Ιράν - Μπορέλ: Η δολοφονία της Μάχσα Αμινί πρέπει να διερευνηθεί και οι υπεύθυνοι να λογοδοτήσουν

«Η δολοφονία της Μάχσα Αμινί πρέπει να διερευνηθεί δεόντως και οποιοσδήποτε αποδειχθεί υπεύθυνος για τον θάνατό της πρέπει να λογοδοτήσει» τονίζει ο Ζοζέπ Μπορέλ.

Στην ανακοίνωση που εξέδωσε εκ μέρους της ΕΕ, υπογραμμίζει ότι αναμένεται από το Ιράν να σταματήσει αμέσως τη βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων και να εξασφαλίσει πρόσβαση στο διαδίκτυο και την ελεύθερη ροή πληροφοριών.

Επιπλέον, η ΕΕ αναμένει από την Τεχεράνη να διευκρινίσει τον αριθμό των θανάτων και των συλληφθέντων και να απελευθερώσει όλους τους μη βίαιους διαδηλωτές επισημαίνεται στην ανακοίνωση.

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να εξετάζει όλες τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της πριν από το επόμενο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, για να αντιμετωπίσει τη δολοφονία της Μάχσα Αμινί και τον τρόπο με τον οποίο οι ιρανικές δυνάμεις ασφαλείας απάντησαν στις διαδηλώσεις που ακολούθησαν» σημειώνει ο Ζοζέπ Μπορέλ.

Επεκτείνονται οι διαδηλώσεις καθώς ο Ιρανός πρόεδρος υπόσχεται αποφασιστική απάντηση

Ο πρόεδρος του Ιράν Εμπραχίμ Ραϊσί δεσμεύτηκε το Σάββατο να «αντιμετωπίσει αποφασιστικά» τις διαδηλώσεις που ενισχύονται σε μεγάλο μέρος της χώρας, μία εβδομάδα μετά το θάνατο μιας γυναίκας που είχε τεθεί υπό κράτηση από την αστυνομία ηθικής.

Οι διαδηλώσεις έχουν εξαπλωθεί στις περισσότερες από τις 31 επαρχίες του Ιράν και σχεδόν σε όλα τα αστικά κέντρα, φέρνοντας αντικυβερνητικούς διαδηλωτές αντιμέτωπους με δυνάμεις του καθεστώτος, συμπεριλαμβανομένου του στρατού, και θέτοντας το σκληροπυρηνικό κράτος αντιμέτωπο με την πιο σοβαρή δοκιμασία για την εξουσία του εδώ και περισσότερα από 13 χρόνια.

Ο Ιρανός πρόεδρος κατηγόρησε το Σάββατο τους συνωμότες για υποκίνηση αναταραχών και δεσμεύτηκε να πατάξει «αυτούς που αντιτίθενται στην ασφάλεια και την ηρεμία της χώρας».

Έως και 35 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων με τις δυνάμεις ασφαλείας, σύμφωνα με το Ιράν.

Ιρανοί αξιωματούχοι λένε ότι πέντε μέλη του προσωπικού ασφαλείας έχουν επίσης σκοτωθεί, προσπαθώντας να καταπνίξουν την οργή γύρω από τον θάνατο του Μαχσά Αμινί, 22 ετών. Ωστόσο, ακτιβιστές λένε ότι ο αριθμός των νεκρών είναι τουλάχιστον 50 και πιθανότατα να είναι ακόμη μεγαλύτερος.

Εφαρμοστής των φονταμενταλιστικών απόψεων σε όλη τη διάρκεια της καριέρας του, ο Ραϊσί θεωρείται απίθανο να καταπνίξει τους ανήσυχους δρόμους του Ιράν ή να υποχωρήσει στις απαιτήσεις για περισσότερες πολιτικές ελευθερίες.

Η αψήφιση της λαϊκής οργής είναι πιθανό να αυξήσει την πιθανότητα περαιτέρω κλιμάκωσης σε κωμοπόλεις και πόλεις όπου οι διαδηλωτές μάχονται όλο και περισσότερο με τις δυνάμεις ασφαλείας σε σκηνές που σπάνια εμφανίζονται στο Ιράν.

Οι διαδηλώσεις προκάλεσαν εικόνες μιας αντικυβερνητικής διαμαρτυρίας το 2009, γνωστή ως πράσινη επανάσταση, που ακολούθησε αμφισβητούμενες προεδρικές εκλογές και σηματοδότησε την τελευταία φορά που οι πολίτες αντιμετώπισαν τις δυνάμεις ασφαλείας σε μεγάλη κλίμακα.

«Η κύρια διαφορά μεταξύ της τρέχουσας διαμαρτυρίας σε σύγκριση με το πράσινο κίνημα το 2009 είναι ότι τώρα ο κόσμος αντεπιτίθεται. Δεν φοβούνται το βάναυσο καθεστώς», δήλωσε στον Guardian η Σίμα Σαμπέτ, Ιρανή δημοσιογράφος και παρουσιάστρια στον τηλεοπτικό σταθμό Iran International.

«Οι διαδηλωτές καίνε τώρα ασθενοφόρα επειδή η κυβέρνηση χρησιμοποιεί ασθενοφόρα για να κινήσει τις δυνάμεις ασφαλείας τους και όχι να σώσουν ανθρώπους. Οι διαδηλωτές χρησιμοποιούν τώρα διαφορετικές τακτικές. Κινούνται μεταξύ όλων των πόλεων και δυσκολεύουν τις δυνάμεις ασφαλείας να ελέγχουν όλες τις τοποθεσίες».

Η Firuzeh Mahmoudi, εκτελεστική διευθύντρια της ΜΚΟ για τα ανθρώπινα δικαιώματα United for Iran, είπε ότι οι πρόσφατες αναταραχές ακολούθησαν μήνες που οι Ιρανοί ήταν έτοιμοι να πραγματοποιήσουν μικρότερες διαδηλώσεις για μια σειρά ζητημάτων:

«Η εξέγερση το 2009 κατά κάποιο τρόπο ήταν πιο εκτεταμένη σε ορισμένες πόλεις», είπε. «Είχαμε εκατομμύρια ανθρώπους που διαδήλωσαν σε ορισμένες πόλεις κατά τη διάρκεια της μεγαλύτερης ημέρας αυτής της διαμαρτυρίας. Ήταν το μεγαλύτερο πράγμα από την επανάσταση [1979]. Δεν το είδαν να έρχεται και ήταν πολύ έκπληκτοι».

«Τώρα δεν βλέπουμε μόνο μεγάλες πόλεις, αλλά μικρότερες πόλεις που δεν έχουμε ξαναδεί. Βλέπουμε τώρα επίσης πρωτοφανείς τρόπους με τους οποίους εμφανίζονται οι άνθρωποι, στα μηνύματα και την τόλμη. Τα πράγματα είναι πολύ πιο ενοποιημένα».

Ο Μαχμούντι είπε ότι φωνές που ακούστηκαν σε συγκεντρώσεις, όπως «Θα υποστηρίξουμε τις αδερφές και τις γυναίκες μας, ζωή, ελευθερία», ακούγονται σε όλη τη χώρα.

«Αυτό είναι πρωτόγνωρο για εμάς. Ποτέ δεν έχουμε δει γυναίκες να βγάζουν το χιτζάμπ τους τόσο μαζικά. Καίγοντας τα αστυνομικά τμήματα, τρέχοντας πίσω από τα περιπολικά, καίγοντας τις φωτογραφίες του [ανώτατου ηγέτη Αγιατολάχ Αλί] Χαμενεΐ», είπε.

Βασιζόμενοι στα διδάγματα που αντλήθηκαν την τελευταία δεκαετία από τις αντικυβερνητικές εξεγέρσεις σε άλλα μέρη της Μέσης Ανατολής, τα smartphones χρησιμοποιούνται ως εργαλεία οργάνωσης, παρά τις εκτεταμένες περικοπές στο διαδίκτυο της χώρας.

«Έχουν τρόπους να στέλνουν τα βίντεό τους εκτός Ιράν παρά τη διακοπή του διαδικτύου», λέει ο Σαμπέτ. «Για πρώτη φορά τώρα στο Ιράν οι γυναίκες καίνε τα χιτζάμπ τους με την υποστήριξη των ανδρών».

Στο πλευρό των εξεγερμένων γυναικών ο Ασγκάρ Φαραντί

Στο πλευρό των εξεγερμένων στο Ιράν περιλαμβάνεται και Ιρανός σκηνοθέτης Ασγκάρ Φαραντί.

Με βίντεο που ανέβασε στο Instagram, απευθύνει το δικό του κάλεσμα σε αλληλεγγύη σε «όλους τους καλλιτέχνες, κινηματογραφιστές, διανοούμενους, ακτιβιστές ανθρώπινων δικαιωμάτων από όλο τον κόσμο και όλες τις χώρες, αλλά και όποιον πιστεύει στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την ελευθερία να σταθεί με αλληλεγγύη δίπλα στις δυναμικές και γενναίες γυναίκες και άνδρες του Ιράν μέσα από βίντεο, από κείμενα ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο».