Επιχείρηση «τετραγωνισμός του κύκλου»
Μάχη με το... χρόνο και τους δανειστές δίνει η κυβέρνηση. Από τη μια μεριά, επιδιώκει να σπάσει την πολύ σκληρή γραμμή που υιοθετεί το ΔΝΤ.
Από την άλλη, με τη αβεβαιότητα να απειλεί την οικονομική ανάκαμψη, βλέπει την κλεψύδρα του πολιτικού χρόνου της να αδειάζει. Με βάση αυτά τα δεδομένα, το κυβερνητικό επιτελείο επιδιώκει να... τετραγωνίσει τον κύκλο. Να πετύχει, δηλαδή, μια πολιτικά διαχειρίσιμη συμφωνία, πράγμα που απαιτεί χρόνο, χωρίς να αφήσει την οικονομία να εκτροχιαστεί. Το τελευταίο προϋποθέτει όμως κλείσιμο της αξιολόγησης το συντομότερο δυνατό.
Τελεσίγραφο Βίζερ
Από τους μαγευτικούς Δελφούς ο Τόμας Βίζερ έστειλε ένα σαφές και κυνικό διπλό μήνυμα, το οποίο, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, αιφνιδίασε, μάλιστα, την κυβέρνηση. Συγκεκριμένα, ο επικεφαλής του Euro Working Group είπε:
- Χωρίς το ΔΝΤ το πρόγραμμα τελειώνει. Όπερ μεθερμηνευόμενο, ικανοποιήστε το ΔΝΤ γιατί δεν υπάρχει «ντιλ» χωρίς αυτό.
- Η αναμονή είναι καταστροφική, το πιο ηλίθιο που μπορείτε να κάνετε. Όπερ μεθερμηνευόμενο, δεν κερδίζετε τίποτα καθυστερώντας, αντιθέτως χάνετε.
Ο Τ. Βίζερ συνόψισε τη στρατηγική των θεσμών, αναδεικνύοντας όπως όλα δείχνουν, σύμφωνα με την παραδοχή κορυφαίου στελέχους, ότι όσα λένε τα κυβερνητικά στελέχη κινούνται στη σφαίρα των προσδοκιών και όχι της πραγματικότητας. Δηλαδή: σκληρές απαιτήσεις όπως τις έχει καθορίσει κατά κύριο λόγο το ΔΝΤ, με μοχλό πίεσης το χρόνο που τρέχει.
Κίνδυνος εκτροχιασμού
Οι θεσμοί ξέρουν πολύ καλά ότι κάθε μέρα που περνάει, φέρνει την οικονομία σε χειρότερη κατάσταση. Και μαζί με την οικονομία δυσκολεύει η θέση της κυβέρνησης. Χωρίς, προφανώς, να ισχύει η οποιαδήποτε σύγκριση με το 2015, στελέχη του Μαξίμου παραδέχονται ότι δεν θα ήμασταν μακριά από την αλήθεια αν λέγαμε ότι η οικονομική δραστηριότητα έχει μπει στο «ρελαντί». Επενδυτικά σχέδια, δανειοδοτήσεις και κατανάλωση περιμένουν το «πράσινο φως» που θα ανάψει η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης. Όσο το τοπίο παραμένει θολό, όλοι οι οικονομικοί παράγοντες θα τηρούν στάση αναμονής.
Το οικονομικό ρελαντί μπορεί να ροκανίσει τελικά τις πολύ καλές επιδόσεις στην εκτέλεση του προϋπολογισμού, ανοίγοντας το δρόμο για μέτρα μεγαλύτερου ύψους. Η αντίφαση που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση είναι η εξής:
Δεν κλείνει την αξιολόγηση γιατί δεν θέλει να αποδεχτεί τις (αστήρικτες, όπως υποστηρίζει ότι αποδεικνύεται) εκτιμήσεις για το δημοσιονομικό κενό, αλλά όσο δεν κλείνει η συμφωνία, ο εκτροχιασμός της οικονομίας θα φέρνει τις πραγματικές επιδόσεις πιο κοντά στις εκτιμήσεις του ΔΝΤ. Μονά – ζυγά, δηλαδή, κερδίζει το ΔΝΤ.
Οι κυβερνητικές στοχεύσεις
Σύμφωνα με κυβερνητικό αξιωματούχο, ο οποίος συνομίλησε με το CNN Greece, «δεν υπάρχει περίπτωση να μην κλείσει η συμφωνία. Δεν θα κλείσουμε, όμως, και συμφωνία ό,τι να ‘ναι». Τι σημαίνει όμως αυτό:
- Να πέσουν τα μέτρα κάτω από τα 3,6 δισ. ευρώ(2% του ΑΕΠ) που ζητάει το ΔΝΤ.
- Τα αντισταθμιστικά μέτρα να ωφελήσουν και τους πιο φτωχούς, όχι μόνο τις επιχειρήσεις.
- Οι περικοπές στις συντάξεις να γίνουν σταδιακά ώστε να μην προκαλέσουν σοκ.
Αν πετύχει τους στόχους της, η κυβέρνηση θεωρεί ότι η συμφωνία θα καταστεί διαχειρίσιμη πολιτικά. Τι θα δεχτούν, όμως, οι θεσμοί; Η εμπειρία, λένε κυβερνητικά στελέχη, δείχνει ότι συνήθως κάτι κερδίζει και η ελληνική πλευρά. Το τελικό κέρδος, όμως, είναι κατά κανόνα πολύ μικρότερο από αυτό που αναμένουν. Το σίγουρο, πάντως, είναι ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να αφήσει τη διαπραγμάτευση να διαρκέσει για πολύ ακόμα. Οι δύο κρίσιμες ημερομηνίες είναι η 20η Μαρτίου οπότε συνεδριάζει το Eurogroup και η 27η Απριλίου οπότε το ΔΣ της ΕΚΤ θα πρέπει να αποφασίσει τη συμμετοχή της Ελλάδας στο QE.