Τέχνη 1821: Ανάλυση του έφιππου ανδριάντα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, Λάζαρος Σώχος
Το γλυπτό φιλοτέχνησε ο γλύπτης Λάζαρος Σώχος έπειτα από διαγωνισμό. Το πρόπλασμα βραβεύτηκε στην Παγκόσμια Έκθεση Παρισιού το 1900. Βραβεύτηκε επίσης από την Ακαδημία της Ρώμης.
Τα αποκαλυπτήρια του αγάλματος στην Αθήνα έγιναν το 1904. Στο Ναύπλιο υπάρχει πανομοιότυπο γλυπτό που τοποθετήθηκε το 1901. Είναι ο πρώτος έφιππος ανδριάντας στην ιστορία της νεοελληνικής τέχνης.
Ο Λάζαρος Σώχος γεννήθηκε στην Τήνο το 1857 (ή το 1862) και σπούδασε γλυπτική στην Αθήνα και το Παρίσι. Το διάστημα 1908-1911 δίδαξε γλυπτική στο Σχολείο των Τεχνών.
Το συγκεκριμένο γλυπτό του ακολουθεί τη διαδεδομένη εικονογραφία του 19ου αιώνα, όπως τεκμηριώνεται από τον ανδριάντα του Μαξιμιλιανού Α΄ στο Μόναχο (1839), έργο του Μπέρτελ Τόρβαλντσεν.
Η χειρονομία του Κολοκοτρώνη, σύμφωνη με το νεοκλασικιστικό πνεύμα, δείχνει προς τα εμπρός, προς το πεδίο της μάχης, ενώ ο ίδιος απευθύνεται στους συμπολεμιστές του.
Έπειτα από απαίτηση της επιτροπής ανάθεσης, ο γλύπτης αντικατέστησε το φέσι του Κολοκοτρώνη με την αγγλική περικεφαλαία. Το 2002, εργασίες συντήρησης αποκάλυψαν την εξής επιγραφή: «Παρά τη θέλησιν του Σώχου, Κολοκοτρώνη μου, ξαναφόρεσε την περικεφαλαία».
Επικρατεί η εντύπωση πως ο βηματισμός του αλόγου σχετίζεται με το εάν ο καβαλάρης του σκοτώθηκε σε μάχη ή όχι. Αυτό όμως δεν είναι παρά αστικός μύθος και δεν ανταποκρίνεται στις συμβάσεις της γλυπτικής του 19ου αιώνα.
Με την επιμέλεια της Εταιρείας Ελλήνων Ιστορικών Τέχνης