Η αποκατάσταση του Πανάγιου τάφου, στο Βυζαντινό Μουσείο: Ένα θαύμα της τεχνογνωσίας του ΕΜΠ

Ήταν ένα τεράστιο επιστημονικό επίτευγμα το οποίο πραγματοποιήθηκε με τη χρήση εξοπλισμού τελευταίας τεχνολογίας και με την τεχνογνωσία που μόνο το ΕΜΠ διαθέτει.

Εβδομήντα Έλληνες επιστήμονες, αναστηλωτές, συντηρητές, τεχνίτες και πολλές άλλες ειδικότητες δούλεψαν μέρα και νύχτα για εννέα μήνες για να παραδώσουν το Ιερό Κουβούκλιο του Πανάγιου Τάφου, σε μια διαδικασία η οποία καταγράφηκε και τα τεκμήριά της παρουσιάζονται και θα παρουσιάζονται μέχρι τις 31 Ιανουαρίου του 2019 στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο της Αθήνας, με την συνεργασία του National Geographic και υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου.

Στις 26 Οκτωβρίου 2016 και μετά από πέντε αιώνες άνοιξε η πλάκα που σκεπάζει τον Πανάγιο Τάφο και το National Geographic μετάδωσε την είδηση σε όλο τον κόσμο.

Η επικεφαλής της διεπιστημονικής ομάδας του ΕΜΠ κυρία Τώνια Μοροπούλου μιλώντας στο CNN Greece για το έργο και τις δυσκολίες τόνισε ότι « το έργο αυτό χαρακτηρίζεται από την καινοτομία του, την υψηλή παρακολούθησή του αλλά και τη συνεργασία όλων των χριστιανικών κοινοτήτων, με δύο λαούς και τρεις θρησκείες στην ανοιχτή πόλη της Ιερουσαλήμ. Αυτό αποτελεί και ένα από τα μηνύματα αυτού του έργου.»

Επίπονη διαδικασία

Αναφορικά με τη διαδικασία αποκατάστασης του Πανάγιου Tάφου, η κυρία Μοροπούλου είπε ότι χρησιμοποιήθηκε μη καταστροφικός έλεγχος, γεωραντάρ, θερμογραφία υπερήχου, τομογραφία ηλεκτρικής αντίστασης, ρομπότ, ψηφιακή μικροσκοπία, για να διαπιστωθεί ποιες ήταν οι αρχικές θέσεις του μνημείου και οι οικοδομικές φάσεις των διαφόρων εποχών από την εποχή του Μεγάλου Κωνσταντίνου.

«Μαζί με το μνημείο παραδώσαμε και τη μελέτη για τον υπόγειο χώρο γιατί η αειφορία του μνημείου και του ναού της Αναστάσεως εξαρτάται από την επέμβαση που πρέπει να γίνει άμεσα.»

Ο κόσμος που θα επισκεφθεί το Βυζαντινό μουσείο θα μπορέσει να δει την ιστορία του μνημείου, όλες τις φάσεις αναστήλωσης του έργου, τις διαδικασίες αποκατάστασης των τοιχογραφιών, το τρισδιάστατο προσομοίομα του Πανάγιου Τάφου και άλλα πολλά σημαντικά στοιχεία του έργου.

Η ιστορία του ναού της Αναστάσεως, αρχίζει με την Σταύρωση και την Ανάσταση του Χριστού.

Σύμφωνα με τα αρχαία κείμενα τόσο ο Γολγοθάς όσο και ο Τάφος του Ιωσήφ από την Αριμαθαία, όπου ετάφη και αναστήθηκε ο Χριστός, ήταν ακριβώς έξω από τα τείχη της Ιερουσαλήμ. Όταν αργότερα τα τείχη της πόλεως επεκτάθηκαν, τα μεγάλα αυτά τοπόσημα βρέθηκαν εντός των τειχών, όπου και ανεγέρθηκε ο Ναός της Αναστάσεως.

Ο Μέγας Κωνσταντίνος και η Αγία Ελένη, ανασκάπτοντας τον Ναό της Αφροδίτης,που είχε χτίσει δυο αιώνες πριν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Αδριανός, αποκάλυψαν τον τάφο που αναγνωρίστηκε ως ο Τάφος του Χριστού, καθώς και το σημείο της Σταύρωσης, και ανοικοδόμησαν τον Ναό της Αναστάσεως.

Το Ιερό Κουβούκλιο που περικλείει τον Πανάγιο Τάφο εξελίχθηκε στο πέρασμα των αιώνων, ως αποτέλεσμα διαδοχικών επεμβάσεων, καταστροφών και αποκαταστάσεων. Η σημερινή του μορφή ανάγεται στην αποκατάσταση του 1810 από τον Κάλφα Κομνηνό το Μυτιληναίο.