Καβουρδισμένος και επικίνδυνος: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τη δηλητηρίαση από καφεΐνη
Για εκατομμύρια ανθρώπους σε αυτόν τον πλανήτη η μέρα δεν μπορεί να ξεκινήσει χωρίς μία κούπα καφέ.
Και φυσικά πολλοί είναι εκείνοι που δεν περιορίζονται σε έναν, αλλά πίνουν περισσότερους ή επιλέγουν άλλες πηγές καφεΐνης όπως τα ενεργειακά ποτά ή τα χάπια καφεΐνης.
Ενώ η ανεκτικότητα του καθενός στην καφεΐνη είναι διαφορετική υπάρχει ένα όριο στο πόση καφείνη πρέπει να υπάρχει στον οργανισμό κάποιου. Τα χέρια που τρέμουν και οι αυξημένοι χτύποι καρδιάς αποτελούν τα αδιαμφισβήτητα σημάδια ότι κάποιος έχει καταναλώσει υπερβολική καφεΐνη. Σπανιότερα η υπερκατανάλωση καφεΐνης μπορεί να οδηγήσει σε δηλητηρίαση από καφεΐνη ή υπερβολική δόση καφεΐνης.
Η δηλητηρίαση από καφεΐνη συμβαίνει όταν ένας άνθρωπος έχει επικίνδυνα υψηλά επίπεδα της ουσίας στον οργανισμό του. Δημιουργεί ένα φάσμα από δυσάρεστα και σοβαρά συμπτώματα όπως αναπνευστικά προβλήματα ή επιληπτικές κρίσεις.
Αν και σπάνιο φαινόμενο υπάρχει πάντα η πιθανότητα να πάθει κανείς δηλητηρίαση από την καφεΐνη αν δεν γίνεται κατανάλωση με υπευθυνότητα. Είναι σημαντικό να γνωρίζει κανείς τα σημάδια και τους παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για υπερβολική δόση καφεΐνης.
Πόση καφεΐνη είναι υπερβολική;
Η δηλητηρίαση από καφεΐνη είναι κάτι πολύ περισσότερο από τον πονοκέφαλο που έχει κανείς αν πιει μεγάλες ποσότητες εσπρέσο. Συμβαίνει όταν κάποιος καταναλώσει υπερβολική ποσότητα καφεΐνης. Η αμερικανική υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ορίζει ότι το όριο είναι τα 400 μιλιγκράμ καφεΐνης ημερησίως για υγιείς ενήλικες. Αυτό αντιστοιχεί σε τέσσερις με πέντε κούπες καφέ.
Η κατανάλωση ποσότητας καφεΐνης μεγαλύτερη από 400 μιλιγκράμ δεν είναι ικανή να σκοτώσει ή να προκαλέσει μόνιμες βλάβες σε κάποιον λέει η διατροφολόγος Έριν Παλίνσκι - Γουέιντ. Ο μέσος ενήλικας θα αισθάνεται πιθανότατα ανήσυχος και ευερέθιστος. Οι πιο τοξικές επιπτώσεις της δηλητηρίασης από καφεΐνη εμφανίζονται όταν οι άνθρωποι έχουν 1.200 μιλιγκράμ, δηλαδή περίπου 12 φλιτζάνια καφέ, στον οργανισμό τους.
Τι προκαλεί η δηλητηρίαση
Η δηλητηρίαση από καφεΐνη δημιουργεί μια ποικιλία σοβαρά βλαπτικών επιδράσεων στον οργανισμό. Ο Νίμα Ματζλέσι, διευθυντής ιατρικής τοξικολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Στέιτεν Άιλαντ, δήλωσε ότι οι διεγερτικές επιδράσεις της καφεΐνης διαταράσσουν τον φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό σας, οδηγώντας σε μη φυσιολογικούς καρδιακούς παλμούς και πιθανή καρδιακή ανακοπή.
Επιπλέον, η Παλίνσκι - Γουέιντ δήλωσε ότι οι άνθρωποι με υπερβολική δόση καφεΐνης μπορεί να παρουσιάσουν γαστρεντερικά προβλήματα, όπως εμετό και διάρροια.
Δεδομένου ότι ο καφές αυξάνει τη διούρηση, ο Ματζλέσι δήλωσε ότι οι άνθρωποι με σοβαρή ποσότητα καφείνης στον οργανισμό τους, κινδυνεύουν να αποβάλλουν τα απαραίτητα μέταλλα, ιδίως το κάλιο. Τα χαμηλά επίπεδα καλίου, ή υποκαλιαιμία, μπορεί να βλάψουν τους μύες σε σημείο πιθανής παράλυσης, να προκαλέσουν δυσκολία στην αναπνοή λόγω των εξασθενημένων αναπνευστικών μυών και να εμποδίσουν τη σωστή λειτουργία των νεφρών.
Άλλα συμπτώματα δηλητηρίασης είναι επίσης νευρολογικής φύσης. Σύμφωνα με καταγεγραμμένα περιστατικά παρατηρείται άγχος, ψευδαισθήσεις, ημικρανίες, πρήξιμο του εγκεφάλου και επιληπτικές κρίσεις.
Απειλεί τη ζωή
Αν και είναι εξαιρετικά σπάνιο, η δηλητηρίαση από καφεΐνη μπορεί να γίνει μοιραία. Οι περισσότεροι τυχαίοι θάνατοι από καφεΐνη σχετίζονται και με την κατανάλωση πολλών χαπιών με υψηλή δόση καφεΐνης. Τα χάπια καφεΐνης δεν υπόκεινται σε έλεγχο από τον FDA συνεπώς οι δόσεις διαφέρουν από εταιρεία σε εταιρεία.
Όπως λέει η Παλίνσκι - Γουέιντ τα περισσότερα χάπια καφεΐνης έχουν γύρω στα 300 μιλιγκράμ, το οποίο σημαίνει ότι αν κάποιος πάρει και δεύτερο υπερβαίνει τη συνιστώμενη πρόσληψης καφεΐνης των 400 μιλιγκράμ.
«Όπως και με κάθε συμπλήρωμα, τα χάπια καφεΐνης θα πρέπει να χρησιμοποιούνται με φειδώ», προσθέτει. «Θα το συζητούσα και με τον γιατρό μου επειδή τα χάπια απορροφούνται από το σώμα γρηγορότερα και η ποσότητα μπορεί να εκθέσει όποιον τα καταναλώσει σε μεγαλύτερο κίνδυνο για παρενέργειες», τονίζει.
Τι να κάνετε αν υποψιάζεστε υπερβολική δόση καφεΐνης
Εάν αισθάνεστε περισσότερο από λίγη νευρικότητα και υποψιάζεστε δηλητηρίαση από καφεΐνη, πηγαίνετε αμέσως στα επείγοντα περιστατικά, δήλωσε ο Ματζλέσι. Ο ίδιος εξήγησε ότι οι γιατροί μπορούν να χρησιμοποιήσουν αιμοκάθαρση για να φιλτράρουν την καφεΐνη από το αίμα. Εάν ένα άτομο κατανάλωσε μεγάλες ποσότητες καφεΐνης μέσα σε μία έως δύο ώρες, οι γιατροί μπορούν επίσης να χορηγήσουν ενεργό άνθρακα, ο οποίος δεσμεύει την καφεΐνη και εμποδίζει την απορρόφησή της από το έντερο.
Οι γιατροί μπορούν να χορηγήσουν επίσης φάρμακα για να σταθεροποιήσουν τον ασθενή και να αντιμετωπίσουν τα σοβαρά συμπτώματα. Για παράδειγμα, ο Ματζλέσι δήλωσε ότι οι β-αναστολείς και οι βενζοδιαζεπίνες συνταγογραφούνται συχνά για την αντιμετώπιση νευρολογικών προβλημάτων, όπως ψευδαισθήσεις και επιληπτικές κρίσεις.
Πώς να αποφύγετε τη δηλητηρίαση
Τόσο ο Ματζλέσι όσο και η Παλίνσκι - Γουέιντ συνιστούν να παρακολουθείτε πόση καφεΐνη καταναλώνετε καθημερινά. Ο καφές είναι μια δημοφιλής πηγή καφεΐνης, αλλά προϊόντα όπως τα αναψυκτικά, το πράσινο τσάι και το κακάο μπορούν να αυξήσουν την πρόσληψη καφεΐνης.
Ο Ματζλέσι τάχθηκε κατά των ενεργειακών ποτών και των σκονών καφεΐνης λόγω των υψηλών συγκεντρώσεων που έχουν. Και τα δύο προϊόντα είναι συμπληρώματα και μπορεί επίσης να περιέχουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρης και άλλων διεγερτικών ουσιών, όπως γκουαρανά.
Μόλις αποφασίσετε για το καφεϊνούχο ποτό σας, η Παλίνσκι Γουέιντ συμβουλεύει να πίνετε νερό καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας. Η διατήρηση της ενυδάτωσης μπορεί να βοηθήσει στην αναπλήρωση των υδατοδιαλυτών βιταμινών, δεδομένου ότι η καφεΐνη είναι διουρητική.
Το να έχετε φαγητό στο στομάχι σας -ιδιαίτερα ένα γεύμα πλούσιο σε πρωτεΐνες και φυτικές ίνες- μπορεί επίσης να βοηθήσει, επιτρέποντας στο σώμα να απορροφήσει την καφεΐνη για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, δήλωσε η Παλίνσκι Γουέιντ. «Μπορεί να αντιμετωπίσετε λιγότερες παρενέργειες συγκριτικά με το αν την παίρνατε με άδειο στομάχι», πρόσθεσε.
Σε γενικές γραμμές η δηλητηρίαση από καφεΐνη μπορεί να προληφθεί. Το πιο σημαντικό είναι να ακούτε το σώμα σας και τι μπορεί να αντέξει, δήλωσε η Παλίνσκι - Γουέιντ. Έτσι, την επόμενη φορά που θα αδειάσετε μία κούπα καφέ, αφιερώστε μια στιγμή και δείτε αν χρειάζεστε πραγματικά άλλο ένα γέμισμα ή αν ίσως σας εξυπηρετεί καλύτερα ένα διάλειμμα με νερό.