Γιατί επενδύουμε στην κλινική έρευνα και στην προσέλκυση νέων επιστημόνων;
Ανανεώθηκε:
Τη δημιουργία «Εθνικού Μητρώου Βιοϊατρικής Έρευνας», τη δημιουργία ενός οικοσύστηματος από νοσοκομεία «πιλότους» στις κλινικές δοκιμές, καθώς και τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου με τη δημιουργία αυτόνομων γραφείων κλινικής έρευνας εντός του ΕΣΥ στα πρότυπα Νοσοκομείων του εξωτερικού, σχεδιάζει η κυβέρνηση και ειδικότερα η ηγεσία του υπουργείου Υγείας.
Στόχος όλων των παραπάνω, είναι η προσέλκυση περισσότερων κλινικών μελετών στην Ελλάδα, ώστε οι ασθενείς να έχουν άμεση πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες την ώρα της ανάγκης τους και οι νέοι επιστήμονες να μπορέσουν να παραμείνουν στη χώρα μας.
Η στρατηγική αυτή, αποτυπώνεται στο κάτωθι άρθρο του γενικού γραμματέα Υπηρεσιών Υγείας, Γιάννη Κωτσιόπουλου.
Το πλήρες κείμενο έχει ως εξής:
Ένα από τα πολλά διδάγματα που άφησε πίσω της η πανδημία είναι ο καθοριστικός ρόλος που παίζει η κλινική έρευνα για την αντιμετώπιση των σύγχρονων υγειονομικών προκλήσεων.
Η ανάπτυξη των εμβολίων, των θεραπειών με μονοκλωνικά αντισώματα και αντιικά χάπια έναντι της COVID19, ολοκληρώθηκε σε ελάχιστο χρόνο χάρη στις επιτυχημένες κλινικές μελέτες.
Έγινε πια αντιληπτό στο ευρύ κοινό ότι οι κλινικές μελέτες συμβάλλουν θετικά στην πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες δίνοντας σε πολλούς απ’ αυτούς την ευκαιρία για ένα καλύτερο κλινικό αποτέλεσμα. Δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε όμως το σημαντικότατο θετικό αντίκτυπο στην εθνική μας οικονομία με την προσέλκυση επενδύσεων στην έρευνα και στη διαμόρφωση ενός ελκυστικού περιβάλλοντος για νέους επιστήμονες και ερευνητές.
Συνεπώς, η δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για τη διενέργεια κλινικών μελετών στη χώρα, αποτέλεσε από την αρχή βασική προτεραιότητα της Κυβέρνησης. Στο πλαίσιο αυτό, θεσπίστηκαν κίνητρα για επενδύσεις στην έρευνα από την φαρμακοβιομηχανία μέσω του επενδυτικού clawback, δηλαδή του συμψηφισμού των αυτόματων επιστροφών με δαπάνες που αφορούν την έρευνα και την καινοτομία.
Επιπλέον, με την πρόσφατη ρύθμιση του άρθρου 51, του ν.4950, που ψηφίστηκε από το Κοινοβούλιο στις 2 Ιουλίου ρυθμίζεται μια χρόνια στρέβλωση που αφορά στη δυνατότητα των νοσοκομείων του ΕΣΥ να έχουν έσοδα από τη διεξαγωγή βιοϊατρικής έρευνας. Δίνεται επομένως ένα σημαντικό κίνητρο στα νοσοκομεία για τη διενέργεια κλινικών μελετών, αφού θα μπορούν στο εξής να διαθέτουν αυτά τα επιπλέον έσοδα για την προμήθεια νέου ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού ή την αναβάθμιση των υποδομών τους.
Η κλινική έρευνα ανοίγει θέσεις εργασίας
Η ανάπτυξη της κλινικής έρευνας θα ανοίξει και το δρόμο της απασχόλησης για εκατοντάδες νέες και νέους επιστήμονες, ερευνητές και υψηλά καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό που συνήθως έβρισκε απασχόληση στο εξωτερικό (brain drain).
Οι μεταρρυθμίσεις στον τομέα της βιοϊατρικής έρευνας είναι επιβεβλημένες και γι’ αυτό από το 2019 έχουμε ήδη ανοίξει το θεσμικό διάλογο με όλους τους εμπλεκόμενους υπηρεσιακούς και θεσμικούς φορείς, αλλά και τους εκπροσώπους της Ένωσης Ασθενών, με στόχο τη βελτιστοποίηση του πλαισίου υλοποίησης των κλινικών μελετών στα νοσοκομεία, την άρση των γραφειοκρατικών και διοικητικών εμποδίων και τη συμμετοχή των ασθενών σε όλες τις σημαντικές αποφάσεις.
Οι παρεμβάσεις μας είχαν έως σήμερα ως άμεσο αποτέλεσμα τη σημαντική αύξηση του αριθμού κλινικών δοκιμών φαρμάκων που εγκρίθηκαν από τον ΕΟΦ το 2021, με τη διευρυμένη συμμετοχή 612 κέντρων στην ελληνική επικράτεια και περίπου 6.000 ασθενών.
Ο σχεδιασμός του Υπουργείου Υγείας για τους επόμενους μήνες περιλαμβάνει
- τη διοργάνωση στοχευμένων εκπαιδευτικών δράσεων στους εμπλεκόμενους στη διεξαγωγή των κλινικών μελετών, με στόχο την αναβάθμιση των γνώσεων τους.
- τη δημιουργία ενός οικοσύστηματος από νοσοκομεία «πιλότους» στις κλινικές δοκιμές, που θα αποτελέσουν και τον πυρήνα για την προτυποποίηση των σχετικών διαδικασιών και την ανάπτυξη καλών πρακτικών
- τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου με τη δημιουργία αυτόνομων γραφείων κλινικής έρευνας εντός των νοσοκομείων στα πρότυπα των Νοσοκομείων του εξωτερικού.
- την παρακολούθηση μέσω δεικτών σε κάθε φάση στις κλινικές μελέτες που διενεργούνται στα νοσοκομεία τους ΕΣΥ, αλλά και την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων από την αίτηση μέχρι την έγκριση της μελέτης.
- τη δημιουργία του «Εθνικού Μητρώου Βιοϊατρικής Έρευνας» που αποσκοπεί σε ένα ενιαίο ψηφιακό περιβάλλον, που θα αποτελεί το πιο σημαντικό σημείο αναφοράς για την ερευνητική κοινότητα, αλλά και για τον Πολίτη, παρέχοντας έγκυρη ενημέρωση και συμβάλλοντας στην προαγωγή της Βιοϊατρικής Έρευνας στη χώρα.
Με τις πρωτοβουλίες που έχουμε λάβει, θέτουμε τα θεμέλια για ένα λαμπρό μέλλον στη Βιοϊατρική έρευνα στην Ελλάδα και βελτιώνουμε σημαντικά τη δυνατότητα πρόσβασης των ασθενών σε επαναστατικές και καινοτόμες θεραπείες, ιδιαίτερα για ασθενείς με χρόνιες και σπάνιες παθήσεις.