Ράτκο Μλάντιτς, ο κατηγορούμενος για εγκλήματα πολέμου που θεωρείται «ήρωας» στο χωριό του

«Οδός στρατηγού Μλάντιτς», γράφει η πινακίδα που είναι καρφωμένη στον κορμό ενός δέντρου, σε έναν από τους δρόμους του χωριού Μποζανόβιτσι της Βοσνίας, που φέρει το όνομα του αγαπημένου «τέκνου» της περιοχής, το πορτρέτο του οποίου δεσπόζει στα σπίτια, αλλά και στην ταβέρνα που έχει στηθεί πρόχειρα σε ένα γκαράζ.

Ο Ράτκο Μλάντιτς, πρώην διοικητής του στρατού των Σερβοβοσνίων, πρόκειται να ακούσει την ερχόμενη εβδομάδα την ετυμηγορία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, όπου δικάζεται για εγκλήματα πολέμου, γενοκτονία και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.

Στη δίκη, που ξεκίνησε πριν από πέντε και πλέον χρόνια, ο πιο «διάσημος» ύποπτος για τέλεση εγκλημάτων πολέμου στην Ευρώπη, μετά τη δίκη της Νυρεμβέργης, κατηγορείται ότι διέταξε την εκτέλεση 8.000 άοπλων μουσουλμάνων ανδρών και αγοριών μετά την κατάληψη της Σρεμπρένιτσα, καθώς και για την «βροχή» πυρών κατά πολιτών κατά την πολύμηνη πολιορκία του Σαράγιεβο.

Όμως στη γενέτειρά του, το ορεινό χωριό Μποζανόβιτσι της Βοσνίας Ερζεγοβίνης, για τους λιγοστούς κατοίκους- οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι εξ αίματος συγγενείς του-ο Ράτκο Μλάντιτς παραμένει ένας «ήρωας».

«Δεν έκανε τέτοια πράγματα. Άλλοι τα έκαναν. Ο Στρατηγός είναι ένας κολοσσός, ένας σπουδαίος και καλός άνδρας», λέει στο πρακτορείο Reuters ο Ζόραν Μλάντιτς, ένας από τους κατοίκους του χωριού και-κατά δήλωσή του-ξάδελφος του Μλάντιτς, που κατηγορείται για τη σφαγή της Σρεμπρένιτσα, τη μεγαλύτερη σφαγή στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο Μλάντιτς, που συνελήφθη το 2011 έπειτα από μια δεκαετία και πλέον που καταζητούνταν, είναι ως και σήμερα ένα σεβαστό πρόσωπο στον σερβικό τομέα της Βοσνίας, καθώς θεωρείται ότι υπερασπίστηκε το έθνος κατά τη διάρκεια του πολέμου που διήρκεσε από το 1992 ως το 1995 και στοίχισε τη ζωή πάνω από 100.000 ανθρώπων.

Κάθε σπίτι στο χωριό του, έχει στον τοίχο κρεμασμένο το πορτρέτο του, ενώ οι συγχωριανοί του μιλούν για αυτόν με τα καλύτερα λόγια, σημειώνοντας πως ήταν ένας εργατικός άνθρωπος, που επισκεπτόταν συχνά τον τόπο του, βοηθώντας ακόμη και στις αγροτικές εργασίες.

«Δεν σκότωσε ανθρώπους. Κατά τη διάρκεια του πολέμου μάζεψε τους μουσουλμάνους γείτονές μας από ένα γειτονικό χωριό και τους προειδοποίησε εγκαίρως να το εγκαταλείψουν», λέει ο Ντούσκο Μλάντιτς, ένας άλλος ξάδερφός του, ο οποίος πέρασε την παιδική του ηλικία παίζοντας με τον πρώην στρατηγό.

Οι κάτοικοι του χωριού, ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία και πουλούν τα προϊόντα τους στο Σαράγιεβο, την πόλη που οι δυνάμεις του Μλάντιτς κράτησαν υπό πολιορκία για 43 μήνες, βομβαρδίζοντας σε καθημερινή βάση τους κατοίκους της, στερώντας τους παράλληλα την παροχή τροφής, νερού και ηλεκτρικής ενέργειας.

Σήμερα, οι νεότερες γενιές έχουν εγκαταλείψει το χωριό, μετακομίζοντας στο Σαράγιεβο, όπου αναζητούν ευκαιρίες εργασίας. Όσοι έμειναν πίσω, μετά βίας επιβιώνουν με τις πενιχρές τους συντάξεις και με τα έσοδα που τους αποφέρει η πώληση γάλακτος και κρέατος, ενώ εκφράζουν την απογοήτευσή τους για την έλλειψη στήριξης από τις αρχές.

Οι ίδιοι φοβούνται παράλληλα ότι ο Μλάντιτς πρόκειται να καταδικαστεί και θα μείνει στην ιστορία ως εγκληματίας πολέμου.

«Θα ήμουν πιο χαρούμενος αν πέθαινε πριν την ανακοίνωση της ετυμηγορίας», λέει ένας άλλος ξάδελφός του, ο Μίλε Μλάντιτς, ευχόμενος ο «ήρωάς» τους να έχει την τύχη του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, του πρώην ηγέτη της Σερβίας, ο οποίος πέθανε κατά τη διάρκεια της δίκης του, η οποία τελείωσε χωρίς ετυμηγορία.

«Θα στήσουμε ένα μεγάλο μνημείο για αυτόν στο χωριό και θα γράψουμε την αλήθεια. Όλο αυτό που συμβαίνει είναι ένα ψέμα. Ο στρατηγός δεν είναι ένοχος», υποστηρίζει ο Μίλε.