Ρατσιστικά και ξενοφοβικά σχόλια στο ημερολόγιο του Άλμπερτ Αϊνστάιν

Ο ίδιος ο Αϊνστάιν είχε χαρακτηρίσει τον ρατσισμό ως «αρρώστια των λευκών ανθρώπων», αλλά φαίνεται να έπασχε και ο ίδιος από τις προκαταλήψεις που κατέκρινε. Τα ημερολόγιά του προδίδουν ιδιαίτερα έντονη προκατάληψη απέναντι στους Κινέζους, τους οποίους χαρακτηρίζει ως «εργατικούς, βρωμιάρηδες και αργόστροφους». Περιγράφει ακόμα τον τρόπο με τον οποίο τρώνε σχολιάζοντας ότι, όταν τρώνε, «κάθονται στις φτέρνες τους όπως κάνουν οι Ευρωπαίοι όταν θέλουν να ανακουφίσουν τις ανάγκες τους στα φυλλώδη δάση».

Για τα παιδιά των Κινέζων, έγραφε ότι «είναι άψυχα και αργόστροφα» ενώ σχολίασε ότι οι Κινέζοι έχουν «πληθώρα απογόνων» κάτι που τον έκανε να ανησυχεί ότι πιθανώς να αντικαταστήσουν όλες τις άλλες φυλές, προσθέτοντας ότι «για ανθρώπους σαν εμάς η σκέψη μόνο [του να συμβεί κάτι τέτοιο] είναι εξαιρετικά βαρετή». Σε άλλο σημείο, παρατηρώντας τους Κινέζους να δουλεύουν σχολίασε ότι «μοιάζουν περισσότερο με αυτόματα παρά με ανθρώπους».

Αυτό, όμως, που τον εξέπληξε περισσότερο από κάθε άλλο ήταν η εμφάνιση των γυναικών. Στο ημερολόγιό του έγραφε: «παρατήρησα πόσο μικρή διαφορά υπάρχει μεταξύ των ανδρών και των γυναικών, δεν καταλαβαίνω τι είδους μοιραία έλξη ασκούν οι Κινέζες γυναίκες στους άνδρες σε τέτοιο βαθμό ώστε να μην μπορούν να αντισταθούν στην έξοχη ευλογία της τεκνοποίησης μαζί τους».

Τα σχόλια του Αϊνστάιν, όμως, δεν περιορίζονται στους Κινέζους. Σε επίσκεψή του την Σρι Λάνκα, ο Αϊνστάιν γράφει για τους ντόπιος ότι «ζουν σε απίστευτη βρώμα και μπόχα» ενώ προσθέτει ακόμα ότι «κάνουν λίγα και χρειάζονται λίγα. Ο απλός οικονομικός κύκλος της ζωής».

Αντίθετα για τους Ιάπωνες, ο Αϊνστάιν φαίνεται να είχε λίγο καλύτερη άποψη λέγοντας ότι οι άνθρωποι αυτοί «δεν είναι επιδειξιομανείς, είναι σεμνοί και γενικά ενδιαφέροντες». Αναφέρεται στην Ιαπωνία λέγοντας ότι «πρέπει κανείς να αγαπά και να σέβεται τη χώρα αυτή», παρόλο που πιστεύει ότι «οι διανοητικές ανάγκες τους φαίνεται να είναι πιο αδύναμες από τις καλλιτεχνικές τους- πιθανώς λόγω βιολογικής προδιάθεσης;».

Ο Ζέεβ Ρόζενκραντς, ο οποίος είναι ο αναπληρωτής διευθυντής του Προγράμματος για το Αρχείο Αϊνστάιν στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνια, δήλωσε στην εφημερίδα The Guardian: «Νομίζω ότι πολλά από τα σχόλια του μας φαίνονται ιδιαίτερα δυσάρεστα, ιδιαίτερα όσα λέει για τους Κινέζους. Αντιπαρατίθενται στην δημόσια αντίληψή του ως ένα μεγάλο ανθρωπιστικό σύμβολο. Νομίζω ότι είναι μεγάλο σοκ το να διαβάζει κανείς τα σχόλια αυτά, τα οποία δεν προορίζονταν για δημοσίευση, και να τα αντιπαραθέτει με τις δημόσιες δηλώσεις του Αϊνστάιν».

Ο Ρόζενκραντς έχει επιμεληθεί και μεταφράσει τα Ταξιδιωτικά Ημερολόγια του Άλμπερτ Αϊνστάιν, τα οποία μόλις εκδόθηκαν για πρώτη φορά από το Princeton University Press. Καθώς μέχρι τώρα τα ημερολόγια είχαν εκδοθεί μόνο στα γερμανικά, η νέα έκδοση δίνει για πρώτη φορά την δυνατότητα στο ευρύ κοινό να έχει πρόσβαση στα προσωπικά ημερολόγια του Αϊνστάιν.

Τα ημερολόγια αυτά του Αϊνστάιν δεν προορίζονταν προς δημοσίευση, καθώς οι ειδικοί πιστεύουν ότι τα έγραφε με σκοπό να τα διαβάσουν οι κόρες της συζύγου του, οι οποίες βρίσκονταν στο Βερολίνο.

Κατά τον Ρόζενκραντς, το γεγονός ότι ο Αϊνστάιν χαρακτήριζε ορισμένες Ασιατικές φυλές, όπως οι Κινέζοι μεταξύ άλλων, ως κατώτερες καθώς και η πεποίθησή του ότι άλλες φυλές μπορούσαν να αποτελέσουν απειλή (όπως φαίνεται να πίστευε για τους Κινέζους και τον κίνδυνο να αντικαταστήσουν τις υπόλοιπες φυλές), καθιστούν τα σχόλια του ξεκάθαρα ρατσιστικά και ξενοφοβικά.

Οι αποκαλύψεις αυτές έχουν προκαλέσει σύγχυση διεθνώς, καθώς ο Αϊνστάιν και οι δηλώσεις του έχουν αποτελέσει ανθρωπιστικά σλόγκαν και σύμβολα εδώ και χρόνια.