Η Μόρια εκπέμπει SOS - Αναπάντητο το τελεσίγραφο της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου
Απελπιστικές, δραματικές και επικίνδυνες για την υγεία, σωματική και ψυχική, παραμένουν οι συνθήκες κάτω από τις οποίες διαβιούν χιλιάδες άνθρωποι στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης Προσφύγων στη Μόρια, με τοπικές Αρχές και ανθρωπιστικές οργανώσεις να εκπέμπουν SOS, την ώρα που εικόνες ντροπής από τον καταυλισμό κάνουν τον γύρο του κόσμου.
Το τελεσίγραφο της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, που προειδοποιεί με «λουκέτο» στην συγκεκριμένη δομή, αν δεν διευθετηθούν κάποια ζητήματα που άπτονται της δημόσιας υγείας παραμένει αναπάντητο από τις αρμόδιες Αρχές, την ώρα που οι αφίξεις προσφύγων και μεταναστών στο νησί συνεχίζονται.
Η κατάσταση στη Μόρια παραμένει δραματική, τόνισε η Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Χριστιάννα Καλογήρου μιλώντας στο CNN Greece, σημειώνοντας πως μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία αντίδραση πάνω στην συγκεκριμένη απόφαση που κοινοποιήθηκε την περασμένη Δευτέρα, από τους αρμόδιους φορείς και συγκεκριμένα το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής που έχει την αρμοδιότητα για τη λειτουργία του Κέντρου αλλά και για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος γενικότερα.
Ωστόσο ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Δημήτρης Βίτσας, μιλώντας την Τρίτη στον ραδιοφωνικό σταθμό news24/7, επεσήμανε πως «η Μόρια δεν είναι κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος για να εμπίπτει στην αρμοδιότητα της περιφέρειας», και πρόσθεσε πως «μέχρι το τέλος της εβδομάδας τελειώνουν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες για το βιολογικό καθαρισμό».
Σημειώνεται πως η Περιφέρεια έχει προειδοποιήσει με «λουκέτο» στην συγκεκριμένη δομή σε περίπτωση που δεν γίνουν οι απαραίτητες παρεμβάσεις, ενώ στο ερώτημα τι θα απογίνουν οι χιλιάδες άνθρωποι που ζουν σήμερα στη Δομή μετά από ένα τέτοιο ενδεχόμενο η κα Καλογήρου παραπέμπει για απάντηση στο υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής «που έχει την ευθύνη και την αρμοδιότητα για τη διαχείριση του ζητήματος».
Κατάσταση πρωτοφανούς έκτακτης ανάγκης
Την ίδια ώρα, οι Γιατροί χωρίς Σύνορα τονίζουν πως ο καταυλισμός στη Μόρια βρίσκεται σε κατάσταση πρωτοφανούς έκτακτης ανάγκης, σε ό,τι αφορά τη σωματική και ψυχική υγεία χιλιάδων ανδρών, γυναικών και παιδιών που συνωστίζονται σε άθλιες συνθήκες. Απευθύνουν μάλιστα έκκληση για την επείγουσα μεταφορά όλων των ευάλωτων ατόμων, ειδικά των παιδιών, σε ασφαλή στέγη στην ηπειρωτική χώρα ή/και εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πηγή: Γιατροί Χωρίς Σύνορα/credits: Robin Hammond/ Witness Change
Μία τουαλέτα για 80 ανθρώπους
Για ανθρωπιστική κρίση στη Μόρια έκανε λόγο, μιλώντας στο CNN Greece η Αλίκη Μεϊμαρίδου, υπεύθυνη των ιατρικών προγραμμάτων των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο νησί, σημειώνοντας πως από τους 11.000 πρόσφυγες που βρίσκονται στη Μυτιλήνη, οι 9.000 ζουν στη Μόρια, έναν καταυλισμό με χωρητικότητα 3.000 ατόμων και έχει σχεδιαστεί για να φιλοξενεί κυρίως άνδρες.
Όμως αυτή τη στιγμή, αντί να φιλοξενεί 3.000 άνδρες, φιλοξενεί 9.000 ανθρώπους εκ των οποίων το ένα τρίτο και ίσως παραπάνω είναι κυρίως παιδιά, σε συνθήκες πολύ φτωχής υγιεινής, πέραν του συνωστισμού.
«Οι υποδομές έχουν σχεδόν καταρρεύσει, η επιδιόρθωσή τους δεν γίνεται, εμείς έχουμε προβεί σε υποστήριξη με επιπλέον τουαλέτες και με προσωπικό το οποίο καθαρίζει, αλλά παρ’ όλα αυτά ο πληθυσμός είναι τόσο πολύς σε αυτόν τον μικρό χώρο που οποιαδήποτε προσπάθεια, είναι απλά μια καθημερινή μάχη για να προλάβουμε τις ανάγκες», σημείωσε, αναφέροντας χαρακτηριστικά πως ένα μπάνιο αντιστοιχεί σε 80 ανθρώπους.
Περιστατικά σεξουαλικής βίας
Πέρα από το κομμάτι της υγιεινής, που είναι πολύ σημαντικό γιατί έχει να κάνει και με τον κίνδυνο για επιδημίες, αλλά και με τα ιατρικά περιστατικά τα οποία αντιμετωπίζονται στις δομές των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, όπως για παράδειγμα παιδιά με επανερχόμενες διάρροιες, ή δερματικές φλεγμονές και λοιμώξεις οι οποίες δεν περνούν, γιατί δεν είναι εύκολο να θεραπευτούν σε ένα περιβάλλον σωστής υγιεινής, οι Γιατροί καλούνται πολύ συχνά να περιθάλψουν περιστατικά επείγοντα που έχουν να κάνουν με βία, συμπεριλαμβανομένης και της σεξουαλικής βίας.
«Αυτό που μας λένε πολύ συχνά οι άνθρωποι μέσα στο καμπ, κυρίως μονογονεϊκές οικογένειες, είναι ότι φοβούνται να αφήσουν τα παιδιά τους μόνα, είτε για να πάνε τουαλέτα, είτε για να παραλάβουν φαγητό, γιατί έτσι όπως είναι φτιαγμένος ο χώρος, ο καθένας μπορεί να μπει μέσα στις σκηνές τους, δεν υπάρχει προστασία», τονίζει η Αλίκη Μεϊμαρίδου.
Πηγή: REUTERS/Alkis Konstantinidis/File Photo
Η εποπτεία του χώρου είναι δύσκολη, οι Αρχές δεν παρέχουν την προστασία που θα έπρεπε να παρέχουν κι έτσι καθίσταται πολύ στρεσογόνο και προκαλεί φόβο το να ζει κανείς εκεί μέσα, προσθέτει η ίδια, τονίζοντας πως τα περιστατικά βίας σημειώνονται, ενώ τα παιδιά βρίσκονται μέσα στη σκηνή.
Εγκλωβισμένοι λόγω των καθυστερήσεων της διαδικασίας ασύλου
Στις άθλιες συνθήκες διαβίωσης, έρχεται να προστεθεί και η τρομερή καθυστέρηση που σημειώνεται στη διαδικασία του ασύλου. Κάποιος που φτάνει στο νησί μπορεί να χρειαστεί να περιμένει ακόμη και πάνω από τέσσερις μήνες για να περάσει από την λεγόμενη αξιολόγηση ευπάθειας, για να διαπιστωθεί αν πρόκειται για ευάλωτο άνθρωπο.
Σε αυτό το διάστημα οι άνθρωποι πρέπει να ζήσουν με όποιον τρόπο μπορούν και με ελάχιστη πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες μέσα στη Μόρια. Οι περισσότεροι έχουν πάρει ημερομηνία εξέτασης ασύλου για τέλη του 2019 και μέχρι να εξεταστεί το αίτημά τους, δεν τούς επιτρέπεται να φύγουν από το νησί και η μόνη επιλογή που έχουν είναι να μείνουν στη Μόρια, σε αυτές τις συνθήκες.
Πηγή: REUTERS/Elias Marcou/File Photo
Χιλιάδες άνθρωποι είναι εγκλωβισμένοι εκεί επ’ αόριστον, δεν ξέρουν πότε και αν θα μπορέσουν να μετακινηθούν σε άλλες δομές κι όλα αυτά δημιουργούν μια τρομερή επιδείνωση της σωματικής και ψυχικής τους υγείας.
Ψυχολογικά προβλήματα, αυτοτραυματισμοί και απόπειρες αυτοκτονίας
Πολύ συχνά, λέει η κα Μεϊμαρίδη, οι γονείς που επισκέπτονται τη Δομή των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, μιλούν για ευερεθιστότητα των παιδιών, προβλήματα ψυχολογικά, αναφέρουν ότι πολλά απ΄ αυτά έχουν δυσκολία στον ύπνο, έχουν εφιάλτες, έχουν καταγραφεί και περιστατικά πολλών παιδιών και εφήβων με αυτοτραυματισμούς, ενώ αναφέρονται και περιπτώσεις απόπειρας αυτοκτονίας. Ενδεικτικά η κα Μεϊμαρίδη αναφέρθηκε στην περίπτωση εφήβου, στον οποίο έγιναν ράμματα, καθώς είχε κόψιμο στις φλέβες.
Από τον Φεβρουάριο έως τον Ιούνιο, στο πλαίσιο δραστηριότητας ψυχικής υγείας για παιδιά (6-18 ετών), οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα διαπίστωσαν ότι σχεδόν το 1/4 των παιδιών (18 από τα 74) είχαν αυτοτραυματιστεί ή είχαν κάνει απόπειρα ή είχαν σκέψεις αυτοκτονίας. Άλλοι ανήλικοι ασθενείς παρουσιάζουν επιλεκτική βωβότητα, κρίσεις πανικού, άγχος, εκρήξεις επιθετικότητας και συνεχείς εφιάλτες.
Έκκληση για αποσυμφόρηση της Μόριας
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εδώ και τρία χρόνια επισημαίνουν το πόσο απαραίτητη είναι η αποσυμφόρηση του νησιού και απευθύνουν έκκληση για την επείγουσα μεταφορά όλων των ευάλωτων ατόμων, ειδικά των παιδιών, σε ασφαλή στέγη στην ηπειρωτική χώρα ή και εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εφόσον αυτό προβλέπεται από τις διαδικασίες και τα αιτήματά τους.
«Δεν γίνεται να συνεχίζουμε να βλέπουμε αυτή την κατάσταση, με τον συνωστισμό των ανθρώπων και τον επ’ αόριστον εγκλωβισμό τους στα νησιά λόγω της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας, να παρατείνεται», σημειώνει η κα Μεϊμαρίδου προσθέτοντας πως γίνεται έκκληση στις αρμόδιες Αρχές, τις ελληνικές, την ΕΕ και την Ύπατη Αρμοστεία «επιτέλους να γίνει κάτι».
Πηγή: REUTERS/Alkis Konstantinidis/File photo
Οι έξι λόγοι για τους οποίους το Κέντρο της Μόριας κρίνεται ακατάλληλο από την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου
Στην απόφαση της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, η οποία ελήφθη με βάση την αιτιολογημένη Γνωμοδότηση- Εισήγηση της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας της Π.Ε. Μυτιλήνης, που βασίστηκε σε εκθέσεις αυτοψίας υπαλλήλων του Τμήματος Περιβαλλοντικής Υγιεινής και Υγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας Π.Ε. του νησιού, αναφέρονται οι λόγοι για τους οποίους η συγκεκριμένη δομή κρίνεται ακατάλληλη και επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία.
- Στην είσοδο του κέντρου διαπιστώθηκε ανεξέλεγκτη διαρροή λυμάτων, τα οποία οδηγούνται στον παρακείμενο χείμαρρο ανεπεξέργαστα και μέρος από αυτά διοχετεύονται και στο δρόμο. Επιπλέον διαπιστώθηκε διαρροή λυμάτων σε άλλο σημείο του χειμάρρου από σπασμένους αγωγούς αποχωρητηρίων, με αποτέλεσμα να υπάρχει έντονη δυσοσμία και κίνδυνος για τη Δημόσια Υγεία και το Περιβάλλον γενικότερα.
- Διαπιστώθηκε ότι ο χώρος παρουσιάζει συνθήκες συγχρωτισμού(λόγω μεγάλου αριθμού πληθυσμού προσφύγων-μεταναστών) στους χώρους διαμονής τους (έως 15 άτομα στους οικίσκους και έως 150 σε κάθε σκηνή) με κίνδυνο μετάδοσης ασθενειών. Επίσης διαπιστώθηκε έντονη δυσοσμία και ύπαρξη εντόμων υγειονομικής σημασίας (μυγών) λόγω της αδυναμίας επιμελούς καθαριότητα των χώρων διαμονής.
- Διαπιστώθηκε έντονη δυσοσμία στο χώρο των αποχωρητηρίων, στάσιμα ύδατα και πληθώρα εντόμων υγειονομικής σημασίας (μύγες) με αποτέλεσμα τη δημιουργία ανθυγιεινής κατάστασης.
Πηγή:REUTERS/Alkis Konstantinidis/File photo - Ο υπαίθριος χώρος του ανωτέρω Κέντρου παρουσιάζει ρυπαρότητα συνοδευόμενη με πλήθος εντόμων υγειονομικής σημασίας λόγω των απορριμμάτων που υπάρχουν συσσωρευμένα στους κάδους και έξω από αυτούς με αποτέλεσμα έντονη δυσοσμία λόγω σήψης(παρουσία σκουληκιών).
- Σε ελαιόκτημα πλησίον του Κέντρου διαπιστώθηκε επέκταση αυτού, με πλήθος σκηνών όπου διαπιστώθηκε η ύπαρξη πληθώραςδιάσπαρτων απορριμμάτων.
- Ο χώρος προσφοράς των γευμάτων στους φιλοξενούμενους πρόσφυγες-μετανάστες, είναι ακατάλληλοςκαθώς δεν πληροί τις προϋποθέσεις της κείμενης νομοθεσίας.