Σύρραξη διαδηλωτών–αστυνομίας έξω από τα γραφεία της Zaman

Οι συμπλοκές συνέβησαν την επομένη της απόφασης με την οποία η μεγαλύτερη σε κυκλοφορία εφημερίδα στην Τουρκία τέθηκε υπό την κηδεμονία των αρχών.

Την Παρασκευή, δικαστήριο διόρισε διαχειριστή για να διευθύνει την εφημερίδα Zaman, την αγγλόφωνη Today's Zaman και το πρακτορείο ειδήσεων Cihan, που συνδέονται με τον ιερωμένο Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος κατοικοεδρεύει στις ΗΠΑ και είναι σφοδρός επικριτής του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο τελευταίος υποστηρίζει ότι ο Γκιουλέν σχεδιάζει πραξικόπημα εναντίον του.

Νωρίς το απόγευμα του Σαββάτου, η αστυνομία στην Κωνσταντινούπολη επενέβη βιαίως σε συγκέντρωση τουλάχιστον 500 ανθρώπων μπροστά από την έδρα της Zaman. Οι αστυνομικοί έριξαν άφθονα δακρυγόνα στο πλήθος που φώναζε «Ο ελεύθερος Τύπος δεν θα φιμωθεί», κάνοντας επίσης χρήση εκτοξευτήρων νερού και σφαιρών με επικάλυψη καουτσούκ, σύμφωνα με φωτογράφο του Γαλλικού Πρακτορείου που κατέγραψε τις εικόνες.

Οργανώσεις προάσπισης των δικαιωμάτων και ευρωπαίοι αξιωματούχοι καταδίκασαν την κατάληψη της εφημερίδας, υπογραμμίζοντας ότι αποτελεί απόδειξη πως η τουρκική κυβέρνηση φιμώνει τους διαφωνούντες.

Το πρωτοσέλιδο της Zaman ανέγραφε εκτός άλλων και τη φράση «Αναστολή του Συντάγματος», με μεγάλους λευκούς χαρακτήρες σε μαύρο φόντο. «Ο τουρκικός Τύπος ζει μία από τις πιο μαύρες ημέρες της ιστορίας του», καταγγέλλει η εφημερίδα, η οποία έχει τιράζ 650.000 φύλλα και κατάφερε να τυπώσει την τελευταία ανεξάρτητη έκδοσή της, λίγο πριν οι αστυνομικοί εισβάλουν στα γραφεία της.

Σήμερα το απόγευμα, οι δημοσιογράφοι που είχαν παραμείνει στο κτίριο, την είσοδο του οποίου ήλεγχαν αστυνομικές δυνάμεις, ανακοίνωσαν ότι δεν είναι πλέον σε θέση να δουλέψουν: «Όλες οι συνδέσεις Ίντερνετ έχουν κοπεί», έγραψε στο Twitter ο Σεβγκί Ακαρτσεσμέ, διευθυντής της αγγλόφωνης Today's Zaman.

«Είναι μια μαύρη ημέρα για την τουρκική δημοκρατία και μια κατάφωρη παραβίαση του Συντάγματος», δήλωσε ο Ακαρτσεσμέ στο πρακτορείο Reuters, προσθέτοντας πως τα περισσότερα από τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης δεν κάνουν πλήρες ρεπορτάζ για την κατάληψη της Zaman, εξαιτίας του φόβου ότι θα υποστούν παρόμοια αντίποινα.

Οι διαχειριστές που διορίσθηκαν από τις τουρκικές αρχές απέλυσαν τον διευθυντή του ομίλου, Αμπντουλχαμίτ Μπιλιτσί, όπως ανέφεραν πολλά μέσα ενημέρωσης. Ο Ακαρτσεσμέ δήλωσε ότι απολύθηκε και ο αρθρογράφος Μπουλέντ Κενές.

Ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, επικεφαλής του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης στο τουρκικό κοινοβούλιο, είπε ότι το δικαστήριο ενήργησε ως πολιτικό εργαλείο της κυβέρνησης.

Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου υποστήριξε κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην Τεχεράνη πως «η Τουρκία έχει το δικαίωμα να ελέγξει αυτούς που παίρνουν μέρος σε μια ξεκάθαρη απόπειρα πραξικοπήματος, είτε οικονομική είτε δημοσιογραφική, εναντίον μιας εκλεγμένης κυβέρνησης»..

«Υπάρχει μια νομική διαδικασία κατά την οποία εξετάζονται κατηγορίες για πολιτικές επιχειρήσεις, περιλαμβανομένης της διοχέτευσης παράνομου χρήματος. Δεν επεμβήκαμε ποτέ στη νομική διαδικασία. Η Τουρκία είναι ένα κράτος δικαίου (...), αλλά δεν θα κλείσουμε τα μάτια μπροστά στους ελιγμούς μιας δομής στο εσωτερικό του κράτους που αποπειράται να χρησιμοποιήσει τον Τύπο», πρόσθεσε ο Νταβούτογλου.

Όμως, η διεθνής κοινότητα κινείται σε άλλη γραμμή, εκφράζοντας τη βαθιά ανησυχία της για την ελευθερία του Τύπου στην Τουρκία. «Η Τουρκία, ως υποψήφια χώρα, οφείλει να σέβεται και να προωθεί υψηλούς δημοκρατικούς κανόνες και πρακτικές, μεταξύ των οποίων η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης», ήταν η αντίδραση της διπλωματικής υπηρεσίας της ΕΕ.

«Εξαιρετικά ανήσυχος για τις τελευταίες εξελίξεις στην εφημερίδα Zaman που θέτουν σε κίνδυνο την πρόοδο που έχει γίνει από την Τουρκία σε άλλους τομέις», έγραψε στο Twitter ο ευρωπαίος επίτροπος αρμόδιος για τη Διεύρυνση Γιοχάνες Χαν.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς έγραψε στο Twitter ότι η κατάληψη της Zaman ήταν «άλλο ένα πλήγμα στην ελευθερία του Τύπου» και υποσχέθηκε πως θα θίξει το θέμα κατά τη συνάντηση που θα έχει τη Δευτέρα με τον Νταβούτογλου.

Επικριτές έχουν κατηγορήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι κάνει τα στραβά μάτια στις επιδόσεις της Τουρκίας στα ανθρώπινα δικαιώματα επειδή χρειάζεται τη βοήθεια της Άγκυρας για να περιορίσει τις τεράστιες προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές.

Η Τουρκία, η οποία συνορεύει με τη Συρία, το Ιράκ και το Ιράν, θα συμμετάσχει μαζί με τους ηγέτες της ΕΕ τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες σε μια σύνοδο κορυφής για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης. Ο Νταβούτογλου είπε πως «η θετική ατζέντα θα καταληφθεί και θα κηλιδωθεί τώρα» από το θέμα της ελευθερίας του Τύπου.

Η Ουάσινγκτον εξέφρασε τη λύπη της γι' αυτή «την τελευταία μιας σειράς ανησυχητικών δικαστικών και αστυνομικών ενεργειών» της τουρκικής κυβέρνησης εναντίον των μέσων ενημέρωσης «και αυτών που την επικρίνουν».

Η Μόσχα από την πλευρά της εξέφρασε την επιθυμία να διεξαχθεί διεθνής έρευνα. «Ελπίζουμε ότι οι δυτικοί εταίροι μας θα βάλουν στην άκρη τους φόβους τους πως θα δυσαρεστήσουν την Άγκυρα», αναφέρεται σε ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου