Μάτι ένας χρόνος - Σε ομηρία οι πυρόπληκτοι περιμένουν τους τελικούς δασικούς χάρτες

Κούραση από τον συνεχή αγώνα για την αποκατάσταση των ζημιών, κούραση από την αναμονή των αδειών για να φτιάξουν τα σπίτια τους, κούραση από το να βλέπουν την περιοχή τους «κρανίου τόπο», κούραση από το να μιλούν συνεχώς στους δημοσιογράφους και να διαπιστώνουν ότι δεν βγαίνει τίποτα από τη δημοσιοποίηση των προβλημάτων τους στα ΜΜΕ.

Πολλοί από αυτούς που έχασαν τα σπίτια τους μεταφέρθηκαν στις κατασκηνώσεις του Αγίου Ανδρέα οι οποίες όμως προορίζονται για παιδιά με ειδικές ανάγκες και σε αυτές του στρατού και της πολεμικής αεροπορίας σε Άγιο Ανδρέα και Ζούμπερι. Σήμερα έχουν μεταφερθεί όλοι στις κατασκηνώσεις του στρατού και τις αεροπορίας, συνολικά περίπου 250 άτομα.

Σε γενικές γραμμές ο κόσμος που διαμένει στις κατασκηνώσεις είναι ευχαριστημένος από το γεγονός ότι έχει στέγη, φαγητό σε καθημερινή βάση, ζέστη το χειμώνα και δροσιά το καλοκαίρι και ευπρεπείς κοινόχρηστους χώρους, άλλα όλοι τους θέλουν να ξαναφτιάξουν τα σπίτια τους και εδώ είναι που αρχίζουν τα προβλήματα.

Οι πυρόπληκτοι που διαμένουν στην κατασκήνωση του στρατού στον Άγιο Ανδρέα συνομιλούν με τον δημοσιογράφο του CNN Greece, Κώστα Πλιάκο.

Όπως λένε οι κάτοικοι, τα πρώτα χρήματα που δόθηκαν στους πυρόπληκτους, 5.000 ευρώ για τις κατοικίες και 8.000 ευρώ για τις επιχειρήσεις, δόθηκαν σχετικά γρήγορα χωρίς ωστόσο να λείπουν τα προβλήματα.

Όπως για την κυρία Μαρία Σπυροπούλου και τον σύζυγό της Νίκο Τσίπρα. Ο κ. Τσίπρας, ηλεκτρολόγος στο επάγγελμα, είχε την επαγγελματική του στέγη στον έναν από τους δύο ορόφους του σπιτιού της συζύγου του το οποίο χαρακτηρίστηκε κόκκινο. Το διώροφο καταστράφηκε ολοσχερώς και οι δύο τους πήραν μισή αποζημίωση για το σπίτι και μισή για την επιχείρηση, κάτι που το θεωρούν άδικο.

Για να επιστρέψουμε όμως στις οικοδομικές άδειες που είναι και το μείζον πρόβλημα, οι κάτοικοι καταγγέλλουν ότι η προηγούμενη κυβέρνηση - που τουλάχιστον είχε την ευθύνη μέχρι πρόσφατα - τους κρατούσε ομήρους με το να μην δημοσιεύει τους τελικούς δασικούς χάρτες για την περιοχή ώστε να ξέρουν τι θα κάνουν με τα σπίτια τους.

Μέχρι στιγμής έχουν εκδοθεί 342 άδειες επισκευής για σπίτια που ήταν κίτρινα και σε περιοχές που από το δασαρχείο έχουν χαρακτηριστεί ΑΑ και όχι σε περιοχές ΔΑ. Τι σημαίνει αυτό;

Ο δασικός χάρτης της περιοχής που εκδόθηκε τον Οκτώβριο του 2018. Για τις περιοχές με κόκκινο χρώμα αναμένεται να εκδοθεί χάρτης σε δεύτερη φάση.

Για να καταλάβει κανείς το πρόβλημα, στους χάρτες της πρώτης φάσης που έβγαλε το δασαρχείο τον Οκτώβριο του 2018, ορίζονται περιοχές που ήταν χαρακτηρισμένες ως αγροτικές, δασικές, πρώην δασικές και νυν αγροτικές κτλ (μπορείτε να δείτε τον χάρτη που δημοσιεύουμε παραπάνω).

Ο χάρτης που δημοσιεύουμε έχει προκύψει από τη σύγκριση χαρτών του 1945 και του 2008 και καθορίζει τι είναι η κάθε περιοχή που κάηκε. Για παράδειγμα η κίτρινη περιοχή ήταν αγροτική και παραμένει αγροτική (ΑΑ). Η κόκκινη περιοχή όμως στην οποία υπάρχουν πολλά καμένα σπίτια σημαίνει ότι γι αυτές τις περιοχές υπάρχει πρόβλημα γιατί κάποτε ήταν δάσος, σήμερα είναι κάτι άλλο (ΔΑ) - (σπίτι ή αγρός) και ο οριστικός χάρτης για τον χαρακτηρισμό τους θα εκδοθεί σε δεύτερη φάση.

Γιατί όμως σε δεύτερη φάση;

Όπως λέει η κυρία Βαρβάρα Κασελούρη, μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής Κατοίκων στο Μάτι, είναι πολύ περίεργη όχι μόνο αυτή η καθυστέρηση στην έκδοση του τελικού χάρτη αλλά και ο χαρακτηρισμός που έγινε με την πρώτη φάση που χαρακτηρίζει ΔΔ περιοχές (στο χάρτη με κόκκινο χρώμα) που υπάρχουν σπίτια και μάλιστα πολύ μικρές εκτάσεις μέσα σε ΑΑ (αγροτικές) εκτάσεις.

Η κυρία Βαρβάρα Κασελούρη, μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής Κατοίκων στο Μάτι, λέει ότι πολλοί κάτοικοι που έχουν σπίτι σε κόκκινη περιοχή φοβούνται ότι το Δημόσιο μπορεί να διεκδικήσει τα σπίτια τους.

Αυτό που φοβούνται πολλοί κάτοικοι που έχουν σπίτια στις κόκκινες περιοχές όπως μας λέει η κυρία Κασελούρη είναι μήπως αντιμετωπίσουν πρόβλημα που μπορεί να σημαίνει ακόμη και να χάσουν τα σπίτια τους. Να τα διεκδικήσει δηλαδή το Δημόσιο βάσει της δασικής νομοθεσίας.

«Τον Αύγουστο του 2018 όλοι ξέραμε ότι επρόκειτο να βγουν οι δασικοί χάρτες της Ανατολικής Αττικής στους οποίους θα ήταν μέσα και το Μάτι. Όλη η Ελλάδα ξέρει ότι τα αυθαίρετα και όσα σπίτια τέλος πάντων είχαν προβλήματα νομιμότητας είχαν τακτοποιηθεί με το νόμο 720/77 και νομιμοποιηθεί με το νόμο Τρίτση του 83. Αυτοί οι νόμοι μας κάλυπταν. Τώρα μετά τη φωτιά τι άλλαξε και μας έχουν στα κόκκινα; Γιατί δεν βγήκαν οι χάρτες;» αναρωτιέται η κυρία Κασελούρη.

Όπως λέει η κυρία Κασελούρη η Συντονιστική Επιτροπή μετά από παρότρυνση προσώπων από το υπουργείο περιβάλλοντος και τη διεύθυνση Δασών, συγκέντρωσαν ότι συμβόλαια είχαν και το ιστορικό των οικοπέδων τους για την περιοχή ώστε να αποδείξουν ότι πρόκειται για αγροτικό κλήρο και τα έχουν καταθέσει στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με κοινοποίηση στα Δασαρχεία, ώστε οι αρμόδιες αρχές να πατήσουν πάνω σε αυτά τα στοιχεία πριν βγουν οι τελικοί χάρτες και να χαρακτηριστεί το Μάτι αγροτικός κλήρος και να τελειώσει η ταλαιπωρία των πολιτών.

Ο δρόμοι στο Μάτι είναι γεμάτοι εκτός από σκουπίδια με κλαδιά και μικρούς κορμούς από τα καμένα δέντρα κάτι που αποτελεί νέα πιθανή εστία φωτιάς.

Όπως είπαμε παραπάνω έχουν εκδοθεί περίπου 342 άδειες για επισκευή κίτρινων κτιρίων σε περιοχές ΑΑ, καμία για περιοχές ΔΑ και υπάρχουν 146 εγκρίσεις για ανακατασκευή κτιρίων σε σύνολο 27ο αιτήσεων.
Στην Αμπελούπουλη για παράδειγμα, που είναι οικισμός δίπλα στο Μάτι, όπως μας λέει η κυρία Αμαλία Γιασεμή, κάτοικος της περιοχής που το σπίτι καταστράφηκε, δεν έχει δοθεί καμία άδεια γιατί όλος ο οικισμός έχει χαρακτηριστεί ΔΑ παρά μόνο σε ένα σπίτι το οποίο ήταν κίτρινο και το οποίο είχε οικοδομική άδεια πριν το 1972.
Επίσης, όπως και κάθε σπίτι σε περιοχή ΔΑ, δεν δικαιούται αποζημίωση.
«Ένα χρόνο μετά τη φωτιά και ακόμη δεν ξέρουμε τι θα κάνουμε με το σπίτι μας. Είμαστε σε ομηρία» λέει η κυρία Γιασεμή που διαμένει στο στρατόπεδο Μηλτιάδη στον Άγιο Ανδρέα.

Ένα ακόμη πρόβλημα που επισημαίνουν οι κάτοικοι που περιμένουν να φτιάξουν τα σπίτια τους είναι ότι έχει γίνει κακός υπολογισμός για το κόστος επισκευής των σπιτιών. Η οικονομική βοήθεια που θα πάρει ο ιδιοκτήτες που έχει κίτρινο σπίτι ανέρχεται σε 500 ευρώ το τετραγωνικό. Γι αυτούς που έχουν κόκκινα σπίτια η βοήθεια ανέρχεται σε 1000 ευρώ. Όμως πολλοί ιδιοκτήτες κίτρινων σπιτιών επισημαίνουν ότι τα κίτρινα σπίτια έχουν υποστεί ζημιές με διαφορετικές διαβαθμίσεις. Έτσι ένα σπίτι κίτρινο αλλά με σοβαρές ζημιές παίρνει την ίδια βοήθεια με ένα κίτρινο με ελαφρές ζημιές. Αποτέλεσμα είναι το χρήματα να μην φτάνουν σε κάποιους ιδιοκτήτες με κίτρινο σπίτι με σοβαρές ζημιές και αυτό είναι κάτι που απασχολεί πολύ κόσμο που θα καθυστερήσει είτε να φτιάξει τις ζημιές είτε θα το παρατήσει μέχρι να βρει τα χρήματα που χρειάζονται.
Επίσης το σχέδιο για την αυτοστέγαση δεν φαίνεται να προχωρά γιατί δεν συμφέρει τους ιδιοκτήτες που έχασαν το σπίτι τους γιατί έχει πολλούς περιορισμούς και δεν μπορεί να υπερβαίνει την αντικειμενική αξία του νέου ακινήτου, κάτι που πρακτικά σημαίνει μικρότερα σπίτια σε σχέση με αυτά που κάηκαν.

Νεκρή η αγορά

Αν και η θάλασσα στην περιοχή είναι πεντακάθαρη και κατάλληλη για κολύμπι, ο κόσμος την αποφεύγει. Ειδικά στο Μάτι, γεγονός που έχει τις επιπτώσεις του στην εμπορική ζωή της περιοχής. Στις ξενοδοχειακές μονάδες η κίνηση είναι πεσμένη και όπως μας λέει η κυρία Χριστίνα Τόμσον, ιδιοκτήτρια του ξενοδοχείου Μυρτώ, «οι Έλληνες δεν πατάνε το πόδι τους στην περιοχή. Η δουλειά είναι πεσμένη και η περιοχή δουλεύει με ξένους που είτε δεν έχουν πλήρη εικόνα της καταστροφής και δεν ξέρουν πως ήταν πριν τη φωτιά, είτε γνωρίζουν πολύ καλά τι συνέβη και έρχονται επί τούτου για να στηρίξουν την περιοχή. «Τα τουριστικά γραφεία που είχαμε πέρυσι ακύρωσαν και δεν ξαναπάτησαν.»
Αλλά και τα ΜΜΕ δεν βοηθάνε για την εικόνα της περιοχής» μας λέει η Σμαραγδή, κόρη της κυρίας Τόμσον που εργάζεται στο ξενοδοχείο.
«Από τους κατοίκους και τους επαγγελματίες της περιοχής γίνεται μεγάλη προσπάθεια για να ξαναζωντανέψει η περιοχή και οι επιχειρήσεις της αλλά τα μέσα εστιάζουν μόνο στον πόνο και την καταστροφή. Για την προσπάθειά μας δεν λένε τίποτα».

"Δουλεύουμε πια μόνο με ξένους. Έλληνες δεν πατάνε στην περιοχή λένει η Σμαραγδή και Χριστίνα Τόμσον", ιδιοκτήτριες ξενοδοχείου στο Μάτι

«Με το ζόρι γεμίζουμε το μαγαζί μόνο τα Σάββατα» θα μας πει ο κ. Λάζαρος Δημόπουλος που έχει εστιατόριο –καφετέρια στο κέντρο του Ματιού. «Πριν γέμιζε το μαγαζί τρεις φορές και σήμερα δεν πατάει ψυχή. Δουλεύουμε μόνο με τους ξένους. Έλληνες δεν πατάνε στο Μάτι και όσοι έχουν σπίτια που δεν έπαθαν ζημιά προτιμούν να πάνε κάπου αλλού, παρά να έρθουν στο Μάτι. To γεγονός επίσης ότι δεν έχουν βγει οι άδειες επισκευής για τα σπίτια επιδεινώνει το πρόβλημα γιατί έτσι ο κόσμος δεν έρχεται καθώς δεν έχει ούτε σπίτι να μείνει ούτε κάποια δουλειά να κάνει. Αν είχαν αρχίσει οι επισκευές θα υπήρχε κόσμος στη περιοχή και κίνηση στην αγορά. »

"Δουλέυουμε πια μόνο τα Σάββατα. Έτσι όμως δεν μπορούν να αντέξουν οι επιχειρήσεις" λέει ο κ. Λάζαρος Δημόπουλος

Επιπλέον οι επιχειρηματίες της περιοχής δεν έχουν λάβει καμία οικονομική βοήθεια ακόμη για τις ζημιές που έπαθαν. Αν και έχουν κάνει τις αιτήσεις τους στην Περιφέρεια από όπου δικαιούνται να πάρουν χρήματα για τις ζημιές τους αλλά ακόμη δεν έχουν πάρει τίποτα εκτός από το πρώτο βοήθημα των 8.000 ευρώ που αναγνωρίζουν ότι δόθηκε πολύ γρήγορα.
«Δεν είμαστε πολλές επιχειρήσεις στο Μάτι. Θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν αλλά δεν έχει γίνει τίποτα. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο με τις υλικές ζημίες αλλά και με τα λειτουργικά κόστη. Τώρα με τη νέα κυβέρνηση έχουμε σκοπό να μαζευτούμε κάποιοι επιχειρηματίες και να κάνουμε μια συνάντηση να δούμε τι προθέσεις έχουν» καταλήγει ο κ. Δημόπουλος