Το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών στην υπηρεσία της κοινωνίας & της οικονομίας – Συνέντευξη με τον Δρ. Στάθη

Το μεγάλο στοίχημα με το Ίδρυμα, είναι ότι πλέον αποτελεί κομμάτι της κοινωνίας αλλά και της οικονομίας (παραδίδοντας σύγχρονα αντιγηραντικά σκευάσματα) και ότι οι έρευνές του μπορούν να βοηθήσουν πρακτικά τους ασθενείς και τους πολίτες εν γένει, ενώ την ίδια ώρα να δώσουν υπεραξία στις επιχειρήσεις. Εάν δε, καταφέρουν να προσελκύσουν και τα νέα μυαλά να παραμείνουν στην Ελλάδα και να μην επιλέξουν το εξωτερικό για την καριέρα τους, τότε θα έχουν στηρίξει σημαντικά και την ευάλωτη αγορά εργασίας. Βεβαίως για να υλοποιηθεί το τελευταίο, θα πρέπει να υπάρξει ισορροπία στις αμοιβές αλλά και μία συνειδητή στήριξη της Πολιτείας, όσον αφορά την υλικοτεχνική υποδομή, στην οποία υστερεί η χώρα.

Για όλα αυτά, το CNN Greece μίλησε με τον Δρ. Στάθη Γκόνο Διευθυντή Ερευνών του Εργαστηρίου Μοριακής & Κυτταρικής Γήρανσης. Και το υλικό που προέκυψε ήταν πράγματι ενδιαφέρον. Ο κ. Γκόνος στη συνέντευξη που ακολουθεί, μιλάει για δύο πολύ σημαντικά projects που υλοποιεί το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και που αφορούν την γήρανση, για την συνεργασία Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα, για την ανάγκη να υλοποιούνται οι κλινικές μελέτες στην Ελλάδα, για τη δύναμη του ιατρικού τουρισμού, αλλά και για την αιμορραγία της μετανάστευσης που κόστισε πολύ σε οικονομικό και κοινωνικό πεδίο.

Εν κατακλείδι, το συμπέρασμα που προκύπτει, είναι ότι το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών κατεβαίνει συνειδητά στην κοινωνία και γίνεται μέρος αναπόσπαστο της οικονομίας.

Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης έχει ως εξής:

1. Κύριε Γκόνο, ποια ερευνητικά προγράμματα τρέχει το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών αυτή τη στιγμή και ειδικότερα το Εργαστήριο Μοριακής και Κυτταρικής Γήρανσης;

Υπάρχουν δύο βασικά ερευνητικά έργα. Στο πρώτο προσπαθούμε να ταυτοποιήσουμε φυσικές ουσίες με αντιγηραντική δράση με βάση την ανάλυση επιμέρους βιολογικών δεικτών γήρανσης. Το τελικό παραδοτέο θα είναι να προσφέρουμε στην κοινωνία, καινοτόμα αντιγηραντικά φυσικά προϊόντα.

Το δεύτερο έργο, αφορά τον προσδιορισμό σε εθελοντές κάθε ηλικίας της βιολογικής τους ηλικίας με μια απλή εξέταση αίματος που γίνεται σε συνεργασία με ιδιωτικά Κέντρα αντιγήρανσης. Αυτή η μελέτη, όχι μόνο ταυτοποιεί την βιολογική ηλικία, αλλά μπορεί να δώσει στους ενδιαφερόμενους χρήσιμες ηλικίες αναφορικά με τον τρόπο ζωής τους (τι πρέπει να κάνουν, όσον αφορά τη διατροφή, εξάσκηση, πάσης φύσεως δραστηριότητες, αλλά και τι να αποφεύγουν).

2. Η γήρανση και γενικότερα η ευζωία αλλά και η ποιότητα ζωής, αποτελούν σημαντικά πεδία πάνω στα οποία κινείται τελευταία και πολύ έντονα μάλιστα το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Τι μας έχουν διδάξει μέχρι σήμερα τα προγράμματα αυτά και τι αναμένουμε στο μέλλον;

Η πολυετής ενασχόλησή μας μας με τη διαδικασία που είναι η γήρανση, είναι μία πολυπαραγοντική διαδικασία και τελικά ο κάθε άνθρωπος γερνάει με τον δικό του ρυθμό. Οι τρέχουσες έρευνές μας, στοχεύουν ακριβώς στο να προσφέρουμε εξατομικευμένα πρωτόκολλα αντιγήρανσης και φυσικά προϊόντα στον κάθε ενδιαφερόμενο.

Θα λέγαμε με δύο λόγια, ότι κατεβαίνουμε στην κοινωνία έχουμε ηθική υποχρέωση να επικοινωνούμε την έρευνα στην κοινωνία και στην οικονομία.

Η Νεότητα στη μέση ηλικία

Εν τω μεταξύ, για δεύτερη συνεχή χρονιά πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σάββατο 30 Μαρτίου η ημερίδα «Η Νεότητα στη μέση ηλικία», στέλνοντας το μήνυμα ότι «η νεότητα είναι στάση ζωής». Την ημερίδα οργάνωσε η Ελληνική Ακαδημία Αντιγήρανσης.

Πάνω από 1100 άνδρες και γυναίκες παρακολούθησαν με μεγάλο ενδιαφέρον τις ομιλίες των διακεκριμένων επιστημόνων που συμμετείχαν στην ημερίδα, αποδεικνύοντας την ανάγκη του κοινού για έγκυρη και άμεση ενημέρωση.

Για άλλη μια φορά οι λέξεις κλειδιά σε όλες τις ομιλίες ήταν ΠΡΟΛΗΨΗ και NEOTHTA, ενώ επισημάνθηκε ότι η ηλικία είναι απλά ένας αριθμός, και ότι είναι δική μας απόφαση να επιλέξουμε πόσων ετών είμαστε!

3. Εκτιμάτε ότι η Ελλάδα μπορεί να διαδραματίσει έναν σημαντικό ρόλο στον ιατρικό τουρισμό όσον αφορά την γηριατρική και την αξιοποίηση του επιστημονικού της δυναμικού;

Οπωσδήποτε και μπορεί. Πρώτα από όλα γιατί η Ελλάδα είναι προικισμένη με μία σειρά από φυτά που έχουν αποδειχθεί ότι έχουν πλείστες αντιγηραντικές και ευεργετικές ιδιότητες. Επιπρόσθετα, δεδομένης της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας μας, ποιος δεν θα ήθελε να έρθει στην χώρα μας για λίγες μέρες, προκειμένου να υλοποιήσει ιατρικό τουρισμό; Αυτό όμως που κυρίως απαιτείται, είναι η Πολιτεία να παρέχει τις απαραίτητες υποδομές και την υλικοτεχνική υποδομή προκειμένου να νομιμοποιηθεί αυτός ο αυτονόητος στόχος για την χώρα μας.

Το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών ενάντια στο brain drain

4. Γνωρίζουμε καλά, ότι οι Έλληνες επιστήμονες βρίσκονται πολύ ψηλά στην παγκόσμια ερευνητική κατάταξη (βλέπε μεταξύ άλλων ΕΚΠΑ), όσον αφορά στις γνώσεις και στις δεξιότητές τους. Με την δική σας εμπειρία, καθώς έχετε εργαστεί πολλά χρόνια και στο εξωτερικό, εκτιμάτε ότι η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει πόλο έλξης για τους νέους επιστήμονες ώστε να αρθεί σε κάποιο βαθμό το brain drain που σημειώθηκε στα χρόνια της ύφεσης;

Έχετε απόλυτο δίκιο. Έτσι έχει η υφιστάμενη κατάσταση. Έχουμε πολύ αξιόλογους ερευνητές και επιστήμονες, οι οποίοι όμως στην πλειοψηφία τους εργάζονται και προσφέρουν τον μόχθο τους στην αλλοδαπή. Και πάλι η Πολιτεία πρέπει να αναλάβει τις απαραίτητες πρωτοβουλίες για να προσεγγίσει το χαμένο άυλο κεφάλαιο πίσω στην Ελλάδα. Ενδεικτικά σας αναφέρω, ότι η χώρα μας υστερεί σε επιστημονική υλικοτεχνική υποδομή αιχμής, οι δε αμοιβές, υπολείπονται σημαντικά των αντιστοίχων αμοιβών ερευνητών και πανεπιστημιακών που εργάζονται στο εξωτερικό.

Ναι στις συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα

5. Μιλήστε μας για τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν σε επίπεδο ΣΔΙΤ, συμπράξεων δηλαδή Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα στην ερευνητική κοινότητα και τελικά πώς θα καταφέρουμε να απενοχοποιήσουμε τον ιδιωτικό τομέα;

Η σύμπραξη Ιδιωτικού και δημόσιου τομέα είναι απαραίτητη ιδιαίτερα σε θέματα που αφορούν την υγεία του πληθυσμού. Ο λόγος είναι πολύ απλός και έχει να κάνει με το ότι η δημόσια ερευνητικά και πανεπιστημιακή κοινότητα παράγει γνώση, που με τη σειρά της, μπορεί μόνο να εκμεταλλευτεί, ούτως ώστε οι πολίτες μας να έχουν πραγματικά οφέλη στην υγεία τους μέσω της συνεκμετάλλευσης αυτής της γνώσης με ιδρυτικούς φορείς.

Αδήριτη ανάγκη η υλοποίηση Κλινικών Μελετών

6. Μιλήστε μας για τις Κλινικές Μελέτες και πώς θα καταφέρουμε να οικοδομήσουμε ένα ισχυρό δίκτυο στην Ελλάδα ώστε να τονωθεί με έσοδα η οικονομία μας, η αγορά εργασίας, η ερευνητική κοινότητα αλλά και η κοινωνία από αυτές;

Από όσο γνωρίζω η Ελλάδα εκπονεί ελάχιστες κλινικές μελέτες, όταν οι γειτονικές χώρες υπολείπονται σε έρευνα και καινοτομία εκπονούν περισσότερες. Πρακτικά απαιτείται να υπάρξει το κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο και η υποστήριξη από την Πολιτεία. Αξίζει να σημειωθεί, ότι κλινικές μελέτες και μάλιστα στοχευμένες σε ασθενείς, μπορούν να διεξαχθούν στα δημόσια νοσοκομεία της χώρας, αποφέροντας σημαντικά έσοδα για την υποστήριξη της ευρύτερης λειτουργίας τους.

Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο 6th Clinical Research Conference, κατά μέσο γίνονται 134 νέες κλινικές μελέτες το χρόνο (2000-2017). Εντούτοις, την τελευταία 3ετία καταγράφεται μια φθίνουσα τάση.

Όπως είχε τονίσει στο συνέδριο ο Γενικός ο Δ/ντής Κλινικών Ερευνών & Εγκρίσεων της ΦΑΡΜΑΣΕΡΒ-LILLY ΑΕΒΕ, Γιάννης Χονδρέλης, το 2015 διεξήχθησαν 204 νέες κλινικές μελέτες, το 2016 164, ενώ το 2017 μόλις 144.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι οι σχετικές επενδύσεις για τις κλινικές μελέτες, θα μπορούσαν να τριπλασιασθούν την επόμενη 3ετία και μακροπρόθεσμα να ανέλθουν στα 460 εκατ. €, σε σύγκριση με τα 80 εκατ. € που είναι σήμερα. «Η ετήσια επίπτωση με βάση τους σχετικούς δημοσιονομικούς πολλαπλασιαστές, θα ήταν αύξηση στο ΑΕΠ πάνω από 1 δισ. €, αύξηση στα κρατικά έσοδα πάνω από 230 εκατ. € και δημιουργία περισσοτέρων από 20.000 νέων θέσεων εργασίας».