«Γιατί δεν μίλησε νωρίτερα η Μπεκατώρου;»: Τέσσερις γυναίκες απαντάνε

Νέες καταγγελίες βλέπουν το φως της δημοσιότητας, ενώ σύσσωμος ο πολιτικός κόσμος στηρίζει την κ. Μπεκατώρου. Ωστόσο, πολλοί στα social media θέτουν το ερώτημα «γιατί η Μπεκατώρου δεν μίλησε νωρίτερα», αφού τα η καταγγελία αφορά συμβάν πριν είκοσι και πλέον χρόνια.

Το CNN Greece έθεσε το ερώτημα σε τέσσερις γυναίκες από την πολιτική, τη δημοσιογραφία, και τις γυναικείες οργανώσεις.

Όλγα Κεφαλογιάννη

Η βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Όλγα Κεφαλογιάννη, μας είπε:

«Η σεξουαλική κακοποίηση έχει πολλά πρόσωπα. Είναι μια βίαιη πράξη με ανυπολόγιστες ψυχολογικές συνέπειες για το θύμα, που δεν εκδηλώνεται πάντοτε με σωματική βία, αλλά και με λεκτική ή ψυχική.

Το σημαντικό για τις γυναίκες είναι να ενημερώνονται για τα πολλαπλά πρόσωπα της σεξουαλικής κακοποίησης, ώστε αυτή να είναι αναγνωρίσιμη σε όλες της τις εκφάνσεις. Ο νόμος θα πρέπει να ορίζει και να «φωτογραφίζει» με σαφήνεια τις εκφάνσεις αυτές, ώστε η γυναίκα να νιώθει σίγουρη ότι η προσφυγή σε αυτόν είναι το μόνο της καταφύγιο, αλλά και ο μόνος δρόμος να αποτρέψει τον θύτη να επαναλάβει την πράξη του.

Ισχυρή νομοθεσία και ενημέρωση είναι το μείγμα που θα απαλλάξει τη γυναίκα από τον κυκλώνα του φόβου και της σιωπής από τον οποίο καταλαμβάνεται όταν κακοποιείται είτε σεξουαλικά, είτε σωματικά είτε ψυχικά. Πρέπει να νιώθει ότι η κοινωνία στην οποία ζει δεν έχει κανένα περιθώριο ανοχής στα φαινόμενα αυτά. Και αυτό είναι ευθύνη της Πολιτείας.»

Έφη Αχτσιόγλου

Η τομεάρχης Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ, Έφη Αχτσιόγλου επισήμανε:

«Ακριβώς αυτοί που ρωτάνε γιατί το θύμα δεν μίλησε νωρίτερα είναι ο λόγος που το θύμα δεν μίλησε νωρίτερα (Ζακ Κωστόπουλος, Νοέμβριος 2017).

Το πραγματικό πρόβλημα είναι η κουλτούρα βιασμού που βρίσκεται βαθιά εμπεδωμένη στην κοινωνία μας. Τα συνακόλουθα ερωτήματα που τίθενται σχεδόν αμέσως μόλις μια γυναίκα μιλά για την κακοποίησή της, πέρα από το γιατί μιλάει τώρα, είναι: Κι αν προκάλεσε; Η ίδια δεν φταίει καθόλου; Μήπως έχει σκοπιμότητα; Όλα αυτά σχετίζονται με την πατριαρχία, με το γεγονός ότι η ανδρική εξουσία δεν θέλει να παραδεχτεί την πραγματικότητα του βιασμού και των κακοποιήσεων.

Μάλιστα είναι τόσο εμπεδωμένη η πατριαρχική εξουσία ώστε συχνά το θύμα καταλαμβάνεται από ενοχή, αντί για θυμό, και η κατάσταση περιβάλλεται με αίσθημα ντροπής. Είναι τόσο εμπεδωμένη αυτή η εξουσία ώστε αυτός που τελικά αναλαμβάνει το ρίσκο δεν είναι ο θύτης, αυτός που κακοποιεί, αλλά το ίδιο το θύμα που μιλάει. Κι αυτό ακριβώς είναι που πρέπει να αλλάξει.»

Δώρα Αναγνωστοπούλου

Η δημοσιογράφος του Mega Δώρα Αναγνωστοπούλου ανέφερε:

«Ίσως επειδή πιστεύεις ότι ο χρόνος που θα περάσει θα σε γιατρέψει. Θέλεις να ξεχάσεις να μην το σκέφτεσαι. Να προχωρήσεις τη ζωή σου, είσαι νέος άνθρωπος.

Φοβάσαι πως θα ξαναζήσεις τον εφιάλτη, τι θα πει ο κόσμος, ότι μπορεί να κατηγορηθείς πως εσύ το προκάλεσες.

Νομίζω όμως πως καταλαβαίνεις κάποια στιγμή ότι όσα περισσότερα χρόνια περνάνε στη σιωπή τόσο βαθαίνει το τραύμα σου. Καταλαβαίνεις πως ο χρόνος δεν επουλώνει αλλά σε φυλακίζει και τότε αποφασίζεις να μιλήσεις. Κάθε στιγμή όμως είναι η κατάλληλη στιγμή. Αυτό πρέπει να καταλάβουμε εμείς οι γυναίκες. Ένα μεγάλο ευχαριστώ στη Σοφία Μπεκατώρου και σε κάθε γυναίκα που σπάει την σιωπή της.»

Αναστασία Κεφαλληνού

Από τη μεριά της, η Αναστασία Κεφαλληνού, υπεύθυνη επικοινωνίας της γυναικείας οργάνωσης Κέντρο Διοτίμα, τόνισε:

«Πράγματι η έμφυλη και σεξουαλική βία είναι ένα αόρατο φαινόμενο. Σύμφωνα με την έρευνα του FRA 2014 (Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων), μόλις το 13% των περιστατικών έμφυλης βίας καταγγέλλεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην περίπτωση του βιασμού, μιας μορφής έμφυλης βίας που πλήττει βάναυσα την προσωπικότητα και την αξιοπρέπειά του ατόμου, προκαλώντας σημαντικά τραύματα στη σωματική και ψυχική υγεία των θυμάτων, οι δυσκολίες είναι ακόμα περισσότερες. Η κάθε γυναίκα χρειάζεται τους δικούς τις χρόνους και τρόπους για να μπορέσει να σταθεί στα πόδια της και να καταγγείλει ή ακόμα μιλήσει για αυτό που τις συνέβη. Μάλιστα όταν γνωρίζει ότι μπορεί να μην γίνει πιστευτή ή ότι μπορεί να την κατηγορήσουν για αυτό που τις συνέβη τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο.

Αυτό συμβαίνει γιατί συχνά οι γυναίκες που καταγγέλλουν βιασμό κατηγορούνται οι ίδιες για όσα υπέστησαν, ότι «προκάλεσαν», ότι είναι υπεύθυνες οι ίδιες. Η διάχυτη κουλτούρα του βιασμού, η ενοχοποίηση των θυμάτων, ο κοινωνικός στιγματισμός τους, εν τέλει η κοινωνική ανοχή απέναντι στην έμφυλη και σεξουαλική βία αποτελούν αποτρεπτικούς παράγοντες, που εμποδίζουν τις γυναίκες να μιλήσουν.

Ταυτόχρονα οι επιζώσες βιασμού συχνά βιώνουν ένα δεύτερο βιασμό μέσα στις δικαστικές αίθουσες από τους συνηγόρους υπεράσπισης, ή/και αντιμετωπίζουν αντιεπαγγελματικές/αντιδεοντολογικές συμπεριφορές από τις αστυνομικές και ιατροδικαστικές αρχές, συμπεριφορές που αποθαρρύνουν αντί να ενθαρρύνουν τα θύμα να καταγγείλουν.

Τέλος στην περίπτωση της Σοφίας Μπεκατώρου αλλά και άλλες περιπτώσεις που δημοσιοποιήθηκαν με το #metoo, επειδή η κακοποίηση, η βία, η παρενόχληση ασκείται συνήθως από δράστες που έχουν εξουσία και υψηλότερη ιεραρχική θέση, οι γυναίκες φοβούνται ή και απειλούνται πως αν μιλήσουν θα υποστούν δυσμενή μεταχείριση, απόλυση κλπ. Αυτό αποτελεί ακόμη έναν φραγμό για την αποκάλυψη»