ΕΛΛΑΔΑ

Κοροναϊός: Ο πρύτανης του ΕΚΠΑ εξηγεί πώς μεταδόθηκε ο ιός

Κοροναϊός: Ο πρύτανης του ΕΚΠΑ εξηγεί πώς μεταδόθηκε ο ιός
Muzzafar Kasim/Malaysia's Ministry of Health via AP

Κλινικές πληροφορίες για την επιδημία του νέου κοροναϊού, που έχει στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερους από 560 ανθρώπους παγκοσμίως δίνει ο πρύτανης του ΕΚΠΑ, καθηγητής Αθανάσιος Δημόπουλος.

Μέχρι σήμερα, έχουν επιβεβαιωθεί περίπου 29.000 κρούσματα, που σε ποσοστό 99% έχουν καταγραφεί στην Κίνα. Μεμονωμένα κρούσματα έχουν διαπιστωθεί και σε ακόμη 26 χώρες, ιδιαίτερα σε γειτονικές της Κίνας περιοχές λόγω του αυξημένου όγκου ταξιδιωτών.

Σημειώνει ότι «καθώς όμως, η επιδημία εξαπλώνεται, η εντατική επιστημονική έρευνα έχει αναδείξει σημαντικά στοιχεία για τη λοίμωξη που προκαλεί ο νέος κοροναϊός. Τα δεδομένα αυτά μπορούν να συμβάλλουν στη καλύτερη διαχείριση της κατάστασης από τις υγειονομικές αρχές».

Το γονιδίωμα του νέου κοροναϊού έχει πολύ μεγάλη ομοιότητα με αυτό αντίστοιχου ιού των νυχτερίδων

Σύμφωνα με τον κ. Δημόπουλο, η επιδημιολογική έρευνα και η ανάλυση του γονιδιώματος του ιού έχουν αποκαλύψει πώς μεταδόθηκε ο ιός στους ανθρώπους. «Το γονιδίωμα του νέου κοροναϊού έχει πολύ μεγάλη ομοιότητα με αυτό αντίστοιχου ιού των νυχτερίδων που θεωρείται ο ξενιστής της νόσου.

Δεν είναι γνωστό ακόμη ποιο ενδιάμεσο ζώο μετέφερε τον ιό στον άνθρωπο. Από τα επιδημιολογικά στοιχεία προκύπτει ότι ένας μόνο ασθενής μολύνθηκε από τον ιό από ζώο και έκτοτε ξεκίνησε η μετάδοση μεταξύ των ανθρώπων. Σε όλα τα υπόλοιπα περιστατικά που έχουν καταγραφεί η μετάδοση έγινε από άνθρωπο σε άνθρωπο. Η αρχική μετάδοση πιστεύεται ότι έγινε στην αγορά αγρίων ζώων της πόλης Ουχάν που έχει κλείσει και απολυμανθεί για να αποτραπεί η περαιτέρω μετάδοση από τον αρχικό ξενιστή».

Η μεταδοτικότητα του ιού

Το δεύτερο σημαντικό στοιχείο είναι η μεταδοτικότητα του ιού. Όπως αναφέρει ο κ. Δημόπουλος, «σε σύγκριση με τις άλλες δύο επιδημίες κοροναϊών τα τελευταία 20 χρόνια (SARS και MERS), ο νέος κοροναϊός φαίνεται ότι είναι περισσότερο μολυσματικός, καθώς έχει υπολογιστεί ότι κάθε ασθενής προσβάλλει κατά μέσο όρο 2,68 άτομα, αλλά λιγότερο θανατηφόρος. Η περίοδος επώασης του ιού έχει υπολογιστεί σε 5,2 ημέρες, αλλά σε μεμονωμένες περιπτώσεις μπορεί να φτάνει ακόμη και τις 14 ημέρες. Δεν είναι ξεκάθαρο ακόμη πότε ένα προσβεβλημένο άτομο γίνεται μεταδοτικό. Υπάρχουν περιστατικά που η μετάδοση έγινε από άτομα που δεν είχαν ακόμη νοσήσει. Θεωρείται όμως ότι στη πλειονότητα των περιπτώσεων, η μετάδοση γίνεται από συμπτωματικά άτομα». Προσθέτει ότι τα δεδομένα αυτά έχουν οδηγήσει στην έκδοση ταξιδιωτικών οδηγιών, ιδίως στις Ηνωμένες Πολιτείες, που έχουν απαγορεύσει την είσοδο σε άτομα που τις τελευταίες 14 ημέρες επισκέφθηκαν την Κίνα. Αντίστοιχα, όσοι Αμερικανοί πολίτες επαναπατρίστηκαν από την Κίνα παραμένουν σε υποχρεωτική καραντίνα για το διάστημα αυτό.

Κλινικές εκδηλώσεις της λοίμωξης

Αναφορικά με τις κλινικές εκδηλώσεις της λοίμωξης από τον νέο κοροναϊό, αυτές είναι μη ειδικές και ομοιάζουσες με άλλες ιογενείς λοιμώξεις. Οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίζουν πυρετό και μη παραγωγικό (ξηρό) βήχα, ενώ στο ένα τρίτο των περιπτώσεων αναφέρεται δύσπνοια. Σε μερικές περιπτώσεις υπάρχουν μυαλγίες, κεφαλαλγία και διάρροια. Οι περισσότεροι ασθενείς που νόσησαν ήταν μέσης ηλικίας, δηλαδή από 49-56 ετών, ενώ τα κρούσματα σε παιδιά είναι σπάνια. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η συμπτωματολογία της λοίμωξης είναι ήπια, αλλά υπάρχουν και περιστατικά με βαριά πνευμονία με διάχυτα διηθήματα στην ακτινογραφία. Οι πιο βαριές εκδηλώσεις της νόσου εμφανίζονται σε άτομα που έχουν ήδη προβλήματα υγείας, κυρίως υπέρταση και σακχαρώδη διαβήτη. Το ένα τρίτο των περιστατικών που εισήχθησαν στο νοσοκομείο με βαριά πνευμονία οδηγήθηκαν τελικά σε διασωλήνωση. Με βάση τα παραπάνω, οι υγειονομικές αρχές στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δώσει οδηγία κάθε περιστατικό με συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού που έχει επισκεφτεί την Κίνα ή έχει έρθει σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα από τον ιό τις τελευταίες 14 ημέρες να θεωρείται ως ασθενής υπό διερεύνηση για τον κοροναϊό και να ακολουθούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίες.

Μέχρι τώρα η αντιμετώπιση των ασθενών είναι υποστηρικτική. Ακόμη δεν έχει αναπτυχθεί εμβόλιο για τον νέο κοροναϊό και κάποια αντιϊκά φάρμακα ερευνώνται στα πλαίσια κλινικών μελετών με βάση προηγούμενη εμπειρία με τους ιούς SARS και MERS. Είναι σημαντικό να τονιστεί όμως ότι ο έλεγχος της προηγούμενης επιδημίας από τον ιό SARS έγινε τελικά με την εφαρμογή των βασικών κανόνων δημόσιας υγείας, δηλαδή την παραμονή των ασθενών στο σπίτι (εφόσον δεν συντρέχει βέβαια λόγος μετάβασης στο νοσοκομείο), το επιμελές πλύσιμο των χεριών και την κάλυψη στόματος και μύτης σε ασθενείς που βήχουν.

Αυστηρά μέτρα ασφαλείας παγκοσμίως

Σημειώνεται πως εκτός ηπειρωτικής Κίνας, περισσότερα από 240 κρούσματα έχουν επιβεβαιωθεί σε περίπου τριάντα χώρες και περιοχές.

Χιλιάδες ταξιδιώτες και μέλη πληρώματος βρίσκονται υπό περιορισμό σε δύο κρουαζιερόπλοια στην Ασία.

Στην Ιαπωνία, το Diamond Princess παραμένει σε καραντίνα μετά την επιβεβαίωση 20 κρουσμάτων πάνω στο πλοίο. Περίπου 3.700 άνθρωποι έχουν περιοριστεί στις καμπίνες τους.

Στο Χονγκ Κονγκ, περίπου 3.600 άνθρωποι βρίσκονται επίσης σε καραντίνα πάνω στο World Dream, τρεις πρώην επιβάτες του οποίου βρέθηκαν θετικοί στον ιό.

Πολλές χώρες εντείνουν τους περιορισμούς. Το Βιετνάμ έγινε η πιο πρόσφατη χώρα που απαγόρευσε την είσοδο σε ταξιδιώτες που φθάνουν από την Κίνα. Η χώρα επιβεβαίωσε σήμερα δύο νέα κρούσματα του κοροναϊού, ανεβάζοντας σε 12 τον συνολικό αριθμό τους. Και τα δύο κρούσματα είναι πολίτες του Βιετνάμ από τη βόρεια επαρχία Βινχ Φουκ και είχαν στενή επαφή με ασθενείς που είχαν τον ιό, ανέφερε σε μια ανακοίνωση το υπουργείο Υγείας.

Η Σαουδική Αραβία προχώρησε σε πιο ριζοσπαστικά μέτρα: απαγόρευσε τα ταξίδια στην Κίνα των πολιτών της καθώς και των ξένων πολιτών που κατοικούν στη χώρα προειδοποιώντας ότι, σε διαφορετική περίπτωση, θα επιβάλει κυρώσεις.

Το Καζακστάν απαγόρευσε την εξαγωγή προστατευτικών μασκών μετά την εκτόξευση των πωλήσεών τους στη γειτονική Κίνα με αποτέλεσμα να αυξηθούν οι τιμές και να περιοριστεί η διαθεσιμότητα. Η χώρα, που συνορεύει με την Κίνα, δεν έχει καταγράψει κρούσματα του ιού, αλλά έχει θέσει σε καραντίνα δεκάδες ανθρώπους για να τους υποβάλει σε τεστ.

Η Ιταλία ελέγχει τη θερμοκρασία όλων των επιβατών από το εξωτερικό και η Αυστρία εφαρμόζει ελέγχους θερμοκρασίας στο αεροδρόμιο της Βιέννης για τους προερχόμενους από το Πεκίνο επιβάτες.

Η Ινδονησία διέκοψε τις αεροπορικές συνδέσεις με την Κίνα, με αποτέλεσμα χιλιάδες Κινέζοι τουρίστες να αποκλειστούν στο τουριστικό νησί Μπαλί -- στους οποίους οι κινεζικές αρχές θα προτείνουν αύριο πτήσεις επαναπατρισμού.

Στο πλαίσιο αυτό, οι αεροπορικές εταιρίες Air France και KLM ανακοίνωσαν την παράταση έως τις 15 Μαρτίου της αναστολής των πτήσεών τους προς την ηπειρωτική Κίνα. Η Virgin Australia, από την πλευρά της, θα σταματήσει τις πτήσεις της προς το Χονγκ Κονγκ, όπως και οι αμερικανικές United και American Airlines.

Οι αρχές του Χονγκ Κονγκ έκλεισαν σχεδόν το σύνολο των μεθοριακών σταθμών με την υπόλοιπη χώρα και επιβάλλουν από το Σάββατο καραντίνα 14 ημερών σε όλους τους επισκέπτες από την ηπειρωτική Κίνα.

Υπό το κράτος του πανικού για μια υποτιθέμενη έλλειψη, οι κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ έσπευσαν στα σουπερμάρκετ για να προμηθευτούν τεράστιες ποσότητες χαρτιού τουαλέτας.

Ενώ την Τετάρτη δήλωναν «εξαιρετικά ανήσυχοι», οι διοργανωτές των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο 2020 διαβεβαίωσαν πως οι Αγώνες θα εξελιχθούν «όπως είχε προβλεφθεί».

Ο απολογισμός της επιδημίας αυξήθηκε σε 563 θανάτους στην ηπειρωτική Κίνα (εκτός από το Χονγκ Κονγκ και το Μακάο), όπου σχεδόν 3.700 νέα κρούσματα ανακοινώθηκαν μέσα σε μία μόνο ημέρα. Αλλού, δύο θάνατοι αποδόθηκαν από τις αρχές στην επιδημία, ο ένας στις Φιλιππίνες και ο άλλος στο Χονγκ Κονγκ.

Το ποσοστό θνησιμότητας του νέου κοροναϊού, γύρω στο 2%, παραμένει προς το παρόν πολύ χαμηλότερο εκείνου του Sars (Σοβαρό και Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο) που είχε σκοτώσει 774 ανθρώπους σε όλο τον κόσμο το 2002-2003.

Δύο εβδομάδες αφού τέθηκε de facto σε καραντίνα η πόλη Ουχάν και στη συνέχεια ένα μεγάλο τμήμα της κεντρικής επαρχίας Χουμπέι, της οποίας είναι η πρωτεύουσα, επίκεντρο της επιδημίας, το τοπικό σύστημα υγείας εξακολουθεί να μην μπορεί να ανταποκριθεί στη συρροή των ασθενών.

Στην Ουχάν ένα αυτοσχέδιο νοσοκομείο 1.000 κλινών που κατασκευάστηκε μέσα σε δέκα ημέρες δέχθηκε την Τρίτη τους πρώτους ασθενείς. Η λειτουργία ενός δεύτερου, του ίδιου τύπου, δυναμικότητας 1.600 κλινών, αναμένεται να ακολουθήσει.

Οι αρχές ανακοίνωσαν επίσης τη μετατροπή περίπου δέκα δημόσιων κτηρίων της πόλης, μεταξύ των οποίων πολιτιστικά κέντρα ή κλειστά γήπεδα, σε αυτοσχέδιες κλινικές.

Η μητρόπολη των 11 εκατομμυρίων κατοίκων παρουσιάζει «σοβαρή» έλλειψη κλινών, καθώς και «εξοπλισμού και υλικών», δήλωσε ο Χου Λισάν, υψηλόβαθμος αξιωματούχος της Ουχάν.

Παράλληλα, ο κινεζικός όμιλος βιοτεχνολογίας BGI ανακοίνωσε σήμερα την έναρξη λειτουργίας στην Ουχάν ενός εργαστηρίου που μπορεί να διεκπεραιώνει κάθε μέρα περισσότερα από 10.000 τεστ ανίχνευσης του ιού.

Αλλού στην Κίνα, τα μέτρα περιορισμού επεκτείνονται σε έναν όλο και μεγαλύτερο αριθμό πόλεων.

Πολλοί δήμοι, ακόμη κα περιοχές της απομακρυσμένης βορειοανατολικής Κίνας, προτείνουν πριμ σε όποιον καταγγείλει την άφιξη ανθρώπων από τη Χουμπέι.

Στη Ναντσάνγκ (κέντρο), φαρμακεία αναφέρουν στις αρχές τα στοιχεία των πελατών που αγοράζουν φάρμακα κατά του βήχα ή του πυρετού.

Η κινεζική οικονομία μπορεί να πληγεί σε πιο μόνιμη βάση, καθως σε πολλές επαρχίες η πλειονότητα των επιχειρήσεων και των εργοστασίων δεν πρόκειται να επαναλειτουργήσουν πριν από τις 10 Φεβρουαρίου στην καλύτερη περίπτωση.

Ο ηλεκτρονικός κολοσσός Foxcomm της Ταϊβάν, ένας προμηθευτής-κλειδί της αμερικανικής Apple, ανέφερε πως οι εργάτες ενός από τα εργοστάσιά του στη Χενάν (κεντρική Κίνα), μια τεράστια εγκατάσταση παραγωγής iPhones, θα τεθούν σε καραντίνα για τουλάχιστον μία εβδομάδα.