Ο νέος ακτινοθεραπευτικός χάρτης της Ελλάδας: 8 δημόσια νοσοκομεία με υπερσύγχρονα μηχανήματα

Συνολικά, 18 δημόσια νοσοκομεία (ΕΣΥ, Πανεπιστημιακά και Στρατιωτικά) διαθέτουν πλέον Τμήματα Ακτινοθεραπείας. Με την ολοκλήρωση της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) στο τέλος του 2018, η οποία αφορά στα μισά σχεδόν δημόσια Ακτινοθεραπευτικά Ογκολογικά Τμήματα, κανένα δημόσιο νοσοκομείο δεν θα υστερεί σε δυνατότητες εφαρμογής των πιο εξελιγμένων τεχνικών ακτινοθεραπείας. Μάλιστα, η μέση ηλικία των μηχανημάτων στα δημόσια νοσοκομεία θα είναι τα 6,3 χρόνια, ενώ στα ιδιωτικά τα 8,5 χρόνια.

Το νέο χάρτη της ακτινοθεραπείας στην Ελλάδα παρουσίασε η Ελληνική Εταιρεία Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας (Ε.Ε.Α.Ο), σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ο πρόεδρος του ΔΣ, Γιώργος Πισσάκας και ο γενικός γραμματέας, Γρηγόρης Γεωργακόπουλος, την Τρίτη (19/06/2018).

Η Ακτινοθεραπευτική Ογκολογία μαζί με την Παθολογική Ογκολογία και την Χειρουργική Ογκολογία είναι οι τρεις βασικοί πυλώνες στον αγώνα κατά του καρκίνου, ο οποίος αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα, σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ). Περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς που πάσχουν από καρκίνο ιώνται. Η ακτινοθεραπεία μόνη ή σε συνδυασμό και με τις άλλες μεθόδους συμβάλλει στο 40% αυτών των ιάσεων ενώ περίπου το 60% των ασθενών κάποια στιγμή στην πορεία της νόσου θα χρειαστεί να υποβληθούν σε ακτινοθεραπεία.

Ο χρόνος αναμονής στις λίστες για ακτινοθεραπεία στην Αθήνα, ακόμα και σήμερα, φτάνει μέχρι και τους 4 μήνες. Όπως τονίζει η Ε.Ε.Α.Ο, τα 31 μηχανήματα του δημόσιου τομέα μαζί με τα 17 του ιδιωτικού φτάνουν συνολικά τα 48 μηχανήματα σε όλη την Ελλάδα ενώ οι ανάγκες απαιτούν περίπου 70 μηχανήματα. Ίσως αυτή η υστέρηση να είναι και ο βασικός λόγος, γιατί στην Ελλάδα υποβάλλονται σε ακτινοθεραπεία λιγότεροι ασθενείς από το αναμενόμενο, σύμφωνα με τους μέσους όρους των άλλων ευρωπαϊκών κρατών.

Παρόλα αυτά, αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στην καλύτερη στιγμή της ακτινοθεραπείας στην Ελλάδα, επισημαίνει η Ε.Ε.Α.Ο, χάρη στη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Τα νοσοκομεία που επιλέχθηκαν, ήταν αυτά που είχαν τεχνολογία παλαιότερη της δεκαετίας και ως εκ τούτου αδυναμία εφαρμογής των πιο εξελιγμένων τεχνικών ακτινοθεραπείας. Επίσης, δόθηκε πολύ μεγάλη σημασία στην εκπαίδευση του προσωπικού, με σεμινάρια στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Το επόμενο διάστημα, ξεκινά πρόγραμμα εκπαίδευσης 3 εβδομάδων σε Ακτινοθεραπευτικό Κέντρο των ΗΠΑ για 2 Ακτινοθεραπευτές Ογκολόγους και για 2 Φυσικούς Ιατρικής από κάθε Κέντρο. Τα νοσοκομεία τα οποία εκσυγχρονίστηκαν είναι:

Από τη δωρεά του ΙΣΝ (Συνολικά 12 Γραμμικοί Επιταχυντές):

1. ΑΤΤΙΚΟΝ (Αθήνα) με 2 Γ.Ε, με δημιουργία ενός επιπλέον θωρακισμένου χώρου
2. ΠΑΝ. ΚΡΗΤΗΣ με 2 Γ.Ε και ανακαίνιση του Τμήματος
3. ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ (Θεσσαλονίκη) με 2 Γ.Ε και ανακαίνιση του Τμήματος
4. 401 ΓΣΝΑ (Αθήνα) με 2 Γ.Ε (ένας με δυνατότητα Στερεοτακτικής Ακτινοχειρουργικής) με πλήρη ανακατασκευή όλου του Τμήματος και δημιουργία ενός επιπλέον θωρακισμένου χώρου)
5. ΠΑΝ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ με 1 Γ.Ε και ανακαίνιση του θωρακισμένου χώρου.
6. ΠΑΝ. ΛΑΡΙΣΑΣ με 1 Γ.Ε και ανακαίνιση του θωρακισμένου χώρου
7. ΠΑΝ. ΠΑΤΡΑΣ με 1 Γ.Ε και ανακαίνιση του θωρακισμένου χώρου
8. ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ (Αθήνα) με 1 Γ.Ε, με πλήρη ανακατασκευή του θωρακισμένου χώρου του μηχανήματος και ανακαίνιση του Τμήματος

Από τα ΕΣΠΑ (Συνολικά 4 Γραμμικοί Επιταχυντές):

1. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ (Θεσσαλονίκη) 1 Γ.Ε
2. ΠΑΝ. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 1 Γ.Ε
3. ΜΕΤΑΞΑ (Αθήνα) 1 Γ.Ε
4. ΑΓ. ΣΑΒΒΑΣ (Αθήνα) 1 Γ.Ε

Από άλλες δωρεές (Συνολικά 3 Γραμμικοί Επιταχυντές):

1. ΠΑΙΔΩΝ
2. ΑΧΕΠΑ, 1 Γ.Ε
3. ΑΓ. ΣΑΒΒΑΣ (Αθήνα), 1 Γ.Ε

Επίσης,

• Στο δημόσιο τομέα: 12 (39%) στα 31 μηχανήματα θα είναι νεότερα της διετίας
  Ενώ 18 (58%) στα 31 θα είναι νεότερα της 5ετίας
• Στον ιδιωτικό τομέα: 3 (17%) στα 17 μηχανήματα θα είναι νεότερα της διετίας
  Ενώ 8 (47%) στα 17 μηχανήματα θα είναι νεότερα της 5ετίας.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελληνική Εταιρεία Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας έχει καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις όλα τα προηγούμενα χρόνια στους υπουργούς Υγείας, για να έχει πρόσβαση ο Έλληνας ασθενής σε αυτήν την τεχνολογία.

Τι είναι η Ακτινοθεραπευτική Ογκολογία

Ο κύριος στόχος της ακτινοθεραπείας είναι η χορήγηση πολύ υψηλής δόσης ακτινοβολίας εστιασμένα σε έναν όγκο, με ελάχιστη επιβάρυνση των γύρω φυσιολογικών ιστών. Το επιθυμητό αποτέλεσμα είναι η καταστροφή του όγκου που θα μπορούσε να έχει ως επακόλουθο την ίαση ή την αύξηση της επιβίωσης των ασθενών και την όσο το δυνατόν καλύτερη ποιότητα ζωής τους μειώνοντας στο ελάχιστο τις παρενέργειες.

Όλες οι σύγχρονες τεχνικές ακτινοθεραπείας όπως η σύμμορφη ακτινοθεραπεία (conformalradiotherapy, CRT), η ακτινοθεραπεία με πεδία διαμορφούμενης έντασης (intensitymodulatedradiotherapy, IMRT), η στερεοτακτική ακτινοχειρουργική (stereotacticradiosurgery, SRS), η στερεοτακτική ακτινοθεραπεία (stereotacticradiotherapy και stereotacticbodyradiotherapySRT, SBRT), η απεικονιστικά καθοδηγούμενη (imageguidedRT, IGRT) και η 4D ακτινοθεραπεία που είναι στη θεραπευτική φαρέτρα του Ακτινοθεραπευτή Ογκολόγου αποσκοπούν στη βελτίωση του τοπικού ελέγχου της νόσου και στη μείωση της τοξικότητας.