Φέρνει μέτρα η πρόβλεψη του ΔΝΤ για δημοσιονομικό κενό 2,5 δισ. ευρώ το 2018

Το εάν η Ελλάδα θα πετύχει να καταγράψει πρωτογενές πλεόνασμα 6,6 δισ. ευρώ το 2018, χωρίς να λάβει πρόσθετα μέτρα, θα εξαρτηθεί από τρεις βασικές παραμέτρους. Η πρώτη παράμετρος είναι η ανάπτυξη που θα σημειώσει η ελληνική οικονομία τόσο εφέτος όσο και το 2018. Η δεύτερη παράμετρος είναι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2017 και η θετική του επίπτωση στο πλεόνασμα του 2018 (carry-over effect). Η τρίτη παράμετρος έχει να κάνει με την πορεία των φόρων και των εσόδων του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης το 2018.

Το υπουργείο Οικονομικών επιχειρεί να κρατήσει τους τόνους χαμηλά διαβεβαιώνοντας ότι το πρωτογενές πλεόνασμα 1,75% του ΑΕΠ για φέτος όχι μόνο δεν κινδυνεύει αλλά θα υπερκαλυφθεί. Ωστόσο, με την ανάπτυξη το 2017 να διαμορφώνεται κοντά στο 1,8%, από 2,5% που ήταν η αρχική εκτίμηση, η επίτευξη πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ του χρόνου θα είναι εξαιρετικά δύσκολη ακόμη και εάν εφέτος το πρωτογενές αποτέλεσμα είναι θετικό κατά 2,2% του ΑΕΠ, όπως θεωρούν στο ΓΛΚ.

Αρνητικά είναι και τα μηνύματα από το σκέλος των εσόδων, καθώς ήδη από εφέτος διαπιστώθηκε πως οι ελεύθεροι επαγγελματίες δήλωσαν λιγότερα εισοδήματα, ώστε να πληρώσουν μικρότερες εισφορές στον ΕΦΚΑ (στο τέλος του έτους θα υπάρξει υστέρηση τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ από τους φόρους εισοδήματος). Η φοροαποφυγή αυτή αναμένεται να κλιμακωθεί το 2018, δημιουργώντας υστέρηση τόσο στα φορολογικά έσοδα όσο και στα έσοδα του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης. Μια τέτοια εξέλιξη αυτομάτως θα οδηγήσει εκτός στόχων το πλεόνασμα.

Προς το παρόν, ούτε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ούτε η Κομισιόν αποκλείουν το ενδεχόμενο να ζητηθούν πρόσθετα μέτρα για το επόμενο έτος.

Ο Πιερ Μοσκοβισί, ερωτηθείς χθες σχετικά, παρέπεμψε στα στοιχεία για το προσχέδιο προϋπολογισμού 2018 που θα είναι διαθέσιμα περί τα μέσα Οκτωβρίου για να εξαχθούν συμπεράσματα. Ο Τζέρι Ράις του ΔΝΤ επισήμανε ότι προς το παρόν δεν έχουν ζητηθεί νέα μέτρα αλλά «η διαδικασία παρακολούθησης του προγράμματος εξελίσσεται».

Εν όψει της νέας διελκυστίνδας με το ΔΝΤ ο Ευκλείδης Τσακαλώτος προετοίμασε την κοινή γνώμη για το ενδεχόμενο λήψης πρόσθετων δημοσιονομικών μέτρων και στο σκέλος μείωσης των δαπανών και στο σκέλος της φορολογίας, λέγοντας μάλιστα ότι αναζητούνται «έξυπνες λύσεις» για να δηλώνουν τα πραγματικά εισοδήματα οι ελεύθεροι επαγγελματίες.

Ωστόσο, οι επιλογές που βλέπει το ΔΝΤ για να καλυφθεί το –ενδεχόμενο- δημοσιονομικό κενό των 2,5 δισ. ευρώ το 2018 είναι οι εξής δυο:

• Να έρθουν από την 1η Ιανουαρίου 2018, οι σταδιακές μειώσεις της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις, αντί της 1ης Ιανουαρίου 2019 που προβλέπει η υφιστάμενη συμφωνία.
• Να εφαρμοστεί από την 1η Ιανουαρίου 2019 αντί για την 1η Ιανουαρίου 2020 η μείωση της έκπτωσης φόρου από τα 1.900 στα 1.250 ευρώ για κάθε φορολογούμενο.

Οι παρεμβάσεις αυτές θα μπορούσαν να διασφαλίσουν πως θα καλυφθεί η απόσταση των 2,5 δισ. ευρώ που χωρίζει σήμερα τις δύο πλευρές. Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να πει με ασφάλεια πως το ΔΝΤ δεν θα αναθεωρήσει επί τα χείρω τις εκτιμήσεις του για το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2018, κάτι που αυτόματα θα αύξανε τον λογαριασμό των μέτρων.