Το ταξίδι του νερού από τους ταμιευτήρες μέχρι τη βρύση μας
Λένε πως κάθε ταξίδι έχει τη δική του «μαγεία». Μέσα από τις ξεχωριστές διαδρομές, τις περιηγήσεις και τις στάσεις που κάνουμε, μαθαίνουμε πολλά για τους εαυτούς μας, τους γύρω μας και φυσικά, τον πλανήτη μας. Υπάρχει, όμως, ένα ταξίδι που δεν συγκρίνεται με κανένα άλλο διότι απλούστατα, δίνει ζωή σε εμάς και τα αγαπημένα μας πρόσωπα. Ο λόγος για το ταξίδι του νερού.
Από πού προέρχεται το νερό που φτάνει καθημερινά στις βρύσες μας; Ποια είναι η διαδρομή που ακολουθεί το νερό στην Αττική; Ποια είναι τα στάδια που περνάει προτού μπει στα ποτήρια μας;
Τα ερωτήματα είναι πολλά και σίγουρα αξίζει να απαντηθούν διότι αν υπάρχει κάτι στο οποίο όλοι συμφωνούμε, είναι το ότι η πρόσβαση σε ασφαλές και καθαρό πόσιμο νερό είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και η άριστη ποιότητα του πόσιμου νερού πρέπει να διασφαλίζεται και να γνωστοποιείται, πόσω μάλλον στις μέρες μας που οι καταναλωτές νιώθουν πιο αποπροσανατολισμένοι από ποτέ όσον αφορά στις διατροφικές τους επιλογές.
Από πού προέρχεται το νερό που πίνουμε
Ένα στοιχείο το οποίο πολλοί αγνοούν και σίγουρα αξίζει να γνωρίζουν είναι το ότι το νερό της Αττικής αποτελεί ένα από τα πιο ποιοτικά της Ευρώπης και μάλιστα, η ΕΥΔΑΠ βαθμολογήθηκε με άριστα για αυτό από το «Urban Water Atlas for Europe» της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η άριστη ποιότητά του, βέβαια, εντοπίζεται ήδη από την αρχή του ταξιδιού του και συγκεκριμένα, στους κύριους τροφοδοτικούς ταμιευτήρες της ΕΥΔΑΠ, τον Εύηνο και τον Μόρνο.
(Φράγμα και Ταμιευτήρας Εύηνου, 2002)
(Τεχνητή Λίμνη Μόρνου, 2000)
Το νερό που κάθε μέρα πίνουμε και βάζουμε στα σπίτια προέρχεται από τους τέσσερις βασικούς ταμιευτήρες, του Μόρνου, του Ευήνου, του Μαραθώνα και της Υλίκης. Πρόκειται για τους κύριους και βοηθητικούς υδροδότες της ΕΥΔΑΠ, ενώ στις πηγές υδροληψίας που χρησιμοποιεί η εταιρεία περιλαμβάνονται, επίσης, υδατικοί πόροι που αξιοποιούνται με τη λειτουργία 100 γεωτρήσεων.
Φυσική Λίμνη Υλίκη, 2000.
Το σημαντικό στοιχείο στη δική μας περίπτωση είναι, λοιπόν, το ότι ταξίδι του νερού μας ξεκινά από υδάτινα οικοσυστήματα που ξεχωρίζουν για το φυσικό τους κάλλος. Το γεγονός αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, αν αναλογιστεί κάποιος πως εν έτει 2018 εκατομμύρια άνθρωποι σε πολλές περιοχές του κόσμου (αλλά και της Ελλάδας) δεν γνωρίζουν από πού προέρχεται το νερό που πίνουν, ενώ αγνοούν τελείως βασικά στοιχεία του αφορούν στην ποιότητά του!
Πώς μεταφέρεται το νερό στην Αττική
Από τους υδάτινους και φυσικούς αυτούς προορισμούς, το ακατέργαστο νερό συνεχίζει το ταξίδι του στις Μονάδες Επεξεργασίας Νερού (ΜΕΝ) της ΕΥΔΑΠ μέσα από ένα εκτενές σύστημα εξωτερικών υδραγωγείων συνολικού μήκους 495 χιλιομέτρων.
Μάλιστα, παρά τη μεγάλη απόσταση των κύριων υδροδοτών - του Μόρνου και του Ευήνου - από την Αττική, η μεγαλύτερη ποσότητα του νερού μεταφέρεται μέσω των υδραγωγείων με τη δύναμη της βαρύτητας, δηλαδή χωρίς την οικονομική και περιβαλλοντική επιβάρυνση ενεργοβόρων αντλήσεων, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό για την προστασία των πόρων και του περιβάλλοντός μας.
Η σημασία της επεξεργασίας
Μια από τις πιο σημαντικές «στάσεις» στο ταξίδι του νερού είναι, φυσικά, εκείνη που πραγματοποιείται στις Μονάδες Επεξεργασίας Νερού (ΜΕΝ). Έχει καθοριστική σημασία για το νερό που πίνουμε αφού το καθιστά πόσιμο και αρίστης ποιότητας.
Εκείνο που σίγουρα αξίζει ένα συγκρατήσετε είναι το ότι όταν το νερό φτάνει στις Μονάδες Επεξεργασίας Νερού της ΕΥΔΑΠ (στο Γαλάτσι, στις Αχαρνές, στο Πολυδένδρι και τη Μάνδρα στον Ασπρόπυργο) βρίσκεται σε ακατέργαστη μορφή και για να καταστεί πόσιμο, πρέπει να υποβληθεί σε πέντε βασικά στάδια επεξεργασίας. Η διαδικασία ξεκινά με την προσθήκη χλωρίου -προκειμένου να εξουδετερωθούν τα όποια μικρόβια υπάρχουν- και ολοκληρώνεται με τη φίλτρανση και τη μεταχλωρίωση, πριν τη διανομή του νερού στο δίκτυο της πόλης.
(Μονάδα Επεξεργασίας Νερού Ασπροπύργου, 2000)
(Η μονάδα επεξεργασίας νερού στο Γαλάτσι, 2000)
Πώς το νερό «μπαίνει» στα σπίτια μας
Από τον Μόρνο, τον Εύηνο, τον Μαραθώνα, την Υλίκη και εν συνεχεία, τις Μονάδες Επεξεργασίας, το νερό φτάνει τελικά στα σπίτια μας μέσα από ένα μεγάλο δίκτυο ύδρευσης συνολικού μήκους 9.500 χιλιομέτρων (όση είναι δηλαδή η απόσταση της Αθήνας από το Τόκιο)!
Το συγκεκριμένο δίκτυο άρχισε να κατασκευάζεται το 1926 και περιλαμβάνει το σύνολο των αγωγών που μεταφέρουν το νερό από τις μονάδες της ΕΥΔΑΠ στους υδρομετρητές των καταναλωτών (οι οποίοι ξεπερνούν τα 2 εκατομμύρια) καθώς και σε αντλιοστάσια και δεξαμενές πίεσης. Μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί πως για την υδροδότηση των περιοχών που βρίσκονται σε μεγάλο υψόμετρο λειτουργούν συνολικά 81 αντλιοστάσια, ενώ 55 δεξαμενές πόλεως βρίσκονται διάσπαρτες σε υψηλά υψομετρικά σημεία της πόλης.
Ένα ταξίδι που αξίζει να θυμόμαστε
Για να φτάσει από τον Εύηνο, τον Μόρνο, την Υλίκη και τον Μαραθώνα στη βρύση μας, το νερό χρειάζεται να ταξιδέψει. Είναι σημαντικό, όμως, το γεγονός ότι γνωρίζουμε πως το ταξίδι του γίνεται με φυσικότητα, ασφάλεια και φροντίδα.
Οι συνεχείς έλεγχοι ποιότητας τόσο του ακατέργαστου όσο και του πόσιμου νερού, που πραγματοποιούνται επτά ημέρες την εβδομάδα, και καθόλη τη διάρκεια του έτους στα χημικά και μικροβιολογικά εργαστήρια της ΕΥΔΑΠ αλλά και η 24ωρη παρακολούθηση του δικτύου ύδρευσης και των δεξαμενών, εξασφαλίζουν ότι το νερό που πίνουμε είναι ασφαλές και άριστης ποιότητας. Την επόμενη φορά, λοιπόν, που θα ανοίξετε τη βρύση σας για να πιείτε ένα ακόμη ποτήρι νερό, αξίζει να θυμηθείτε το πολύτιμο αυτό ταξίδι…