Τι είναι το 112 και πώς θα το χρησιμοποιούμε

Αυτό που αξίζει να σημειωθεί είναι ότι εκτιμάται ότι, μετά τις πρόσφατες αναβαθμίσεις από Apple και Samsung, το ποσοστό των smartphones που μπορούν να λάβουν τα σχετικά μηνύματα φθάνει στο 92% με την τάση να είναι αυξητική.

Το καλοκαίρι το αντίστοιχο ποσοστό κάλυψης ήταν στο 38% και γι’ αυτό το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ξεκίνησε σειρά επαφών με τους κατασκευαστές κινητών τηλεφώνων.

Ας δούμε όμως τι είναι και πώς λειτουργεί το 112.

Τι είναι

Το 112 αποτελεί μια ολοκληρωμένη υπηρεσία επικοινωνιών εκτάκτου ανάγκης, η οποία περιλαμβάνει εισερχόμενο και εξερχόμενο σκέλος και χρησιμοποιείται σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όσον αφορά το πρώτο σκέλος, ο πολίτης μπορεί να καλέσει το 112 σε κάθε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, οπουδήποτε στην Ελλάδα.

Όσον αφορά το εξερχόμενο σκέλος, η υπηρεσία επιτρέπει την προειδοποίηση των πολιτών σε περιπτώσεις φυσικών, τεχνολογικών και άλλων καταστροφών με την αποστολή μηνυμάτων μέσω διαφόρων τεχνολογιών και καναλιών επικοινωνίας.

Πηγή: Pixabay

Τι γίνεται από 1/1/2020

Όσον αφορά το εισερχόμενο σκέλος, το 112 θα λειτουργεί όλο το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα.
Η κλήση είναι χωρίς χρέωση και μπορεί να γίνει από σταθερό ή κινητό τηλέφωνο, ακόμη και χωρίς κάρτα SIM, καθώς και από δημόσιους τηλεφωνικούς θαλάμους χωρίς τηλεκάρτα.

Το 112 λειτουργεί εντός της εμβέλειας οποιουδήποτε δικτύου κινητής τηλεφωνίας. Αν η περιοχή του συμβάντος δεν καλύπτεται από το δίκτυο κινητής τηλεφωνίας του καλούντος, η κλήση προς το 112 πραγματοποιείται μέσω άλλων δικτύων.

Στις κλήσεις απαντούν ειδικά εκπαιδευμένοι χειριστές στα ελληνικά, αγγλικά και γαλλικά. Η στελέχωση έχει γίνει από χειριστές εισερχομένων κλήσεων του ΟΤΕ καθώς και με επιχειρησιακούς συνδέσμους από την Ελληνική Αστυνομία, το Πυροσβεστικό Σώμα, το Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας και το Λιμενικό Σώμα-Ελληνική Ακτοφυλακή.

Ο εντοπισμός της θέσης του καλούντος θα γίνεται αυτόματα για όλες τις κλήσεις, αμέσως μόλις απαντήσει ο χειριστής. Η θέση του καλούντος απεικονίζεται άμεσα σε ηλεκτρονικό χάρτη στην οθόνη του χειριστή. Από τον Απρίλιο του 2020, ο εντοπισμός της θέσης του καλούντος θα γίνεται με το σύστημα Advanced Mobile Location/Emergency Location Service (AML/ELS), το οποίο βασίζεται στο δέκτη GPS έξυπνου κινητού τηλεφώνου, επιτυγχάνοντας εντοπισμό με ακρίβεια μικρότερη των 100 μέτρων εντός 30 δευτερολέπτων.

Το σύστημα 112 θα επιτρέπει στον πολίτη να ειδοποιεί τις υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης όχι μόνο με τηλεφωνική κλήση, αλλά και με αποστολή μηνυμάτων SMS και MMS, αλλά και με email και fax. Ως εκ τούτου, οι πολίτες με ακουστική αναπηρία θα μπορούν να ειδοποιήσουν το 112 απρόσκοπτα, ενώ οι πολίτες με γνωστική αναπηρία θα μπορούν να στείλουν φωτογραφία (MMS) με το συμβάν αν δεν έχουν τη δυνατότητα να περιγράψουν τι έχει συμβεί.

Επιπλέον, θα παρέχεται η δυνατότητα γεωεντοπισμού του καλούντος. Σημειωτέον ότι προς το παρόν η τελευταία δυνατότητα δεν είναι αυτόματη και χρειάζεται 15λεπτη χρονική περίοδος εντοπισμού. Υπάρχει, όμως, σε εξέλιξη διαδικασία συνεννόησης με τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους για την διερεύνηση της δυνατότητας μεσοπρόθεσμης αυτοματοποίησης του συστήματος.

Συνεπώς, οι υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης θα μπορούν να κατευθυνθούν στο συμβάν ακόμα και όταν ο καλών σε βοήθεια συμπολίτης μας δεν δύναται να εξηγήσει το σημείο στο οποίο βρίσκεται (π.χ. λόγω οπτικής αναπηρίας) ή να δώσει διευκρινήσεις για το είδος της ανάγκης που έχει (π.χ. λόγω νοητικής ή γνωστικής αναπηρίας).

Όσον αφορά το εξερχόμενο σκέλος, το 112 θα περιλαμβάνει το Σύστημα Συναγερμού Πολιτών. Πρόκειται για ένα σύστημα έγκαιρης ειδοποίησης πολιτών σε περιπτώσεις φυσικών, τεχνολογικών και άλλων καταστροφών μέσω της αποστολής μηνυμάτων σε καθορισμένες γεωγραφικές περιοχές.

Τα μηνύματα αυτά συντάσσονται στα ελληνικά και τα αγγλικά, και προσαρμόζονται κατά περίπτωση ανάλογα με το είδος του συμβάντος και τις απαιτούμενες ενέργειες. Παρέχουν οδηγίες για τη λήψη μέτρων αυτοπροστασίας από πολίτες που επηρεάζονται ή μπορεί δυνητικά να επηρεαστούν από μια τέτοια κατάσταση.

Τα μηνύματα μπορούν να είναι φωνητικά ή γραπτά.

Κατ’ αρχήν υπάρχουν τα Μηνύματα Εκπομπής Κυψέλης (Cell Broadcast – CB). Ο πολίτης λαμβάνει στο έξυπνο κινητό του τηλέφωνο γραπτό προειδοποιητικό μήνυμα, που εμφανίζεται στην οθόνη του κινητού τηλεφώνου και συνοδεύεται από χαρακτηριστικό ήχο συναγερμού (διαφορετικού από κάθε άλλο ήχο ειδοποίησης της συσκευής). Η αποστολή μηνυμάτων CB γίνεται δωρεάν και υποστηρίζεται δυνητικά από την πλειοψηφία των έξυπνων κινητών τηλεφώνων που έχουν αγοραστεί στην Ελλάδα. Σημειωτέον πως εκτιμάται πως το 80% των Ελλήνων χρησιμοποιεί smartphone.

Επίσης, υπάρχουν τα μηνύματα της υπηρεσίας σύντομων μηνυμάτων (Short Message Service – SMS). Ο πολίτης λαμβάνει στο κινητό του τηλέφωνο γραπτό μήνυμα. Ως αποστολέας του μηνύματος εμφανίζεται το «112». H τεχνολογία αυτή απευθύνεται σε πολίτες που δεν διαθέτουν έξυπνα κινητά.

Επίσης, μπορούν να αποσταλούν μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email), τα οποία ο πολίτης μπορεί να διαβάσει σε κινητό τηλέφωνο, tablet, σταθερό ή φορητό υπολογιστή. Ως αποστολέας του μηνύματος εμφανίζεται το «112».

Ακόμη, υπάρχουν και οι φωνητικοί συναγερμοί. Ο πολίτης δέχεται τηλεφωνική κλήση στο κινητό ή σταθερό του τηλέφωνο. Ως καλών εμφανίζεται το «112». Μόλις ο πολίτης απαντήσει την κλήση, ακούει φωνητικό μήνυμα, ηχογραφημένο ή μεταφρασμένο από γραπτό κείμενο (text-to-speech).

Τι πρέπει να κάνουν οι πολίτες

Όσον αφορά στα smartphones, οι πολίτες προκειμένου να λαμβάνουν μηνύματα Cell Broadcast – CB, χρειάζεται να έχουν στη συσκευή τους το κατάλληλο ενημερωμένο λογισμικό (firmware) και παράλληλα ορισμένες ρυθμίσεις, οι οποίες μπορεί να διαφέρουν ανά συσκευή. Πρακτικά, αυτό γίνεται αυτόματα στις συσκευές που αναβαθμίζονται με το σχετικό λογισμικό από τους κατασκευαστές τους. Πάντως, συνίσταται να ελέγξει ο καθένας αν είναι ενεργοποιημένη η σχετική δυνατότητα. Αυτό φαίνεται στις ρυθμίσεις της συσκευής και πιο συγκεκριμένα στις ρυθμίσεις δικτύου όπου μπορείτε να ελέγξετε αν είναι ενεργοποιημένα τα μηνύματα δικτύου.

Σημειωτέον πάντως πως η τεχνολογία αυτή επιτρέπει την αποστολή μηνυμάτων σε όλες τις συσκευές σε μια περιοχή και όχι σε έναν κατάλογο τηλεφωνικών αριθμών. Συνεπώς, δεν χρειάζεται εγγραφή, και η υπηρεσία είναι διαθέσιμη σε όλους τους κατοίκους, εργαζόμενους και επισκέπτες μιας περιοχής.

Οι πολίτες που δεν διαθέτουν smartphones, προκειμένου να λαμβάνουν SMS, όπως επίσης και για τους πολίτες που επιθυμούν να λαμβάνουν email ή φωνητικούς συναγερμούς, προϋπόθεση είναι η προηγούμενη εγγραφή τους σε βάση δεδομένων της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.

Κατά την εγγραφή του, ο πολίτης δηλώνει τον αριθμό του, τη διεύθυνση του email του, ανάλογα με τον τύπο του μηνύματος που επιθυμεί να λαμβάνει, καθώς και τη διεύθυνση κατοικίας ή εργασίας του. Η στόχευση του μηνύματος γίνεται με βάση τη διεύθυνση που έχει δηλώσει και θα ειδοποιείται, όταν η διεύθυνση αυτή βρεθεί εντός της καθορισμένης γεωγραφικής περιοχής που επιλέγεται ανάλογα με τον κίνδυνο.

Σε κάθε περίπτωση ο πολίτης θα λάβει το μήνυμα CB, εφόσον διαθέτει smartphone και σύμφωνα με τις παραπάνω προϋποθέσεις. Διαφορετικά, θα λάβει μήνυμα SMS ή email ή φωνητικό συναγερμό, ανάλογα με το μέσο που έχει επιλέξει κατά την εγγραφή του.

Η εγγραφή θα μπορεί να γίνεται με τη συμπλήρωση ηλεκτρονικής φόρμας στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας ή με κλήση στο 112. Για όσους πολίτες εγγραφούν στην βάση δεδομένων της ΓΓΠΠ, θα δημιουργηθεί αντίστοιχο μητρώο, προκειμένου να δέχονται τους εναλλακτικούς τύπους ειδοποιήσεων, πλην του CB. Μάλιστα, ειδικά για τα γραπτά μηνύματα SMS, που θα αποστέλλονται σε προκαθορισμένες γεωγραφικές περιοχές (clusters), δημιουργείται πλατφόρμα αποστολής τους, την οποία θα διαχειρίζεται η ΓΓΠΠ.

Σύμφωνα με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το εξερχόμενο σκέλος δεν αντικαθιστά, αλλά συμπληρώνει και λειτουργεί σε συνδυασμό με τις υπάρχουσες μεθόδους και τεχνικές προειδοποίησης. Η επιλογή της μεθόδου και της τεχνολογίας ειδοποίησης εξαρτάται από το χρόνο, τη θέση και το είδος του συμβάντος.

Συνεπώς, χρήση του 112 θα γίνεται αποκλειστικά σε περιπτώσεις εξαιρετικού και άμεσου κινδύνου, εφόσον αυτή είναι η ενδεδειγμένη λύση, και στο βαθμό που συνάδει με τα επιχειρησιακά και τακτικά σχέδια απόκρισης. Για παράδειγμα, ενώ ο Χάρτης Πρόβλεψης Κινδύνου Πυρκαγιάς εκδίδεται από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας καθημερινά από 1η Ιουνίου έως 31 Οκτωβρίου, μόνο στις περιπτώσεις όπου ο κίνδυνος πυρκαγιάς εκτιμάται ακραίος (Κατηγορία Κινδύνου 5 – Κατάσταση Συναγερμού) θα αποστέλλεται μήνυμα.