Οι υπηρεσίες περιλαμβάνουν ψυχολογική υποστήριξη, ατομική και οικογενειακή συμβουλευτική, ψυχιατρική παρακολούθηση, ατομική και ομαδική ψυχοθεραπεία, τεχνικές χαλάρωσης-χοροκινητική θεραπεία και κοινωνική υπηρεσία. Παράλληλα, υποστηρίζει εποπτικά και εκπαιδευτικά επαγγελματίες υγείας που ασχολούνται με ογκολογικούς ασθενείς.

Από την έναρξη της πανδημίας και των μέτρων προστασίας που επέβαλλαν περιορισμό στις μετακινήσεις, το ΚΗΨΥΑΚ κατάφερε να συνεχίσει στο ακέραιο τη λειτουργία του. Οι θεραπευτικές συνεδρίες και η υποδοχή νέων ασθενών πραγματοποιούνται στο μεγαλύτερο ποσοστό εξ' αποστάσεως μέσω διαδικτυακών μέσων και τηλεφώνου, διατηρώντας έτσι την επαφή με τους ασθενείς, σεβόμενοι παράλληλα τη νέα εξωτερική πραγματικότητα. Η ανταπόκριση των ασθενών, επιβεβαιώνει την αυξημένη ανάγκη για ψυχολογική υποστήριξη και ανθρώπινη επαφή.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΚΗΨΥΑΚ για το 2020 (Ιαν-Σεπ 2020) συνολικά πραγματοποιήθηκαν 7.150 θεραπευτικές πράξεις. Η πλειοψηφία των συνεδριών αφορά σε ασθενείς (σε ποσοστό 65%), ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό (79%), των ανθρώπων που λαμβάνουν τις υπηρεσίες του ΚΗΨΥΑΚ είναι γυναίκες. Η διάγνωση που συναντάται πιο συχνά είναι ο καρκίνος μαστού, σε ποσοστό 32%.

Οι υπηρεσίες του ΚΗΨΥΑΚ παρέχονται δωρεάν σε άτομα άνω των 18 ετών κατόπιν ραντεβού και χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από το Υπουργείο Υγείας.

Δεν ξεχνάμε τον καρκίνο στην πανδημία: Ένα χρήσιμο webinar

Εν τω μεταξύ, με σύνθημα, «ΔΕΝ ΞΕΧΝΑΜΕ τον καρκίνο κατά την πανδημία COVID-19», η Εταιρεία Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας (ΕΟΠΕ), διοργανώνει Webinar το Σάββατο, 6 Φεβρουαρίου, στις 10:30 – 12:30, το οποίο θα μεταδοθεί ζωντανά διαδικτυακά. Το κοινό θα έχει την ευκαιρία να απευθύνει ερωτήσεις στους ειδικούς που θα συμμετέχουν στην εκδήλωση.

Διακεκριμένοι επιστήμονες του ελληνικού και διεθνούς χώρου, Παθολόγοι-Ογκολόγοι, μέλη της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας θα ενημερώσουν το κοινό αναδεικνύοντας τη σημασία της πρόληψης, διάγνωσης και θεραπείας του καρκίνου κατά την πανδημία COVID-19 και πώς θα αλλάξει η καθημερινότητά μας με την έλευση του εμβολίου.

Συντονιστές του Webinar εκ μέρους της ΕΟΠΕ είναι οι κ.κ. Ιωάννης Μπουκοβίνας, Πρόεδρος του ΔΣ ΕΟΠΕ, Ζένια Σαριδάκη, Αντιπρόεδρος του ΔΣ ΕΟΠΕ και Νικόλαος Τσουκαλάς, Ειδ. Γραμματέας του ΔΣ ΕΟΠΕ.

Έτος καρκίνου προτείνει η ΕΕ

Εξάλλου, η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου – ΕΛΛ.Ο.Κ., διοργανώνει από σήμερα 4 έως τις 6 Φεβρουαρίου, το 5ο Ετήσιο Συνέδριο της με τίτλο: «2021: Κατακτώντας τον Καρκίνο» το οποίο θα διεξαχθεί διαδικτυακά.

Με τις δύο εμβληματικές πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Δράσης για τον Καρκίνο και την «Αποστολή Καρκίνος» του Προγράμματος Ηorizon Europe, σε συνδυασμό με την υψηλή χρηματοδότηση του Προγράμματος Υγείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, να χαρακτηρίζουν το 2021 ως «Έτος Καρκίνου», έχουν για πρώτη φορά δημιουργηθεί εξαιρετικές προϋποθέσεις και οι ιδανικές συνθήκες για την έναρξη της συντονισμένης και αποτελεσματικής εκστρατείας αντιμετώπισης του καρκίνου σε όλη την Ευρώπη.

Το σύνθημα του φετινού Συνεδρίου «#IAmAndIWill: Ενημερώνουμε, Διεκδικούμε, Εμπνέουμε», αποτελεί μια ισχυρή παρότρυνση για δράση για την καταπολέμηση του καρκίνου και είναι μέρος της Παγκόσμιας Εκστρατείας για την Παγκόσμια Ημέρα Καρκίνου της Διεθνούς Ένωσης για τον Έλεγχο του Καρκίνου (UICC).