ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Αρχαίο κείμενο αποκαλύπτει λεπτομέρειες για το τελευταίο βράδυ του Πλάτωνα

Αρχαίο κείμενο αποκαλύπτει λεπτομέρειες για το τελευταίο βράδυ του Πλάτωνα
Άγαλμα του Σωκράτη με τον Πλάτωνα AP Photo/Petros Giannakouris

Το πρόσφατα αποκρυπτογραφημένο κείμενο από αρχαίους παπύρους αποκάλυψε την τοποθεσία όπου θάφτηκε ο Έλληνας φιλόσοφος Πλάτωνας καθώς και πώς πέρασε την τελευταία μέρα της ζωής του, σύμφωνα με Ιταλούς ερευνητές.

Οι λεγόμενοι κύλινδροι παπύρου Herculaneum, οι οποίοι απανθρακώθηκαν αφού θάφτηκαν κάτω από στρώματα ηφαιστειακής τέφρας μετά την έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ., συνεχίζουν να εξετάζονται από ειδικούς που χρησιμοποιούν πλέον τεχνητή νοημοσύνη και άλλες τεχνολογίες για να αποκρυπτογραφήσουν τα κείμενα.

Η πιο πρόσφατη αποκάλυψη είναι ότι ο Πλάτωνας πιστεύεται ότι θάφτηκε σε έναν μυστικό κήπο κοντά στο ιερό προσκύνημα των Μουσών μέσα στην Πλατωνική Ακαδημία Αθηνών, σύμφωνα με τον Graziano Ranocchia, καθηγητή Παπυρολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας, Λογοτεχνίας και Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πίζας.

Προηγουμένως ήταν γνωστό μόνο ότι θάφτηκε στην Ακαδημία, αλλά όχι συγκεκριμένα πού, είπε ο Ranocchia στο CNNi.

Η Πλατωνική Ακαδημία καταστράφηκε το 86 π.Χ. από τον Ρωμαίο στρατηγό Σύλλα.

Το κείμενο, όμως, παρέχει επιπλέον λεπτομέρειες για την τελευταία νύχτα του Πλάτωνα.

Σε πρόσφατη παρουσίαση στη Νάπολη, οι ερευνητές είπαν ότι είναι γνωστό ότι οι «γλυκές μελωδίες» που έπαιζε μια σκλάβα από τη Θράκη άρεσαν πολύ στον Πλάτωνα. Όμως τα κείμενα αποκαλύπτουν τώρα ότι στην πραγματικότητα, ο Πλάτωνας, παρά τον υψηλό πυρετό στο νεκροκρέβατό του, διαπίστωσε ότι η μουσική του φλάουτου είχε μια «ελλιπή αίσθηση ρυθμού». Ο επικεφαλής της έρευνας είπε ότι ο ίδιος ο Πλάτωνας φαίνεται να σχολίασε το παραπάνω σε έναν καλεσμένο από τη Μεσοποταμία, σχόλιο το οποίο έχει καταγραφεί στους απανθρακωμένους παπύρους.

«Είχε υψηλό πυρετό και τον ενοχλούσε η μουσική που έπαιζαν», είπε ο Ranocchia.

Το πρόσφατα αποκρυπτογραφημένο κείμενο φωτίζει περαιτέρω τις συνθήκες γύρω από τον τρόπο με τον οποίο ο Πλάτωνας πουλήθηκε ως σκλάβος είτε το 399 π.Χ. μετά τον θάνατο του Σωκράτη είτε το 404 π.Χ. στο νησί της Αίγινας μετά την κατάκτηση του νησιού από τους Σπαρτιάτες, είπε ο Ranocchia.

Το κείμενο είναι μέρος περίπου 1.800 απανθρακωμένων κυλίνδρων που ανακαλύφθηκαν τον 18ο αιώνα σε ένα κτήριο που πιστεύεται ότι ανήκε στον πεθερό του Ιουλίου Καίσαρα, ο οποίος ζούσε στο Ερκολάνο, μια παραθαλάσσια πόλη περίπου 20 χιλιόμετρα από την Πομπηία.

Οι ειδικοί χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη μαζί με οπτική τομογραφία συνοχής, μια τεχνική απεικόνισης και τεχνολογία υπερφασματικής απεικόνισης υπέρυθρης ακτινοβολίας για να διαβάσουν ακολουθίες προηγουμένως κρυμμένου κειμένου από τους πάπυρους που είχαν καταστραφεί μερικώς.

Η τελευταία ανακάλυψη προήλθε από ένα απόσπασμα περισσότερων από 1.000 λέξεων - περίπου το 30% του κειμένου - που είχαν αποκρυπτογραφηθεί εκ νέου τον τελευταίο χρόνο, σύμφωνα με τον Ranocchia, ο οποίος παρουσίασε τα ευρήματα στο Πανεπιστήμιο της Νάπολης στις 23 Απριλίου.

Η ανακάλυψη έγινε χάρη σε επιχορήγηση 2,5 εκατομμυρίων ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ERC – Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας) που χορηγήθηκε το 2021.

Το έργο, που ονομάζεται Project Greek Schools, είναι μια πενταετής μελέτη που χρησιμοποιεί διάφορες τεχνολογίες και μεθόδους για να βοηθήσει στην αποκρυπτογράφηση των εύθραυστων παπύρων.

Ancient text reveals details of Plato’s burial place and final evening, experts say

ΔΗΜΟΦΙΛΗ