Διεθνής «πρωτιά» για την ελληνική τσιπούρα και το λαβράκι
Άλλαξαν τα δεδομένα στην εκτροφή αγαπημένων ψαριών, όπως η τσιπούρα και το λαβράκι, τοποθέτησαν για πρώτη φορά την Ελλάδα στον παγκόσμιο χάρτη της Υπεύθυνης Υδατοκαλλιέργειας και κατάφεραν να κατακτήσουν την υψηλότερη πιστοποίηση ποιότητας, περιβαλλοντικής διαχείρισης και βιωσιμότητας, που υπάρχει αυτήν τη στιγμή σε επίπεδο μεσογειακής ιχθυοκαλλιέργειας στον κόσμο.
Έθεσαν, μάλιστα, και τις… βάσεις για τη «διαμόρφωση» του νεοαποκτηθέντος διεθνούς αναγνωρισμένου προτύπου «Aquaculture Stewardship Council» (ASC) στα συγκεκριμένα είδη, το οποίο έχει αποδειχθεί ότι συνεισφέρει στην ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων των μονάδων υδατοκαλλιέργειας στο θαλάσσιο περιβάλλον και, παράλληλα, προσφέρει στους καταναλωτές τη δυνατότητα να αναγνωρίζουν τις ορθές πρακτικές διαχείρισης των ιχθυοπαραγωγών και να τις επιβραβεύουν.
Ο λόγος για την αλυσίδα σουπερμάρκετ «ΑΒ Βασιλόπουλος» και την περιβαλλοντική οργάνωση «WWF Ελλάς», οι οποίες μαζί με τη «Νηρεύς», το μεγαλύτερο παραγωγό μεσογειακών ειδών ιχθυοκαλλιέργειας στον κόσμο, δημιούργησαν τον οδικό χάρτη για να μπορέσει η Ελλάδα να χαράξει πορεία προς την Αειφορία και το Βιώσιμο Εμπόριο και να φθάσει στο σημείο να φιλοξενεί σήμερα τις πρώτες πιστοποιημένες φάρμες τσιπούρας και λαβρακίου από το πρότυπο ASC, όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά και σε όλη τη Μεσόγειο!
Προϊόντα με… παράσημο
Πριν, όμως, διευκρινιστεί το τι σημαίνει αυτή η σπουδαία «διάκριση» για το καλάθι του καταναλωτή, είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό το μέγεθος της σημασίας αυτής της πιστοποίησης, η οποία κάνει τις φάρμες του Νηρέα να αποτελούν πλέον και με τη «βούλα», πρότυπο προς μίμηση για τους ιχθυοπαραγωγούς στα υπόλοιπα κράτη της Ευρώπης.
«Η ευζωία των ειδών και πώς αυτά αναπτύσσονται στους ιχθυοκλωβούς, οι χειρισμοί που επιτρέπονται κατά τη διάρκεια της ζωής των ψαριών στις μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας, οι φυσικοί πόροι που χρησιμοποιούνται στην εκτροφή και η μέτρηση της επίδρασης της δραστηριότητας στο περιβάλλον, στη βιοποικιλότητα και στην τοπική κοινωνία με πολύ συγκεκριμένα στοιχεία είναι ορισμένοι μόνο από τους παράγοντες που ελέγχονται για να δοθεί αυτή η απαιτητική πιστοποίηση» ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο κ. Λεωνίδας Παπαχαρίσης, διευθυντής ποιότητας, έρευνας και ανάπτυξης της Νηρεύς στο Αλιβέρι Ευβοίας, στις εγκαταστάσεις της οποίας, βρέθηκε το CNN Greece.
Το ASC αποτελεί ανεξάρτητο, διεθνή οργανισμό πιστοποίησης, ο οποίος προωθεί ορθές πρακτικές, που ελαχιστοποιούν το περιβαλλοντικό και κοινωνικό αποτύπωμα του κλάδου της υδατοκαλλιέργειας. Διαθέτει, επίσης, πρότυπα για εννέα διαφορετικά είδη ψαρικών, μεταξύ των οποίων ο σολομός, οι γαρίδες και η πέστροφα. «Οι πιστοποιήσεις ASC αφορούν μονάδες εκτροφής και συγκεκριμένες παρτίδες ψαριών. Στην περίπτωσή μας, λοιπόν, μιλάμε για την τσιπούρα και το λαβράκι και πρόκειται για την πρώτη πιστοποίηση μεσογειακού προϊόντος για αυτά τα δύο είδη, την τσιπούρα και το λαβράκι», μας διευκρινίζει o ίδιος. Αντίστοιχες προσπάθειες στο εξωτερικό, όπως στη γειτονική Ιταλία, χρειάστηκαν τουλάχιστον μία εικοσαετία για να μπορέσουν οι ενδιαφερόμενοι να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις ανάλογων προτύπων πιστοποίησης, όταν η συνεργασία των ΑΒ Βασιλόπουλου, WWF Hellas και Νηρεύς απέδωσε καρπούς σε λιγότερο από επτά χρόνια!
Το χρονικό της πρωτοβουλίας
«Συνεργαζόμαστε με τη WWF Hellas από το 2012 για να δημιουργήσουμε τον οδικό χάρτη που θα μας βοηθήσει να φθάσουμε στην εποχή της βιώσιμης ανάπτυξης. Ήδη από το 2013, συνεργαστήκαμε με το στόλο αλιευτικών γρι-γρι στην Καβάλα, όπου βελτιώσαμε τις παραγωγικές διαδικασίες και θέσαμε τις βάσεις για μια πιο βιώσιμη αλιευτική πρακτική, ενώ ταυτόχρονα ξεκινήσαμε αυτό το πρόγραμμα με το Νηρέα για την Υπεύθυνη Υδατοκαλλιέργεια», μας εξηγεί ο κ. Διονύσης Διονυσόπουλος, διευθυντής διασφάλισης ποιότητας της ΑΒ Βασιλόπουλος.
Το Σεπτέμβριο του 2018, λοιπόν, ανακοινώνεται το νέο πρότυπο για τα μεσογειακά είδη από το ASC, σε συνέχεια της σύνταξης του κώδικα ορθών περιβαλλοντικά πρακτικών για τα μεσογειακά είδη της τσιπούρας και του λαβρακίου από το WWF Ελλάς και το διεθνές του δίκτυο, καθώς και των πιλοτικών επισκέψεων σε μονάδες υδατοκαλλιέργειας της Νηρεύς στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλους παραγωγούς στις χώρες της Μεσογείου.
Λίγους μήνες αργότερα, τον Μάρτιο του 2019, ολοκληρώθηκαν οι έλεγχοι συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις του νέου προτύπου από ανεξάρτητο φορέα για τις φάρμες της Νηρεύς. «Πλέον, έχουμε θέσει, έναν πολύ φιλόδοξο στόχο: Το 2020, ένα πολύ μεγάλο κομμάτι των ψαριών, που προσφέρουμε στους Έλληνες καταναλωτές, να προέρχονται από βιώσιμες και υπεύθυνες πηγές», συμπληρώνει ο κ. Διονυσόπουλος.
«Διαβατήριο» για άλλες αγορές
Και κάπως έτσι φθάνουμε στο σήμερα, όπου ο καταναλωτής θα έχει την ευκαιρία να προμηθεύεται φρέσκα πιστοποιημένα ιχθυοπροϊόντα από τα ψυγεία της αλυσίδας, με συγκεκριμένα γευστικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά, τα οποία αλιεύονται κατά παραγγελία, ανάλογα με τις ανάγκες που προκύπτουν από τα καταστήματα. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που τα ψάρια παραμένουν διαθέσιμα προς πώληση στα σουπερμάρκετ μόλις για 1,5 ημέρα από τη στιγμή που θα ξεκινήσουν το ταξίδι τους για το τραπέζι της οικογένειας από τα συσκευαστήρια της Νηρεύς, όπου γίνεται διαλογή 500 κιλών, σε λιγότερο από είκοσι λεπτά.
Μάλιστα, παρά το γεγονός, ότι η επένδυση για την επίτευξη των στόχων που θέτουν οι προδιαγραφές του απαιτητικού προτύπου ASC, έχει αρκετά υψηλό κόστος, οι καταναλωτές που αγοράζουν ψάρια από τη συγκεκριμένη αλυσίδα σουπερμάρκετ, τα οποία φέρουν την ειδική σήμανση «ΑΒ Επιλογή», δεν θα δουν τις τιμές να είναι… απλησίαστες με επιπλέον επιβαρύνσεις. Σκοπός της εταιρείας, εξάλλου, είναι η δημιουργία προστιθέμενης αξίας στα προϊόντα της, η οποία θα επιστρέφει στον πολίτη και στον παραγωγό. Η εν λόγω διεθνής πιστοποίηση εκτιμάται ότι θα αποτελέσει και το «διαβατήριο» για την προώθηση λαβρακίου και τσιπούρας σε άλλες αγορές της μητρικής ολλανδικής εταιρείας Ahold-Delhaize και ειδικότερα στα Βαλκάνια.
Αλυσιδωτή αντίδραση
Μία πιστοποίηση, όμως, δεν αρκεί για να μπορούν οι καταναλωτές να συνεχίσουν να έχουν την δυνατότητα επιλογής προϊόντων, που παράγονται με υπεύθυνες πρακτικές για το περιβάλλον και την κοινωνία. Η ευθύνη, εκτός από τις επιχειρήσεις, αρχίζει και βαραίνει κάθε έναν από τους πολίτες-καταναλωτές, οι οποίοι θα πρέπει να αναγνωρίζουν τέτοιες προσπάθειες και να τις επιβραβεύουν. Να επιλέγουν, δηλαδή, ψάρια, που είναι προϊόντα παραγωγής Υπεύθυνης Υδατοκαλλιέργειας, διαφορετικά δε θα μπορέσει να έχει κίνητρο και η υπόλοιπη αγορά για να μιμηθεί ανάλογα παραδείγματα, όπως αυτό των ΑΒ Βασιλόπουλου, WWF Hellas και Νηρεύς.
Τέλος, στον άμεσο σχεδιασμό της Νηρεύς περιλαμβάνεται και το μαγιάτικο ψάρι. Με δεδομένο την τεχνογνωσία της εταιρείας στα μεσογειακά είδη φαίνεται ότι πλέον έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για την υλοποίηση ενός ακόμα επενδυτικού πλάνου, με γνώμονα πάντα την παραγωγή νόστιμων, υγιεινών θαλασσινών προϊόντων με υψηλή διατροφική αξία και προσιτές τιμές, που βελτιώνουν τη ζωή των ανθρώπων, καθώς και τη διάθεση καινοτόμων αγαθών υψηλής ποιότητας, που προσθέτουν αξία για όλους.