Από τον Αβραμόπουλο στον Βορίδη: Οι πολιτικές ευθύνες στην ιδιωτικοποίηση του «Ερρίκος Ντυνάν»

Η Εξεταστική Επιτροπή για τη διερεύνηση των σκανδάλων στο χώρο της υγείας, για την περίοδο 1997-2014, συζητά σήμερα, Τρίτη (06/11/2018) το πρώτο μέρος του πορίσματος που αφορά τον εκπλειστηριασμό του νοσοκομείου «Ερρίκος Ντυνάν».

Συγκεκριμένα, το πόρισμα των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ που παραδόθηκε τη Δευτέρα στους επικεφαλής των κομμάτων, οι οποίοι είναι μέλη της Εξεταστικής, εκτιμά ότι οι πολιτικές ευθύνες των κυβερνήσεων των ετών 1992 – 2014 (και κυρίως των ετών 2006 – 2014) και των υπουργών Υγείας, οι οποίοι παρενέβησαν είτε νομοθετικώς, είτε με άλλους τρόπους (Δημήτρης Αβραμόπουλος, Ανδρέας Λοβέρδος, Άδωνις Γεωργιάδης και Μάκης Βορίδης) είναι σαφείς και μεγάλες. Αφορούν τόσο την παραβίαση του Συντάγματος και του νόμου, όσο και τη μη ορθή υπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος.

Ως προς τις ευθύνες των πρώην υπουργών, το πόρισμα αποδίδει κρίσιμες νομοθετικές παρεμβάσεις σχετικά με το πρώην Κοινωφελές Ίδρυμα «Ερρίκος Ντυνάν» (Κ.Ι.Ε.Ν.) στους Δημήτρη Αβραμόπουλο και Ανδρέα Λοβέρδο. Οι νομοθετικές παρεμβάσεις του Μάκη Βορίδη ήταν μεν κρίσιμες, επισημαίνει το πόρισμα, αλλά αφορούσαν το χρονικό διάστημα, κατά το οποίο ήταν ήδη σε εξέλιξη η αναγκαστική εκτέλεση εις βάρος του Κ.Ι.Ε.Ν. Τέλος, οι παρεμβάσεις του Άδωνι Γεωργιάδη ήταν μεν κρίσιμες, αλλά δεν ήταν νομοθετικές.

Ωστόσο, για τον Ανδρέα Λοβέρδο και τον Άδωνι Γεωργιάδη ζητείται περαιτέρω διερεύνηση από τις αρμόδιες δικαστικές και εισαγγελικές Αρχές, προκειμένου να διαπιστωθεί αν έχουν τελεσθεί αδικήματα «διά πράξεων ή παραλείψεών τους».

Το πόρισμα της πλειοψηφίας κάνει λόγο για sui generis διαπλοκή μεταξύ του υπόδικου, πρώην προέδρου του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού και του «Ερρίκος Ντυνάν» Ανδρέα Μαρτίνη, μεγάλου τμήματος του πολιτικού προσωπικού της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ και επιχειρηματικών κύκλων. «Η διαπλοκή, όμως, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε φαινόμενα και πρακτικές εκφυλισμού και διαφθοράς. Οι πρακτικές αυτές αφήνουν "αποτυπώματα" και "ίχνη". Ασφαλώς συνιστούν διαφθορά, επί παραδείγματι, οι αργομισθίες σε πρόσωπα συγγενικά ή φιλικά «προστατευόμενα» από υψηλά ισταμένους. Ασφαλώς συνιστά διαφθορά η παντί τρόπω επιδιωχθείσα και επιτευχθείσα περιέλευση του Νοσοκομείου σε ιδιωτικά συμφέροντα» αναφέρει το πόρισμα.

Πρωτόγνωρο χαρακτηρίζεται το καθεστώς που διείπε το Ερρίκος Ντυνάν. Όπως επισημαίνει το πόρισμα, ήταν ΝΠΙΔ που απολάμβανε τα προνόμια του ελληνικού Δημοσίου, είχε οικονομική και διοικητική αυτοτέλεια, καθώς και τη δυνατότητα να επιδοτηθεί από το Δημόσιο χωρίς να υπάγεται σε καμίας μορφής κρατική εποπτεία για τη διαχείριση των οικονομικών του από τον αρμόδιο για την εποπτεία των κοινωφελών ιδρυμάτων Υπουργό των Οικονομικών. Στο έδαφος αυτό, άνθισε η οικονομική κακοδιαχείριση με διαχρονική ανοχή και ασυλία.

Ως προς τα ακίνητα και κινητά περιουσιακά στοιχεία του νοσηλευτικού ιδρύματος, επειδή προέρχονταν από δωρεά του Ερυθρού Σταυρού για την εξυπηρέτηση του κοινωφελούς σκοπού, ήταν εκ του Συντάγματος και του Αστικού Κώδικα, μη μεταβιβάσιμα και άρα ακατάσχετα.

Οι πολιτικές ευθύνες των πρώην υπουργών έγκεινται στη σταδιακή αλλαγή μέσω νομοθετικών παρεμβάσεων, ώστε να γίνουν μεταβιβάσιμα τα περιουσιακά στοιχεία, καθώς από νωρίς το Ερρίκος Ντυνάν προκάλεσε το ενδιαφέρον πολλών ιδιωτικών ομίλων. «Ενδιαφέρον που μετά βεβαιότητος είχε ως στόχο την σε βάθος χρόνου απόκτησή του. Οι εξελίξεις που ακολούθησαν οδηγούν στο ασφαλές συμπέρασμα ότι το ενδιαφέρον αυτό βρήκε ανταπόκριση τόσον από τον Α. Μαρτίνη, όσο και από μεγάλο τμήμα του πολιτικού προσωπικού.

Η εκπλήρωση του στόχου αυτού, όμως, προσέκρουε στη φύση του Κ.Ι.Ε.Ν. ως κοινωφελούς ιδρύματος. Για τον λόγο αυτόν αναζητήθηκαν από τον Α. Μαρτίνη σε αγαστή συνεργασία με το πολιτικό προσωπικό και τους ενδιαφερόμενους Ομίλους τρόποι, που θα διευκόλυναν την εκπλήρωση του στόχου. Η κατεύθυνση αυτή διευκολύνθηκε και από τον, άνευ κρατικής εποπτείας, υπερβολικό τραπεζικό δανεισμό του Κ.Ι.Ε.Ν» αναφέρει χαρακτηριστικά το πόρισμα.

Από το 2006, επί υπουργίας Δημήτρη Αβραμόπουλου, ξεκινά με την προτροπή και επιμονή του Ανδρέα Μαρτίνη, η νομοθέτηση διατάξεων που έτειναν να εξυπηρετήσουν αρχικώς συγκεκαλυμμένα την πορεία προς την ιδιωτικοποίηση. Κατά τη θητεία Λοβέρδου, θεσμοθετείται η δυνατότητα εσόδων για το Κ.Ι.Ε.Ν. από την εκποίηση περιουσιακών στοιχείων. Η διάταξη αυτή αποτέλεσε το νομικό έρεισμα για να καταστούν μεταβιβάσιμα και κατασχετά τα περιουσιακά στοιχεία του ιδρύματος. Η συνολική στάση του Ανδρέα Λοβέρδου κρίνεται ελεγκτέα από την πλειοψηφία της Εξεταστικής, καθώς του καταλογίζεται ότι ενήργησε σαφώς υπό την υπουργική του ιδιότητα ως «αρωγός» των θέσεων της τράπεζας και ότι είχε δρομολογήσει από το 2011 την πώληση του νοσοκομείου. Για τις παρεμβάσεις του κ. Γεωργιάδη, τονίζεται ότι «εκ του αποτελέσματος συνάγεται ότι η πρόθεση της κυβέρνησης Σαμαρά ήταν το νοσοκομείο να περιέλθει στην κυριότητα του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς». Ειδική μνεία γίνεται, μεταξύ άλλων, στο Μνημόνιο που υπέγραψε ο Άδωνις Γεωργιάδης ως υπουργός Υγείας το 2014, με την Τράπεζα Πειραιώς και τον τότε πρόεδρο και αντιπρόεδρο του Ερρίκος Ντυνάν (διορισμένους από την κυβέρνηση Σαμαρά). «Στο Μνημόνιο αυτό ως σκοπός τίθεται η θεώρηση της Τράπεζας Πειραιώς ότι με βάση το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, αλλά και την τρέχουσα οικονομική κατάσταση του Νοσοκομείου, η βέλτιστη νομική λύση είναι η λήψη μέτρων αναγκαστικής εκτελέσεως, η οποία θα οδηγήσει μέσω της κατασχέσεως της συνολικής επιχειρηματικής μονάδας του Νοσοκομείου στον πλειστηριασμό του συνόλου των περιουσιακών του στοιχείων (ενσωμάτων και άυλων), με την τήρηση των προϋποθέσεων του νόμου, δηλαδή την απόκτηση εκτελεστού τίτλου και την επιβολή κατασχέσεως κατά το άρθρο 1022 επ. του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας» αναφέρει το πόρισμα. Διευκρινίζεται ότι «με τη συνδρομή του Α. Γεωργιάδη, τα νεοδιορισθέντα Δ.Σ. του Ε.Ε.Σ. και του Κ.Ι.Ε.Ν. απεδέχθησαν πλήρως τις θέσεις της Τράπεζας Πειραιώς για λύση του οικονομικού προβλήματος του Ιδρύματος και του Νοσοκομείου του μέσω της αναγκαστικής πωλήσεώς του, δηλαδή μέσω αναγκαστικού πλειστηριασμού, στηριχθέντα κατ’ ουσίαν στο προηγηθέν νομοθετικό πλαίσιο (τροπολογία Α. Λοβέρδου – Μάρτιος 2012), αλλά και στην σαφή θέση της Κυβερνήσεως και του αρμοδίου Υπουργού υπέρ της λύσεως αυτής». Τέλος, ο Μάκης Βορίδης «έλυσε» το θέμα της μεταβίβασης της άδειας ιδρύσεως του «Ερρίκος Ντυνάν».

Το πόρισμα της πλειοψηφίας δεν ζητά συγκρότηση Προανακριτικής Επιτροπής, ωστόσο δεν προδικάζεται ότι δεν θα προκύψει τέτοιο ζήτημα. Σε κάθε περίπτωση η Εξεταστική Επιτροπή εκτιμά ότι απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση από τις αρμόδιες δικαστικές και εισαγγελικές Αρχές, προκειμένου να διαπιστωθεί αν έχουν τελέσει αδικήματα και τα μη πολιτικά πρόσωπα τα οποία φέρονται να εμπλέκονται στην υπόθεση.