«One Planet Summit», νέα διάσκεψη για το Κλίμα στο Παρίσι

Η διάσκεψη έχει τετραπλό στόχο: την αξιολόγηση των δράσεων που έχουν λάβει χώρα σε συνέχεια της Συμφωνίας των Παρισίων, την επιτάχυνση της υλοποίησης των δεσμεύσεων για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, την αξιοποίηση των χρηματοδοτικών μέσων, καθώς και την κινητοποίηση κρατικών και ιδιωτικών φορέων.

Οι ηγέτες που θα συναντηθούν σήμερα στη Γαλλία θα αναζητήσουν τρόπους για το πώς μπορούν να υποστηρίξουν και να επιταχύνουν τις παγκόσμιες προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, εστιάζοντας στην οικονομική και τεχνική υποστήριξη των μικρών και πιο αδύνατων κρατών από τα ανεπτυγμένα κράτη. Ειδικότερα, οι διοργανωτές επιδιώκουν κατά τη συνάντηση να ανακοινωθούν πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της χρηματοδότησης για δράσεις για την κλιματική αλλαγή και να παρουσιαστούν σχετικά προγράμματα σε επιμέρους τομείς.

Κρίσιμη η εξασφάλιση πόρων

Πηγή:. REUTERS/Ian Langsdon/Pool

Όσον αφορά την παγκόσμια συνεννόηση, εκ των ων ουκ άνευ είναι η εντατικοποίηση χρηματοδοτήσεων για υλοποίηση Συμφωνίας Παρισίων. Με άλλα λόγια, η εξασφάλιση χρηματοδοτικών ροών και ειδικότερα ροών από τις ανεπτυγμένες προς τις αναπτυσσόμενες χώρες, τόσο για την περίοδο μέχρι το 2020 όσο και για την περίοδο εφαρμογής της Συμφωνίας. Στο κείμενο της απόφασης προβλέπεται κινητοποίηση για την εξεύρεση ετήσιας χρηματοδότησης ποσού 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Η Συμφωνία του Παρισιού

Πριν από δύο χρόνια, εκπρόσωποι από σχεδόν 200 χώρες του πλανήτη, συγκεντρώθηκαν στην γαλλική πρωτεύουσα και έδωσαν την υπόσχεση ότι θα αναλάβουν αποφασιστική δράση σε σχέση με την κλιματική αλλαγή. Έτσι κατέληξαν σε μια συμφωνία που αποτελεί ένα σχέδιο δράσης για τη συγκράτηση της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη «αρκετά κάτω» από τους 2°C και καλύπτει την περίοδο από το 2020 και μετά (η περίοδος έως το 2020 καλύπτεται από το Πρωτόκολλο του Κιότο). Η συμφωνία έχει τεθεί σε ισχύ από 4/11/2016 και μέχρι σήμερα την έχουν υπογράψει 197 χώρες και την έχουν επικυρώσει 170 χώρες.

Η Συμφωνία ουσιαστικά κήρυξε το τέλος εποχής των ορυκτών καυσίμων, ενώ χαρακτηρίστηκε ως «νίκη για ολόκληρο τον πλανήτη».

Aντίο κόσμε. «Η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι πλέον μη αναστρέψιμη» επιβεβαιώνουν οι επιστήμονες

Ωστόσο, 18 μήνες αργότερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες-η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου και δεύτερη στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα- επιβεβαίωσαν ότι αποσύρονται από την συγκεκριμένη συμφωνία. Κι ενώ ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα περιέγραφε το Παρίσι ως την «καλύτερη ευκαιρία που έχουμε για να σώσουμε τον μοναδικό πλανήτη που έχουμε», ο διάδοχός του, Ντόναλντ Τραμπ δεν συμμερίζεται την ίδια άποψη, κρίνοντας πως η συγκεκριμένη συμφωνία είναι «άδικη» για τις ΗΠΑ και «κακή» για τις θέσεις εργασίας στην χώρα του.

Όπως έχει διαμορφωθεί ως τώρα η κατάσταση, οι ΗΠΑ θα είναι η μόνη χώρα στον κόσμο που δεν θα υπογράψει τη συμφωνία όταν θα ολοκληρώσει την μακρά διαδικασία απόσυρσης το 2020.

Πώς ανταποκρίθηκε ο κόσμος

Ο Βρετανός συγγραφέας, δημοσιογράφος και ακτιβιστής, που επικεντρώνει τη δράση του στο περιβάλλον και στα θέματα της κλιματικής αλλαγής, Μαρκ Λίνας εκτιμά ότι η απόφαση του Τραμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού, ελήφθη μόνο σε μια προσπάθεια «χειραγώγησης» του υπόλοιπου πλανήτη.

Η κλιματική αλλαγή θα προκαλέσει τη «μεγαλύτερη προσφυγική κρίση» που έχει βιώσει ποτέ η ανθρωπότητα

Την ίδια ώρα άφησε ανοιχτό το πεδίο δράσης για τους άλλους ηγέτες, οι οποίοι είχαν ανοιχτό τον δρόμο για να βγουν στο προσκήνιο. Έτσι ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν προσκάλεσε επιστήμονες, επιχειρηματίες και εργαζόμενους σε ΜΚΟ να μετακομίσουν στη Γαλλία, μόλις ο Τραμπ ανακοίνωσε την απόσυρση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού.

Επιπλέον ο Μακρόν λάνσαρε την καμπάνια «Να κάνουμε τον πλανήτη μας σπουδαίο ξανά», σε μια παράφραση του σλόγκαν της προεκλογικής καμπάνιας του Τραμπ «Να κάνουμε την Αμερική σπουδαία ξανά».

Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι, χαρακτήρισε ως «ηθικά εγκληματική πράξη» το να μην κάνει ο κόσμος ό,τι χρειάζεται στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, την ώρα που Ευρωπαϊκή Ένωση και Κίνα έδιναν δεσμεύσεις για προώθηση της Συμφωνίας του Παρισιού. Μάλιστα ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζιπινγκ, δήλωσε από το βήμα του συνεδρίου του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας, πως η χώρα του θα γίνει πρωτοπόρος στα οικολογικά θέματα.

Κλιματική αλλαγή: ο πλανήτης εκπέμπει SOS

Πρόσφατα συναντήθηκαν στη Βόννη της Γερμανίας, εκπρόσωποι από 190 χώρες για να συζητήσουν τα επόμενα βήματα για την εφαρμογή της Συμφωνίας του Παρισιού και για το πώς θα μπορούσαν να αυξηθούν οι δεσμεύσεις. Πολλές από τις πιο μικρές και λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες του πλανήτη συντάσσονται με τη συμφωνία και πιέζουν ώστε να ηγηθούν κάποιων ζητημάτων.

Πώς προχωρά η προσπάθεια μείωσης εκπομπών αερίων

Σύμφωνα με την ανεξάρτητη ομάδα ερευνητών Climate Action Tracker, ο κόσμος απέχει ακόμη πολύ από τον στόχο του αναφορικά με την μείωση των εκπομπών αερίων, ακόμη και με τη συνδρομή των ΗΠΑ.

Η ανεξάρτητη ομάδα ερευνητικών φορέων, που είναι επιφορτισμένη με τον υπολογισμό των περικοπών που πρέπει να γίνουν για να αποτραπεί κατά δύο βαθμούς η αύξηση της θερμοκρασίας, υπολογίζει ένα άλμα 3,2 βαθμών πριν από το τέλος του αιώνα, όταν και θα αρχίσουν να εφαρμόζονται οι τωρινές δεσμεύσεις.

Αλλάζει η εποχή των πλημμυρών στην Ευρώπη λόγω της κλιματικής αλλαγής

Ο επικεφαλής της Υπηρεσίας Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών Έρικ Σολχάιμ εκτίμησε μόλις τον περασμένο μήνα πως «οι σημερινές υποσχέσεις δεν καλύπτουν παρά μόνο το ένα τρίτο από τις απαιτούμενες μειώσεις των εκπομπών αερίων».

Η κλιματική αλλαγή τα τελευταία 166 χρόνια σε ένα GIF

Από την πλευρά του ο Λίνας εκτιμά πως «η μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα σε μια νέα κατάσταση είναι πολύ πιο δύσκολη από ό,τι είχαμε σκεφτεί, ενώ την ίδια ώρα η αναβάθμιση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας δεν γίνεται όσο γρήγορα είχαμε οραματιστεί», γεγονός που τον κάνει να προβληματίζεται για τις δυσκολίες που έρχονται σχετικά με την εκπλήρωση του στόχου που δεν είναι άλλος από τη συγκράτηση της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη «αρκετά κάτω» από τους 2°C.

Πιο αισιόδοξη εμφανίζεται πάντως η Κέισι Φλιν, σύμβουλος στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών για την παγκόσμια κλιματική αλλαγή, καθώς πιστεύει πως η Συμφωνία του Παρισού παρέχει το απαραίτητο πλαίσιο για να συνεργαστούν αποτελεσματικά οι χώρες μεταξύ τους. «Ωστόσο, οι φιλοδοξίες πρέπει να αυξηθούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα ... για να μειώσουμε τις εκπομπές μας και να αυξήσουμε την ανθεκτικότητά μας στην αλλαγή του κλίματος», προσθέτει.

Πηγή:EPA/SERGEI ILNITSKY

Η κλιματική αλλαγή θα κάνει πιο ζεστές τις πόλεις έως το 2100 (vids)

Κάποιοι θεωρούν πως η απουσία των ΗΠΑ θα μπορούσε να επηρεάσει την εφαρμογή της Συμφωνίας του Παρισιού. Σύμφωνα με τον Ρομπ Μπέιλι, διευθυντή ερευνών σε θέματα ενέργειας, περιβάλλοντος και πόρων στο βρετανικό think tank Chatham House, ένας από τους πιο σημαντικούς λόγους που η σημαντική συμφωνία «χτυπήθηκε» στο Παρίσι, ήταν η αμερικανική και κινεζική συνεργασία. Αυτό κατέστησε σαφές από νωρίς, ότι δύο από τους μεγαλύτερους ρυπαντές του κόσμου-δεδομένου ότι η Κίνα ευθύνεται για το 28% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και οι ΗΠΑ για το 15%-συμφωνούσαν με τις δεσμεύσεις της συμφωνίας.

Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον «άγνωστο» Τρίτο Πόλο της Γης

Όμως με την απόσυρση των ΗΠΑ γεννάται το ερώτημα αν η Κίνα θα παραμείνει το ίδιο φιλόδοξη χωρίς την δυναμική που δημιουργείται από έναν ισχυρό σύμμαχο όπως είναι οι ΗΠΑ. Μάλιστα ο Μπέιλι επισημαίνει τις δυσκολίες που απασχολούν άλλους πιθανούς εταίρους, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία έχει κι άλλα σημαντικά ζητήματα να την απασχολούν όπως το Brexit και η προσφυγική κρίση. Από την άλλη ο Λίνας πιστεύει πως η Κίνα σκοπεύει να παίξει τον ρόλο του παγκόσμιου ηγέτη στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, ενώ εκτιμά πως θα βρει συμπαραστάτες σε αυτό και την πλειοψηφία των άλλων χωρών.

Νέα μελέτη: Πιο κοντά στο σημείο χωρίς επιστροφή λόγω κλιματικής αλλαγής

Πρόσφατα, ο πρώην πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα περιέγραψε τους δημάρχους, τους κυβερνήτες πολιτειών και τους επικεφαλής των Μη Κυβερνητικών οργανώσεων ως την νέα ηγεσία στον αγώνα για την κλιματική αλλαγή. Και η στάση κάποιων εξ αυτών φαίνεται να τον δικαιώνει καθώς πολλοί αμερικανοί δήμαρχοι και κυβερνήτες απέρριψαν την απομόνωση του Τραμπ στο συγκεκριμένο ζήτημα.

Paris Agreement two years on: Who is taking the lead on climate change?, By Eoghan Macguire, CNN