«Ο πατέρας αυτός ήταν ο σούπερμαν»: Τι είχε πει στο CNNi ο Γιάννης Μπεχράκης για το Πούλιτζερ
Θλίψη στο δημοσιογραφικό και όχι μόνο κόσμο έχει προκαλέσει η είδηση του θανάτου του βραβευμένου Έλληνα φωτορεπόρτερ Γιάννη Μπεχράκη, ο οποίος έφυγε από τη ζωή το βράδυ του Σαββάτου σε ηλικία 58 ετών.
Την είδηση του θανάτου του έκαναν γνωστή φίλοι, οικογένεια και συνεργάτες μέσω του Facebook.
Σύμφωνα με όσα γράφτηκαν στο προφίλ του, ο βραβευμένος με Πούλιτζερ φωτορεπόρτερ έδινε επί σειρά ετών σκληρή μάχη με τον καρκίνο.
«Μια φωτογραφία μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, να τον κάνει πιο δίκαιο» συνήθιζε να λέει ο πολυβραβευμένος φωτορεπόρτερ και επικεφαλής του φωτογραφικού τμήματος του ειδησεογραφικού πρακτορείου Reuters στην Ελλάδα.
Ο Γιάννης Μπεχράκης στο CNNi
Ο Γιάννης Μπεχράκης, ο φωτογράφος που κατέκτησε την ύψιστη τιμή στο επάγγελμά του, σε συνέντευξή του στο CNNi, είχε περιγράψει τα περίφημα καρέ που οδήγησαν εκείνον και τους συνεργάτες του στο Pulitzer.
Αναφερόμενος στη φωτογραφία του πατέρα που κρατάει στην αγκαλιά του την κόρη του περπατώντας στη βροχή, ο Γιάννης Μπεχράκης είχε πει πως του θύμισε τον σούπερμαν. Έναν σούπερμαν που αντί για μπέρτα φορούσε μια σακούλα σκουπιδιών…
«Όταν είδα αυτή την εικόνα πέρυσι, στις 10 του Σεπτέμβρη, αυτό τον άντρα να κρατά την κόρη του, μου φάνηκε σαν τον Σούπερμαν. Έχει σκεπαστεί με αυτή τη σακούλα σκουπιδιών που μοιάζει με μπέρτα του Σούπερμαν. Είναι Σύρος. Φιλάει την κόρη του και μου δημιούργησε την αίσθηση του οποιουδήποτε πατέρα που προστατεύει το παιδί του. Περπατώντας στη θύελλα για να φτάσει στο όνειρο. Ήταν μια εκπληκτική μέρα», είπε χαρακτηριστικά.
Για την εικόνα με τη βάρκα, από το ταξίδι των προσφύγων στη θάλασσα, ενώ ένας κόκκινος ήλιος την ώρα που ανατέλλει κυριαρχεί στον ουρανό, λέει: «Αυτή ήταν τον περασμένο Αύγουστο στην Κω. Πολλά σκάφη έρχονταν εκείνο το όμορφο πρωινό καλοκαιριού. Ήταν μια ήσυχη ημέρα, χωρίς άνεμο και φουρτούνα. Ωστόσο η μηχανή αυτής της βάρκας σταμάτησε, με αποτέλεσμα να μείνει ακυβέρνητη. Κάλεσα την ακτοφυλακή και μου είπαν, ‘ναι θα είμαστε εκεί σε λίγο. Βοηθάμε άλλους ανθρώπους αυτή τη στιγμή’. Είχα τηλεφακό και είδα αυτή την εικόνα με τον ήλιο να ανατέλλει κόκκινος και υπέροχος. Ήταν μια τραγωδία και συνάμα μια όμορφη μέρα», λέει και συνεχίζει:
«Τα καλά νέα ήταν πως η ακτοφυλακή έφτασε σε δέκα λεπτά και βοήθησε με τη μηχανή του σκάφους και 15 λεπτά αργότερα, αυτοί οι άνθρωποι βρίσκονταν στην ακτή, πηδούσαν από τη χαρά τους, αγκαλιάζονταν, έβγαζαν σέλφι. Ήταν μια καλή μέρα».
Για τη φωτογραφία στην οποία ένας άντρας παλεύει με τη θάλασσα, κρατώντας το μωρό του στην αγκαλιά του, λέει: «Ουσιαστικά αποτυπώνει την πραγματικότητα. Η προηγούμενη φωτογραφία έδειχνε την ομορφιά της φύσης, ενώ αυτή έναν πατέρα που πασχίζει να βγει, καθώς η ακτή δεν ήταν προσβάσιμη. Είχε βράχια και υπήρχε πάντα ο κίνδυνος του τραυματισμού. Ο πατέρας κρατάει τα παιδιά του και παρότι παραπατάει και κοντεύει να πέσει, δεν προσπάθησε να βάλει τα χέρια του να προστατευτεί ο ίδιος, παρά εξακολουθεί να κρατάει τα παιδιά του. Και είναι άλλη μια απόδειξη του πόσο πολύ θέλουν αυτοί οι άνθρωποι να προστατεύσουν τα παιδιά τους».
Ποιος ήταν ο Γιάννης Μπεχράκης
Αφού εντάχθηκε στο πρακτορείο Reuters πριν από 30 και πλέον χρόνια, ο Μπεχράκης κάλυψε συνταρακτικά γεγονότα σε όλο τον κόσμο, από τις συρράξεις στο Αφγανιστάν, στην Αφρική, στην Τσετσενία, ως τον τεράστιο και εξαιρετικά καταστροφικό σεισμό στο Κασμίρ ή την εξέγερση στην Αίγυπτο το 2011.
Στην επαγγελματική του πορεία, κέρδισε τον σεβασμό των συναδέλφων του αλλά και πολλών ανταγωνιστών του για την ικανότητα και το θάρρος του. Ήταν ο επικεφαλής της ομάδας του πρακτορείου που έλαβε το Βραβείο Πούλιτζερ το 2016, για την κάλυψη της κρίσης των προσφύγων.
Οι συνάδελφοί του που εργάστηκαν στο πλάι του στο πεδίο τόνισαν πως το Reuters έχασε έναν ταλαντούχο, απόλυτα αφοσιωμένο φωτοειδησεογράφο και δημοσιογράφο.
Αναφερόμενος στη ματιά και το στιλ της δουλειάς του Μπεχράκη, ο βετεράνος φωτοειδησεογράφος του Reuters Γκόραν Τομάσεβιτς σχολίασε ότι για τον εκλιπόντα, πάντα το ζητούμενο «ήταν να αφηγηθεί την ιστορία με όσο πιο άρτιο, καλλιτεχνικό τρόπο ήταν δυνατόν».
«Δεν θα συναντήσετε κανέναν εξίσου αφοσιωμένο, τόσο εστιασμένο, κάποιον που θα θυσίαζε τα πάντα για να καταγράψει την πιο σημαντική εικόνα», πρόσθεσε.
Αυτή η αφοσίωση του Μπεχράκη, που γεννήθηκε στην Αθήνα το 1960, ήταν βασικό στοιχείο της προσωπικότητάς του.
Ο φίλος και συνάδελφός του Βασίλης Τριανταφύλλου, που συνεργάστηκε μαζί του τριάντα χρόνια, τον περιγράφει ως «θυελλώδη» τύπο, που δεν σταμάταγε να δουλεύει, μέρα-νύχτα, ενίοτε με κίνδυνο ακόμα και για τη ζωή του, για να τραβήξει τη φωτογραφία που ήθελε.
Όταν ο Μπεχράκης δεν ήταν απορροφημένος στη δουλειά του, ήταν θερμός, αστειευόταν, συνάρπαζε τους ανθρώπους γύρω του. Ενίοτε, μπορούσε να είναι παράφορος.
«Ο Γιάννης ήταν από τους καλύτερους φωτοειδησεογράφους της γενιάς του, ήταν παθιασμένος, γεμάτος ζωή, γεμάτος ένταση στη δουλειά του και στη ζωή του», σημείωσε η Ντίνα Κυριακίδου-Κοντίνη, η οποία δουλεύει για το πρακτορείο στις ΗΠΑ. «Οι φωτογραφίες του είναι εκπληκτικές, ορισμένες είναι έργα τέχνης. Όμως ήταν η βαθιά κατανόηση των θεμάτων αυτή που τον έκανε σπουδαίο φωτοειδησεογράφο.»
Αυτό που βρισκόταν πίσω από όλα όσα έκανε ο Μπεχράκης στην επαγγελματική του σταδιοδρομία ήταν η σπάνια αποφασιστικότητά του να αποκαλύψει στον κόσμο τι συνέβαινε στις εμπόλεμες χώρες και στις χώρες σε κρίση. Πίστευε στη δύναμη της εικόνας, της φωτογραφίας που μπορούσε να προσελκύσει την προσοχή του κόσμου, ακόμη και να αλλάξει τη συμπεριφορά του. Αυτή η πεποίθησή του τον ώθησε να δημιουργήσει ένα έργο-παρακαταθήκη που θα μείνει στη συλλογική μνήμη για πολλά χρόνια μετά τη φυγή του.
«Η αποστολή μου είναι να σας αφηγηθώ την ιστορία, ώστε εσείς να αποφασίσετε τι θέλετε να κάνετε», είχε πει συζητώντας για το Πούλιτζερ που πήρε η ομάδα του Reuters που κάλυψε την κρίση των προσφύγων στην Ευρώπη. «Η αποστολή μου είναι να εξασφαλίσω ότι κανείς δεν θα μπορεί να πει: "δεν γνώριζα"».
Αφήνει πίσω τη σύζυγό του Ελισάβετ, την κόρη τους Ρεβέκκα και τον γιο του Δημήτρη.
Η Ένωση Ανταποκριτών Ξένου Τύπου
Με ανακοίνωσή της που εστάλη μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής, αφού έγινε γνωστός ο θάνατος του Γιάννη Μπεχράκη, η Ένωση Ανταποκριτών Ξένου Τύπου (ΕΑΞΤ) απηύθυνε «θερμά συλλυπητήρια στην οικογένεια, τους οικείους και τους συναδέλφους του στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters».
Η ανακοίνωση:
«Ο Γιάννης Μπεχράκης, ένας από τους σημαντικότερους φωτογράφους της γενιάς του, απεβίωσε χτες στην Αθήνα μετά από πάλη με τον καρκίνο. Ήταν 58 ετών.
Νοιώθοντας συντριβή για τον αδόκητο θάνατό του, τα μέλη της ΕΑΞΤ εκφράζουν τα θερμά τους συλλυπητήρια στην οικογένεια, τους οικείους και τους συναδέλφους του στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters, στο οποίο εργάστηκε και διακρίθηκε για περισσότερα από 30 χρόνια.
Για δεκαετίες ολόκληρες λίγα ήταν τα μεγάλα πολεμικά, πολιτικά, αθλητικά και κοινωνικά γεγονότα σε ολόκληρο τον κόσμο από τα οποία απουσίασε ο Γιάννης. Το να πει κανείς ότι απλώς τα κάλυψε με τον φακό του, θα ήταν πολύ φτωχό. Με τις φωτογραφίες του σφράγισε τον ίδιο τον τρόπο με τον οποίο θυμόμαστε τα γεγονότα - από τους πολέμους σε Αφγανιστάν και Σιέρα Λεόνε μέχρι την προσφυγική κρίση και την Αραβική Άνοιξη.
Ο κατάλογος των διεθνών διακρίσεων του Γιάννη Μπεχράκη αντανακλά τόσο την ποιότητα της δουλειάς του όσο και τον προσωπικό κίνδυνο στον οποίον εξέθεσε πολλές φορές τον εαυτό του στο δημοσιογραφικό του καθήκον.
Επιγραμματικά και μόνο αναφέρουμε τα βραβεία Pulitzer το 2016, World Press Photo το 2000, Bayeux-Calvados το 2002 και τον τίτλο του Φωτογράφου της Χρονιάς από την εφημερίδα Guardian το 2015.
Πέρα από την πολυσχιδή και δημιουργική δουλειά του, ο Γιάννης ήταν ενεργό και δραστήριο μέλος της ΕΑΞΤ. Θα τον θυμόμαστε για πάντα.
"Είμαι εκεί για να καταγράφω τις καλύτερες και τις χειρότερες πλευρές της ανθρωπότητας", είπε κάποτε. Ας μείνουν αυτά τα λόγια ως παρακαταθήκη του.
Tο ΔΣ της ΕΑΞΤ»